Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές.Βοηθήστε συνδέοντας το κείμενο με τις πηγές χρησιμοποιώντας παραπομπές, ώστε να είναι επαληθεύσιμο. Το πρότυπο τοποθετήθηκε χωρίς ημερομηνία. Γιατη σημερινή ημερομηνία χρησιμοποιήστε: {{χωρίς παραπομπές|10|09|2024}}
ΤοEurofighter Typhoon είναι ένα μαχητικό αεροσκάφος 4.5ης γενιάς, ευρωπαϊκής κατασκευής. Πρόκειται για ένα αεροσκάφος παντός καιρού, πολλαπλών ρόλωντο οποίο κατασκευάζεται από τηνκοινoπραξία Eurofighter. Το Typhoon είναι ένα από ταπιο προηγμένα δείγματα δουλειάς της ευρωπαϊκής αεροδιαστημικήςκαι αμυντικής βιομηχανίας, και υπηρετεί στις πολεμικές αεροπορίες 6 χωρών.
Στα τέλη της δεκαετίας του1970οι μεγαλύτερες πολεμικές αεροπορίες και αμυντικές βιομηχανίες της Ευρώπης είχαν να αντιμετωπίσουν μεγάλες αλλαγές. Αυτές ήταν για τις μεν αεροπορίες η εμφάνιση και εισαγωγή νέων σχεδιασμών μαχητικών, όπως ταMiG-29καιSu-27 από τηΣοβιετική Ένωση, ενώ για τις δε εταιρείες εξοπλισμών η παρουσίαση νέων ικανότατων γιατην εποχή πολεμικών αεροσκαφών από τις ΗΠΑ (F-16 Fighting FalconκαιF-15 Eagle). Ήταν εμφανές ότι και στους δύο τομείς η Ευρώπη αντιμετώπιζε κίνδυνο να μείνει πίσω. Αντίθετα όμως με τις αμερικανικές και ρώσικες εταιρείες οι ευρωπαϊκές είχαν ούτε το μέγεθος ούτε τη χρηματοδότηση γιανα φέρουν εις πέρας ένα αεροσκάφος τόσο προηγμένο ώστε να μπορέσει να ανταγωνιστεί τα νέα αμερικανικά και σοβιετικά μαχητικά.
Παρ' όλ' αυτά οι βάσεις γιαμια πολυεθνική συνεργασία της Ευρώπης στον τομέα αυτόν υπήρχαν, καθώς λίγα χρόνια νωρίτερα ηΙταλία, τοΗνωμένο ΒασίλειοκαιηΓερμανία είχαν δημιουργήσει την κοινοπραξία Panaviaη οποία κατασκεύαζε και διαχειρίζετο τοPanavia Tornado. Έτσι- και αφού εντω μεταξύ ηγαλλικήDassault επιχείρησε να συμμετέχει στο πρόγραμμα- η Panavia όρισε τις προδιαγραφές του νέου μαχητικού σ' ένα σχέδιο ονομαζόμενο Agile Combat Aircraft (ACA, Ευέλικτο Μαχητικό Αεροσκάφος).
Πολιτικά προβλήματα της εποχής οδήγησαν σε σχετική απραξία γιατα επόμενα 4 χρόνια, όμως το πρόγραμμα ACA οδήγησε τελικά στην κατασκευή ενός πρωτότυπου, τουExperimental Aircraft Program (EAP), αποτέλεσμα εργασίας της αγγλικής BAe και της ιταλικής Aeritalia, το οποίο και πέταξε πρώτη φορά στις 8 Αυγούστου1986, παρουσιάζοντας τόσο τη βασική ιδέα γιατη διαμόρφωση (μεικτό δελταπτέρυγοκαιcanards) όσο καιτο γενικότερο σχήμα πουθα χρησιμοποιείτο αργότερα καιστα μοντέλα παραγωγής του Typhoon. Τελικά το 1986 δημιουργήθηκε η EFA (αργότερα Eurofighter) η οποία αποτελείτο από τηνBAe Systems, τηνDASA, την ισπανική CASAκαιτηνAeritalia. Οι αντίστοιχες πολεμικές αεροπορίες των χωρών αυτών θα ήταν οι πρώτοι πελάτες του νέου αεροσκάφους. Παράλληλα δημιουργήθηκε καιη κοινοπραξία EuroJet αποτελούμενη από τις Rolls-Royce, MTU, FIATκαιτην SENER, πουθα κατασκεύαζε τους κινητήρες του Eurofighter.
