ΟιΚάρες ήταν αρχαιότατος λαός στηΜικρά Ασία, που κατοικούσε ΝΔ της Ιωνίας, στηνΚαρία.[1] Γείτονες λαοί τους ήταν οιΠελασγοί, οι Καυκάνοι, καιοιΛέλεγες.[εκκρεμεί παραπομπή]Οι Κάρες κατοικούσαν κυρίως στη απόκρημνη Μυκάλη, τηΜίλητοκαιτην κοιλάδα του ποταμού Μαιάνδρου. ΟΗρόδοτος[2] τους ταυτίζει με τους Λέλεγες θεωρώντας ότι αυτό ήταν το προηγούμενο όνομά τους πριν μετοικήσουν από τοΑιγαίο ΠέλαγοςστηνΚαρία[3]. Οι εγχώριες όμως παραδόσεις δείχνουν ότι είναι αυτόχθονες συγγενείς με τους Μυσούς, Λυδούςκαι μετείχαν στη λατρεία του «Καρίου Διός» στα Μύλασσα.
Ιστορικός χάρτης της Μ. Ασίας
ΟΣτράβων αναφέρει ότι είναι τόσο αναμεμειγμένοι με τους Λέλεγες ώστε συχνά συγχέονται μεταξύ τους[4]. Σύμφωνα μεπιο πρόσφατα πορίσματα επιστημονικών ερευνών οι Κάρες θεωρείται θρακική φυλή ή Πελασγική (προελληνική)[εκκρεμεί παραπομπή], κατά μία άποψη ή κατ΄ άλλους έχουν κοινή καταγωγή με τους Κρήτεςκαι τους κατοίκους της Λυκίας. Η δεύτερη άποψη στηρίζεται από τις καταλήξεις των πόλεων και τοπωνυμιών σε –σος, -νδα, (όπως Κνωσσός, Αλικαρνασσός, Λυρνησσός, Τυλισσός κ.ά.) καιστη λατρεία κοινών θεών όπως τουΔιόςκαι της Αρτέμιδας.
Δεν είναι βέβαιο πότε εμφανίστηκαν οι Κάρες στην ιστορία, οιΧετταίοι τους αναφέρουν στις πηγές τους σαν"Καρκίγια". Οι Καρκίγια καταγράφονται για πρώτη φορά τηνΕποχή του Ορείχαλκου, συμμετείχαν στο "Συνασπισμό τουΑσσούβα"τωνΛουβικών κρατών εναντίον του Χιττίτη βασιλιά Τουδαλίγιας Α΄ (1420 π.Χ.). Αργότερα ο Χετταίος βασιλιάς Αρνουβάντας Β΄ έστειλε γράμμα στους Καρκίγια και τους ζητούσε να παραχωρήσουν άσυλο στον Μανάπα Ταρχούντα, έναν έκπτωτο πρίγκιπα από τη"γητου ποταμού Σεχά" (1323 π.Χ.), λίγο αργότερα ο Αρνουβάντας Β΄ αποκατέστησε τον Μανάπα Ταρχούντα στον θρόνο του πριγκιπάτου του. Οι Καρκίγια αναφέρονται τέλος (1274 π.Χ.) σαν σύμμαχοι των Χετταίων εναντίον τωνΑιγυπτίωνστηΜάχη του Καντές. Όλες οι Χιττίτικες επιγραφές τονίζουν έντονα τη Λουβική τους καταγωγή, οι Κάρες φαίνεται ότι έχασαν τη γραφή τους στα σκοτεινά προϊστορικά χρόνια στηΜικρά Ασία.
