Yunan-Roma misteriyaları: Redaktələr arasındakı fərq

Vikipediya saytından
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
ref
Teq: 2017 viki-mətn redaktoru
Bluelink 1 book for Vikipediya:Yoxlanılabilərlik (20240105)) #IABot (v2.0.9.5) (GreenC bot
 
(2 istifadəçi tərəfindən edilmiş 6 dəyişiklik göstərilmir)
Sətir 1: Sətir 1:
[[File:Eleusinian_hydria_Antikensammlung_Berlin_1984.46.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Eleusinian_hydria_Antikensammlung_Berlin_1984.46.jpg|thumb|287x287px|[[:en:Hydria|Hydria]] by the [[:en:Varrese_Painter|Varrese Painter]] (c. 340 BC) depicting Eleusinian scenes]]
[[Fayl:Eleusinian_hydria_Antikensammlung_Berlin_1984.46.jpg|thumb|287x287px|[[Elevsin misteriyaları|Elevsin misteriyalarını]] təsvir edən [[hidriya]].]]

'''Misteriya dinləri''', '''misteriya kultları''', '''müqəddəs misteriyalar''' və ya sadəcə '''misteriyalar''' — [[Yunan-Roma dünyası|Yunan-Roma dünyasında]] iştirakı [[İnisiasiya|inisiasatorlar]] üçün nəzərdə tutulmuş dini məktəblər. Bu dinin əsas xüsusiyyəti, kənar şəxslərə açıqlanmayan inisiasiya və ritual təcrübə ilə əlaqəli məxfilikdir. Yunan-Roma antik dövrünün ən məşhur sirləri [[Qədim Yunanıstan|Qədim Yunanıstanda]] [[Qaranlıq əsrlər (Qədim Yunanıstan)|qaranlıq əsrlərdən]] əvvəl yaranmış [[Elevsin misteriyaları]] idi. Misteriya məktəbləri [[Son qədim dövr|son qədim dövrdə]] çiçəklənmişdir. IV əsrin ortalarında [[Yulian (imperator)|Mürtəd Yulianın]] üç fərqli misteriya məktəbinə, xüsusən də [[Mitraizm|mitraistlərə]] inisiasiya etdiyi məlumdur. Məktəbin gizli xarakterinə görə və son qədim dövrün misteriya dinləri IV əsrdən etibarən [[Xristian Roma imperiyasında paqanların təqibi|xristian Roma imperiyası tərəfindən təqib edildiyi]] üçün bu dini təcrübələrin təfərrüatları yazılı izahlar, təsvirlər və mədəniyyətlərarası tədqiqatlardan əldə edilir.<ref name="Barnes">{{Sitat|müəllif=Ernest William Barnes<ref>''The rise of Christianity'' (1947, 50–51)</ref>|Because of this element of secrecy, we are ill-informed as to the beliefs and practices of the various mystery faiths. We know that they had a general likeness to one another.}}</ref>
'''Misteriya dinləri''', '''misteriya kultları''', '''müqəddəs misteriyalar''' və ya sadəcə '''misteriyalar''' — [[Yunan-Roma dünyası|Yunan-Roma dünyasında]] iştirakı [[İnisiasiya|inisiasatorlar]] üçün nəzərdə tutulmuş dini məktəblər. Bu dinin əsas xüsusiyyəti, kənar şəxslərə açıqlanmayan inisiasiya və ritual təcrübə ilə əlaqəli məxfilikdir. Yunan-Roma antik dövrünün ən məşhur sirləri [[Qədim Yunanıstan|Qədim Yunanıstanda]] [[Qaranlıq əsrlər (Qədim Yunanıstan)|qaranlıq əsrlərdən]] əvvəl yaranmış [[Elevsin misteriyaları]] idi. Misteriya məktəbləri [[Son qədim dövr|son qədim dövrdə]] çiçəklənmişdir. IV əsrin ortalarında [[Yulian (imperator)|Mürtəd Yulianın]] üç fərqli misteriya məktəbinə, xüsusən də [[Mitraizm|mitraistlərə]] inisiasiya etdiyi məlumdur. Məktəbin gizli xarakterinə görə və son qədim dövrün misteriya dinləri IV əsrdən etibarən [[Xristian Roma imperiyasında paqanların təqibi|xristian Roma imperiyası tərəfindən təqib edildiyi]] üçün bu dini təcrübələrin təfərrüatları yazılı izahlar, təsvirlər və mədəniyyətlərarası tədqiqatlardan əldə edilir.<ref name="Barnes">Ernest William Barnes. ''The rise of Christianity'' (1947, 50–51). ''Because of this element of secrecy, we are ill-informed as to the beliefs and practices of the various mystery faiths. We know that they had a general likeness to one another''.</ref>


