ئەندریا گیز
ئەندریا گیز | |
---|---|
لەدایکبوون | نیوویۆرک، ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا | ١٦ی حوزەیرانی ١٩٦٥
ناوی کاتی لەدایکبوون | Andrea Mia Ghez |
زمانەکانی ئاخاوتن | زمانی ئینگلیزی |
پیشە | ئەستێرەناس، مامۆستای زانکۆ، ماتماتیکزان، زانستیار |
بواری کار | ئەستێرەناسی، ماتماتیک، زانست |
شوێنی کارکردن | University of California, Los Angeles |
پەروەردە | California Institute of Technology، ئەنستیتۆی تەکنۆلۆژیی ماساچووسیتس، University of Chicago Laboratory Schools |
ڕاوێژکاری دکتۆرا | Gerald Neugebauer |
Doctoral student | Sylvana Yelda، Jennifer Lynn Patience |
شوێنی کار | لۆس ئانجلەس |
ئەندامی | National Academy of Sciences، پەیمانگای ئەمریکیی ھونەر و زانست، International Astronomical Union |
وێبگە | http://www.astro.ucla.edu/~ghez/ |
ئەندریا ئێم گیز (لە دایکبووی ١٦ی حوزەیرانی ١٩٦٥) فەلەکناس و پڕۆفیسۆری ئەمریکییە لە بەشی فیزیا و ئەستێرەناسیی زانکۆی کالیفۆرنیا. توێژینەوەکانی ئەو دەربارەی ناوەندی/سەنتەری کاکێشانە.[١] لە ساڵی ٢٠٢٠، بووە چوارەم ژن کە ببێتە براوەی خەڵاتی نۆبێل لە فیزیا،[٢] ئەو خەڵاتەکەی بەهاوبەشی لەگەڵ ڕێینھارد گنزیل بوونە نیوە براوەی خەڵاتەکە، نیوەکەی دیکە لە خەڵاتەکە درا بە ڕۆجە پێنرۆز. گیز و گەنزەل خەڵاتی نۆبێلیان پێدرا لەمەڕ دۆزینەوەکەیان لەبارەی بوونی ماددەی زۆر گەورە لە چاڵە ڕەشەکە.[٣][٤]
لە ماوەی ژیانیدا، ئەندریا ئێم گیز چەندین جار خەڵات کراوە لەمەڕ کارەکانی لە بواری فیزیا و زانستی فەلەک،[٥][٦][٧][٨] لە ساڵی ٢٠١٩ لەلایەن زانکۆی ئۆکسفۆرد بڕواننامەی دکتۆرای شانازی پێدرا.[٩]
ژیان
ئەندریا ئێم گیز لە ساڵی ١٩٦٥ لە نیویۆرک سیتی لە دایک بووە، ئەو کچی سوزان (گەیتۆن) و گیلبێرت گیزە. باوکی جوولەکە بوو، لە ڕۆما، ئیتالیا لەدایکبوو بەڵام لەبنەچەدا لە خێزانێکی تونسی و فرانکفۆرت، ئەڵمانیایی بوو.[١٠][١١] دایکیشی کاتۆلیکێکی ئێرلەندی بوو.[١٢]
گیز لەگەڵ جیۆلۆجیست تۆم لاتۆرێتی هاوسەرگیری کرد، ئەویش لێکۆڵەر و زانایە. ئەوان بەیەکەوە دوو کوڕیان هەیە.[١٣] گیز مەلەوانێکی لێزانە و چالاکە لە یانەیەکی مەلەوانی.[١٤][١٥]
سەرچاوەکان
- ^ Speed Weed، William (19 January 2000). «20 Young Scientists to Watch». Discover Magazine. لە March 6, 2008 ھێنراوە.
{{cite magazine}}
: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە:|access-date=
و|date=
(یارمەتی) - ^ «Facts on the Nobel Prize in Physics». Nobel Foundation. لە October 6, 2020 ھێنراوە.
{{cite web}}
: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە:|access-date=
(یارمەتی) - ^ «Press release: The Nobel Prize in Physics 2020». Nobel Foundation. لە October 6, 2020 ھێنراوە.
