Βιογραφικό Σημείωμα

ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗΣ (1851-1911)


Οおみくろん Αλέξανδρος Εμμανουήλ γεννήθηκε σしぐまτたうηいーた Σκιάθο, γιος τたうοおみくろんυうぷしろん ιερέα Αδαμαντίου Εμμανουήλ από οικογένεια ναυτικών κかっぱαあるふぁιいおた κληρικών τたうοおみくろんυうぷしろん νησιού κかっぱαあるふぁιいおた της Γκιουλώς (Αγγελικής) Εμμανουήλ τたうοおみくろん γένος Μωραΐτη, καταγόμενης από αρχοντική οικογένεια τたうοおみくろんυうぷしろん Μυστρά. Είχε τέσσερις αδελφές κかっぱαあるふぁιいおた δύο αδερφούς, από τους οποίους οおみくろん Εμμανουήλ, πρωτότοκος της οικογένειας, πέθανε σしぐまεいぷしろん νηπιακή ηλικία. Σしぐまτたうηいーた γενέτειρά τたうοおみくろんυうぷしろん τέλειωσε τたうοおみくろん δημοτικό σχολείο κかっぱαあるふぁιいおた γράφτηκε σしぐまτたうοおみくろん Σχολαρχείο (1860), τたうηいーたνにゅー τρίτη τάξη τたうοおみくろんυうぷしろん οποίου όμως αναγκάστηκε νにゅーαあるふぁ παρακολουθήσει σしぐまτたうηいーた Σκόπελο (1865), καθώς σしぐまτたうηいーた Σκιάθο είχε καταργηθεί. Ηいーた πορεία τたうωおめがνにゅー γυμνασιακών τたうοおみくろんυうぷしろん σπουδών πραγματοποιήθηκε επίσης μみゅーεいぷしろんτたう' εμποδίων, συνοδευόμενη από διαρκείς διακοπές εξαιτίας κυρίως της οικονομικής ανέχειας της οικογένειάς τたうοおみくろんυうぷしろん. Αποφοίτησε από τたうοおみくろん Βαρβάκειο Γυμνάσιο της Αθήνας τたうοおみくろん 1874 σしぐまεいぷしろん ηλικία εικοσιτριών ετών, ενώ είχε προηγηθεί περιπλάνησή τたうοおみくろんυうぷしろん σしぐまτたうαあるふぁ γυμνάσια της Χαλκίδας κかっぱαあるふぁιいおた τたうοおみくろんυうぷしろん Πειραιά. Ως τたうοおみくろん 1872, οπότε ταξίδεψε σしぐまτたうοおみくろん Άγιο Όρος, όπου έμεινε μερικούς μήνες ως προσκυνητής, ολοκλήρωσε τたうηいーたνにゅー (χαμένη) κωμωδία Οおみくろん διοπτροφόρος κかっぱαあるふぁιいおた ένα ποίημα αφιερωμένο σしぐまτたうηいーた μητέρα τたうοおみくろんυうぷしろん. Από τたうοおみくろん 1873 και γがんまιいおたαあるふぁ δέκα χρόνια περίπου έζησε σしぐまτたうηいーたνにゅー Αθήνα (μみゅーεいぷしろん κάποιες επισκέψεις σしぐまτたうηいーた Σκιάθο) σしぐまεいぷしろん συνθήκες οικονομικής ανέχειας, συγκατοικώντας μみゅーεいぷしろん συγγενείς κかっぱαあるふぁιいおた συμπατριώτες τたうοおみくろんυうぷしろん κかっぱαあるふぁιいおた εργαζόμενος ως οικοδιδάσκαλος γがんまιいおたαあるふぁ νにゅーαあるふぁ κερδίσει τたうαあるふぁ προς τたうοおみくろん ζぜーたηいーたνにゅー. Τたうοおみくろん 1874 γράφτηκε σしぐまτたうηいーた Φιλοσοφική Σχολή Αθηνών, όπου παρακολούθησε μαθήματα γがんまιいおたαあるふぁ δύο μόνο χρόνια, εξακολούθησε όμως νにゅーαあるふぁ προφασίζεται συνέχιση τたうωおめがνにゅー σπουδών τたうοおみくろんυうぷしろん σしぐまτたうηいーたνにゅー οικογένειά τたうοおみくろんυうぷしろん γがんまιいおたαあるふぁ αποφυγή της επιστροφής τたうοおみくろんυうぷしろん σしぐまτたうηいーた Σκιάθο κかっぱαあるふぁιいおた της στράτευσής τたうοおみくろんυうぷしろん. Τたうοおみくろん 1877 δημοσίευσε ανώνυμα σειρά άρθρων σしぐまτたうηいーたνにゅー Εφημερίδα μみゅーεいぷしろん τίτλους Ηいーた εβδομάς τたうωおめがνにゅー Αγίων Παθών κかっぱαあるふぁιいおた Τたうοおみくろん Άγιον Πάσχα, ενώ δでるたυうぷしろんοおみくろん χρόνια αργότερα δημοσίευσε μみゅーεいぷしろん τたうηいーたνにゅー υπογραφή Αあるふぁ.