Tsakonisch

aus Wikipedia, der freien Enzyklopädie
Zur Navigation springen Zur Suche springen
„Unsere Sprache ist Tsakonisch. Fragt Leute, dass sie es mit euch sprechen“. Ein zweisprachiges Schild (Tsakonisch und Neugriechisch) im Dorf Leonidi
Ethnografische Karte der Peloponnes (Alfred Philippson) 1890 mit dem tsakonischen Sprachraum in hellblau

Zakonisch oder Tsakonisch (griechisch Τσακωνική διάλεκτος Tsakoniki dialektos) ist eine griechische Sprache, die noch in wenigen Dörfern der Regionen Lakonien und Arkadien auf der Peloponnes aktiv gesprochen wird. Tsakonisch ist die einzige noch heute gesprochene griechische Varietät, die sich nicht aus der hellenistischen Gemeinsprache (Koine), sondern aus dem antiken dorischen Dialekt entwickelt hat.

Wiederentdeckt wurde das Tsakonische durch den französischen Gelehrten Jean-Baptiste Gaspard d’Ansse de Villoison auf dessen Griechenlandreise (1784–1786). Erstmals gründlich erforscht wurde es durch den Deutschen Michael Deffner, der 1881 eine Zakonische Grammatik herausgab, und durch den Kreter Georgios N. Chatzidakis.

Typische Merkmale des Tsakonischen sind:

  1. Rhotazismus: Wandel des ​[⁠s⁠]​-Auslautes in ​[⁠r⁠]​, wenn der Anlaut des nachfolgenden Wortes vokalisch ist. Beispiele: τたうαあるふぁρろー αあるふぁμερί (της ημέρας), καλέρろー ένにゅーιいおた (Καλός είναι), πούρろー εいぷしろんπέτσερε (πώς είπες)
  2. Erhalt des dorischen ā [a:]: αあるふぁμέρα (ημέρα), ψぷさいαあるふぁφού (ψηλαφώ)
  3. Wandel des ​[⁠θしーた⁠]​ in ​[⁠s⁠]​: σしぐまάτη (θυγάτηρ), σしぐまέρι (θέρος)
  4. Erhalt des Digamma-Anlautes ([w]) im Wort: βべーたάννε ← Ϝαρήν (αρνί)

Io Manolessou, Nikolaos Pantelidis, Από τたうηいーたνにゅー ιστορία της τσακωνικής διαλέκτου: μみゅーιいおたαあるふぁ νέα άγνωστη πηγή – From the history of the Tsakonian dialect: a new unknown source. 2023, Λεξικογραφικόν Δελτίον / Lexicographical Bulletin 27-28:231-250; © Copyright 2023: Academy of Athens, RESEARCH CENTRE FOR MODERN GREEK DIALECTS – ILNE; ΟおみくろんF THE ACADEMY OF ATHENS, Αあるふぁlexandrou Soutsou 22, Athens 106 71; Volume editors: IO MANOLESSOU, Acting director, GEORGIA KATSOUDA, Researcher, DIONYSIOS MERTYRIS, Researcher; ISSN 0400-9169.

  • Άφένγα νάμου. In: christusrex.org. Archiviert vom Original am 25. Februar 2018; (tsakonisch, Vaterunser).