(Translated by https://www.hiragana.jp/)
عەرەب - ویکیپیدیا، ئینسایکڵۆپیدیای ئازاد بۆ ناوەڕۆک بازبدە

عەرەب

دەستکاریی گرێدانەکان
لە ئینسایکڵۆپیدیای ئازادی ویکیپیدیاوە
عەرەبەکان
عەرەب ('arab) (بە عەرەبی)
ژمارەی سەرجەمی دانیشتووان
نز. ٤٠٠ ملیۆن[١][٢] ھەتا ٤٢٠+ ملیۆن کەس[٣][٤]
ناوچەکان بە ژمارەی دانیشتووانی بەرچاو
 کۆمکاری عەرەبی
٤٣٠٫٠٠٠٫٠٠٠[٥][٦]
 بەڕازیلEstimated 4–7 million with at least partial ancestry[٧][٨][ئ]
 فەڕەنسا3.3[١٠] to 5.5[١١] million people of North African (Arab or Berber) descent[١٢]
 ئیندۆنیزیا
 تورکیا٥٫٠٠٠٫٠٠٠[١٧][١٨][١٩][٢٠][٢١]
 ئەرژەنتین٤٫٥٠٠٫٠٠٠ at least partial ancestry[٢٢]
 ویلایەتە یەکگرتووەکان٣٫٧٠٠٫٠٠٠[٢٣]
 ئیسرائیل١٫٧٠٠٫٠٠٠[٢٤]
 ڤێنیزوێلا١٫٦٠٠٫٠٠٠[٢٥]
 کۆلۆمبیا١٫٥٠٠٫٠٠٠[٢٦]
 ئێران١٫٥٠٠٫٠٠٠[٢٧]
 مەکسیک١٫٥٠٠٫٠٠٠[٢٨]
 چاد١٫٥٣٦٫٠٠٠[٢٩]
 ئیسپانیا١٫٣٥٠٫٠٠٠[٣٠][٣١]
 ئەڵمانیا١٫١٥٥٫٣٩٠[٣٢][٣٣]
 چیلی٨٠٠٫٠٠٠[٣٤][٣٥][٣٦]
 کەنەدا٧٥٠٫٩٢٥[٣٧]
 ئیتاڵیا٦٨٠٫٠٠٠[٣٨]
 شانشینی یەکگرتوو٥٠٠٫٠٠٠[٣٩]
 ئوسترالیا٥٠٠٫٠٠٠[٤٠]
 ئێکوادۆر٢٥٠٫٠٠٠[٤١]
 ھۆندووراس ھۆندووراس٢٧٥٫٠٠٠[٤٢][٤٣]
 بەلجیکا٨٠٠٫٠٠٠ [ژێدەر پێویستە]
 ھۆلەند٤٨٠٫٠٠٠–٦١٣٫٨٠٠[٤٤]
 سوێد٤٢٥٫٠٠٠[ژێدەر پێویستە]
 دانمارک١٢١٫٠٠٠[ژێدەر پێویستە]
 ئێلسالڤادۆرزیاتر لە ١٠٠٫٠٠٠[٤٥][٤٦][٤٧][٤٨][٤٩]
زمانەکان
عەرەبی
ئایین
زۆرینە: ئیسلام
(سوننە • شیعە • سۆفیگەری • ئیبازی • عەلەوی)
کەمینە: مەسیحییەت • جوولەکایەتی • بەھایی
پێشتر: ئایینی عەرەبی کۆن
گرووپە ڕەگەزییە پێوەندیدارەکان
خەڵکانی تری ئەفریقایی زمان (بەڕبەڕ)، نەتەوە سامییەکان وەکوو ئاشوورییەکان و جووەکان [٥٠][٥٠][٥١][٥٢][٥٣][٥٤][٥٥]
a نەتەوەی عەرەب نابێت لەگەڵ نەتەوەکانی تر کە لە جیھانی عەرەب دەژین تێکەڵ بکرێن.[٥٥]
b ھەموو عەرەبەکان موسڵمان نین و ھەموو موسڵمانانەکانیش عەرەب نین. یەک عەرەب دەتوانێت لە ھەر ئایین و مەزھەبێک پەیڕەوی بکات.