Πぱいδでるた. τたうοおみくろん ιστορικό μυθιστόρημα Ηいーた μετανάστις σしぐまτたうηいーたνにゅー εφημερίδα Νεολόγος Κωνσταντινουπόλεως μみゅーεいぷしろん παρακίνηση τたうοおみくろんυうぷしろん εκδότη της κかっぱαあるふぁιいおた φίλου τたうοおみくろんυうぷしろん Βλάση Γαβριηλίδη. Τたうοおみくろん 1881 δημοσίευσε τたうοおみくろん ποίημα Δέησις (Εράνισμα εいぷしろんκかっぱ τたうωおめがνにゅー ψαλμών) σしぐまτたうοおみくろん περιοδικό Σωτήρ, εγκαινιάζοντας τたうηいーたνにゅー επίσημη πλέον παρουσία τたうοおみくろんυうぷしろん σしぐまτたうαあるふぁ γράμματα μみゅーεいぷしろん τたうοおみくろん όνομα Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης (τたうοおみくろん επώνυμο συνδυασμός τたうοおみくろんυうぷしろん ονόματος κかっぱαあるふぁιいおた της ιερατικής ιδιότητας τたうοおみくろんυうぷしろん πατέρα τたうοおみくろんυうぷしろん). Ένα χρόνο αργότερα προσλήφθηκε ως μεταφραστής σしぐまτたうηいーたνにゅー Εφημερίδα τたうοおみくろんυうぷしろん Δημητρίου Κορομηλά κかっぱαあるふぁιいおた παράλληλα δημοσίευσε σしぐまεいぷしろん συνέχειες τたうοおみくろん μυθιστόρημα Οおみくろんιいおた Έμποροι τたうωおめがνにゅー Εθνών σしぐまτたうοおみくろん περιοδικό Μみゅーηいーた χάνεσαι τたうοおみくろんυうぷしろん Γαβριηλίδη μみゅーεいぷしろん τたうοおみくろん ψευδώνυμο Μποέμ. Τたうαあるふぁ οικονομικά τたうοおみくろんυうぷしろん προβλήματα άρχισαν νにゅーαあるふぁ υποχωρούν κかっぱαあるふぁιいおた έτσι ανακοίνωσε κかっぱαあるふぁιいおた σしぐまτたうηいーたνにゅー οικογένειά τたうοおみくろんυうぷしろん τたうηいーた συγγραφική τたうοおみくろんυうぷしろん δραστηριότητα. Ως τたうοおみくろん 1885 συνέχισε νにゅーαあるふぁ δημοσιεύει έργα τたうοおみくろんυうぷしろん σしぐまτたうηいーたνにゅー εφημερίδα Ακρόπολις (Ηいーた Γυφτοπούλα - 1884) κかっぱαあるふぁιいおた τたうοおみくろん περιοδικό Εστία (Χρήστος Μηλιώνης - 1885). Ακολούθησαν δでるたυうぷしろんοおみくろん χρόνια σιωπής τたうοおみくろんυうぷしろん (οおみくろんιいおた πληροφορίες αναφέρουν συγκατοίκησή τたうοおみくろんυうぷしろん μみゅーεいぷしろん τたうοおみくろんνにゅー μοναχό Νήφωνα πぱいοおみくろんυうぷしろん είχε τότε εγκαταλείψει τたうοおみくろん Άγιο Όρος) ως τたうοおみくろん 1887, οπότε σημειώθηκε ηいーた δημοσίευση τたうοおみくろんυうぷしろん διηγήματος Τたうοおみくろん Χριστόψωμο σしぐまτたうηいーたνにゅー Εφημερίδα. Ηいーた τελευταία αυτή συνεργασία τたうοおみくろんυうぷしろん κράτησε ως τたうοおみくろん 1891 κかっぱαあるふぁιいおた καρποί της στάθηκαν πολλά διηγήματά τたうοおみくろんυうぷしろん κかっぱαあるふぁιいおた λογοτεχνικές μεταφράσεις μみゅーεいぷしろん κορυφαία εκείνη τたうοおみくろんυうぷしろん έργου τたうοおみくろんυうぷしろん Ντοστογιέφσκι Έγκλημα κかっぱαあるふぁιいおた τιμωρία. Τたうοおみくろん 1891 επιχείρησε χωρίς επιτυχία νにゅーαあるふぁ πραγματοποιήσει έκδοση επιλογής τたうωおめがνにゅー διηγημάτων τたうοおみくろんυうぷしろん μみゅーεいぷしろん τίτλο Θαλασσινά Ειδύλλια (δεύτερη προσπάθειά τたうοおみくろんυうぷしろん τたうοおみくろん 1902 απέτυχε επίσης).Είχε προηγηθεί μみゅーιいおたαあるふぁ έκδοση διηγημάτων τたうοおみくろんυうぷしろん μαζί μみゅーεいぷしろん έργα τたうωおめがνにゅー Αあるふぁ.Μωραϊτίδη κかっぱαあるふぁιいおた Αあるふぁ.Σπηλιωτόπουλου από τたうοおみくろんνにゅー Γαβριηλίδη (1890) καθώς κかっぱαあるふぁιいおた τたうοおみくろん άρθρο τたうοおみくろんυうぷしろん Παλαμά γがんまιいおたαあるふぁ τたうοおみくろんνにゅー Παπαδιαμάντη σしぐまτたうηいーたνにゅー Τέχνη (1889). Εξακολούθησε νにゅーαあるふぁ δημοσιεύει διηγήματα κかっぱαあるふぁιいおた νにゅーαあるふぁ εργάζεται ως μεταφραστής σしぐまεいぷしろん εφημερίδες κかっぱαあるふぁιいおた περιοδικά, προσπαθώντας παράλληλα νにゅーαあるふぁ ενισχύσει οικονομικά τたうηいーたνにゅー οικογένειά τたうοおみくろんυうぷしろん (τたうοおみくろん 1895 πέθανε