(Translated by https://www.hiragana.jp/)
بەڕێوەبەری ناسا: جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان - ویکیپیدیا، ئینسایکڵۆپیدیای ئازاد بۆ ناوەڕۆک بازبدە

بەڕێوەبەری ناسا: جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان

لە ئینسایکڵۆپیدیای ئازادی ویکیپیدیاوە
ناوەڕۆکی سڕاو ناوەڕۆکی زیادکراو
No edit summary
No edit summary
تاگەکان: دەستکاریی مۆبایل بە وێبی مۆبایل دەستکاری کراوە دەستکاریی مۆبایلیی پێشکەوتوو
(٣٣ دەستکاری لەلایەن ٥ بەکارھێنەرەوە پیشاننادرێت)
ھێڵی ٤: ھێڵی ٤:
| insignia = NASA seal.svg
| insignia = NASA seal.svg
| insigniasize = 150
| insigniasize = 150
| insigniacaption = مۆری ناسا<br/>بەشێکی پێکھێنەری ستانداردی بەڕێوەبەر
| insigniacaption = مۆری ناسا{{ھن}}بەشێکی پێکھێنەری ستانداردی بەڕێوەبەر
| nativename =
| nativename =
| image = File:NASA Administrator Bill Nelson Official Portrait (NHQ202105170001).jpg
| image = File:NASA Administrator Bill Nelson Official Portrait (NHQ202105170001).jpg
| alt = بێڵ نێڵسن
| alt = بێڵ نێڵسن
ھێڵی ١١: ھێڵی ١١:
| incumbentsince = ٣ی ئایاری ٢٠٢١
| incumbentsince = ٣ی ئایاری ٢٠٢١
| acting = no
| acting = no
| reports_to = [[President of the United States|President]]
| reports_to = [[سەرۆککۆماری ویلایەتە یەکگرتووەکان|سەرۆک]]
| nominator = [[سەرۆک کۆماری ویلایەتە یەکگرتووەکان|سەرۆک]] بە ئامۆژگاری و ڕەزامەندی ئەنجومەنی پیران
| nominator = [[سەرۆککۆماری ویلایەتە یەکگرتووەکان|سەرۆک]] بە ئامۆژگاری و ڕەزامەندی ئەنجومەنی پیران
| style =
| style =
| termlength = بە ڕەزامەندی [[سەرۆک کۆماری ویلایەتە یەکگرتووەکان|سەرۆک]]
| termlength = بە ڕەزامەندی [[سەرۆککۆماری ویلایەتە یەکگرتووەکان|سەرۆک]]
| constituting_instrument = {{USC|51|20111}}
| constituting_instrument = {{USC|51|20111}}
| formation = <!--August 19, 1958-->
| formation = <!--August 19, 1958-->
| inaugural = [[تی کیت گلێنان]]
| inaugural = [[تی کیت گلێنان]]
| salary = ساڵانە ٢٢١،٩٠٠$ <br/> ([[خشتەی جێبەجێکردن]])
| salary = ساڵانە ٢٢١٬٩٠٠${{ھن}}([[خشتەی جێبەجێکردن]])
| seat = [[واشینگتن دی سی]]
| seat = [[واشینگتن دی سی]]
| website = [https://www.nasa.gov/feature/nasa-administrator-bill-nelson Bill Nelson, NASA]
| website = [https://www.nasa.gov/feature/nasa-administrator-bill-nelson Bill Nelson, NASA]
}}
}}


'''بەڕێوەبەران و یاریدەدەرانی ناسا'''، بەرزترین بەرپرسی ناسا، [[پێڕستی دەزگاکانی بۆشایی|دەزگای نیشتمانیی فڕینی بۆشاییی]] ئەمریکایە. بەڕێوەبەر و سەرۆکی بڕیاردەری ناسایە، بەرپرسیارە لە دابینکردنی ڕوونکردنەوە بۆ دیدگای دەزگاکە و خزمەتکردن وەک سەرچاوەیەکی سەرکردایەتیی نێوخۆیی لەناو ناسادا. ھەروەھا خاوەن نووسینگە شوێنێکی گرنگی ھەیە لە چوارچێوەی [[سیاسەتی فڕینی بۆشاییی ئەمریکا]]دا، و لەلایەن [[جێگری بەڕێوەبەری ناسا|جێگری بەڕێوەبەرێکەوە]] یارمەتی دەدرێت. بەڕێوەبەر لەلایەن سەرۆکی ئەمریکاوە، بە ئامۆژگاری و ڕەزامەندی [[ئەنجومەنی پیرانی ئەمریکا]]، دەستنیشان دەکرێت و دواتر بە ئارەزووی سەرۆک خزمەت دەکات. [[بێڵ نێڵسن]]، ئەندامی پێشووی ئەنجومەنی پیرانی ئەمریکا و ئاسمانی لە ٣ی ئایاری ٢٠٢١ەوە وەک بەڕێوەبەر دەستی بەکار کردووە.<ref>[https://www.hq.nasa.gov/office/codez/strahand/roles.htm NASA Strategic Management Handbook<!-- Bot generated title -->] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20210510235557/https://www.hq.nasa.gov/office/codez/strahand/roles.htm |date=١٠ی ئایاری ٢٠٢١ }}</ref>