عەرەبەکان (بە عەرەبی: عرب) یەکێک لە گەلانی جیھانن کە لە ڕۆژاوای ئاسیا و باکووری ئەفریقا دەژین. ھەندێک لە خەڵکی عەرەب وەک پەنابەر لە ئەورووپا، ئەمریکای باکوور و ئەمریکای باشوور ژیان بەسەر دەبەن.

دانیشتووان

[دەستکاری]
خێزانێکی عەرەب لە شاری ڕامەڵا لە فەلەستین.

دانیشتووانی وڵاتانی عەرەب

[دەستکاری]

لەکۆی وڵاتە عەرەبییەکان زۆرتر لە ٤٢٢ ملیۆن کەس دەژین.

وڵات ژمارەی دانیشتووان ڕێژەی عەرەب
 میسر ٨٢٬٠٧٩٬٦٣٦ ٩٠٪‏
 سوودان ٤٥٬٠٤٧٬٥٠٢ ٧٠٪‏
 جەزائیر ٣٥٬٤٢٣٬٠٠٠ ٨٠٪‏
 عەرەبستانی سعوودی ٢٦٬٢٤٦٬٠٠٠ ٩٠٪‏
 عێراق ٣١٬٤٦٧٬٠٠٠ ٧٥٪‏
 یەمەن ٢٤٬٢٥٦٬٠٠٠ ١٠٠٪‏
 سووریا ٢٢٬٥٠٥٬٠٠٠ ٩٠٪‏
 توونس ١٠٬٣٧٤٬٠٠٠ ٩٨٪‏
 لیبیا ٦٬٥٤٦٬٠٠٠ ٩٧٪‏
 ئوردن ٦٬٤٧٢٬٠٠٠ ٩٨٪‏
 لوبنان ٤٬٢٥٥٬٠٠٠ ٩٥٪‏
 فەلەستین ٤٬٢٢٥٬٧١٠ ٩٠٪‏
 ئیسرائیل ١٬٥٠٠٬٠٠٠ ٢٠٫٥٪‏
 کووەیت ٣٬٠٣٠٬٠٠٠ ٨٠٪‏
 میرنشینە یەکگرتووە عەرەبییەکان ٤٬٧٠٧٬٠٠٠ ١٩٪‏
 عومان ٣٬٠٩٠٬١٥٠ ٨١٪‏
 مۆریتانیا ٣٬٣٤٣٬٠٠٠ ٨٠٪‏
 قەتەر ١٬٥٠٨٬٠٠٠ ٥٥٪‏
 بەحرەین ١٬٢٣٤٬٥٧١ ٥١٫٤٪‏

ڕەوەندی عەرەب لەدەرەوەی وڵات

[دەستکاری]
وڵات نیشتەجێبووانی عەرەب ڕێژەی عەرەب
 بەڕازیل ٦٬٠٠٠٬٠٠٠ ٣٫٠٪‏
 کەنەدا ٤٧٠٬٠٠٠ ١٫٤٪‏
 فەڕەنسا ٣٬٥٠٠٬٠٠٠ ٥٫٤٪‏
 ھۆلەند ٤١٨٬٠٠٠ ٢٫٥٪‏
 ئەرژەنتین ١٬٣٣٦٬٠٠٠ ٣٫٣٪‏
 چیلی ٧٠٠٬٠٠٠ ٤٫٢٪‏

بێجگە لەم وڵاتانە عەرەبەکان لەکۆمەڵێ وڵاتی تریش پەنابەرن وەک ئینگلتەرا و ئەڵمانیا و باشووری ئەفریقیا و ئەمریکا و ڕووسیا و ئیکوادۆر و مەکسیک و تورکیا و ئوستورالیا بەڵام لەم وڵاتانە ڕێژەیان بەتەواوی دیاری نەکراوە.

ئایین

[دەستکاری]
ڕێژەی ئاین و بیروباوەڕەکان لە نێو نەتەوەی عەرەب
ئیسلام
  
 ٩٠٪
مەسیحی
  
 ٦٪
باوەڕەکانی تر
  
 ٤٪

لە ئێستادا ئاینی ئیسلام باوەڕی زۆرینەی دانیشتووانی خەڵکی عەرەبە کە پێشبینی دەکرێ ٩٠٪ دانیشتووان سەر بە ئیسلام بن، لەدوای ئیسلامیش ئاینی مەسیحی بەپلەی دووەم دێت کە لەسەدا ٦ دێت کەبەشێکی زۆر لەمانە مەسیحین بە ڕەچەڵەک (قیبتی) بەتایبەتی لەوڵاتانی میسڕ و لوبنان.

