Lete A

Pol discramiaedje des årtikes avou l' mot « A », loukîz cial.

Li lete A, c' est l' prumire lete eyet l' prumire voyale di l’ alfabet latén.

Prononçaedje e rfondou walon

E rfondou walon (prononçaedje zero-cnoxheu), li lete A sins accint riprezinte todi li son a court (/a/).

Prononçaedjes coinreces

Dins sacwants mots, li lete A est prononceye come long A (/aː/) coinreçmint; adon, ele si scrît â e sistinme Feller:

• mots tipicmint walons:

rade (râde)

diåle (diâle, djâle, diâbe, djâbe)

• mots calkés do francès:

laver, casser (lâver, câsser).

Dins des ôtes lingaedjes

francès

E francès, li lete a riprezinte sovint li court son a (arbitre, salle, sage = /saʒ/). Mins, e francès d' Beldjike, li prononçaedje est voltî ralongui cwand c' est dins l' dierin pî (salle = /saːl/, prononçaedje foirt critiqué; sage = /saːʒ/, prononçaedje djenerå).

Pol prononçaedje del lete â, loukîz a lete Â

neyerlandès

E neyerlandès, li lete a riprezinte li court son a dins les cloyowès sillabes (dierenarts), ey l' son a long dins les drovowès sillabes (januari). Gn a èn ôte sicrijha, li dobe lete aa po rind li long a dins les cloyowès sillabes (aap).

inglès

E l' inglès, li lete A rind puzieurs sons diferins:

• april: /eɪ.pɹəl/
• about: /əbaʊt/
• sad: /sæd/

Hårdêye difoûtrinne

Sacwants mots walons ki cmincèt pal lete A (sol Wiccionaire)