بەڕێوەبەرەکە وەک بەڕێوەبەری جێبەجێکاری ناسا کاردەکات، لێپرسینەوە لەگەڵ [[سەرۆککۆماری ویلایەتە یەکگرتووەکان]] دەکات سەبارەت بەو سەرکردایەتییەی کە پێویستە بۆ گەیشتن بە ئەرکی دەزگاکە. ئەم سەرکردایەتییە پێویستی بە خستنەڕووی دیدگای دەزگاکە، دانانی ئەولەوییەت و سیاسەتە نێوخۆیییە بەرنامەیی و بوودجەیییەکانی و ھەڵسەنگاندنی دەدای دەزگاکە ھەیە.<ref>{{cite web |url=https://www.hq.nasa.gov/office/codez/plans/Handbook00/chap2.html |title=Chapter 2-Roles and Responsibilities }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20230425133519/https://www.hq.nasa.gov/office/codez/plans/Handbook00/chap2.html |date=٢٥ی نیسانی ٢٠٢٣ }}</ref>
'''بەڕێوەبەران و یاریدەدەرانی ناسا'''، بەرزترین بەرپرسی ناسا، [[پێڕستی دەزگاکانی بۆشایی|دەزگای نیشتمانیی فڕینی بۆشاییی]] ئەمریکایە. بەڕێوەبەر سەرۆکی بڕیاردەری ناسایە، بەرپرسیارە لە دابینکردنی ڕوونکردنەوە بۆ دیدگای دەزگاکە و خزمەتکردن وەک سەرچاوەیەکی سەرکردایەتیی نێوخۆیی لەناو ناسادا. ھەروەھا خاوەن نووسینگەکە شوێنێکی گرنگی ھەیە لە چوارچێوەی سیاسەتی فڕینی بۆشاییی ئەمریکادا، و لەلایەن جێگری بەڕێوەبەرێکەوە یارمەتی دەدرێت. بەڕێوەبەر لەلایەن سەرۆکی ئەمریکاوە، بە ئامۆژگاری و ڕەزامەندی ئەنجومەنی پیرانی ئەمریکا، دەستنیشان دەکرێت و دواتر بە ئارەزووی سەرۆک خزمەت دەکات. بیڵ نێڵسن، ئەندامی پێشووی [[ئەنجومەنی پیرانی ئەمریکا]] و ئاسمانی لە ٣ی ئایاری ٢٠٢١ەوە وەک بەڕێوەبەر دەستی بەکار کردووە.<ref>[https://www.hq.nasa.gov/office/codez/strahand/roles.htm NASA Strategic Management Handbook<!-- Bot generated title -->]</ref>


یەکەم بەڕێوەبەری ناسا دکتۆر تی کیت گلێنان بوو، لە ماوەی سەرۆکایەتییەکەیدا پڕۆژە جیاوازەکانی لە توێژینەوەکانی پەرەپێدانی فڕینی بۆشایی لە ئەمریکا کۆکردەوە.<ref name="glennan_biography">{{cite web |url=http://www.hq.nasa.gov/office/pao/History/Biographies/glennan.html |title=T. Keith Glennan biography |publisher=NASA |date=August 4, 2006 |access-date=July 5, 2008 |archive-url=https://web.archive.org/web/20080708214210/http://www.hq.nasa.gov/office/pao/History/Biographies/glennan.html |archive-date=July 8, 2008 |url-status=live }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20200807213356/https://www.hq.nasa.gov/office/pao/History/Biographies/glennan.html |date= ٧ی ئابی ٢٠٢٠ }}</ref> [[دانیاڵ گۆڵدین]] بۆ درێژترین ماوەی (نزیکەی ١٠ ساڵ) ئەو پۆستەی بەدەستھێناوە، و زیاتر بە پێشەنگایەتیکردنی ڕێبازی «خێراتر، باشتر، ھەرزانتر» بۆ بەرنامەکانی فڕینی بۆشایی ناسراوە.<ref name="goldin_biography">{{cite web |url=http://www.hq.nasa.gov/office/pao/History/dan_goldin.html |title=Daniel S. Goldin biography |publisher=NASA |date=March 12, 2004 |access-date=July 5, 2008 |archive-url=https://web.archive.org/web/20080615143450/http://www.hq.nasa.gov/office/pao/History/dan_goldin.html |archive-date=June 15, 2008 |url-status=live }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20161208234004/http://www.hq.nasa.gov/office/pao/History/dan_goldin.html |date= ٨ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٦ }}</ref> تاکە کەسێک کە دووجار ئەو پۆستەی وەرگرتووە، بریتییە لە جەیمز سی فلێچەر کە دوای [[کارەساتی مەکۆکی فڕینی بۆشاییی چاڵنجەر|کارەساتی چاڵنجەر]] گەڕایەوە بۆ ناسا.<ref name="fletcher">{{cite web |url=http://www.hq.nasa.gov/office/pao/History/Biographies/fletcher.html |title=James C. Fletcher biography |publisher=NASA |access-date=July 5, 2008 |archive-url=https://web.archive.org/web/20080706164016/http://www.hq.nasa.gov/office/pao/History/Biographies/fletcher.html |archive-date= July 6, 2008 |url-status=live}}</ref>
بەڕێوەبەرەکە وەک بەڕێوەبەری جێبەجێکاری ناسا کاردەکات، لێپرسینەوە لەگەڵ [[سەرۆککۆماری ویلایەتە یەکگرتووەکان]] دەکات سەبارەت بەو سەرکردایەتییەی کە پێویستە بۆ گەیشتن بە ئەرکی دەزگاکە. ئەم سەرکردایەتییە پێویستی بە خستنەڕووی دیدگای دەزگاکە، دانانی ئەولەوییەت و سیاسەتە نێوخۆیییە بەرنامەیی و بوودجەیییەکانی و ھەڵسەنگاندنی دەدای دەزگاکە ھەیە.<ref>{{cite web |url=https://www.hq.nasa.gov/office/codez/plans/Handbook00/chap2.html |title=Chapter 2-Roles and Responsibilities}}</ref>