== İstinadlar ==
== İstinadlar ==
Sətir 9: Sətir 10:
|last=Alvar
|last=Alvar
|first=Jaime
|first=Jaime
|author-link=Jaime Alvar Ezquerra
|others=Translated and edited by Richard Gordon
|others=Translated and edited by Richard Gordon
|title=Romanising Oriental Gods: Myth, Salvation, and Ethics in the Cults of Cybele, Isis, and Mithras
|title=Romanising Oriental Gods: Myth, Salvation, and Ethics in the Cults of Cybele, Isis, and Mithras
|url=https://archive.org/details/romanisingorient0000alva
|date=2008
|date=2008
|orig-year=Spanish edition 2001
|orig-year=Spanish edition 2001
Sətir 17: Sətir 18:
|isbn=978-90-04-13293-1
|isbn=978-90-04-13293-1
}}
}}
*{{cite book|last=Beck |first=Roger |date=2006 |title=The Religion of the Mithras Cult in the Roman Empire: Mysteries of the Unconquered Sun |publisher=Oxford University Press |isbn=978-0-19-921613-0}}
*{{cite book|last=Beck |first=Roger |date=2006 |title=The Religion of the Mithras Cult in the Roman Empire: Mysteries of the Unconquered Sun |url=https://archive.org/details/religionofmithra0000beck |publisher=Oxford University Press |isbn=978-0-19-921613-0}}
*Blakely, Sandra (2018). Starry Twins and Mystery Rites: From Samothrace to Mithras. ''Acta Antiqua Academiae Scientiarum Hungaricae,'' ''58''(1-4). {{ISSN|0044-5975}}.
*Blakely, Sandra (2018). Starry Twins and Mystery Rites: From Samothrace to Mithras. ''Acta Antiqua Academiae Scientiarum Hungaricae,'' ''58''(1-4). {{ISSN|0044-5975}}.
*{{cite book
*{{cite book
Sətir 23: Sətir 24:
|first=Hugh
|first=Hugh
|title=Mystery Cults of the Ancient World
|title=Mystery Cults of the Ancient World
|url=https://archive.org/details/mysterycultsofan0000bowd
|publisher=Princeton University Press
|publisher=Princeton University Press
|date=2010
|date=2010
Sətir 31: Sətir 33:
|first = Jan
|first = Jan
|title = Initiation into the Mysteries of the Ancient World
|title = Initiation into the Mysteries of the Ancient World
|url = https://archive.org/details/initiationintomy0000brem
|publisher = Walter de Gruyter
|publisher = Walter de Gruyter
|date = 2014
|date = 2014
Sətir 44: Sətir 47:
|isbn = 978-0-8028-3785-1
|isbn = 978-0-8028-3785-1
}}
}}
*{{cite book|last=Clauss |first=Manfred |date=2000 |title=The Roman Cult of Mithras: The God and His Mysteries |publisher=Routledge |isbn=0-415-92977-6}}
*{{cite book|last=Clauss |first=Manfred |date=2000 |title=The Roman Cult of Mithras: The God and His Mysteries |url=https://archive.org/details/romancultofmithr0000clau |publisher=Routledge |isbn=0-415-92977-6}}
* {{Cite book
* {{Cite book
|last = Johnson
|last = Johnson
Sətir 67: Sətir 70:
*Rives, J.B. (2010). Graeco-Roman Religion in the Roman Empire: Old Assumptions and New Approaches. ''Currents in Biblical Research'', ''8''(2).
*Rives, J.B. (2010). Graeco-Roman Religion in the Roman Empire: Old Assumptions and New Approaches. ''Currents in Biblical Research'', ''8''(2).
* Aneziri, Sophia. ''Die Vereine der Dionysischen Techniten im Kontext der hellenistischen Gesellschaft'' (Stuttgart, 2003).
* Aneziri, Sophia. ''Die Vereine der Dionysischen Techniten im Kontext der hellenistischen Gesellschaft'' (Stuttgart, 2003).
* {{citation|last=Burkert|first=Walter|author-link=Walter Burkert|year=1987|title=Ancient Mystery Cults|location=Cambridge, Massachusetts |ref=none}}
* {{citation|last=Burkert|first=Walter|year=1987|title=Ancient Mystery Cults|location=Cambridge, Massachusetts |ref=none}}
* Casadio, Giovanni Casadio and Johnston, Patricia A. (eds), ''Mystic Cults in Magna Graecia'' (Austin, TX, University of Texas Press, 2009).
* Casadio, Giovanni Casadio and Johnston, Patricia A. (eds), ''Mystic Cults in Magna Graecia'' (Austin, TX, University of Texas Press, 2009).


