نتیجه یک پژوهش: میزان خودشیفتگی افراد با افزایش سن کاهش می‌یابد

بر اساس نتایج یک تحقیق جدید در مورد ویژگی‌های شخصیتی، افراد خودشیفته با افزایش سن، همدل‌تر، سخاوتمندتر و سازگارتر می‌شوند.

با این حال، مطالعه‌ای که بیش از ۳۷ هزار نفر را مورد بررسی قرار داده، نشان می‌دهد که اگرچه حس بی‌حد و حصر خودمهم‌پنداری این افراد ممکن است تا حدودی کاهش یابد، اما به طور کامل از بین نمی‌رود.

همچنین پژوهشگران دریافتند افرادی که در دوران کودکی نسبت به همسالان خود بیشتر خودشیفته بودند، در بزرگسالی نیز همینطور باقی می‌مانند.

به گفته محققان، دست‌کم سه نوع رفتار خودشیفته وجود دارد که باید مورد توجه قرار گیرد.

خودشیفته کیست و چگونه می‌توان او را شناسایی کرد؟

خودشیفته به کلمه‌ای توهین‌آمیز مبدل شده و اغلب به افراد سخت‌گیر یا ناسازگار نسبت داده می‌شود.

همه ما ممکن است گاهی برخی ویژگی‌های خودشیفتگی را نشان دهیم. اما کارشناسان از این اصطلاح برای توصیف نوع خاص و قابل تشخیصی از اختلال شخصیت استفاده می‌کنند.

اگرچه تعاریف می‌توانند متفاوت باشند، اما ویژگی‌های مشترک در افراد خودشیفته شامل باور قاطعانه به برتر بودن یا برازنده بودن نسبت به سایرین است که ممکن توسط دیگران به عنوان غرور و خودخواهی توصیف شود.

این پژوهش که در مجله «بولتن روانشناسی»‌ منتشر شده، برگرفته از داده‌های ۵۱ تحقیق قبلی روی بیش از ۳۷ هزار شرکت‌کننده در محدوده سنی ۸ تا ۷۷ سال بوده است.

پژوهشگران بر اساس ویژگی‌های رفتاری، سه نوع شخصیت خودشیفته را مورد بررسی قرار دادند:

محققان با استفاده از پرسشنامه‌ها، روند تغییر این ویژگی‌های شخصیتی را در گذر زمان بررسی کردند و دریافتند که به طور کلی، میزان خودشیفتگی با بالا رفتن سن کاهش می‌یابد.

با این حال، این تغییرات اندک و تدریجی است.

دکتر اولریش اورت، پژوهشگر ارشد از دانشگاه برن سوئیس، به بی‌بی‌سی نیوز گفت: «ممکن است برخی از افراد بیشتر تغییر کنند٬ اما به طور کلی نباید انتظار داشته باشید وقتی پس از چند سال فرد خوشیفته‌ای که می‌شناختید را دوباره ملاقات کنید، کامل تغییر کرده باشد.»‌

به گفته او برخی از ویژگی‌های خودشیفتگی می‌تواند، دست‌کم در کوتاه مدت، مفید باشد.

«به طور مثال، ممکن است محبوبیت شما، موفقیت در دوستیابی و شانس به دست آوردن یک شغل عالی را افزایش دهد. اما در بلند مدت، به دلیل تعارضاتی که ایجاد می‌کند، پیامدهای عمدتا منفی خواهد داشت.»‌

او افزود: این پیامدها نه تنها برای خود فرد، بلکه بر سلامت روانی افرادی که با او در تعامل هستند، مثل شریک زندگی، فرزندان، دوستان، همکاران و کارمندان او نیز تاثیر می‌گذارد.

دکتر سارا دیویس، روانشناس و نویسنده کتابی درباره چگونگی ترک فرد خودشیفته به بی‌بی‌سی گفت: «اگرچه افراد ممکن است گاهی متکبر یا خودخواه باشند، اما نباید این خودخواهی را با خودشیفتگی بالینی واقعی اشتباه گرفت.»‌

او افزود: افراد خودشیفته معمولا حسود و رشک‌برنده هستند و بسیار سودجو و استثمارگرند. آنها احساس پشیمانی یا ناراحتی نمی‌کنند و برخلاف افراد غیرخودشیفته، حس مسئولیت‌پذیری ندارند.

به گفته او علاقه به موضوع خودشیفتگی، به واسطه رسانه‌های اجتماعی، رشد چشمگیری داشته است.

دکتر دیویس می‌گوید ما باید در استفاده از این اصطلاح دقت بیشتری داشته باشیم.

او گفت: به نظر من، نام‌گذاری دقیق و تفکیک رفتارها بسیار مهم است. برای مثال، اخیرا یکی از دوستانم نامزد سابقش را صرفا به دلیل اینکه پس از جدایی غیبش زده و ارتباطش را با او قطع کرده بود خودشیفته خواند.

او گفت:‌«گوستینگ یا غیب شدن [قطع ناگهانی ارتباط با کسی بدون هیچ توضیح] البته وحشتناک است، اما شاید او نمی‌توانسته پس از پایان این رابطه‌ گفتگو برقرار کند. و این لزوما به معنای خودشیفته بودن این فرد نیست.»‌

به گفته دکتر دیویس، برخی از نشانه‌هایی که ممکن است نمایانگر ارتباط یک فرد با شخص خودشیفته باشد٬ عبارتند از:

به گفته دکتر تنیسون لی، روان‌پزشک مشاور در سازمان خدمات اختلال شخصیت دینکراس در منطقه تاور هاملتسس لندن، این مطالعه به‌خوبی انجام شده و یافته‌های آن مفید است.

او گفت: «خبر خوب این است که خودشیفتگی معمولا با افزایش سن کاهش می‌یابد. خبر بد هم این است که این کاهش چندان چشمگیر نیست. انتظار نداشته باشید که خودشیفتگی در یک سن خاص به طور چشمگیری کم شود. اینطور نیست.»‌