Теннĕсси Вильямс
Теннĕсси Вильямс (Tennessee Williams), чăн ячĕ Томас Ланир, (Thomas Lanier Williams III) — американ çыравçи, драматургĕ.
Кун-çулĕ
[тӳрлет | кодне тӳрлет]Томас Ланир Уильямс 1911 çулхи пуш, 26 Коламбус хулинче (Миссисипи штачĕ, АПШ) çуралать; Теннесси суя ятне хăйĕн пултарулăх пурнăç пуçламăшĕнче илет.
«Тискер кайăкăн кантăк вити» (The Glass Menagerie, 1945) Уингфилдсене драматург хăйĕн çемйинчен çырса хурать: хытă кăмăллă ашшĕ, ывăлне маттур мар тесе ӳпкелекенскер; пурне те хăй аллинче тытса пыракан мухтанма юратакан амăшĕ, Роуз йăмăкĕ, депрессипе асапланаканскер. Савутсенче ĕçлес темен, Уильямс пĕр вырăнтан тепĕр çĕре куçса çӳрет (Çĕнĕ Орлеан, Мексика, Ки Уэст, Санта-Моника). Вăл матанхи «Пирĕштисен çапăçăвĕ» пьесине (Battle of Angels, 1940) ахаль тавлашу йĕркипе хайланă: пăчă пĕчĕк хулари виçĕ хĕрарăм юркăн сăвăçа кашни хăй çумне явăçтарасшăн.
Чи паллă пьесă — «„Ӗмĕт“ трамвайĕ» (A Streetcar Named Desire, 1947).
Уильямс пьесисене синематографире хайланă — вĕсен хушшинче чи кăмăлли Элиа Казан режиссёрăн «Трамвай „Ӗмĕт“» (1951) Марлон Брандопа Вивьен Ли артистсем тата Ричард Брукс лартнă « Хĕрсе кайнă тăрă çинчи кушак» (1958), тĕп ролĕсене Элизабет Тэйлорпа Пол Ньюмен выляççĕ. Уильямса икĕ хут Оскар премине чи лайăх сценарисчĕ тесе тивĕçтерме сĕннĕ — 1952 çулта «„Ӗмĕт“ трамвайĕшĕн» тата 1957 — Элия Казан çапса ӳкернĕ «Пуканек» фильмшăн, икĕ пĕр-актăллă «Çирĕм çичĕ мамăк лавĕ» тата «Çиме юрăхсăр каç апачĕ» пьесăсемшĕн.
Теннесси Уильямс Çĕнĕ Йоркра 1983 çулхи нарăс, 25 куçне ĕмĕрлĕхех хупать.