Скандынавія
Скандынавія — гісторыка-культурны рэгіён на поўначы Эўропы, цэнтрам якога зьяўляецца Скандынаўскі паўвостраў.
Данія, Нарвэгія і Швэцыя прызнаюць адзін аднаго часткамі Скандынавіі. Акрамя таго, у Скандынавію часта ўключаюць Ісьляндыю і Фінляндыю, а таксама Фарэрскія астравы, збліжаючы гэты тэрмін з паняцьцем Паўночная Эўропа.
У нямецкай і ў расейскай геаграфічнай традыцыі Данія звычайна не ўключаецца ў склад Скандынавіі.
Гісторыя
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Скандынаўскі рэгіён быў калянізаваны паўночнагерманскімі плямёнамі ў другой палове 1-га тысячагодзьдзя новай эры. На працягу шматлікіх стагодзьдзяў скандынаўскія дзяржавы неаднаразова аб’ядноўваліся ў палітычныя зьвязы, найбольшым зь якіх была Кальмарская унія (1397—1523), якая аб’яднала пад адной каронай усё скандынаўскія каралеўствы (Данію, Нарвэгію і Швэцыю), з залежнымі тэрыторыямі — Фінляндыяй, Ісьляндыяй і Грэнляндыяй.
Сучаснае выкарыстаньне тэрміна Скандынавія зьвязана з дацка-прускімі войнамі сярэдзіны XIX стагодзьдзя за Шлезьвіг і ўзьнікненьнем нацыянальна-палітычнага руху за аб’яднаньне Швэцыі, Даніі і Нарвэгіі ў адзіную дзяржаву.
Мовы
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Асноўныя скандынаўскія мовы адбыліся ад агульнага стараскандынаўскай мовы, і ставяцца да паўночнай галіны германскай моўнай групы. Большасьць дыялектаў нарвэскай, швэдзкай і дацкай моваў узаемна зразумелыя. Ісьляндзкая і фарэрская мовы таксама адбыліся ад стараскандынаўскай, але захавалі значна больш архаічных рыс.
Фінская мова ставіцца цалкам да іншай моўнай сям’і — фіна-вугорскім мовам. У той жа час, у Фінляндыі пражывае значная швэдзкая меншасьць, і швэдзкая зьяўляецца адной зь дзяржаўных моваў.