οおみくろん πατέρας τたうοおみくろんυうぷしろん). Από τたうοおみくろん 1902 ως τたうοおみくろん 1904 έμεινε σしぐまτたうηいーた γενέτειρά τたうοおみくろんυうぷしろん, όπου αφοσιώθηκε σしぐまτたうηいーた μετάφραση τたうωおめがνにゅー έργων History of the Greek Revolution τたうοおみくろんυうぷしろん Thomas Gordon κかっぱαあるふぁιいおた History of the Greek Revolution τたうοおみくろんυうぷしろん George Finlay κατά παραγγελία τたうοおみくろんυうぷしろん Γιάννη Βλαχογιάννη μみゅーεいぷしろん τたうοおみくろんνにゅー οποίο ηいーた φιλία τたうοおみくろんυうぷしろん χρονολογείται από τたうοおみくろん 1901. Από τたうηいーた Σκιάθο συνέχισε νにゅーαあるふぁ στέλνει έργα τたうοおみくろんυうぷしろん σしぐまτたうαあるふぁ αθηναϊκά φύλλα (τたうοおみくろん 1903 δημοσιεύτηκε ηいーた Φόνισσα). Τたうοおみくろん 1904 επέστρεψε σしぐまτたうηいーたνにゅー Αθήνα. Είχε προηγηθεί νευρικός κλονισμός τたうοおみくろんυうぷしろん αδερφού τたうοおみくろんυうぷしろん Γιώργη κかっぱαあるふぁιいおた ακολούθησε οおみくろん θάνατός τたうοおみくろんυうぷしろん τたうοおみくろん 1895. Εξακολούθησε τたうηいーた συγγραφική τたうοおみくろんυうぷしろん δραστηριότητα (παρά τたうηいーたνにゅー κακή κατάσταση της υγείας τたうοおみくろんυうぷしろん), χωρίς ποτέ νにゅーαあるふぁ δでるたεいぷしろんιいおた έκδοση τたうωおめがνにゅー έργων τたうοおみくろんυうぷしろん κかっぱαあるふぁιいおた τたうοおみくろん 1906 οおみくろん Γιάννης Βλαχογιάννης τたうοおみくろんνにゅー πηγαίνει σしぐまτたうοおみくろん φιλολογικό καφενείο της Δεξαμενής. Ως τότε οおみくろん Παπαδιαμάντης απέφευγε τους λόγιους κύκλους, λόγω της οικονομικής τたうοおみくろんυうぷしろん ανέχειας, τたうοおみくろんυうぷしろん φόρτου εργασίας τたうοおみくろんυうぷしろん αλλά κかっぱαあるふぁιいおた της μοναχικής φύσης τたうοおみくろんυうぷしろん κかっぱαあるふぁιいおた προτιμούσε νにゅーαあるふぁ συχνάζει σしぐまεいぷしろん λαϊκές αθηναϊκές συνοικίες ή νにゅーαあるふぁ ψέλνει σしぐまτたうηいーたνにゅー εκκλησία τたうοおみくろんυうぷしろん Προφήτη Ελισσαίου σしぐまτたうοおみくろん Μοναστηράκι μみゅーεいぷしろん τたうοおみくろんνにゅー ξάδερφό τたうοおみくろんυうぷしろん Αλέξανδρο Μωραϊτίδη. Σしぐまτたうηいーた Δεξαμενή φωτογραφήθηκε (γがんまιいおたαあるふぁ πρώτη φορά σしぐまτたうηいーた ζωή τたうοおみくろんυうぷしろん) από τたうοおみくろんνにゅー Παύλο Νιρβάνα κかっぱαあるふぁιいおた ηいーた ιστορική πλέον φωτογραφία τたうοおみくろんυうぷしろん δημοσιεύτηκε ολοσέλιδη συνοδεία εκτενούς άρθρου γがんまιいおたαあるふぁ τたうοおみくろん πρόσωπό τたうοおみくろんυうぷしろん από τたうοおみくろん Νιρβάνα σしぐまτたうαあるふぁ Παναθήναια. Ηいーた κατάσταση της υγείας τたうοおみくろんυうぷしろん παρουσίαζε διαρκή επιδείνωση Τたうοおみくろん Μάρτη τたうοおみくろんυうぷしろん 1908 αρνήθηκε νにゅーαあるふぁ παρευρεθεί σしぐまτたうοおみくろんνにゅー εορτασμό τたうωおめがνにゅー εικοσιπέντε χρόνων τたうοおみくろんυうぷしろん σしぐまτたうοおみくろん χώρο της λογοτεχνίας σしぐまτたうοおみくろんνにゅー Παρνασσό κかっぱαあるふぁιいおた σしぐまτたうοおみくろん τέλος τたうοおみくろんυうぷしろん ίδιου μήνα έφυγε γがんまιいおたαあるふぁ τたうηいーた Σκιάθο, όπου έμεινε ως τたうοおみくろん θάνατό τたうοおみくろんυうぷしろん, εξακολουθώντας νにゅーαあるふぁ στέλνει διηγήματα σしぐまεいぷしろん εφημερίδες κかっぱαあるふぁιいおた περιοδικά της Αθήνας. Πέθανε από πνευμονία τたうοおみくろん Γενάρη τたうοおみくろんυうぷしろん 1911. Μみゅーιいおたαあるふぁ μέρα πぱいρろーιいおたνにゅー πληροφορήθηκε πως είχε τιμηθεί μみゅーεいぷしろん τたうοおみくろん παράσημο τたうοおみくろんυうぷしろん Αργυρού Σταυρού τたうοおみくろんυうぷしろん Σωτήρος.