Η ιστορική συνέχεια των Καρκίγια ανάμεσα στην Εποχή του Ορείχαλκου καιτηνΕποχή του Σιδήρου είναι προβληματική, δεν υπάρχει κάποιο σταθερό γεωγραφικό μέρος πουνα προσδιορίζει την περιοχή που ζούσαν σύμφωνα με τις επιγραφές των Χετταίων.[5]Το βέβαιο ήταν ότι αποτελούσαν έναν μόνιμο λαό, οιΦοίνικες τους έλεγαν "κρκ"καιοιΠέρσες"κρκα". Οι Κάρες εμφανίζονται ξανά στις πηγές στις αρχές της 1ης χιλιετίας π.χ., οΌμηροςστηνΙλιάδα γράφει με μεγάλο θαυμασμό τη χρυσή πανοπλία που φορούσε ο γιος τουΝομίονακαι αδελφός τουΑμφίμαχουΝάστης. Ο Νάστης καιο αδελφός του Αμφίμαχος ήταν αρχηγοί των Καρών στονΤρωικό Πόλεμοστο πλευρό τωνΤρώων, ο Όμηρος τους αποκαλούσε "βαρβαρόφωνους" (δηλαδή, ξενόγλωσσους).[6]Οι Κάρες στην ακμή τους ήταν θαλασσοκράτορες με απόλυτη κυριαρχία στοΑιγαίο ΠέλαγοςκαιστηΜαύρη Θάλασσαπου έκτισαν στα παράλια τη Σαλμυδησσό καιτηνΟδησσό. Στη θαλασσοκρατορία τους αντικατέστησαν πρώτα οι Κρήτες και μετά (μέσα 2ης χιλιετηρίδας π.Χ.) οιΑχαιοί.
ΗΑγία Γραφή αναφέρει πολλές φορές τους Κάρες (2 Βασιλείς 11:4, 11:19) και (2 Σαμουήλ 8:18, 15:18 και 20:23). Οι Κάρες ήταν μισθοφόροι του Ισραηλίτικου στρατού τον9ο αιώνα π.Χ. (Β΄ Βασιλέων 11:4, 19.). Οι επιγραφές που βρέθηκαν στην αρχαία Αίγυπτο καιτηΝουβίατην εποχή τουΨαμμήτιχου Α΄καιτουΨαμμήτιχου Β΄ τους αναφέρουν σαν μισθοφόρους και τους καταγράφουν σαν"Καρί" ή "Χαρί". Πολλά υπολείμματα από τους Κάρες βρέθηκαν επίσης στηνΠερσέποληστο σημερινό Ιράν.
Ο Ηρόδοτος που καταγόταν από τηνΑλικαρνασσό τους καταγράφει σαν"γηγενείς", σύμφωνα με όλες τις πηγές ήταν στην αρχή ναυτικός λαός και εγκαταστάθηκαν σταδιακά στο εσωτερικό της χώρας.[7]ΟΠλούταρχος τους καταγράφει σαν"λοφία" λόγω της πολύπλοκης διακόσμησης που είχε το κράνος τους. Η διακόσμηση αυτή ήταν ένα Περσικό προνόμιο, όταν ένας Κάρας στρατιώτης σκότωσε τον σφετεριστή Κύρο τον νεότεροο αδελφός τουΑρταξέρξης Β΄ της Περσίαςτου επέτρεψε σαν ανταμοιβή να οδηγήσει τον Περσικό στρατό με ένα λοφίο στο δόρυ του.[8]
ΟΘουκυδίδης γράφει ότι οι Κάρες εγκαταστάθηκαν στις Κυκλάδεςπριν από τους Μινωίτες.Ο πρωταρχικός στόχος των Μινωιτών την εποχή του Ορείχαλκου ήταν η κατάκτηση των Κυκλάδων, οΜίνωας διέταξε την κατασκευή ισχυρού στόλου γιανα κατακτήσει τα νησιά. Οι Μινωίτες έδιωξαν τελικά τους Κάρες που βασική ασχολία τους εκείνη την εποχή ήταν η πειρατεία. Οι τάφοι ανασκάφτηκαν από τους Αθηναίους στηΣυμμαχία της Δήλου, οι περισσότεροι από τους τάφους που βρέθηκαν όπως αναγνωρίστηκαν από τον οπλισμό καιτον τρόπο ταφής τους ανήκαν σε Κάρες. Ο Στράβων τους χαρακτηρίζει σαν"βάρβαρους" αλλά ήταν οι μόνοι βάρβαροι που μπορούσαν να συμβιώσουν με τους Έλληνες, χαρακτηριστικά γράφει :[9]