یەکەم بەڕێوەبەری ناسا دکتۆر تی کیت گلێنان بوو، لە ماوەی سەرۆکایەتییەکەیدا پڕۆژە جیاوازەکانی لە توێژینەوەکانی پەرەپێدانی فڕینی بۆشایی لە ئەمریکا کۆکردەوە.<ref name="glennan_biography">{{cite web |url=http://www.hq.nasa.gov/office/pao/History/Biographies/glennan.html |title=T. Keith Glennan biography |publisher=NASA |date=August 4, 2006 |access-date= July 5, 2008 |archive-url=https://web.archive.org/web/20080708214210/http://www.hq.nasa.gov/office/pao/History/Biographies/glennan.html |archive-date= July 8, 2008 |url-status= live}}</ref> [[دانیاڵ گۆڵدین]] بۆ درێژترین ماوەی (نزیکەی ١٠ ساڵ) ئەو پۆستەی بەدەستھێناوە، و زیاتر بە پێشەنگایەتیکردنی ڕێبازی «خێراتر، باشتر، ھەرزانتر» بۆ بەرنامەکانی فڕینی بۆشایی ناسراوە.<ref name="goldin_biography">{{cite web |url=http://www.hq.nasa.gov/office/pao/History/dan_goldin.html |title=Daniel S. Goldin biography |publisher=NASA |date=March 12, 2004 |access-date= July 5, 2008 |archive-url=https://web.archive.org/web/20080615143450/http://www.hq.nasa.gov/office/pao/History/dan_goldin.html |archive-date=June 15, 2008|url-status=live}}</ref> تاکە کەسێک کە دووجار ئەو پۆستەی وەرگرتووە، بریتییە لە جەیمز سی فلێچەر کە دوای «کارەساتی چالنجەر» گەڕایەوە بۆ ناسا.<ref name="fletcher">{{cite web |url=http://www.hq.nasa.gov/office/pao/History/Biographies/fletcher.html |title=James C. Fletcher biography |publisher=NASA |access-date=July 5, 2008 |archive-url=https://web.archive.org/web/20080706164016/http://www.hq.nasa.gov/office/pao/History/Biographies/fletcher.html |archive-date= July 6, 2008 |url-status=live}}</ref>


بەڕێوەبەری ئێستای ئەندامی پێشووی [[ئەنجومەنی پیرانی ئەمریکا|ئەنجومەنی پیران]] و ئاسمانی [[بێڵ نێڵسن]]، کە لە ١٩ی ئازاری ٢٠٢١ لەلایەن [[جۆ بایدن]]ی سەرۆککۆمارەوە کاندیدکرا.<ref name="nasa_list">{{cite web | url=http://www.hq.nasa.gov/office/pao/History/prsnnl.htm | title=List of Administrators and Deputy Administrators of NASA | publisher=[[NASA]] | access-date=July 4, 2008| archive-url= https://web.archive.org/web/20080521140315/http://www.hq.nasa.gov/office/pao/History/prsnnl.htm| archive-date= May 21, 2008 | url-status= live}}</ref>
بەڕێوەبەری ئێستای ئەندامی پێشووی [[ئەنجومەنی پیرانی ئەمریکا|ئەنجومەنی پیران]] و ئاسمانی [[بێڵ نێڵسن]]، کە لە ١٩ی ئازاری ٢٠٢١ لەلایەن [[جۆ بایدن]]ی سەرۆککۆمارەوە کاندیدکرا.<ref name="nasa_list">{{cite web | url=http://www.hq.nasa.gov/office/pao/History/prsnnl.htm | title=List of Administrators and Deputy Administrators of NASA | publisher=[[NASA]] | access-date=July 4, 2008| archive-url= https://web.archive.org/web/20080521140315/http://www.hq.nasa.gov/office/pao/History/prsnnl.htm| archive-date= May 21, 2008 | url-status= live}}</ref>


