curêye
Apparence
-
Curêyes di moirts al campagne di colnijhaedje do Marok (1907-1908).
-
Curêye di berbis.
Etimolodjeye
[candjî]Bodje « cur », avou l’ cawete « -êye » (çou k’ gn a dins l’ cur) ; mot cité dins l’ FEW 2 1187a.
Prononçaedje
[candjî]- AFE :
- diferins prononçaedjes : /kyː.ˈʀɛːj/ /kyː.ˈʀɛj/ /kyː.ˈʀiːj/ /kyː.ˈʀiː/ /køː.ˈʀiː/ (betchfessî ey)
- prononçaedje zero-cnoxheu : /kyː.ˈʀɛːj/
- Ricepeures : cu·rêye
Sustantif
[candjî]singulî | pluriyal |
---|---|
curêye | curêyes |
curêye femrin
- crevêye biesse.
- Gn aveut deus dijhinnes di tchéns ratroplés åtoû d’ ene curêye di tchvå.
- Kissemêyes håre et hote, des curêyes di chamos, totes etires, souwêyes come des catches e for, avou leus flouwis ouys, refoncés e leus trôs, et, leus poyowès peas tinkieyes so l’ oxhea d’ leus coisses. — Jean-Pierre Dumont (fråze rifondowe).
- coir d’ ene djin k’ est moite.
- Calvin esteut on tchenonne
Et Luther, on disbåtchî moenne ;
Å diåle les coirnêyes
Eto leus curêyes ! — Bate di dvize inte on catolike ey on protestant (fråze rifondowe). - Bråmint d’ leus frés n’ ont nén avou ç’ tchance la, et po l’ djoû d’ ouy, leus curêyes ecråxhèt les rodjes viers. — Jean-Pierre Dumont (fråze rifondowe).
- Calvin esteut on tchenonne
- (traitant) djin k’ on n’ inme nén.
- Lorint ni vna pus el måjhon, et n’ hanta pus avou leu Julia, et i s’ maria avou ene des Tîxhes, ene grand curêye ki lyi frè vey li diåle tote si veye. — Albert Lenfant (fråze rifondowe).
- Li veye est ene curêye ! dit-st i al moxhe ki coreut åtoû d’ on ptit potea d’ bire sol candliete ; åy, ene curêye, vormint ! — Jean-Marie Masset (fråze rifondowe).
- mwinre biesse, presse a mori.
- Si on n’ mete pont d’ ecråxhe so les waides, al fén del campagne, les biesses seront come des curêyes. — Louis Baijot (fråze rifondowe).
- (tot djåzant å rvier) dins l’ ratourneure : boune curêye : bråve djin.
- Oyi, l’ boune poere, li boune curêye,
Elle a moenné ene pôve vicåreye. — Simon li scrinî (fråze rifondowe).
- Oyi, l’ boune poere, li boune curêye,
Ratournaedjes
[candjî]- flairant come ene curêye : ki flaire foirt. On dit eto : come on vexhåd.
Sinonimeye
[candjî](coir d’ ene djin k’ est moite)
(djin k’ on n’ inme nén)
(djin k’ on n’ inme nén)
Ortografeyes
[candjî]Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
Ratournaedjes
[candjî]crevêye biesse
coir (u bokets) d’ ene djin k’ est moite
mwinre biesse, presse a mori
boune curêye
- Francès : brâve (fr), bonne poire (fr)