بەڕێوەبەری ناسا

کارگێڕی بەڕێوەبەرایەتیی نیشتمانیی فڕۆکەوانیی و فڕینی بۆشایی
کارگێڕی بەڕێوەبەرایەتیی نیشتمانیی فڕۆکەوانیی و فڕینی بۆشایی
	مۆری ناسا; بەشێکی پێکھێنەری ستانداردی بەڕێوەبەر
	ئێستا; بێڵ نێڵسن; لە ٣ی ئایاری ٢٠٢١ (ە)وە
بەرپرسیارێتی	سەرۆک
بارەگای تر	واشینگتن دی سی
ناونەر	سەرۆک بە ئامۆژگاری و ڕەزامەندی ئەنجومەنی پیران
ماوەی پایە	بە ڕەزامەندی سەرۆک
بەڵگەنامەی دامەزراندن	51 U.S.C. § 20111
خاوەن پایەی دەستپێک	تی کیت گلێنان
مووچە	ساڵانە ٢٢١،٩٠٠$ ; (خشتەی جێبەجێکردن)
ماڵپەڕ	Bill Nelson, NASA

بەڕێوەبەران و یاریدەدەرانی ناسا، بەرزترین بەرپرسی ناسا، دەزگای نیشتمانیی فڕینی بۆشاییی ئەمریکایە. بەڕێوەبەر سەرۆکی بڕیاردەری ناسایە، بەرپرسیارە لە دابینکردنی ڕوونکردنەوە بۆ دیدگای دەزگاکە و خزمەتکردن وەک سەرچاوەیەکی سەرکردایەتیی نێوخۆیی لەناو ناسادا. ھەروەھا خاوەن نووسینگەکە شوێنێکی گرنگی ھەیە لە چوارچێوەی سیاسەتی فڕینی بۆشاییی ئەمریکادا، و لەلایەن جێگری بەڕێوەبەرێکەوە یارمەتی دەدرێت. بەڕێوەبەر لەلایەن سەرۆکی ئەمریکاوە، بە ئامۆژگاری و ڕەزامەندی ئەنجومەنی پیرانی ئەمریکا، دەستنیشان دەکرێت و دواتر بە ئارەزووی سەرۆک خزمەت دەکات. بیڵ نێڵسن، ئەندامی پێشووی ئەنجومەنی پیرانی ئەمریکا و ئاسمانی لە ٣ی ئایاری ٢٠٢١ەوە وەک بەڕێوەبەر دەستی بەکار کردووە.^[١]

بەڕێوەبەرەکە وەک بەڕێوەبەری جێبەجێکاری ناسا کاردەکات، لێپرسینەوە لەگەڵ سەرۆککۆماری ویلایەتە یەکگرتووەکان دەکات سەبارەت بەو سەرکردایەتییەی کە پێویستە بۆ گەیشتن بە ئەرکی دەزگاکە. ئەم سەرکردایەتییە پێویستی بە خستنەڕووی دیدگای دەزگاکە، دانانی ئەولەوییەت و سیاسەتە نێوخۆیییە بەرنامەیی و بوودجەیییەکانی و ھەڵسەنگاندنی دەدای دەزگاکە ھەیە.^[٢]

یەکەم بەڕێوەبەری ناسا دکتۆر تی کیت گلێنان بوو، لە ماوەی سەرۆکایەتییەکەیدا پڕۆژە جیاوازەکانی لە توێژینەوەکانی پەرەپێدانی فڕینی بۆشایی لە ئەمریکا کۆکردەوە.^[٣] دانیاڵ گۆڵدین بۆ درێژترین ماوەی (نزیکەی ١٠ ساڵ) ئەو پۆستەی بەدەستھێناوە، و زیاتر بە پێشەنگایەتیکردنی ڕێبازی «خێراتر، باشتر، ھەرزانتر» بۆ بەرنامەکانی فڕینی بۆشایی ناسراوە.^[٤] تاکە کەسێک کە دووجار ئەو پۆستەی وەرگرتووە، بریتییە لە جەیمز سی فلێچەر کە دوای «کارەساتی چالنجەر» گەڕایەوە بۆ ناسا.^[٥]

بەڕێوەبەری ئێستای ئەندامی پێشووی ئەنجومەنی پیران و ئاسمانی بێڵ نێڵسن، کە لە ١٩ی ئازاری ٢٠٢١ لەلایەن جۆ بایدنی سەرۆککۆمارەوە کاندیدکرا.^[٦]