"Οι περισσότεροι βάρβαροι δεν μπορούσαν να ζήσουν μετον Ελληνικό τρόπο ζωής καιδεν μπορούσαν να μάθουν την Ελληνική γλώσσα. Οι Κάρες αντίθετα είχαν περιπλανηθεί σε ολόκληρη την Ελλάδα και είχαν υπηρετήσει σαν μισθοφόροι, όταν επέστρεψαν στηνΑσία ήταν οι μοναδικοί κάτοικοι που μπορούσαν να προσαρμοστούν με τους μετέπειτα Έλληνες εποίκους όπως οιΊωνεςκαιοιΔωριείς". (Στράβων 14.2.28)
Οι Έλληνες συγγραφείς συνδέουν πολλές φορές τους Κάρες με τους Λέλεγες αλλά η ακριβής σχέση μεταξύ τους παραμένει μυστηριώδης, οι δύο λαοί φαίνεται ότι ήταν αρχικά ξεχωριστοί αλλά στη συνέχεια αναμείχθηκαν μεταξύ τους. Ο Στράβων γράφει ότι αναμείχθηκαν σε τέτοιο βαθμό ώστε στο τέλος ναμην μπορούν να ξεχωρίσουν τους Κάρες από τους Λέλεγες.[10]ΟΑθήναιος ο Ναυκρατίτης γράφει ότι η σχέση που είχαν οι Λέλεγες απέναντι στους Κάρες ήταν η ίδια που είχαν οιΕίλωτες απέναντι στους Λακεδαιμόνιους.[11]Οι αναφορές αυτές οδήγησαν τον Ηρόδοτο να γράψει τη δική του γνώμη ότι οι Κάρες καιοι Λέλεγες ήταν ο ίδιος λαός, στα νησιά γύρω από τις Κυκλάδες ήταν γνωστοί σαν Λέλεγες.[12]
Αντίγραφο Ελληνικής θεότητας στηνΑφροδισιάδαπου έχει αναγνωριστεί σαν εξελληνισμένη μορφή της Αφροδίτης.
Η Καρική γλώσσα ανήκε στη Λουβική ομάδα των Ανατολίτικων γλωσσών όπως η Λυκιανή καιηΜιλυακή γλώσσαπου αναγνωρίζεται ως "Μιλυακή Β΄". Οι πρόγονοι τόσο των Καρίων όσο καιτων Μιλύων πρέπει να ήταν στενά συνδεδεμένοι με τους Λουβίους, δεν πρέπει να θεωρούνται ωστόσο απευθείας απόγονοι τους.[13]Το πιθανότερο είναι να ήταν πρόγονοι τους η πρωτο-Κάριοι η άρχουσα τάξη των βασιλείων της Αρζάουα στην Εποχή του Ορείχαλκου, ο πληθυσμός τους ήταν σε μεγάλο ποσοστό Λίδυοι.[14]Η απόδειξη γιατην κοινή τους καταγωγή είναι η κοινή λατρεία στον ναό του Κάριου Διός στην πρώτη πρωτεύουσα Μύλασα. Το κύριο κέντρο λατρείας ήταν ο ναός του Καρίου Διός στη Μύλασα όπως τον αναφέρει ο Ηρόδοτος, σε αντίθεση μετον Έλληνα Δία ήταν πολεμικός θεός. Η θεά Εκάτη, προστάτιδα στα μονοπάτια καιτα σταυροδρόμια προέρχεται από την Καρία.[15]
Σημαντική Καρική θεότητα ήταν οΊμβραμος, θεός της γονιμότητας, από αυτόν πήρε το όνομα της ηΊμβροςστην οποία λατρευόταν.