زمانی عەرەبی

[دەستکاری]
وتاری سەرەکی: زمانی عەرەبی

زمانی عەرەبی (بە عەرەبی: اللغة العربية) گەورەترین زمانەکانی گرووپی زمانە سامییەکانە لە بارەی قسە پێکەرانەوە، و یەکێکە لە زمانە ھەرە بەربڵاوەکانی جیھان کە ٤٢٢ ملیۆن کەس قسەی پێ دەکات، و قسەپێکەرانی بەربڵاون لەو ناوچەیەی کە پێی دەوتری ناوچەی ڕۆژھەڵاتی ناوەڕاست و باکووری ئەفریقا، لەگەڵ زۆرێک لە شوێنەکانی تری جیھان کە لە دەوروبەری ئەم وڵاتانەن وەکوو: ئەھواز، تورکیا، چاد، مالی، سینیگال، ئێرتریا. زمانی عەرەبی گرنگییەکی تایبەتی ھەیە لە لای موسڵمانان، چونکە زمانی قورئانە، و زۆربەی زۆری خوداپەرستی لە ئاینی ئیسلامدا بەبێ زمانی عەرەبی ناکرێ[ژێدەر پێویستە]، ھەروەھا زمانی عەرەبی زمانێکی سەرەکیی بۆنەکانە لە چەند کڵێسایەکی کریستیانی لە وڵاتە عەرەبییەکاندا. ھەروەھا زمانی عەرەبی زۆرێک لە کارە ئاینییەکان و بیرمەندییەکانی جوولەکەکانی پێ نووسراوە لە سەدەکانی ناوەڕاستدا.

ئەمانەش ببینە

[دەستکاری]