1. Γがんまιいおたαあるふぁ περισσότερα βιογραφικά στοιχεία τたうοおみくろんυうぷしろん Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη βべーたλらむだ. Πολίτου-Μαρμαρινού Ελένη, «Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης», Ηいーた παλαιότερη πεζογραφία μας ·Από τις αρχές της ως τたうοおみくろんνにゅー πρώτο παγκόσμιο πόλεμοΣτ΄· 1880-1900, σしぐま.114-209. Αθήνα, Σοκόλης, 1997, Σταυροπούλου Έρη, «Χρονολόγιο. Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης (1851-1911)», Διαβάζω165, 8/4/1987, σしぐま.22-33, Φαρίνου – Μαλαματάρη Γがんま., «Παπαδιαμάντης Αλέξανδρος», Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό8. Αθήνα, Εκδοτική Αθηνών, 1988 κかっぱαあるふぁιいおた Χατζηφώτης Ιいおた.Μみゅー., «Παπαδιαμάντης Αλέξανδρος», Μεγάλη Εγκυκλοπαίδεια της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας11. Αθήνα, Χάρη Πάτση, χかい.χかい.

Ενδεικτική Βιβλιογραφία

• Άγρας Τέλλος, «Πώς βλέπομε σήμερα τたうοおみくろんνにゅー Παπαδιαμάντη», Αρχείον Ευβοϊκών ΜελετώνΒ΄, 1936, σしぐま.60-121 (τώρα κかっぱαあるふぁιいおた σしぐまτたうοおみくろんνにゅー τόμο Τέλλος Άγρας Κριτικά Τόμος τρίτος· Μορφές κかっぱαあるふぁιいおた κείμενα της πεζογραφίας· Φιλολογική επιμέλεια Κώστας Στεργιόπουλος, σしぐま.11-74. Αθήνα, Ερμής, 1984).
• Αργυρίου Αλέξανδρος, «Ένα ανεπανάληπτο παράδειγμα», Αναψηλαφήσεις σしぐまεいぷしろん δύσκολους καιρούς. Αθήνα, Κέδρος, 1986.
• Ασλανίδης Εいぷしろん.Γがんま., Τたうοおみくろん μητρικό στοιχείο σしぐまτたうηいーた «Φόνισσα» τたうοおみくろんυうぷしろん Παπαδιαμάντη · Ψυχαναλυτικό δοκίμιο. Αθήνα: Ράππα, 1988.
• Βαλέτας Γがんま., «Παπαδιαμάντης · Ηいーた ζωή - Τたうοおみくろん έργο - Ηいーた εποχή τたうοおみくろんυうぷしろん», Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης Τたうαあるふぁ Άπαντα. Αθήνα, Βίβλος, 1955.
• Βουτιερίδης Ηλίας, Αあるふぁλらむだ.Παπαδιαμάντης- Αあるふぁλらむだ.Μωραϊτίδης · Ηいーた ζωή τους κかっぱαあるふぁιいおた τたうοおみくろん έργο τους. Αθήνα, Ζηκάκης, 1931.
• Βουτιερίδης Ηいーた.Πぱい., «Παπαδιαμάντης Αλέξανδρος», Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια19. Αθήνα, Πυρσός, 1932.
• Γιάκος Δημήτρης, «Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης, Οおみくろん ζωγράφος τたうωおめがνにゅー ταπεινών», Μορφές της ελληνικής λογοτεχνίας, σしぐま.29-53. Αθήνα, Φιλιππότης, 1982.
• Δημητρακόπουλος Φώτης, Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης [Τたうοおみくろん λάβαρον] · Ανέκδοτες παπαδιαμαντικές σελίδες από τたうοおみくろん Αρχείο Αποστόλου Γがんま.Παπαδιαμάντη. Αθήνα, Καστανιώτης, 1989.
• Δημητρακόπουλος Φώτης, Παπαδιαμάντης κかっぱαあるふぁιいおた Σκιάθος · Φωτογραφίες από τたうοおみくろん Αρχείο Merlier. Αθήνα, Κέντρο Μικρασιατικών Σπουδών, 1991.
• Δημητρακόπουλος Φώτης - Χριστοδούλου Γがんま.Αあるふぁ., «Φύλλα εσκορπισμένα»· Τたうαあるふぁ παπαδιαμαντικά αυτόγραφα · Γνωστά κかっぱαあるふぁιいおた άγνωστα κείμενα. Αθήνα, Καστανιώτης, 1994.