Παρουσίαση του πρωτότυπου μοντέλου του Eurofighter, το 1996, στο Farnborough Airshow.
Η δεκαετία του 1990 όμως βρήκε τον κόσμο να αλλάζει έντονα μετη Σοβιετική Ένωση να διαλύεται αφήνοντας πίσω της αδύναμα οικονομικά και πολιτικά κρατίδια καιτηνεπανένωση της Γερμανίας. Μετην τελευταία να αντιμετωπίζει κοινωνικά και οικονομικά προβλήματα λόγω του γεγονότος αυτού και τις κυβερνήσεις των άλλων εταίρων να αμφιβάλλουν γιατη χρησιμότητα ενός νέου αεροσκάφους στον μεταψυχροπολεμικό κόσμο το πρόγραμμα έζησε 2 χρόνια έντονης αμφιβολίας. Τελικά όμως στις 27 Μαρτίου1994το πρώτο πραγματικό Eurofighter πέταξε στη Γερμανία. Έπειτα από 4 επιπλέον χρόνια δοκιμών απονεμήθηκαν συμβόλαια κατασκευής στην κοινοπραξία καιτο αεροσκάφος ονομάστηκε και επίσημα Typhoonμε τις τελικές δοκιμές και κατασκευή να προχωρούν κανονικά στο τέλος της δεκαετίας του1990και στις αρχές της δεκαετίας του2000.
Αρχικά προοριζόμενο να αντικαταστήσει μια σειρά εντελώς διαφορετικών αεροσκαφών (Lockheed F-104 Starfighter, SEPECAT Jaguar, BAe Harrier), το Typhoon προοριζόταν από την αρχή να είναι ένα αεροσκάφος πολλαπλών ρόλων. Κατά τους πιλότους που έχουν πετάξει μετο αεροσκάφος είναι ένα μαχητικό εύκολο στον χειρισμό, πολύ ευέλικτο και ιδιαίτερα ταχύ. Ηευελιξίατου είναι κατά ένα μεγάλο ποσοστό απόρροια δύο χαρακτηριστικών:
Κατ' αρχάς η "χαλαρωμένη" διαμήκης ευστάθεια του αεροσκάφους μετοκέντρο πίεσηςτωνφτερώννα βρίσκεται πίσω από το κέντρο βάρους του αεροσκάφους (υποηχητικά). Κατά τη διάρκεια της υπερηχητικής πτήσης το αεροσκάφος έχει σχεδιασθεί ώστε το κέντρο πίεσης να μεταφέρεται μπροστά από το κέντρο βάρους, οδηγώντας σε ένα αεροσκάφος με διαμήκη αεροδυναμική ευστάθεια.
Δεύτερον, τα πτερύγια canard, δηλαδή πτερύγια ελιγμών, μικρού σχετικά εμβαδού, τοποθετημένα ακριβώς μπροστά από το κύριο φτερό του αεροπλάνου, τα οποία έχει αποδειχθεί ότι αυξάνουν ραγδαία τις ικανότητες στροφής και ελιγμών. Έχουν εμβαδόν 2,5 τετραγωνικών μέτρων καιμε εγκάρσια κλίση προς τα κάτω (anhedral). Επίσης κατά την προσγείωση μπορούν να χρησιμεύσουν ως επιφάνειες παραγωγής οπισθέλκουσας, πράγμα που σημαίνει ότι συντελούν στη μείωση της αναγκαίου μήκους διαδρόμου γιατην προσγείωση. Όσον αφορά το κύριο φτερό, είναι σχήματος "κομμένου" δέλτα (και όχι σύνθετου όπως στο EAP ή σε αεροσκάφη όπως το F-16), εφοδιασμένου με "φλάπερονς", εμβαδού 50 τετραγωνικών μέτρων. Οι αισθητήρες του συστήματος αυτοπροστασίας βρίσκονται σε θάλαμους στα ακροπτέρυγα.