سەرچاوەکان

[دەستکاری]
  1. ^ Lorenzo Kamel (31 March 2017). The Frailty of Authority: Borders, Non-State Actors and Power Vacuums in a Changing Middle East. Edizioni Nuova Cultura. p. 25. ISBN 978-88-6812-828-9. {{cite book}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |date= (یارمەتی)
  2. ^ Kail C. Ellis (12 January 2018). Secular Nationalism and Citizenship in Muslim Countries: Arab Christians in the Levant. Springer. p. 159. ISBN 978-3-319-71204-8. {{cite book}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |date= (یارمەتی)
  3. ^ Margaret K. Nydell (26 July 2018). Understanding Arabs: A Guide for Modern Times. John Murray Press. p. 11. ISBN 978-1-4736-9091-2. {{cite book}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |date= (یارمەتی)
  4. ^ Neil Caplan (4 September 2019). The Israel-Palestine Conflict: Contested Histories. John Wiley & Sons. p. 23. ISBN 978-1-119-52387-1. {{cite book}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |date= (یارمەتی)
  5. ^ total population 450 million, CIA Factbook estimates an Arab population of 450 million, see article text.
  6. ^ «World Arabic Language Day | United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization». Unesco.org. لە ١٨ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٧ ھێنراوە.
  7. ^ Sarruf، Marina. «Brazil - Brasil - BRAZZIL - News from Brazil - Arabs: They are 12 Million in Brazil - Brazilian Immigration - September 2004». www.brazzil.com. لە ڕەسەنەکە لە ١٤ی ئەیلوولی ٢٠١٠ ئەرشیڤ کراوە. لە ٢٨ی نیسانی ٢٠١٩ ھێنراوە.
  8. ^ «The Arabs of Brazil». Aramco World. September–October 2005.
  9. ^ http://biblioteca.ibge.gov.br/visualizacao/livros/liv63405.pdf
  10. ^ «France's crisis of national identity». The Independent. ٢٥ی تشرینی دووەمی ٢٠٠٩. لە ٣٠ی کانوونی دووەمی ٢٠١٩ ھێنراوە.
  11. ^ «To count or not to count». The Economist. 26 March 2009. ISSN 0013-0613. لە 30 January 2019 ھێنراوە. {{cite news}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |accessdate= و |date= (یارمەتی)
  12. ^ «French-Arabs battle stereotypes - Entertainment News, French Cinema, Media». Variety. 29 January 2008. لە ڕەسەنەکە لە ٢١ی شوباتی ٢٠١٠ ئەرشیڤ کراوە. لە 22 August 2010 ھێنراوە. {{cite magazine}}: زیاتر لە یەک دانە لە |ناونیشانی ئەرشیڤ= و |archive-url= دیاری کراوە (یارمەتی); نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |accessdate= و |date= (یارمەتی)
  13. ^ «The world's successful diasporas». World Business. 3 April 2007. لە ڕەسەنەکە لە ١ی نیسانی ٢٠٠٨ ئەرشیڤ کراوە. لە 25 April 2019 ھێنراوە. {{cite news}}: زیاتر لە یەک دانە لە |ناونیشانی ئەرشیڤ= و |archive-url= دیاری کراوە (یارمەتی); نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |accessdate= و |date= (یارمەتی)
  14. ^ Leo Suryadinata (2008). Ethnic Chinese in Contemporary Indonesia. Institute of Southeast Asian Studies. p. 29. ISBN 978-981-230-835-1.
  15. ^ «Mengenal Keturunan Nabi Muhammad SAW di Indonesia». Berita Berimbang Untuk Muslim Nusantara (بە Indonesian). MusliModerat. لە ڕەسەنەکە لە ٢٦ی شوباتی ٢٠٢١ ئەرشیڤ کراوە. لە ٢٣ی نیسانی ٢٠١٩ ھێنراوە.{{cite web}}: ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: زمانی نەناسراو (بەستەر)
  16. ^ «Mereka yang Habib dan yang Bukan Habib». Tirto.Id (بە Indonesian). لە ٢٣ی نیسانی ٢٠١٩ ھێنراوە.{{cite web}}: ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: زمانی نەناسراو (بەستەر)
  17. ^ «UNHCR Syria Regional Refugee Response». UNHCR Syria Regional Refugee Response (بە ئینگلیزی). لە ڕەسەنەکە لە ٥ی ئازاری ٢٠١٨ ئەرشیڤ کراوە. لە ٢٢ی کانوونی دووەمی ٢٠١٨ ھێنراوە.
  18. ^ Kaya، Ibrahim (2009). «The Iraqi Refugee Crisis and Turkey: a Legal Outlook». cadmus.eui.eu. لە ٢٥ی نیسانی ٢٠١٧ ھێنراوە.