== پێڕستی بەڕێوەبەرەکان ==
==سەرچاوەکان==
{| class="wikitable" style="clear:right; text-align:center"
{{سەرچاوەکان}}
|-
! ژمارە
! وێنە
! ناو
! دەست بەکاربوون
! جێھێشتن
! ڕۆژانی خزمەتکردن
!colspan="2" | [[سەرۆککۆماری ویلایەتە یەکگرتووەکان|سەرۆک]]{{ھن}}{{small|خزمەتکردن لەژێر}}
|-
| ١
| [[پەڕگە:Portrait of T. Keith Glennan - GPN-2002-000079.jpg|100px|T. Keith Glennan]]
| [[تی کیت گلێنان]]
| ١٩ی ئابی ١٩٥٨
| ٢٠ی کانوونی دووەمی ١٩٦١
| ٨٨٥
| style="background: {{party color|Republican Party (United States)}};" |
|| [[دوایت د. ئایزێنھاوەر]]
|-
|style="background:#E6E6AA;" | -
|style="background:#E6E6AA;" | [[پەڕگە:Hugh L Dryden.jpg|100px|Hugh Dryden]]
|style="background:#E6E6AA;" | [[هیو درایدن]]
|style="background:#E6E6AA;" | ١١ی کانوونی دووەمی ١٩٦١
|style="background:#E6E6AA;" | ١٤ی شوباتی ١٩٦١
|style="background:#E6E6AA;" | ٢٤
|rowspan=2 style="background: {{party color|Democratic Party (United States)}};" |
|rowspan=2 | [[جان ئێف. کێنیدی]]
|-
|rowspan=2 | ٢
|rowspan=2 | [[پەڕگە:James E. Webb, official NASA photo, 1966.jpg|100px|James E. Webb]]
|rowspan=2 | [[جەیمز ئی وێب]]
|rowspan=2 | ١٤ی شوباتی ١٩٦١
|rowspan=2 | ٧ی تشرینی یەکەمی ١٩٦٨
| ١٠٣٥
|-
| ١٧٨١{{ھن}}{{small|(سەرجەم ٢٨١٦)}}
|rowspan=2 style="background: {{party color|Democratic Party (United States)}};" |
|rowspan=2 | [[لیندۆن بی جۆنسۆن]]
|-
|rowspan=3 | ٣
|rowspan=3 | [[پەڕگە:Dr. Thomas O. Paine - GPN-2002-000106.jpg|100px|Thomas O. Paine]]
|rowspan=3 | [[تۆماس ئۆ پەین]]
|rowspan=2 style="background: #E6E6AA;" | ٨ی تشرینی یەکەمی ١٩٦٨
|rowspan=2 style="background: #E6E6AA;" | ٢١ی ئازاری ١٩٦٩
|style="background: #E6E6AA;" | ١٠٤
|-
|style="background: #E6E6AA;" | ٦٠
|rowspan=4 style="background: {{party color|Republican Party (United States)}};" |
|rowspan=4 | [[ڕیچارد نیکسۆن]]
|-
|٢١ی ئازاری ١٩٦٩
|١٥ی ئەیلوولی ١٩٧٠
|٥٤٣{{ھن}}{{small|(سەرجەم ٧٠٧)}}
|-
|style="background: #E6E6AA;" | -
|style="background: #E6E6AA;" | [[پەڕگە:George M Low.gif|100px|George Low]]
|style="background: #E6E6AA;" | [[جۆرج مایکل لۆ]]
|style="background: #E6E6AA;" | ١٦ی ئەیلوولی ١٩٧٠
|style="background: #E6E6AA;" | ٢٦ی نیسانی ١٩٧١
|style="background: #E6E6AA;" | ٢٢٢
|-
|rowspan=3 | ٤
|rowspan=3 | [[پەڕگە:James Fletcher, official NASA portrait.jpg|100px|James C. Fletcher]]
|rowspan=3 | [[جەیمز سی فلێچەر]]
|rowspan=3 | ٢٧ی نیسانی ١٩٧١
|rowspan=3 | ١ی ئایاری ١٩٧٧
| ١٢٠٠
|-
| ٨٩٥
|style="background: {{party color|Republican Party (United States)}};" |
| [[گێرالد فۆرد]]
|-
| ١٠١{{ھن}}{{small|(سەرجەم ٣٢٥٨)}}
|rowspan=3 style="background: {{party color|Democratic Party (United States)}};" |
|rowspan=3 | [[جیمی کارتەر]]
|-
|style="background: #E6E6AA;" | -
|style="background: #E6E6AA;" | [[پەڕگە:Alan Lovelace, official NASA photo portrait.jpg|100px|Alan M. Lovelace]]
|style="background: #E6E6AA;" | [[ئالان ئێم ڵۆڤلێس]]
|style="background: #E6E6AA;" | ٢ی ئایاری ١٩٧٧
|style="background: #E6E6AA;" | ٢٠ی حوزەیرانی ١٩٧٧
|style="background: #E6E6AA;" | ٤٩
|-
| ٥
| [[پەڕگە:Dr. Robert A. Frosch - GPN-2002-000086.jpg|100px|Robert A. Frosch]]
| [[ڕۆبێرت ئەی فرۆش]]
| ٢١ی حوزەیرانی ١٩٧٧
| ٢٠ی کانوونی دووەمی ١٩٨١
| ١٣٠٩
|-
|style="background: #E6E6AA;" | -
|style="background: #E6E6AA;" | [[پەڕگە:Alan Lovelace, official NASA photo portrait.jpg|100px|Alan M. Lovelace]]
|style="background: #E6E6AA;" | [[ئالان ئێم ڵۆڤلێس]]
|style="background: #E6E6AA;" | ٢١ی کانوونی دووەمی ١٩٨١
|style="background: #E6E6AA;" | ١٠ی تەممووزی ١٩٨١
|style="background: #E6E6AA;" | ١٧١{{ھن}}<small>(سەرجەم ٢٢٠)</small>
|rowspan=4 style="background: {{party color|Republican Party (United States)}};" |
|rowspan=4 | [[ڕۆناڵد ڕەیگن]]
|-
| ٦
| [[پەڕگە:James M. Beggs, official NASA photo.jpg|100px|James M. Beggs]]
| [[جەیمز ئێم بێگز]]
| ١٠ی تەممووزی ١٩٨١
| ٤ی کانوونی دووەمی ١٩٨٥
| ١٦٠٨
|-
|style="background: #E6E6AA;" |-
|style="background: #E6E6AA;" |[[پەڕگە:William Robert Graham, NASA photo portrait, November 1985.jpg|100px|William Graham]]
|style="background: #E6E6AA;" |[[ویلیام ڕۆبێرت گراھام]]
|style="background: #E6E6AA;" |٤ی کانوونی دووەمی ١٩٨٥
|style="background: #E6E6AA;" |١١ی ئایاری ١٩٨٦
|style="background: #E6E6AA;" |١٥٨
|-
|rowspan=2 | ٧
|rowspan=2 | [[پەڕگە:James Fletcher, official NASA portrait.jpg|100px|James C. Fletcher]]