• Ελύτης Οδυσσέας, Ηいーた μαγεία τたうοおみくろんυうぷしろん Παπαδιαμάντη. Αθήνα, Ερμείας, 1976. (τたうοおみくろん ίδιο σしぐまτたうοおみくろん Εいぷしろんνにゅー λευκώ, σしぐま.57-106. Αθήνα,Ίκαρος, 1992).
• Ηいーた αδιάπτωτη μαγεία· Παπαδιαμάντης 1991 – Ένα αφιέρωμα. Αθήνα, Ίδρυμα Γουλανδρή – Χかいοおみくろんρろーνにゅー, 1992.
• Καλογερόπουλος Άγγελος, Οおみくろん θρους τたうοおみくろんυうぷしろん δέρατος · Ηいーた μουσική σしぐまτたうοおみくろんνにゅー Παπαδιαμάντη. Αθήνα, Αρμός, 1993.
• Καραντώνης Ανδρέας, «Οおみくろん Παπαδιαμάντης κかっぱαあるふぁιいおた ηいーた ορθοδοξία», Από τたうοおみくろんνにゅー Σολωμό ως τたうοおみくろんνにゅー Μυριβήλη (λογοτεχνικά μελετήματα), σしぐま.151-164. Αθήνα, Εστία, χかい.χかい.
• Καραντώνης Ανδρέας, «Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης», Φυσιογνωμίες· Τόμος πρώτος, σしぐま.115-119. Αθήνα, Παπαδήμας, 1977.
• Καραντώνης Ανδρέας, «Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης», Φυσιογνωμίες· Τόμος δεύτερος, σしぐま.429-442. Αθήνα, Παπαδήμας, 1977.
• Κατσίμπαλης Κかっぱ.Γがんま., Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης · Πρώτες κρίσεις κかっぱαあるふぁιいおた πληροφορίες. Βιβλιογραφία. Αθήνα, Εστία, 1934.
• Κατσίμπαλης Κかっぱ.Γがんま., Συμπλήρωμα βιβλιογραφίας Αあるふぁ.Παπαδιαμάντη. Αθήνα, Εστία, 1938.
• Κοκόλης Ξくしー.Αあるふぁ., «Αあるふぁυうぷしろんτたうοおみくろん κかっぱαあるふぁιいおた ετερο-βιογραφισμός σしぐまτたうηいーた Φόνισσα» κかっぱαあるふぁιいおた «Όνειρα κかっぱαあるふぁιいおた άλλα σしぐまτたうηいーた Φόνισσα», Γがんまιいおたαあるふぁ τたうηいーた Φόνισσα τたうοおみくろんυうぷしろん Παπαδιαμάντη · Δύο μελετήματα. Θεσσαλονίκη, University Studio Press, 1993.
• Κολυβάς Ιωακείμ-Κίμων. Λογική της αφήγησης κかっぱαあるふぁιいおた ηθική τたうοおみくろんυうぷしろん λόγου · Μελετήματα γがんまιいおたαあるふぁ τたうοおみくろんνにゅー Παπαδιαμάντη. Αθήνα, Νεφέλη, 1991.
• Κοτζιάς Αλέξανδρος, Τたうαあるふぁ αθηναϊκά διηγήματα κかっぱαあるふぁιいおた δでるたυうぷしろんοおみくろん δοκίμια γがんまιいおたαあるふぁ τたうοおみくろん χρόνο. Αθήνα, Νεφέλη, 1992.
• Κούσουλας Λουκάς, «Ανθρώπους κかっぱαあるふぁιいおた κτήνη…». Αθήνα, Νεφέλη, 1993.
• Μαστροδημήτρης Πぱい.Δでるた., «Ηいーた διαγραφή τたうωおめがνにゅー χαρακτήρων σしぐまτたうαあるふぁ πρώτα διηγήματα τたうοおみくろんυうぷしろん Παπαδιαμάντη (Μみゅーιいおたαあるふぁ πρώτη προσέγγιση)», Προοπτικές κかっぱαあるふぁιいおた προσεγγίσεις · μελέτες νεοελληνικής φιλολογίας. Αθήνα, Νεφέλη, 1991.
• Μηλιώνης Χριστόφορος, Σημαδιακός κかっぱαあるふぁιいおた αταίριαστος. Αθήνα, Νεφέλη, 1994.
• Μουλλάς Παναγιώτης, Αあるふぁ.Παπαδιαμάντης αυτοβιογραφούμενος. Αθήνα, Ερμής, 1974.
• Μπαστιάς Κωστής, Οおみくろん Παπαδιαμάντης· Δοκίμιο. Αθήνα, Εκδοτική Αθηνών, 1962.
• Νにゅーιρβάνας Παύλος, «Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης», ΠαναθήναιαΙΕ΄, εいぷしろんτたう.Στ΄, 15/10/1906, σしぐま.7-13.
• Ξενόπουλος Γρηγόριος, «Τたうοおみくろん έργον τたうοおみくろんυうぷしろん Παπαδιαμάντη», Παναθήναια, εいぷしろんτたう.ΙΑ΄, 31/1/1911, σしぐま.211-217.
• Ξύδης Θεόδωρος (εいぷしろんπぱいιいおたμみゅー.), Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης – Ανδρέας Καρκαβίτσας κかっぱαあるふぁιいおた άλλοι. Αθήνα, Αετός, 1955 (σしぐまτたうηいーた σειρά Βασική Βιβλιοθήκη, αあるふぁρろー.28).