Sətir 74: Sətir 77:


{{Xarici istinadlar}}
{{Xarici istinadlar}}
[[Kateqoriya:Yunan-Roma misteriyaları]]
[[Kateqoriya:Yunan-Roma misteriyaları| ]]

Səhifəsinin 03:11, 6 yanvar 2024 tarixinə olan son versiyası

Elevsin misteriyalarını təsvir edən hidriya.

Misteriya dinləri, misteriya kultları, müqəddəs misteriyalar və ya sadəcə misteriyalarYunan-Roma dünyasında iştirakı inisiasatorlar üçün nəzərdə tutulmuş dini məktəblər. Bu dinin əsas xüsusiyyəti, kənar şəxslərə açıqlanmayan inisiasiya və ritual təcrübə ilə əlaqəli məxfilikdir. Yunan-Roma antik dövrünün ən məşhur sirləri Qədim Yunanıstanda qaranlıq əsrlərdən əvvəl yaranmış Elevsin misteriyaları idi. Misteriya məktəbləri son qədim dövrdə çiçəklənmişdir. IV əsrin ortalarında Mürtəd Yulianın üç fərqli misteriya məktəbinə, xüsusən də mitraistlərə inisiasiya etdiyi məlumdur. Məktəbin gizli xarakterinə görə və son qədim dövrün misteriya dinləri IV əsrdən etibarən xristian Roma imperiyası tərəfindən təqib edildiyi üçün bu dini təcrübələrin təfərrüatları yazılı izahlar, təsvirlər və mədəniyyətlərarası tədqiqatlardan əldə edilir.[1]

  1. Ernest William Barnes. The rise of Christianity (1947, 50–51). Because of this element of secrecy, we are ill-informed as to the beliefs and practices of the various mystery faiths. We know that they had a general likeness to one another.

Əlavə ədəbiyyat

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  • Alvar, Jaime. Romanising Oriental Gods: Myth, Salvation, and Ethics in the Cults of Cybele, Isis, and Mithras. Translated and edited by Richard Gordon. Brill. 2008 [Spanish edition 2001]. ISBN 978-90-04-13293-1.
  • Beck, Roger. The Religion of the Mithras Cult in the Roman Empire: Mysteries of the Unconquered Sun. Oxford University Press. 2006. ISBN 978-0-19-921613-0.
  • Blakely, Sandra (2018). Starry Twins and Mystery Rites: From Samothrace to Mithras. Acta Antiqua Academiae Scientiarum Hungaricae, 58(1-4). ISSN 0044-5975.
  • Bowden, Hugh. Mystery Cults of the Ancient World. Princeton University Press. 2010. ISBN 978-0-691-14638-6.
  • Bremmer, Jan. Initiation into the Mysteries of the Ancient World. Walter de Gruyter. 2014. ISBN 978-3-11-037699-9.
  • Bromiley, Geoffrey. The International Standard Bible Encyclopedia. Eerdmans. 1995. ISBN 978-0-8028-3785-1.
  • Clauss, Manfred. The Roman Cult of Mithras: The God and His Mysteries. Routledge. 2000. ISBN 0-415-92977-6.
  • Johnson, Sarah. Ancient Religions. Harvard University Press. 2009. ISBN 978-0-674-03918-6.
  • Keller, M.L. (1988). The Eleusinian Mysteries of Demeter and Persephone: Fertility, Sexuality, and Rebirth. Journal of Feminist Studies in Religion, 4(1).
  • Leonard, Benjamin (2021). Secret Rites of Samothrace. Archaeology, 74(5).
  • Martin, L.H. (2021). Seeing the Mithraic Tauroctony, Numen, 68(4).
  • Puhvel, Jaan. The Hittite Etymological Dictionary. Walter de Gruyter. 1984. ISBN 978-90-279-3049-1.
  • Rives, J.B. (2010). Graeco-Roman Religion in the Roman Empire: Old Assumptions and New Approaches. Currents in Biblical Research, 8(2).
  • Aneziri, Sophia. Die Vereine der Dionysischen Techniten im Kontext der hellenistischen Gesellschaft (Stuttgart, 2003).
  • Burkert, Walter, Ancient Mystery Cults, Cambridge, Massachusetts, 1987
  • Casadio, Giovanni Casadio and Johnston, Patricia A. (eds), Mystic Cults in Magna Graecia (Austin, TX, University of Texas Press, 2009).

Xarici keçidlər

[redaktə | mənbəni redaktə et]