|rowspan=2 | [[جەیمز سی فلێچەر]]
|rowspan=2 | ١٢ ئایار ١٩٨٦
|rowspan=2 | ٨ نیسان ١٩٨٩
| ٩٨٤
|-
| ٧٨{{ھن}}<small>(سەرجەم ٣٢٥٨)</small>
|rowspan=5 style="background: {{party color|Republican Party (United States)}};" |
|rowspan=5 | [[جۆرج ئێچ دەبلیوو بوش]]
|-
|style="background: #E6E6AA;" | -
|style="background: #E6E6AA;" | [[پەڕگە:Dale D. Myers - GPN-2002-000097.jpg|100px|Dale D. Myers]]
|style="background: #E6E6AA;" | [[دەیل دی مایرس]]
|style="background: #E6E6AA;" | ٨ی نیسانی ١٩٨٩
|style="background: #E6E6AA;" | ١٣ی ئایاری ١٩٨٩
|style="background: #E6E6AA;" | ٣٥
|-
|rowspan=2 | ٨
|rowspan=2 | [[پەڕگە:Richard H. Truly - GPN-2002-000090.jpg|100px|Richard H. Truly]]
|rowspan=2 | [[ڕیچارد ئێچ ترولی]]
|style="background: #E6E6AA;" | ١٤ی ئایاری ١٩٨٩
|style="background: #E6E6AA;" | ٣٠ی حوزەیرانی ١٩٨٩
|style="background: #E6E6AA;" | ٤٧
|-
| ١ی تەممووزی ١٩٨٩
| ٣١ی ئازاری ١٩٩٢
|١٠٠٤{{ھن}}{{small|(سەرجەم ١٠٥٢)}}
|-
|rowspan=3 | ٩
|rowspan=3 | [[پەڕگە:Daniel Goldin, official NASA photo.jpg|100px|Daniel Goldin]]
|rowspan=3 | [[دانیاڵ گۆڵدین]]
|rowspan=3 | یەکەمی نیسانی ١٩٩٢
|rowspan=3 | ١٧ی تشرینی دووەمی ٢٠٠١
| ٢٩٤
|-
| ٢٩٢٢
|style="background: {{party color|Democratic Party (United States)}};" |
| [[بیڵ کڵینتن]]
|-
|٣٠١{{ھن}}<small>(سەرجەم ٣٥١٧)</small>
|rowspan=5 style="background: {{party color|Republican Party (United States)}};" |
|rowspan=5 | [[جۆرج دەبلیوو بوش]]
|-
|style="background: #E6E6AA;" | -
|style="background: #E6E6AA;" | [[پەڕگە:Daniel R. Mulville, at desk.jpg|100px|Daniel Mulville]]
|style="background: #E6E6AA;" | [[دانیاڵ مولڤیل]]
|style="background: #E6E6AA;" | ١٩ی تشرینی دووەمی ٢٠٠١
|style="background: #E6E6AA;" | ٢١ی کانوونی دووەمی ٢٠٠١
|style="background: #E6E6AA;" | ٣٢
|-
| ١٠
| [[پەڕگە:Sean O'Keefe.jpg|100px|Sean O'Keefe]]
| [[شۆن ئۆکیف]]
| ٢١ی کانوونی دووەمی ٢٠٠١
| ١١ی شوباتی ٢٠٠٥
| ١١٤٨
|-
|style="background: #E6E6AA;" | -
|style="background: #E6E6AA;" | [[پەڕگە:Col. Frederick D. Gregory (14573232936).jpg|100px|Frederick D. Gregory]]
|style="background: #E6E6AA;" | [[فرێدریک دی گرێگۆری]]
|style="background: #E6E6AA;" | ١١ی شوباتی ٢٠٠٥
|style="background: #E6E6AA;" | ١٤ی نیسانی ٢٠٠٥
|style="background: #E6E6AA;" | ٦٢
|-
| ١١
| [[پەڕگە:Michael D. Griffin official portrait.jpg|100px|Michael D. Griffin]]
| [[مایکڵ دی گریفین]]
| ١٤ی نیسانی ٢٠٠٥
| ٢٠ی کانوونی دووەمی ٢٠٠٩
| ١٣٧٧
|-
|style="background: #E6E6AA;" | -
|style="background: #E6E6AA;" | [[پەڕگە:Christopher J. Scolese (14573390016).jpg|100px|Christopher Scolese]]
|style="background: #E6E6AA;" | [[کریستۆفەر سکۆلێس]]
|style="background: #E6E6AA;" | ٢٠ی کانوونی دووەمی ٢٠٠٩
|style="background: #E6E6AA;" | ١٧ی تەممووزی ٢٠٠٩
|style="background: #E6E6AA;" | ١٧٨
|rowspan=2 style="background: {{party color|Democratic Party (United States)}};" |
|rowspan=2 | [[باراک ئۆباما]]
|-
| ١٢
| [[پەڕگە:Charles F. Bolden, Jr.jpg|100px|Charles Bolden]]
| [[چارڵز بۆڵدن]]
| ١٧ی تەممووزی ٢٠٠٩
| ٢٠ی کانوونی دوەەمی ٢٠١٧
| ٢٧٤٤
|-
|style="background: #E6E6AA;" | -
|style="background: #E6E6AA;" | [[پەڕگە:Robert M. Lightfoot Jr. official portrait.jpg|100px|Robert Lightfoot]]
|style="background: #E6E6AA;" | [[ڕۆبێرت لایتفووت]]
|style="background: #E6E6AA;" | ٢٠ی کانوونی دووەمی ٢٠١٧
|style="background: #E6E6AA;" | ٢٣ نیسان ٢٠١٨
|style="background: #E6E6AA;" | ٤٥٨
|rowspan=2 style="background: {{party color|Republican Party (United States)}};" |
|rowspan=2 | [[دۆناڵد ترامپ]]
|-
| ١٣
| [[پەڕگە:Jim Bridenstine official portrait (cropped).jpg|100px|Jim Bridenstine]]
| [[جیم برایدنستین]]
| ٢٣ی نیسانی ٢٠١٨
| ٢٠ی کانوونی دووەمی ٢٠٢١
| ١٠٠٣
|-
|style="background: #E6E6AA;" | -
|style="background: #E6E6AA;" | [[پەڕگە:Steve Jurczyk official photo.jpg|100px|Steve Jurczyk]]
|style="background: #E6E6AA;" | [[ستیڤ یورچیک]]
|style="background: #E6E6AA;" | ٢٠ی کانوونی دووەمی ٢٠٢١
|style="background: #E6E6AA;" | ٣ی ئایاری ٢٠٢١
|style="background: #E6E6AA;" | ١٠٣
|rowspan="3" style="background: {{party color|Democratic Party (United States)}};" |
|rowspan="3" | [[جۆ بایدن]]
|-
| ١٤
| [[پەڕگە:NASA Administrator Bill Nelson Official Portrait (NHQ202105170001).jpg|136x136px|Bill Nelson]]
| [[بێڵ نێڵسن]]
| ٣ی ئایاری ٢٠٢١
| ئێستا
| ١٠١٧
|}


