Фрэнсіс Бэкан (мастак)

Фрэнсіс Бэкан
Francis Bacon
Дата нараджэння	28 кастрычніка 1909(1909-10-28)[…]
Месца нараджэння	Дублін, Ірландыя
Дата смерці	28 красавіка 1992(1992-04-28)[…] (82 гады)
Месца смерці	Мадрыд, аўтаномная супольнасць Мадрыд, Іспанія
Грамадзянства	Ірландыя  Вялікабрытанія
Бацька	Capt. Anthony Edward Mortimer Bacon[d]
Род дзейнасці	мастак, дызайнер, дзеяч выяўленчага мастацтва
Жанр	мастак, жывапісец, графік,
Вучоба	Dean Close School[d] (1926)
Мастацкі кірунак	экспрысіянізм
Уплыў	Пабла Пікаса
Член у	Акадэмія прыгожых мастацтваў[d]
Узнагароды	прэмія Рубенса[d] (1967)
Сайт	francis-bacon.com (англ.)
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Бэкан, Фрэнсіс (Francis Bacon; 28 кастрычніка 1909, Дублін — 28 красавіка 1992, Мадрыд) — брытанскі мастак-экспрэсіяніст. Адзін са знакаміцейшых мастакоў ХХ ст.

Біяграфія

Дзяцінства

Нарадзіўся ў Дубліне, у сям’і былога афіцэра, жорсткага і аўтарытарнага чалавека; маці Бэкана была культурнай, адукаванай жанчынай. У 1911 г. сям’я пераязджае ў Лондан. Хваробы, у тым ліку астма, перашкодзілі Фрэнсісу атрымаць сістэматычную адукацыю. Яго вучылі ў асноўным наёмныя настаўнікі. Па меры сталення ў хлопчыка пачалі выяўляцца гомасексуальныя схільнасці. Бацька не здолей прыняць гэта і выгнаў 16-гадовага сына з дому.

Пачатак творчай дзейнасці

Вясной 1927 г. Бэкан накіраваўся да сваякоў у Берлін. Захоплены гэтым горадам, ён, тым не менш, праз паўгады з’яўляецца ў Парыжы, на Монпарнасе, дзе вывучае французскую мову і працуе як дазыйнер і дэкаратар. Наведваючы ў 1927 г. выставу П. Пікаса, ён прымае канчаткова рашэнне стаць мастаком. Па вяртанні ў Лондан наладжвае майстэрню ў адным з гаражоў, у раёне Паўднёвага Кіненгстона. Так ён працуе да 1932 г. У 1933 г. Фрэнсіс Бэкан піша сваю знакамітую карціну «Распяцце», якая экспаніравалася ў лонданскай галерэі і ўвайшла ў каталог «Арт Нью». Спроба далучыцца да моцнага мастацкага руху сюррэалістаў аказалася няўдалай: мастакі не прынялі яго працы, палічыўшы іх недастаткова сюррэалістычнымі. У 1944 г. карціна «Тры эцюды постацей у нагах Распяцця» экспаніравалася ў галереях Леферт і Тэйт і выклікала вялікі рэзананс. У 1946 г. Бэкан пераяхджае ў Монтэ-Карла і працуе там да 1950 г. Затым нейкі час выкладае ў Каралеўскім каледжы мастацтваў у Лондане і працуе да 1958 г. з «Хановер Гэлары».

Прызнанне

У 1955 г. — рэстраспектыўная выстава Бэкана ў Інстытуце сучаснага мастацтва ў Лондане. У 1962 г. праводзіцца рэстраспектыва прац мастака ў галерэі Тэйт. У наступным годзе мастак знаёміцца з Жоржам Дайерам, якім робіцца мадэллю многіх яго карцін. У 1964 г. піша трыпціх «Тры постаці ў пакоі», у 1965 г. — трыптых «Распяцце». Далей — рэтраспектывы ў музеі Гугенхейма і з Інстытуце сучаснгаа мастацтва ў Чыкага. У 1964-67 гг. піша жаночыя партрэты (што не ўласціва яго творчасці) — партрэты і эцюды Ізабэль Раўсторн, Генрыеты Мораес і іншых. У 1960-х гг. здабыў мноства прэмій і ўзнагарод. Прэмію Рубенса ён ахвяруе дзеля рэстаўрацыі фларэнційскага жывапісу эпохі Адраджэння.

У 1968 г. упершыню наведвае Нью-Ёрк, піша «Трыптых на тэму паэму Томаса Эліота». У 1971 г. — рэстраспектыва ў Гранд Палас, у Парыжы: выстаўлена больш за 100 карцін, 11 трыптыхаў. У тым жа годзе, у сувязі са смерцю Жоржа Драера піша трыптых «Памяці Жоржа Драера». У 1974 г. знаёміцца з Джонам Эдвардсам, які робіцца яго новай мадэллю і спадчыннікам. У 1974 г. Бэкан здзеснівае яшчэ адну паездку ў Нью-Ёрк (дзе адбываецца яго выстава ў Музеі Метрапалітэн) і знаёміцца з Эндзі Ўорхалам. Выстаўляецца ў Мадрыдзе і Барселоне (1978). Праца «Арэстэя Эсхіла» (1981) — адна з асноўных карцін таго перыяду. У канцы 1980-х гг. Бэкан экспаніруецца ва Усходнім Берліне і нават у Маскве (1988). Памірае ў 1992 г. ад сардэчнага прыступу.

Унікальнасць Фрэнсіса Бэкана ў тым, што ён распрацаваў наватарскую, прынцыпова новую тэхніку, але разам з тым натхняўся старадаўняй класікай, у прыватнасці Бібліяй і антычнай міфалогіяй.

Спасылкі

• Рэнсіс Быкан. Карціны і біяграфія (рус)