• Οικονόμου Ζήσης, Οおみくろん Παπαδιαμάντης κかっぱαあるふぁιいおた τたうοおみくろん νησί τたうοおみくろんυうぷしろん · Μικρογραφία της ανθρωπότητας. Αθήνα, Κέδρος, 1979.
• Παλαμάς Κωστής, «Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης», Ηいーた Τέχνη6, Απρίλιος 1899, σしぐま.138-142 και «Οおみくろん Παπαδιαμάντης», Νにゅーουμάς, εいぷしろんτたう.Θ΄, 9/1/1911, σしぐま.21-22 ( κかっぱαあるふぁιいおた τたうαあるふぁ δでるたυうぷしろんοおみくろん σしぐまτたうαあるふぁ Άπαντα10, σしぐま.310-323. Αθήνα, Μπίρης, 1966.
• Παπαδημητρακόπουλος Ηいーた.Χかい., Επί πτίλων αύρας νυκτερινής · Πέντε κείμενα γがんまιいおたαあるふぁ τたうοおみくろんνにゅー Παπαδιαμάντη. Αθήνα, Νεφέλη, 1992.
• Πολίτη Τζίνα, «Δαρβινικό κείμενο κかっぱαあるふぁιいおた ηいーた Φόνισσα τたうοおみくろんυうぷしろん Παπαδιαμάντη (Πρόταση ανάγνωσης)», Πόρφυρας67-68 (Κέρκυρα), 11/1993 - 3/1994, σしぐま.7-15.
• Πολίτου-Μαρμαρινού Ελένη, «Παπαδιαμάντης, Μωπασάν κかっぱαあるふぁιいおた Τσέχωφ · Από τたうηいーた Σκιάθο σしぐまτたうηいーたνにゅー Ευρώπη» , Πρακτικά Διεθνούς Συνεδρίου γがんまιいおたαあるふぁ τたうοおみくろんνにゅー Παπαδιαμάντη, Σκιάθος, 20-24/8/1991, σしぐま.423-456. Αθήνα, Δόμος, 1996.
• Πολίτου-Μαρμαρινού Ελένη, «Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης», Ηいーた παλαιότερη πεζογραφία μας · Από τις αρχές της ως τたうοおみくろんνにゅー πρώτο παγκόσμιο πόλεμοΣτ΄ (1880-1900), σしぐま.114-209. Αθήνα, Σοκόλης, 1997.
• Στεργιόπουλος Κώστας, «Οおみくろん Παπαδιαμάντης σήμερα» Διαβάζω9, 11-12/1997, 36-47 (τたうοおみくろん ίδιο μみゅーεいぷしろん συμπληρώσεις σしぐまτたうοおみくろん ΠεριδιαβάζονταςΒ΄· Σしぐまτたうοおみくろん χώρο της παλιάς πεζογραφίας μας, σしぐま.52-69. Αθήνα, Κέδρος, 1986.
• Τριανταφυλλόπουλος Νにゅー.Δでるた., Δαιμόνιο μεσημβρινό · Έντεκα κείμενα γがんまιいおたαあるふぁ τたうοおみくろんνにゅー Αλέξανδρο Παπαδιαμάντη.Αθήνα, Γρηγόρης, 1978.
• Τριανταφυλλόπουλος Νにゅー.Δでるた. (εいぷしろんπぱいιいおたμみゅー.), Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης · είκοσι κείμενα γがんまιいおたαあるふぁ τたうηいーた ζωή κかっぱαあるふぁιいおた τたうοおみくろん έργο τたうοおみくろんυうぷしろん. Αθήνα, Οおみくろんιいおた εκδόσεις τたうωおめがνにゅー Φίλων, 1979.
• Τριανταφυλλόπουλος Νにゅー.Δでるた. (εいぷしろんπぱいιいおたμみゅー.), Φώτα ολόφωτα · Ένα αφιέρωμα σしぐまτたうοおみくろんνにゅー Παπαδιαμάντη κかっぱαあるふぁιいおた τたうοおみくろんνにゅー κόσμο τたうοおみくろんυうぷしろん. Αθήνα, Εいぷしろん.Λらむだ.Ιいおた.Αあるふぁ., 1981.
• Τριανταφυλλόπουλος Νにゅー.Δでるた., Μινύρισμα πτηνού χειμαζομένου · Φιλολογικά σしぐまτたうοおみくろんνにゅー Παπαδιαμάντη. Αθήνα, Καστανιώτης, 1986.
• Τριανταφυλλόπουλος Νにゅー.Δでるた. (εいぷしろんπぱいιいおたμみゅー.), Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη · Αλληλογραφία. Αθήνα, Δόμος, 1992.
• Τριανταφυλλόπουλος Νにゅー.Δでるた., «Παπαδιαμάντης νοθευόμενος», Νにゅーέα Εστία143, εいぷしろんτたう.72, 9/1998, αあるふぁρろー.1704, σしぐま.908-920.
• Φαρίνου–Μαλαματάρη Γがんま., «Παπαδιαμάντης Αλέξανδρος», Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό8. Αθήνα, Εκδοτική Αθηνών, 1988.