Παρότι οι Κάρες στην εποχή της ακμής τους υπήρξαν λαμπροί πολεμιστές αργότερα απέκτησαν τη φήμη δολίων, φυγόπονων, άτολμων και γενικά ευτελών όπως φαίνεται από τις αρχαίες παροιμίες και φράσεις:
«Λυδοί πονηροί, δεύτεροι δε Αιγύπτιοι, τρίτοι δε πάντων Κάρες εξωλέστατοι».
«Καππαδόκες, Κύλικες, Κάρες τρία κάπα κάκιστα».
«εν Κάρι κινδυνεύει», γι΄ ανθρώπους που αποφεύγουν τον κίνδυνο ή αφήνουν να κινδυνεύσουν άλλοι αντ΄ αυτών.
«εν Καρός μοίρα»: γι΄ ανθρώπους ευτελείς και χυδαίους.
Ο Ηρόδοτος καταγράφει την Εκάτη σαν Αθηνά και αναφέρει ότι η ιέρεια της θα βγάλει γενειάδα όταν σταματήσει η καταστροφή.[16]Στο όρος Μίλητος κοντά στηΜίλητο λατρευόταν οΕνδυμίωνας, ο ερωμένος της Σελήνης μετην οποία απέκτησε 50 παιδιά, κοιμήθηκε στο ιερό και λατρευόταν μέχρι τους Ρωμαικούς χρόνους. Το όνομα της ιέρειας Καρμίνιας Αμμίας καταγράφεται σαν ιέρεια τουΆδραστουκαι της Αφροδίτης.
Ο Ηρόδοτος γράφει ότι οι Κάρες πήραν το όνομα τους από τον μυθικό βασιλιά Καρ αδελφό του Λύδου καιτου Μυσού, επωνύμων αντίστοιχα της Λυδίας και της Μυσίας, όλοι γιοιτου Άτυος.[12]Ο Όμηρος γράφει στην Ιλιάδα ότι η Μίλητος, ο ποταμός Μαίανδρος καιτα όρη της Μυκάλης την εποχή του Τρωικού πολέμου ήταν στην κατοχή των Καρών, συμμάχησαν εναντίον των Αχαιών υπό την ηγεσία του Νάστη, γιουτου Νομίονα και αδελφού του Αμφίμαχου. Οι φυσιογνωμίες αυτές εμφανίζονται στην Ιλιάδα σε έναν κατάλογο του ποιητή Δάρη που σχετίζεται μετον Τρωικό Πόλεμο. Οι κλασσικοί αρχαίοι Έλληνες συγγραφείς ισχυρίζονται ότι το βόρειο τμήμα της Καρίας αποικίστηκε αρχικά από τους Ίωνες καιστη συνέχεια από τους Δωριείς.
Η Ελληνίδα θεά Εκάτη καταγόταν από την Καρία, στην περιοχή υπάρχουν πολλά ονόματα που σχετίζονται μετη θεά όπως οΕκατόμνος πατέρας του Μαύσωλου.[17][18]
Τη δεκαετία του 1950 οι διάσημοι αρχαιολόγοι Τζον Μάνουελ Κούκ (1910 - 1994) και Τζορτζ Έγουαρτ Μπιν (1903 - 1977) ξεκίνησαν εκτεταμένες αρχαιολογικές ανασκαφές στην Καρία.[19]Ο Κούκ ανακάλυψε ότι η Καρία υστερεί σημαντικά από προϊστορικά ευρήματα, την 3η χιλιετία π.χ. τα ευρήματα ήταν ελάχιστα και περιορίστηκαν μονάχα στην παραλία. Τη δεύτερη χιλιετία π.χ. τα λίγα ευρήματα περιορίστηκαν στο Ασαρλίκ, τα Μυκηναϊκά ευρήματα της Μιλήτου και κοντά στη Μύλασα. Τα αρχαιολογικά ευρήματα δεν δείχνουν κανέναν σημαντικό διαχωρισμό ανάμεσα στον Καρικό πολιτισμό καιτον ευρύτερο Ελληνικό πολιτισμό.[20]
