Rum rəqəmləri

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç

Roma say sistemiQədim Romada istifadə edilən say sistemi. Sistem qədim dövrlərdən istifadə edilmiş, orta əsrlərdə müəyyən qədər dəyişdirilmiş və müasir vəziyyətə düşmüşdür. Mövqesiz say sistemi olduğu üçün bu say sistemində riyazi hesablamalar aparmaq çətindir.

Bu sistemdə rəqəmləri müvafiq hərflərlə əvəz edirlər. Roma rəqəmləri əsasən nömrələnmiş siyahılarda, siferblatlarda, tarixlərin və s. yazılmasında istifadə olunur.

Simvol Qarşılığı
S 0.5 (yarım) (Latınca:Semis)
I 1 (bir) (Latınca:mono)
V 5 (beş) (Latınca:penta)
X 10 (on) (Latınca:deka)
L 50 (əlli) (Latınca:quinquaginta)
C 100 (yüz) (Latınca:Centum)
D 500 (beş yüz) (Latınca:quingenti)
M 1000 (min) (Latınca:Mille)

Roma rəqəmlərinin yazılışında 7 simvoldan istifadə olunur

Bu simvollar təkraralanma üsulu ilə Ərəb rəqəmlərinin yazılmasında istifadə olunur. Lakin bəzi hallarda qısalaşdırmaq üçün yerdəyişmədən də istifadə olunur. Məsələn 4 rəqəmi qısa olması üçün onu IIII yox IV kimi yazırlar; 40 rəqəmi də həmçinin XXXX yox, XL kimi yazılır. 5 milyondan yuxarı rəqəmlərin yazılışı müxtəlif cür olur.

Roma rəqəmləri

[redaktə | mənbəni redaktə et]
Rəqəm Rum rəqəmi
1 I
2 II
3 III
4 IV
5 V
6 VI
7 VII
8 VIII
9 IX
10 X
15 XV
20 XX
25 XXV
30 XXX
35 XXXV
40 XL
45 XLV
50 L
55 LV
60 LX
65 LXV
70 LXX
75 LXXV
80 LXXX
85 LXXXV
90 XC
95 XCV
100 C
200 CC
500 D
600 DC
900 CM
1000 M
1500 MD