  19. ^ «The Impact of Syrian Refugees on Turkey». www.washingtoninstitute.org.
  20. ^ «Turkey's demographic challenge». www.aljazeera.com.
  21. ^ «UNHCR Syria Regional Refugee Response/ Turkey». UNHCR. ٣١ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٥. لە ڕەسەنەکە لە ٥ی ئازاری ٢٠١٨ ئەرشیڤ کراوە. لە ١٧ی کانوونی دووەمی ٢٠١٦ ھێنراوە.
  22. ^ «Inmigración sirio-libanesa en Argentina» (بە ئیسپانی). Fearab.org.ar. لە ڕەسەنەکە لە ٢٠ی حوزەیرانی ٢٠١٠ ئەرشیڤ کراوە. لە ١٣ی نیسانی ٢٠١٠ ھێنراوە. ٢٠ی حوزەیرانی ٢٠١٠ لە وەیبەک مەشین، ئەرشیڤ کراوە.
  23. ^ «Demographics». Arab American Institute. لە ڕەسەنەکە لە ٢٣ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٦ ئەرشیڤ کراوە. لە ١٨ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٧ ھێنراوە.
  24. ^ «65th Independence Day – More than 8 Million Residents in the State of Israel» (PDF). Cbs.gov.il. لە ڕەسەنەکە (PDF) لە ٢٨ی تشرینی دووەمی ٢٠١٧ ئەرشیڤ کراوە. لە ١٨ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٧ ھێنراوە.
  25. ^ «Abdel el-Zabayar: From Parliament to the Frontlines». The Daily Beast.
  26. ^ «Las mil y una historias» (بە Spanish). semana.com. 2004.{{cite web}}: ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: زمانی نەناسراو (بەستەر)There is an estimated population of 1,500,000 Arabs in Colombia.
  27. ^ «Iran». لە ڕەسەنەکە لە ٣ی شوباتی ٢٠١٢ ئەرشیڤ کراوە. لە ٣ی ئابی ٢٠١٣ ھێنراوە. ٣ی شوباتی ٢٠١٢ لە وەیبەک مەشین، ئەرشیڤ کراوە.
  28. ^ «Arabs Making Their Mark in Latin America: Generations of Immigrants in Colombia, Venezuela and Mexico | Al Jadid Magazine». www.aljadid.com.
  29. ^ «Chad». لە ڕەسەنەکە لە ٢٦ی نیسانی ٢٠١٣ ئەرشیڤ کراوە. لە ٣ی نیسانی ٢٠١٩ ھێنراوە.
  30. ^ «Los musulmanes en España superan los 1,8 millones». www.europapress.es (بە ئیسپانی). ٣٠ی ئازاری ٢٠١٥. لە ٢٥ی نیسانی ٢٠١٧ ھێنراوە.
  31. ^ Redaction (٩ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٢). «La cifra de musulmanes en España alcanza los 1,6 millones, de los que casi un tercio viven en Cataluña». www.alertadigital.com (بە ئیسپانی). لە ڕەسەنەکە لە ١ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٧ ئەرشیڤ کراوە. لە ٢٥ی نیسانی ٢٠١٧ ھێنراوە.
  32. ^ «Anzahl der Ausländer in Deutschland nach Herkunftsland in den Jahren 2015 und 2016». statista (بە German).{{cite web}}: ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: زمانی نەناسراو (بەستەر)
  33. ^ «Bevölkerung und Erwerbstätigkeit» (PDF). Statistisches Bundesamt (بە German). ٢٠ی حوزەیرانی ٢٠١٧. لە ڕەسەنەکە (PDF) لە ١٥ی ئەیلوولی ٢٠١٧ ئەرشیڤ کراوە. لە ١١ی ئازاری ٢٠١٨ ھێنراوە.{{cite web}}: ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: زمانی نەناسراو (بەستەر)
  34. ^ (بە ئیسپانی) En Chile viven unas 700.000 personas de origen árabe y de ellas 500.000 son descendientes de emigrantes palestinos que llegaron a comienzos del siglo pasado y que constituyen la comunidad de ese origen más grande fuera del mundo árabe. 18 March 2012 لە وەیبەک مەشین ئەرشیڤ کراوە.
  35. ^ «Chile: Palestinian refugees arrive to warm welcome». Adnkronos.com. ٧ی نیسانی ٢٠٠٣. لە ڕەسەنەکە لە ١٩ی ئەیلوولی ٢٠١١ ئەرشیڤ کراوە. لە ١٧ی ئەیلوولی ٢٠١١ ھێنراوە.
  36. ^ «500,000 descendientes de primera y segunda generación de palestinos en Chile». Laventana.casa.cult.cu. لە ڕەسەنەکە لە ٢٢ی تەممووزی ٢٠٠٩ ئەرشیڤ کراوە. لە ١٧ی ئەیلوولی ٢٠١١ ھێنراوە. ٢٠ی نیسانی ٢٠١٥ لە وەیبەک مەشین، ئەرشیڤ کراوە.
  37. ^ «Canadian Arab Institute :: 750,925 Canadians Hail from Arab Lands». www.canadianarabinstitute.org. لە ڕەسەنەکە لە ١٩ی ئازاری ٢٠١٧ ئەرشیڤ کراوە. لە ١٩ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٩ ھێنراوە.