== ئەمانەش ببینە ==
* [[لیژنەی ڕاوێژکاری نیشتمانی بۆ فڕۆکەوانی]]
* [[سەرۆکی زانای ناسا]]

== سەرچاوەکان ==
{{سەرچاوەکان|٢}}
== بەستەرە دەرەکییەکان ==
{{پۆلی کۆمنز|NASA Administrators}}

{{پێڕستی ھەڵبژێردراو|وەشان=|ڕێکەوت=٦ی ئازاری ٢٠٢٤}}
{{تووڵی دەروازە|زانست|کۆمپانیا|ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا|فیزیک|مێژوو|فڕینی بۆشایی|تەکنۆلۆژیا|سیاسەت}}
{{تووڵی دەروازە|زانست|کۆمپانیا|ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا|فیزیک|مێژوو|فڕینی بۆشایی|تەکنۆلۆژیا|سیاسەت}}

[[پۆل:بەڕێوەبەرانی ناسا| ]]
[[پۆل:دامەزرانەکانی ١٩٥٨ لە ویلایەتە یەکگرتووەکان]]

وەک پێداچوونەوەی ‏١٥:١٢، ٦ی ئازاری ٢٠٢٤

کارگێڕی بەڕێوەبەرایەتیی نیشتمانیی فڕۆکەوانیی و فڕینی بۆشایی
مۆری ناسا
بەشێکی پێکھێنەری ستانداردی بەڕێوەبەر
بێڵ نێڵسن
ئێستا
بێڵ نێڵسن

لە ٣ی ئایاری ٢٠٢١ (ە)وە
بەرپرسیارێتیسەرۆک
بارەگای ترواشینگتن دی سی
ناونەرسەرۆک بە ئامۆژگاری و ڕەزامەندی ئەنجومەنی پیران
ماوەی پایەبە ڕەزامەندی سەرۆک
بەڵگەنامەی دامەزراندن51 U.S.C. § 20111
خاوەن پایەی دەستپێکتی کیت گلێنان
مووچەساڵانە ٢٢١٬٩٠٠$
(خشتەی جێبەجێکردن)
ماڵپەڕBill Nelson, NASA