{{cite web}}
: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە:|access-date=
(یارمەتی) - ^ «Nobel Prize in Physics Awarded to 3 Scientists for Work on Black Holes – The prize was awarded half to Roger Penrose for showing how black holes could form and half to Reinhard Genzel and Andrea Ghez for discovering a supermassive object at the Milky Way's center». The New York Times. October 6, 2020. لە October 6, 2020 ھێنراوە.
{{cite news}}
: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە:|access-date=
و|date=
(یارمەتی) - ^ «Annie J. Cannon Award in Astronomy». American Astronomical Society. لە ڕەسەنەکە لە February 28, 2008 ئەرشیڤ کراوە. لە March 20, 2008 ھێنراوە.
{{cite web}}
: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە:|access-date=
و|archive-date=
(یارمەتی) ٢٨ی شوباتی ٢٠٠٨ لە وەیبەک مەشین، ئەرشیڤ کراوە. - ^ «Annie J. Cannon Award in Astronomy». American Astronomical Society. لە ڕەسەنەکە لە February 28, 2008 ئەرشیڤ کراوە. لە March 20, 2008 ھێنراوە.
{{cite web}}
: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە:|access-date=
و|archive-date=
(یارمەتی) ٢٨ی شوباتی ٢٠٠٨ لە وەیبەک مەشین، ئەرشیڤ کراوە. - ^ «Newsroom». لە ڕەسەنەکە لە October 9, 2018 ئەرشیڤ کراوە. لە October 8, 2018 ھێنراوە.
{{cite web}}
: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە:|access-date=
و|archive-date=
(یارمەتی) ٩ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٨ لە وەیبەک مەشین، ئەرشیڤ کراوە. - ^ «AAS Fellows». AAS. لە September 28, 2020 ھێنراوە.
{{cite web}}
: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە:|access-date=
(یارمەتی) - ^ «Honorary degree recipients for 2019 announced». The University of Oxford. لە June 26, 2019 ھێنراوە.
{{cite web}}
: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە:|access-date=
(یارمەتی) - ^ «Gilbert Ghez (1938–2015) – Obituary». www.legacy.com.
- ^ http://www.mevakshederekh.info/Portals/0/Il_tempo_e_idea/HAZMAN%20VEHARAION%20-%20IL%20TEMPO%20E%20L_IDEA%20Vol%20XXV%202019%20(web).pdf
- ^ «Oral history interview with Susanne Ghez». www.aaa.si.edu. January 25, 2011.
{{cite web}}
: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە:|date=
(یارمەتی) - ^ Stuart Wolpert (September 23, 2008). «UCLA astronomer Andrea Ghez named MacArthur Fellow». UCLA. لە April 16, 2011 ھێنراوە.
{{cite web}}
: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە:|access-date=
و|date=
(یارمەتی) - ^ «Poster Project, Biographies». www.math.sunysb.edu.
- ^ «UCLA Masters Swimmer Andrea Ghez Wins Nobel Prize in Physics». SwimSwam (بە ئینگلیزیی ئەمەریکایی). 2020-10-06. لە 2020-12-21 ھێنراوە.
کۆمنزی ویکیمیدیا، میدیای پەیوەندیدار بە ئەندریا گیز تێدایە. |
- ئەو پەڕانەی ژێدەری ئینگلیزیی ئەمەریکایییان ھەیە (en-us)
- وەرگرانی خەڵاتی نۆبێلی فیزیک
- زیندووان
- زانایانی ئەمریکیی جوو
- ئەمریکییەکانی بە ڕەگەز ئاڵمانی
- ئەمریکییەکانی بە ڕەگەز ئیری
- وەرگرانی خەڵاتی نۆبێلی ئەمریکی
- لەدایکبووانی ١٩٦٥
- ھاوپۆلەکانی کۆمەڵگای فیزیکی ئەمریکی
- جووەکانی وەرگری خەڵاتی نۆبێل
- ئەندامی زانستی ئەکادیمیایی نەتەوەیی نەتەوە یەکگرتووەکانی ئەمریکا
- ژنانی براوەی خەڵاتی نۆبێل
- فیزیکزانانی ئەمریکی