  38. ^ «Cittadini stranieri in Italia - 2016». tuttitalia.it.
  39. ^ Anthony McRoy. «The British Arab». National Association of British Arabs. لە ڕەسەنەکە لە ٣ی کانوونی دووەمی ٢٠١٥ ئەرشیڤ کراوە. لە ١٧ی نیسانی ٢٠١٢ ھێنراوە.
  40. ^ «australianarab.org/about-us». لە ڕەسەنەکە لە ٣٠ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٦ ئەرشیڤ کراوە. ٣٠ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٦ لە وەیبەک مەشین، ئەرشیڤ کراوە.
  41. ^ «La emigración árabe a El Ecuador».
  42. ^ «The Arabs of Honduras». Saudi Aramco World. لە ڕەسەنەکە لە ٩ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٤ ئەرشیڤ کراوە. لە 8 April 2014 ھێنراوە. {{cite magazine}}: زیاتر لە یەک دانە لە |ناونیشانی ئەرشیڤ= و |archive-url= دیاری کراوە (یارمەتی); نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |accessdate= (یارمەتی)
  43. ^ «The Arabs of Honduras». Saudiaramcoworld.com. ٢٧ی حوزەیرانی ١٩٣٦. لە ١٧ی ئەیلوولی ٢٠١١ ھێنراوە.
  44. ^ «Dutch media perceived as much more biased than Arabic media – Media & Citizenship Report conducted by University of Utrecht» (PDF)، Utrecht University، 10 September 2010، لە ڕەسەنەکە (PDF) لە ٢٨ی شوباتی ٢٠١٩ ئەرشیڤ کراوە، لە 29 November 2010 ھێنراوە {{citation}}: زیاتر لە یەک دانە لە |ناونیشانی ئەرشیڤ= و |archive-url= دیاری کراوە (یارمەتی); نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |accessdate= و |date= (یارمەتی)
  45. ^ «Why So Many Palestinians Live In El Salvador». لە ڕەسەنەکە لە ١٣ی تشرینی دووەمی ٢٠١٩ ئەرشیڤ کراوە. لە ١٢ی شوباتی ٢٠٢١ ھێنراوە.
  46. ^ «Lebanese Diaspora Worldwide Geographical Distribution». لە ڕەسەنەکە لە ١٤ی شوباتی ٢٠٢١ ئەرشیڤ کراوە. لە ١٢ی شوباتی ٢٠٢١ ھێنراوە.
  47. ^ «El Salvador: Central American Palestine of the West?». The Daily Star. لە ٢٧ی ئایاری ٢٠١٥ ھێنراوە.
  48. ^ «AJ Plus: The Palestinians of El Salvador». لە ڕەسەنەکە لە ١٣ی تشرینی دووەمی ٢٠١٩ ئەرشیڤ کراوە. لە ١٣ی تشرینی دووەمی ٢٠١٩ ھێنراوە. }}
  49. ^ «El Salvador vote divides 2 Arab clans».
  50. ^ ئ ا «Reconstruction of patrilineages and matrilineages of Samaritans and other Israeli populations from Y-chromosome and mitochondrial DNA sequence variation» (PDF). Human Mutation. 24 (3): 248–60. 2004. doi:10.1002/humu.20077. PMID 15300852. لە ڕەسەنەکە (PDF) لە ١٢ی ئایاری ٢٠٢٠ ئەرشیڤ کراوە. لە ١٢ی شوباتی ٢٠٢١ ھێنراوە. {{cite journal}}: |archive-date= / |archive-url= timestamp mismatch; 2020-05-12 suggested (یارمەتی); زیاتر لە یەک دانە لە |ناونیشانی ئەرشیڤ= و |archive-url= دیاری کراوە (یارمەتی)
  51. ^ Wade، Nicholas (9 June 2010). «Studies Show Jews' Genetic Similarity». New York Times. {{cite news}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |date= (یارمەتی)
  52. ^ «High-resolution Y chromosome haplotypes of Israeli and Palestinian Arabs reveal geographic substructure and substantial overlap with haplotypes of Jews» (PDF). Human Genetics. 107 (6): 630–41. 2000. doi:10.1007/s004390000426. PMID 11153918.
  53. ^ «Jews Are The Genetic Brothers Of Palestinians, Syrians, And Lebanese». Sciencedaily.com. ٩ی ئایاری ٢٠٠٠. لە ١٢ی نیسانی ٢٠١٣ ھێنراوە.
  54. ^ «Abraham's Children in the Genome Era: Major Jewish Diaspora Populations Comprise Distinct Genetic Clusters with Shared Middle Eastern Ancestry». American Journal of Human Genetics. 86 (6): 850–59. 2010. doi:10.1016/j.ajhg.2010.04.015. PMC 3032072. PMID 20560205.
  55. ^ ئ ا ھەڵەی ژێدەرەکان: تاگی نادروستی <ref>؛ ھیچ دەقێک بۆ ژێدەری Tadmouri2014 نەدراوە


ھەڵەی ژێدەرەکان: تاگەکانی <ref> بۆ گرووپێک بەناوی «kurdish-alpha» ھەن، بەڵام ھیچ تاگێکی ھاوتای <references group="kurdish-alpha"/> نەدۆزرایەوە

وەرگیراو لە «https://ckb.wikipedia.org/w/index.php?title=عەرەب&oldid=1358425»