• Φαρίνου-Μαλαματάρη Γεωργία, Αφηγηματικές τεχνικές σしぐまτたうοおみくろんνにゅー Παπαδιαμάντη · 1887-1910. Αθήνα, Κέδρος, 1987.
• Φουσαράς Γがんま.Ιいおた., Βιβλιογραφικά σしぐまτたうοおみくろんνにゅー Παπαδιαμάντη. Αθήνα, 1940 (ανατύπωση μみゅーεいぷしろん επιμέλεια Φαράντου Χかい.Δでるた. κかっぱαあるふぁιいおた εισαγωγή Τριανταφυλλόπουλου Νにゅー.Δでるた). Αθήνα, Εいぷしろん.Λらむだ.Ιいおた.Αあるふぁ., 1991) .
Αφιερώματα περιοδικών
• Νにゅーέα Ζωή44 (Αλεξάνδρεια), εいぷしろんτたう.Δ΄, 4/1908 (ανατύπωση σしぐまτたうηいーた σειρά Τたうαあるふぁ ελληνικά περιοδικά ΙいおたV': Αφιερώματα περιοδικών1. Αθήνα, Εいぷしろん.Λらむだ.Ιいおた.Αあるふぁ., 1981).
• Χαραυγή8 (Μυτιλήνη), εいぷしろんτたう.Α΄, 31/1/1911.
• Οおみくろん Καλλιτέχνης11, εいぷしろんτたう.Α΄, 2/1911.
• Νにゅーέον Πνεύμα, 2/1911.
• Μποέμ3, εいぷしろんτたう.Α΄, 15/1/1921.
• Ελληνική Επιθεώρησις159, τたう.ΙΔ΄, 1/1921.
• Νにゅーέα Εστία30, εいぷしろんτたう.ΙΕ΄, Χριστούγεννα 1941, αあるふぁρろー.355.
• Νにゅーέα Εστία49, 1ηいーた/3/1951, αあるふぁρろー.568.
• Ελληνική ΔημιουργίαΙ΄, 15/12/1952, αあるふぁρろー.117 και 1ηいーた/1/1954, αあるふぁρろー.142.
• Λογοτεχνικό Δελτίο11-12, εいぷしろんτたう.Β΄, 11-12/1966.
• Σκιάθος5, 4-5-6/1977,17, 4-5-6/1980 και 20, 1-2-3/1981.
• Τετράδια ευθύνης15, 1981 [μみゅーεいぷしろん τίτλο Μνημόσυνο τたうοおみくろんυうぷしろん Αあるふぁλらむだεいぷしろんξくしー. Παπαδιαμάντη• Εβδομήντα χρόνια από τたうηいーたνにゅー κοίμησή τたうοおみくろんυうぷしろん].
• Διαβάζω165, 8/4/1987.
• Αντί463, 5/4/1991.
• Παπαδιαμαντικά τετράδια1, Πρωτοχρονιά 1992, 2, Φθινόπωρο 1993 και 3, Άνοιξη 1995.

Εργογραφία

(πρώτες αυτοτελείς εκδόσεις)

Ιいおた.Μυθιστορήματα - Νουβέλες
• Ηいーた γυφτοπούλα. Αθήνα, Φέξης, 1912.
• Ηいーた Φόνισσα κかっぱαあるふぁιいおた πέντε άλλα διηγήματα. Αθήνα, Φέξης, 1912.
• Τたうαあるふぁ ρόδινα ακρογιάλια κかっぱαあるふぁιいおた Χρήστος Μηλιώνης. Αθήνα, Φέξης, 1913.
• Οおみくろんιいおた έμποροι τたうωおめがνにゅー Εθνών. Αθήνα, Τύπος, 1922.
• Χρήστος Μηλιώνης κかっぱαあるふぁιいおた άλλα (δύο) διηγήματα. Αθήνα, Ελευθερουδάκης, 1930.
ΙいおたΙいおた.Διηγήματα
• Οおみくろんιいおた μάγισσες κかっぱαあるふぁιいおた εικοσιένα άλλα διηγήματα. Αθήνα, Φέξης, 1912.
• Ηいーた νοσταλγός κかっぱαあるふぁιいおた δέκα άλλα διηγήματα. Αθήνα, Φέξης, 1912.
• Πασχαλινά διηγήματα. Αθήνα, Φέξης, 1912.
• Πασχαλινά διηγήματα. Αθήνα, Δίκαιος, 1912.
• Χριστουγεννιάτικα διηγήματα. Αθήνα, Φέξης, 1912.
• Χριστουγεννιάτικα διηγήματα. Αθήνα, Ηいーたλらむだ.Δίκαιος, 1912.
• Πρωτοχρονιάτικα διηγήματα. Αθήνα, Φέξης, 1912.
• Πρωτοχρονιάτικα διηγήματα. Αθήνα, Δίκαιος, 1912.
• Τたうαあるふぁ Χριστούγεννα τたうοおみくろんυうぷしろん τεμπέλη κかっぱαあるふぁιいおた εννέα άλλα διηγήματα. Αθήνα, Φέξης, 1912.
• Τたうαあるふぁ ρόδινα ακρογιάλια κかっぱαあるふぁιいおた Χρήστος Μηλιώνης. Αθήνα, Φέξης, 1913.
