ΣτηνΑρχαία ελληνική μυθολογίαοΚίλιξ ήταν πρίγκιπας από τηΦοινίκη, γιος τουΑγήνορακαι της Τηλέφασσας, αδελφός τουΚάδμουτουΦοίνικοςκαι της Ευρώπης.[3][4]Η κόρη του ήταν η Θήβη, σύζυγος του Κορύβα, τουγιουτουΙασίωνακαι της Κυβέλης.[5] Σύμφωνα με πολλές πηγές αδελφός του Κίλικα ήταν καιοΘάσοςπου συμμετείχε καιο ίδιος στην αναζήτηση της Ευρώπης, άλλες πηγές λένε ότι ήταν ανεψιός του ή γιος τουΠοσειδώνα), τελικά εγκαταστάθηκε στην ομώνυμη νήσο Θάσοςπου πήρε το όνομα του. Μετά την απαγωγή της Ευρώπης από τονΔίαο Αγήνωρ έστειλε τους γιους τουνα αναζητήσουν την αδελφή τους με εντολή ναμην επιστρέψουν χωρίς αυτή, η αναζήτηση ήταν ανεπιτυχής. Ο Κίλιξ εγκαταστάθηκε στηΜικρά Ασίακαι έδωσε το όνομα τουστην περιοχή που έμεινε γνωστή ως Κιλικία.[6][7][8]Ο Θάσος συνέχισε το ταξίδι τουμετον Κάδμο μέχρι που εγκαταστάθηκε καιο ίδιος στο νησί που πήρε το όνομα του.[9]
Ο συγγραφέας του 19ου αιώνα Ναθάνιελ Χόθορν περιγράφει τον Κίλικα ολότελα εξαντλημένο να δηλώνει αδυναμία να συνεχίσει την αναζήτηση. Σε κάποιο σημείο της συζήτησης μετα αδέλφια του ρωτάει αν"ζούμε στην πραγματικότητα ή σε ένα όνειρο", επιπλέον λέει ότι δεν θυμάται ούτε τη μορφή της Ευρώπης και αμφιβάλλει ακόμα καιαν υπήρξε. Όταν έφτασαν στην Κιλικία είπε στη μητέρα του Τηλέφασσα καιτα αδέλφια τουπουτον συνόδευσαν ότι ήθελε να μείνει εκεί, τους ζήτησε να μείνουν μαζί του. Τα αδέλφια τουτο αρνήθηκαν αλλά τον βοήθησαν να οικοδομήσει την κατοικία του, ένα μικρό μαρμάρινο ανάκτορο, παρέμεινε σε αυτό με έναν μεγάλο αριθμό οικιστών από τη Φοινίκη. Οι προηγούμενοι κάτοικοι της Κιλικίας έμαθαν ότι ο Κίλικας ήταν γιος ενός μεγάλου βασιλιά από την Ανατολή και αποφάσισαν νατον ανακηρύξουν και δικό τους βασιλιά. Ο Κίλικας εμφανίστηκε στο μπαλκόνι μετον μακρύ κόκκινο βασιλικό μανδύα και ένα στεφάνι γεμάτο κοσμήματα, ζήτησε από τους υπηκόους τουνα στείλουν πρέσβεις σε όλα τα βασίλεια του κόσμου γιανα αναζητήσουν την Ευρώπη. Στα τέλη της ζωής του όπως περιγράφει ο Χόθορν ο Κίλικας υπέφερε από τύψεις επειδή αδιαφόρησε γιατην αδελφή τουκαι διέκοψε την αναζήτηση της όπως έκαναν η μητέρα καιτα αδέλφια του.
Η Κιλικία που αρχικά περιοριζόταν στα ανάκτορα του Κίλικα μεγάλωσε ταχύτατα και εξελίχθηκε σε ολόκληρη επαρχεία, βρισκόταν στηΡωμαϊκή αυτοκρατορίαστο νοτιοανατολικό άκρο της Μικράς Ασίας. Η περιοχή ήταν δύσβατη, το έδαφος ήταν πετρώδες και τραχύ, νότια βρεχόταν από τηΜεσόγειο, στα βόρεια καιτα ανατολικά βρίσκονταν οι μεγάλοι ορεινοί όγκοι. Η πρωτεύουσα της ήταν ηΤαρσόςπου γεννήθηκε οΑπόστολος Παύλος, ήταν από τις πρώτες περιοχές που έφτασε οΧριστιανισμόςκαι ίδρυσε πολλές εκκλησίες. Υπάρχουν πολλές αναφορές στις Πράξεις των Αποστόλων γιατην Κιλικία, στις Πράξεις 15:41 αναφέρεται ότι ο Απόστολος Παύλος "πέρασε από τη Συρία καιτην Κιλικία γιανα ευλογήσει τις χριστιανικές εκκλησίες". ΟΜάρτιν Νίλσονστο βιβλίο του"Μυκηναϊκές καταγωγές της Ελληνικής μυθολογίας" εξετάζει την περιοχή από αρχαιολογική άποψη και όχι από μυθολογική, τονίζει ότι δεν βρέθηκαν αρχαιολογικά ευρήματα αλλά καταγράφει την επίσκεψη του αρχαιολόγου Ίναρ Γκιέρσταντ στην περιοχή.[10]Ο Νίλσον γράφει "δεν είχαν βρεθεί δυστυχώς Μυκηναϊκά ευρήματα στην περιοχή αλλά ο Ίναρ Γκιέρσταντ πουτην επισκέφτηκε πρόσφατα δήλωσε ότι βρήκε". Ο Ίναρ Γκιέρσταντ είχε επισκεφτεί την Κιλικία (1932) και βρήκε πραγματικά Μυκηναϊκά ευρήματα αλλά από τότε έχουν περάσει πολλά χρόνια, οι ανασκαφές συνεχίστηκαν καιτα ευρήματα πιθανότατα είναι σήμερα περισσότερα.
Emmy Patsi-Garin: «Επίτομο λεξικό Ελληνικής Μυθολογίας», εκδ. οίκος Χάρη Πάτση, Αθήνα 1969
Apollodorus, The Library with an English Translation by Sir James George Frazer, F.B.A., F.R.S. in 2 Volumes, Cambridge, MA, Harvard University Press; London, William Heinemann Ltd. 1921.
Diodorus Siculus, The Library of History translated by Charles Henry Oldfather. Twelve volumes. Loeb Classical Library. Cambridge, Massachusetts: Harvard University Press; London: William Heinemann, Ltd. 1989. Vol. 3. Books 4.59–8.
Diodorus Siculus, Bibliotheca Historica. Vol 1-2. Immanel Bekker. Ludwig Dindorf. Friedrich Vogel. in aedibus B. G. Teubneri. Leipzig. 1888-1890.
Gaius Julius Hyginus, Fabulae from The Myths of Hyginus translated and edited by Mary Grant. University of Kansas Publications in Humanistic Studies.
Herodotus, The Histories with an English translation by A. D. Godley. Cambridge. Harvard University Press. 1920.