بەڕێوەبەران و یاریدەدەرانی ناسا، بەرزترین بەرپرسی ناسا، دەزگای نیشتمانیی فڕینی بۆشاییی ئەمریکایە. بەڕێوەبەر و سەرۆکی بڕیاردەری ناسایە، بەرپرسیارە لە دابینکردنی ڕوونکردنەوە بۆ دیدگای دەزگاکە و خزمەتکردن وەک سەرچاوەیەکی سەرکردایەتیی نێوخۆیی لەناو ناسادا. ھەروەھا خاوەن نووسینگە شوێنێکی گرنگی ھەیە لە چوارچێوەی سیاسەتی فڕینی بۆشاییی ئەمریکادا، و لەلایەن جێگری بەڕێوەبەرێکەوە یارمەتی دەدرێت. بەڕێوەبەر لەلایەن سەرۆکی ئەمریکاوە، بە ئامۆژگاری و ڕەزامەندی ئەنجومەنی پیرانی ئەمریکا، دەستنیشان دەکرێت و دواتر بە ئارەزووی سەرۆک خزمەت دەکات. بێڵ نێڵسن، ئەندامی پێشووی ئەنجومەنی پیرانی ئەمریکا و ئاسمانی لە ٣ی ئایاری ٢٠٢١ەوە وەک بەڕێوەبەر دەستی بەکار کردووە.[١]

بەڕێوەبەرەکە وەک بەڕێوەبەری جێبەجێکاری ناسا کاردەکات، لێپرسینەوە لەگەڵ سەرۆککۆماری ویلایەتە یەکگرتووەکان دەکات سەبارەت بەو سەرکردایەتییەی کە پێویستە بۆ گەیشتن بە ئەرکی دەزگاکە. ئەم سەرکردایەتییە پێویستی بە خستنەڕووی دیدگای دەزگاکە، دانانی ئەولەوییەت و سیاسەتە نێوخۆیییە بەرنامەیی و بوودجەیییەکانی و ھەڵسەنگاندنی دەدای دەزگاکە ھەیە.[٢]

یەکەم بەڕێوەبەری ناسا دکتۆر تی کیت گلێنان بوو، لە ماوەی سەرۆکایەتییەکەیدا پڕۆژە جیاوازەکانی لە توێژینەوەکانی پەرەپێدانی فڕینی بۆشایی لە ئەمریکا کۆکردەوە.[٣] دانیاڵ گۆڵدین بۆ درێژترین ماوەی (نزیکەی ١٠ ساڵ) ئەو پۆستەی بەدەستھێناوە، و زیاتر بە پێشەنگایەتیکردنی ڕێبازی «خێراتر، باشتر، ھەرزانتر» بۆ بەرنامەکانی فڕینی بۆشایی ناسراوە.[٤] تاکە کەسێک کە دووجار ئەو پۆستەی وەرگرتووە، بریتییە لە جەیمز سی فلێچەر کە دوای کارەساتی چاڵنجەر گەڕایەوە بۆ ناسا.[٥]

بەڕێوەبەری ئێستای ئەندامی پێشووی ئەنجومەنی پیران و ئاسمانی بێڵ نێڵسن، کە لە ١٩ی ئازاری ٢٠٢١ لەلایەن جۆ بایدنی سەرۆککۆمارەوە کاندیدکرا.[٦]