• Ηいーた Χολεριασμένη κかっぱαあるふぁιいおた δεκαπέντε άλλα διηγήματα. Αθήνα, Φέξης, 1914.
• Οおみくろん πεντάρφανος κかっぱαあるふぁιいおた άλλα εφτά διηγήματα. Αθήνα, Ελευθερουδάκης, 1925.
• Νにゅーεκρός ταξιδιώτης κかっぱαあるふぁιいおた άλλα (τρία) διηγήματα. Αθήνα, Ελευθερουδάκης, 1930.
ΙいおたΙいおたΙいおた.Μεταφράσεις
• Αλφόνσου Δωδέ, Ταρταρίνος οおみくろん εいぷしろんκかっぱ Ταρασκόνης· Μετάφρασις Αあるふぁλらむだ.Παπαδιαμάντη. Αθήνα, τたうυうぷしろんπぱい. Ακροπόλεως, 1894.
• Μπλαίκη Ουίλλιαμ, Γερά σώματα· Διά τたうαあるふぁ αγόρια κかっぱαあるふぁιいおた κορίτσια μας. Αθήνα, τたうυうぷしろんπぱい.Ακροπόλεως, 1894.
• Ιουλίου Χώθορν, Οおみくろん Αμερικανός Μοντεχρίστος· Μετάφρασις Αあるふぁλらむだ.Παπαδιαμάντη. Αθήνα, τたうυうぷしろんπぱい.Ακροπόλεως, 1894.
• Θしーた.Δοστογιέφσκι, Τたうοおみくろん Έγκλημα κかっぱαあるふぁιいおた ηいーた Τιμωρία·Μετάφρασις Αあるふぁλらむだεいぷしろんξくしー.Παπαδιαμάντη – Πρόλογος Εいぷしろんμみゅーμみゅー. Ροΐδη. Αθήνα, Ιδεόγραμμα, 1992.
• Μάρκου Τουαίν, Ενός εκατομμυρίου λιρών χαρτονόμισμα κかっぱαあるふぁιいおた άλλα αφηγήματα τたうωおめがνにゅー Εいぷしろんρろー.Στάνλεϋ - Ουίλ Σしぐまτたうεいぷしろんδでるた - Πぱい.Ριζάλ - Κかっぱ.Ντάτον - Καρ. Όλλανδ. Αθήνα, Λήθη, 1993.
• Μみゅーπぱいρろーεいぷしろんτたう Χかいαあるふぁρろーτたう. Αργοναυτικαί διηγήσεις· Φιλολογική Επιμέλεια Νにゅー.Δでるた.Τριανταφυλλόπουλου – Λらむだ.Τριανταφυλλοπούλου . Αθήνα, Λήθη, 1993.
• Αλφρέδου Κかっぱλらむだαあるふぁρろーκかっぱ, Ηいーた εύρεσις της γυναικός τたうοおみくろんυうぷしろん Λらむだωおめがτたう· Μみゅーεいぷしろんτたう.Αλεξ. Παπαδιαμάντη· Επιμέλεια Νにゅー.Δでるた.Τριανταφυλλόπουλος – Λαμπρινή Νにゅー.Τριανταφυλλοπούλου. Αθήνα, αρμός, 1996.
• Τζέρομ Κかっぱ.Τζέρομ, Ηいーた Νέα Ουτοπία κかっぱαあるふぁιいおた άλλα ευθυμογραφήματα· Μετάφρασις Αあるふぁλらむだεいぷしろんξくしー. Παπαδιαμάντη· Επιμέλεια Νにゅー.Δでるた.Τριανταφυλλόπουλος – Λαμπρινή Νにゅー.Τριανταφυλλοπούλου. Αθήνα, Αρμός, 1996.
V.Συγκεντρωτικές εκδόσεις
• Τたうαあるふぁ Άπαντα τたうοおみくろんυうぷしろん Αλεξάνδρου ΠαπαδιαμάντηΑ΄-Ε΄ (εいぷしろんπぱいιいおたμみゅー.Γがんま.Βαλέτα). Αθήνα, Βίβλος, 1954.
• Αλεξάνδρος Παπαδιαμάντης. Άπαντα1-5. Αθήνα, Δόμος, 1981-1988.
• Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη, Αλληλογραφία · φふぁいιいおたλらむだ. επιμέλεια Νにゅー.Δでるた.Τριανταφυλλόπουλος. Αθήνα, Δόμος, 1992.
• [Τたうοおみくろん λάβαρον]• ανέκδοτες παπαδιαμαντικές σελίδες από τたうοおみくろん αρχείο Αποστόλου Γがんま. Παπαδιαμάντη. Έκδοση κειμένων, σχόλια κかっぱαあるふぁιいおた περιγραφή τたうοおみくろんυうぷしろん Αρχείου Φώτης Δημητρακόπουλος. Αθήνα, Καστανιώτης, 1989.

Επιπλέον Πληροφορίες

Χειρόγραφα τたうοおみくろんυうぷしろん λογοτέχνη υπάρχουν σしぐまτたうοおみくろん Γενικό Αρχείο τたうοおみくろんυうぷしろん Ελληνικού Λογοτεχνικού κかっぱαあるふぁιいおた Ιστορικού Αρχείου (Εいぷしろん.Λらむだ.Ιいおた.Αあるふぁ.)