Τη δεκαετία του 1970 οι αρχαιολόγοι συνέχισαν τις ανασκαφές στηνΙασό, ανακάλυψε έναν Μυκηναϊκό οικισμό με δύο Μινωικούς οικισμούς κάτω από αυτόν όπως επίσης ευρήματα της Γεωμετρικής και της Προ-Γεωμετρικής περιόδου.[21][22]Οι αρχαιολόγοι επιπλέον επιβεβαίωσαν την ύπαρξη των Καρίων στις Σάρδεις, τη Ρόδο καιτην Αίγυπτο όπου υπηρετούσαν ως μισθοφόροι του Φαραώ. Στη Ρόδο βρέθηκε ένας μεγάλος ταφικός θάλαμος που αναγνωρίστηκε ότι κατασκευάστηκε την περίοδο της Καρικής ηγεμονίας στο νησί.[22] Όλες οι αρχαιολογικές ανασκαφές έδειξαν ότι οι Κάρες δεν ήταν ένας αυτόνομος λαός της Ανατολής αφού προϊστορικά ευρήματα δεν υπάρχουν.[23]
Μετά τις ανακαλύψεις οι θεωρίες ότι οι Κάρες κατάγονται από τους Νεολιθικούς γηγενείς κατοίκους της περιοχής κατέρρευσαν αφού τη Νεολιθική εποχή η περιοχή ήταν ακατοίκητη.[24] Χωρίς να αποκλείεται το γεγονός ότι υπήρχαν περιορισμένοι μικροί οικισμοί το τελικό συμπέρασμα είναι ότι οι Κάρες εγκαταστάθηκαν στην Καρία τη 2η χιλιετία π.Χ. από την ευρύτερη περιοχή του Αιγαίου.[25]
↑Δεδομένου ότι το όνομα του πατέρα του Ηροδότου ήταν Λύξης καιτο όνομα του θείου του Πανύασσις (καρικά), ενώ το όνομα της μητέρας του Ροιώ ή Δρυώ (ελληνικό), συνάγεται ότι ο πατέρας της Ιστορίας ήταν καρπός μικτού γάμου ανάμεσα σε Κάρα και Ελληνίδα (Ι. Μ. Κωνσταντάκου, Η Περσία καιη Αίγυπτος του Ηροδότου) [1]
Bass, George F. (Oct 1963). "Mycenaean and Protogeometric Tombs in the Halicarnassus Peninsula". American Journal of Archaeology.
Bean, George Ewart (1989). Turkey beyond the Meander. London: John Murray Publishers Ltd.
Bienkowski, Piotr; Millard, Alan Ralph (2000). Dictionary of the Ancient Near East. Philadelphia, Pennsylvania: University of Pennsylvania Press.
Boardman, John (1991). The Cambridge Ancient History Part 2: The Assyrian and Babylonian Empires and Other States of the Near East, from the Eighth to the Sixth Centuries BC. Cambridge, United Kingdom: Cambridge University Press.
Burkert, Walter; Raffan, John (1987). Greek Religion: Archaic and Classical. Oxford, United Kingdom: Blackwell Publishing Ltd. ISBN 0-631-15624-0.
Cook, J. M. (1959–1960). "Greek Archaeology in Western Asia Minor". Archaeological Reports (6): 27–57.
Drews, Robert (2001). Greater Anatolia and the Indo-Hittite Language Family: Papers Presented at a Colloquium Hosted by the University of Richmond, March 18–19, 2000. Institute for the Study of Man.
Lajara, Ignacio-Javier Adiego (2007). The Carian Language. Leiden, The Netherlands: Brill. ISBN 90-04-15281-4.
Melchert, H. Craig (2003). The Luwians. Leiden, The Netherlands: BRILL.
Mitchell, S.; McNicoll, A. W. (1978–1979). "Archaeology in Western and Southern Asia Minor 1971-78". Archaeological Reports (25): 59–90.
Yakubovich, Ilya S. (2010). Sociolinguistics of the Luvian Language. Leiden, The Netherlands: Brill.
.jpg)