پێڕستی بەڕێوەبەرەکان

ژمارە وێنە ناو دەست بەکاربوون جێھێشتن ڕۆژانی خزمەتکردن سەرۆک
خزمەتکردن لەژێر
١ T. Keith Glennan تی کیت گلێنان ١٩ی ئابی ١٩٥٨ ٢٠ی کانوونی دووەمی ١٩٦١ ٨٨٥ دوایت د. ئایزێنھاوەر
- Hugh Dryden هیو درایدن ١١ی کانوونی دووەمی ١٩٦١ ١٤ی شوباتی ١٩٦١ ٢٤ جان ئێف. کێنیدی
٢ James E. Webb جەیمز ئی وێب ١٤ی شوباتی ١٩٦١ ٧ی تشرینی یەکەمی ١٩٦٨ ١٠٣٥
١٧٨١
(سەرجەم ٢٨١٦)
لیندۆن بی جۆنسۆن
٣ Thomas O. Paine تۆماس ئۆ پەین ٨ی تشرینی یەکەمی ١٩٦٨ ٢١ی ئازاری ١٩٦٩ ١٠٤
٦٠ ڕیچارد نیکسۆن
٢١ی ئازاری ١٩٦٩ ١٥ی ئەیلوولی ١٩٧٠ ٥٤٣
(سەرجەم ٧٠٧)
- George Low جۆرج مایکل لۆ ١٦ی ئەیلوولی ١٩٧٠ ٢٦ی نیسانی ١٩٧١ ٢٢٢
٤ James C. Fletcher جەیمز سی فلێچەر ٢٧ی نیسانی ١٩٧١ ١ی ئایاری ١٩٧٧ ١٢٠٠
٨٩٥ گێرالد فۆرد
١٠١
(سەرجەم ٣٢٥٨)
جیمی کارتەر
- Alan M. Lovelace ئالان ئێم ڵۆڤلێس ٢ی ئایاری ١٩٧٧ ٢٠ی حوزەیرانی ١٩٧٧ ٤٩
٥ Robert A. Frosch ڕۆبێرت ئەی فرۆش ٢١ی حوزەیرانی ١٩٧٧ ٢٠ی کانوونی دووەمی ١٩٨١ ١٣٠٩
- Alan M. Lovelace ئالان ئێم ڵۆڤلێس ٢١ی کانوونی دووەمی ١٩٨١ ١٠ی تەممووزی ١٩٨١ ١٧١
(سەرجەم ٢٢٠)
ڕۆناڵد ڕەیگن
٦ James M. Beggs جەیمز ئێم بێگز ١٠ی تەممووزی ١٩٨١ ٤ی کانوونی دووەمی ١٩٨٥ ١٦٠٨
- William Graham ویلیام ڕۆبێرت گراھام ٤ی کانوونی دووەمی ١٩٨٥ ١١ی ئایاری ١٩٨٦ ١٥٨
٧ James C. Fletcher جەیمز سی فلێچەر ١٢ ئایار ١٩٨٦ ٨ نیسان ١٩٨٩ ٩٨٤
٧٨
(سەرجەم ٣٢٥٨)
جۆرج ئێچ دەبلیوو بوش
- Dale D. Myers دەیل دی مایرس ٨ی نیسانی ١٩٨٩ ١٣ی ئایاری ١٩٨٩ ٣٥
٨ Richard H. Truly ڕیچارد ئێچ ترولی ١٤ی ئایاری ١٩٨٩ ٣٠ی حوزەیرانی ١٩٨٩ ٤٧
١ی تەممووزی ١٩٨٩ ٣١ی ئازاری ١٩٩٢ ١٠٠٤
(سەرجەم ١٠٥٢)
٩ Daniel Goldin دانیاڵ گۆڵدین یەکەمی نیسانی ١٩٩٢ ١٧ی تشرینی دووەمی ٢٠٠١ ٢٩٤
٢٩٢٢ بیڵ کڵینتن
٣٠١
(سەرجەم ٣٥١٧)
جۆرج دەبلیوو بوش
- Daniel Mulville دانیاڵ مولڤیل ١٩ی تشرینی دووەمی ٢٠٠١ ٢١ی کانوونی دووەمی ٢٠٠١ ٣٢
١٠ Sean O'Keefe شۆن ئۆکیف ٢١ی کانوونی دووەمی ٢٠٠١ ١١ی شوباتی ٢٠٠٥ ١١٤٨
- Frederick D. Gregory فرێدریک دی گرێگۆری ١١ی شوباتی ٢٠٠٥ ١٤ی نیسانی ٢٠٠٥ ٦٢
١١ Michael D. Griffin مایکڵ دی گریفین ١٤ی نیسانی ٢٠٠٥ ٢٠ی کانوونی دووەمی ٢٠٠٩ ١٣٧٧
- Christopher Scolese کریستۆفەر سکۆلێس ٢٠ی کانوونی دووەمی ٢٠٠٩ ١٧ی تەممووزی ٢٠٠٩ ١٧٨ باراک ئۆباما
١٢ Charles Bolden چارڵز بۆڵدن ١٧ی تەممووزی ٢٠٠٩ ٢٠ی کانوونی دوەەمی ٢٠١٧ ٢٧٤٤
- Robert Lightfoot ڕۆبێرت لایتفووت ٢٠ی کانوونی دووەمی ٢٠١٧ ٢٣ نیسان ٢٠١٨ ٤٥٨ دۆناڵد ترامپ
١٣ Jim Bridenstine جیم برایدنستین ٢٣ی نیسانی ٢٠١٨ ٢٠ی کانوونی دووەمی ٢٠٢١ ١٠٠٣
- Steve Jurczyk ستیڤ یورچیک ٢٠ی کانوونی دووەمی ٢٠٢١ ٣ی ئایاری ٢٠٢١ ١٠٣ جۆ بایدن
١٤ Bill Nelson بێڵ نێڵسن ٣ی ئایاری ٢٠٢١ ئێستا ١٠١٧

ئەمانەش ببینە

سەرچاوەکان

  1. ^ NASA Strategic Management Handbook ١٠ی ئایاری ٢٠٢١ لە وەیبەک مەشین، ئەرشیڤ کراوە.
  2. ^ «Chapter 2-Roles and Responsibilities». ٢٥ی نیسانی ٢٠٢٣ لە وەیبەک مەشین، ئەرشیڤ کراوە.
  3. ^ «T. Keith Glennan biography». NASA. August 4, 2006. لە July 8, 2008 لە ڕەسەنەکەوە ئەرشیڤ کراوە. لە July 5, 2008 ھێنراوە. {{cite web}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |access-date=، |date=، و |archive-date= (یارمەتی) ٧ی ئابی ٢٠٢٠ لە وەیبەک مەشین، ئەرشیڤ کراوە.
  4. ^ «Daniel S. Goldin biography». NASA. March 12, 2004. لە June 15, 2008 لە ڕەسەنەکەوە ئەرشیڤ کراوە. لە July 5, 2008 ھێنراوە. {{cite web}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |access-date=، |date=، و |archive-date= (یارمەتی) ٨ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٦ لە وەیبەک مەشین، ئەرشیڤ کراوە.
  5. ^ «James C. Fletcher biography». NASA. لە July 6, 2008 لە ڕەسەنەکەوە ئەرشیڤ کراوە. لە July 5, 2008 ھێنراوە. {{cite web}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |access-date= و |archive-date= (یارمەتی)
  6. ^ «List of Administrators and Deputy Administrators of NASA». NASA. لە May 21, 2008 لە ڕەسەنەکەوە ئەرشیڤ کراوە. لە July 4, 2008 ھێنراوە. {{cite web}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |access-date= و |archive-date= (یارمەتی)

بەستەرە دەرەکییەکان