پێڕستی بەڕێوەبەرەکان

ژمارە	ناو	دەست بەکاربوون	جێهێشتن	ڕۆژانی خزمەتکردن
1	تی کیت گلێنان	١٩ی ئابی ١٩٥٨	٢٠ی کانوونی دووەمی ١٩٦١	885	دوایت د. ئایزێنھاوەر
-	هیو درایدن	١١ی کانوونی دووەمی ١٩٦١	١٤ی شوباتی ١٩٦١	24	جان ئێف. کێنیدی
2	جەیمس ئی.وێب	١٤ی شوباتی ١٩٦١	٧ی تشرینی یەکەمی ١٩٦٨	1035	جان ئێف. کێنیدی
2	جەیمس ئی.وێب	١٤ی شوباتی ١٩٦١	٧ی تشرینی یەکەمی ١٩٦٨	1781 (2816 total)	لیندۆن بی جۆنسۆن
3	تۆماس ئۆ.پەین	٨ی تشرینی یەکەمی ١٩٦٨	٢١ی ئازاری ١٩٦٩	104	لیندۆن بی جۆنسۆن
		٨ی تشرینی یەکەمی ١٩٦٨	٢١ی ئازاری ١٩٦٩	60	ڕیچارد نیکسۆن
		٢١ی ئازاری ١٩٦٩	١٥ی ئەیلوولی ١٩٧٠	543 (707 total)
-	جۆرج مایکل لۆ	١٦ی ئەیلوولی ١٩٧٠	٢٦ی نیسانی ١٩٧١	222
4	جەیمس سی فلێچەر	٢٧ی نیسانی ١٩٧١	١ی ئایاری ١٩٧٧	1200
				895	گێرالد فۆرد
				101 (3258 total)	جەیمس سی فلێچەر
-	ئالان م.لۆڤلێس	٢ی ئایاری ١٩٧٧	٢٠ی حوزەیرانی ١٩٧٧	49
5	ڕۆبێرت ئەی فرۆش	٢١ی حوزەیرانی ١٩٧٧	٢٠ی کانوونی دووەمی ١٩٨١	1309
-	Alan M. Lovelace	January 21, 1981	July 10, 1981	171 (220 total)	Ronald Reagan
6	James M. Beggs	July 10, 1981	December 4, 1985	1608
-	William Graham	December 4, 1985	May 11, 1986	158
7	James C. Fletcher	May 12, 1986	April 8, 1989	984
7	James C. Fletcher	May 12, 1986	April 8, 1989	78 (3258 total)	George H. W. Bush
-	Dale D. Myers	April 8, 1989	May 13, 1989	35
8	Richard H. Truly	May 14, 1989	June 30, 1989	47
8	Richard H. Truly	July 1, 1989	March 31, 1992	1004 (1052 total)
9	Daniel Goldin	April 1, 1992	November 17, 2001	294
				2922	Bill Clinton
				301 (3517 total)	George W. Bush
-	Daniel Mulville	November 19, 2001	December 21, 2001	32
10	Sean O'Keefe	December 21, 2001	February 11, 2005	1148
-	Frederick D. Gregory	February 11, 2005	April 14, 2005	62
11	Michael D. Griffin	April 14, 2005	January 20, 2009	1377
-	Christopher Scolese	January 20, 2009	July 17, 2009	178	Barack Obama
12	Charles Bolden	July 17, 2009	January 20, 2017	2744	Barack Obama
-	Robert M. Lightfoot Jr.	January 20, 2017	April 23, 2018	458	Donald Trump
13	Jim Bridenstine	April 23, 2018	January 20, 2021	1003	Donald Trump
-	Steve Jurczyk	January 20, 2021	May 3, 2021	103	Joe Biden
14	Bill Nelson	May 3, 2021	Incumbent	1289

سەرچاوەکان

^ NASA Strategic Management Handbook
^ «Chapter 2-Roles and Responsibilities».
^ «T. Keith Glennan biography». NASA. August 4, 2006. لە July 8, 2008 لە ڕەسەنەکەوە ئەرشیڤ کراوە. لە July 5, 2008 ھێنراوە. {{cite web}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |access-date=، |date=، و |archive-date= (یارمەتی)
^ «Daniel S. Goldin biography». NASA. March 12, 2004. لە June 15, 2008 لە ڕەسەنەکەوە ئەرشیڤ کراوە. لە July 5, 2008 ھێنراوە. {{cite web}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |access-date=، |date=، و |archive-date= (یارمەتی)
^ «James C. Fletcher biography». NASA. لە July 6, 2008 لە ڕەسەنەکەوە ئەرشیڤ کراوە. لە July 5, 2008 ھێنراوە. {{cite web}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |access-date= و |archive-date= (یارمەتی)
^ «List of Administrators and Deputy Administrators of NASA». NASA. لە May 21, 2008 لە ڕەسەنەکەوە ئەرشیڤ کراوە. لە July 4, 2008 ھێنراوە. {{cite web}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |access-date= و |archive-date= (یارمەتی)

[1] NASA Strategic Management Handbook

[2] «Chapter 2-Roles and Responsibilities».

[glennan_biography-3] «T. Keith Glennan biography». NASA. August 4, 2006. لە July 8, 2008 لە ڕەسەنەکەوە ئەرشیڤ کراوە. لە July 5, 2008 ھێنراوە. {{cite web}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |access-date=، |date=، و |archive-date= (یارمەتی)

[goldin_biography-4] «Daniel S. Goldin biography». NASA. March 12, 2004. لە June 15, 2008 لە ڕەسەنەکەوە ئەرشیڤ کراوە. لە July 5, 2008 ھێنراوە. {{cite web}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |access-date=، |date=، و |archive-date= (یارمەتی)

[fletcher-5] «James C. Fletcher biography». NASA. لە July 6, 2008 لە ڕەسەنەکەوە ئەرشیڤ کراوە. لە July 5, 2008 ھێنراوە. {{cite web}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |access-date= و |archive-date= (یارمەتی)

[nasa_list-6] «List of Administrators and Deputy Administrators of NASA». NASA. لە May 21, 2008 لە ڕەسەنەکەوە ئەرشیڤ کراوە. لە July 4, 2008 ھێنراوە. {{cite web}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |access-date= و |archive-date= (یارمەتی)

[١]

[٢]

[٣]

[٤]

[٥]

[٦]