Κατανομή υλικών κατασκευής στο Eurofighter Typhoon
Αυτή η ανάγκη για μεγάλη ευελιξία έχει οδηγήσει τους σχεδιαστές να εισαγάγουν πολλά δομικά στοιχεία ώστε να είναι δυνατός ο έλεγχος καιη λειτουργία του αεροσκάφους σε πολύ μεγάλες γωνίες προσβολής, όπως η τοποθέτηση των εισαγωγών των κινητήρων κάτω από το πιλοτήριο, ώστε να εξασφαλίζεται η τροφοδότηση του κινητήρα με αέρα σε όλες τις συνθήκες. Το αεροσκάφος είναι κατασκευασμένο κατά 82% από συνθετικά ανθρακονημάτων και υαλονημάτων και κατά 15% από τιτάνιοκαι κράματα αλουμινίου, πράγμα που σημαίνει ότι το βάρος του είναι ιδιαίτερα μικρό. Συγκεκριμένα το κενό βάρος του σκάφους είναι μόλις 11 τόνοι, που σημαίνει ότι μπορεί να δεχτεί εφόδια βάρους έως και 12 τόνων. Είναι ικανό για μέγιστη ταχύτητα πλέον τουMach 2.0 σε μέγιστο ύψος 55.000 ποδών. Σημαντική είναι δεκαιη χρήση βαφών και υλικών μείωσης του στίγματος ραντάρ, κυρίως της πρόσοψης του αεροσκάφους. Τα υλικά αυτά αποτελούν το υπόλοιπο 3% της κατασκευής του αεροπλάνου.
Το Eurofighter Typhoon σε airshow
Οι συνδυασμοί αυτοί δίνουν τη δυνατότητα στο αεροσκάφος να αντέχει σεεπιτάχυνσεις της τάξης των +9/-3g, ορίων προγραμματισμένων στον υπολογιστή του αεροσκάφους. Εν τούτοις έχει γίνει χρήση της εμπειρίας από παρόμοια συστήματα, και έτσι σε κατάσταση ανάγκης ο πιλότος μπορεί προσωρινά να υπερβαίνει τα όρια αυτά. Το Typhoon χρησιμοποιεί σύστημα προστασίας από αποπροσανατολισμό του πιλότου (Automated Recovery System), αρκεί ο πιλότος νατον αναγνωρίσει έγκαιρα. Κατά τ' άλλα στο αεροσκάφος περιέχεται ένα γυάλινο πιλοτήριο, τυπικό των σύγχρονων πολεμικών αεροσκαφών, καθώς και χειριστήρια HOTAS (Hands On Throttle and Stick), τα οποία επιτρέπουν στον πιλότο να χειρίζεται όλα τα βασικά συστήματα μάχης του αεροσκάφους μόνο από τους διακόπτες καιτα κουμπιά που έχει στοχειριστήριοκαιστημανέτατων κινητήρων. Μια πρωτοτυπία του Typhoon στον τομέα της εργονομίας στο πιλοτήριο, είναι η λειτουργία Φωνητικής Εισαγωγής Δεδομένων. Με αυτή είναι δυνατόν να γίνουν φωνητικά οι εξής λειτουργίες:
Το Eurofighter Typhoon σε airshow, επιδεικνύοντας ένα φορτίο πυραύλων αέρος-αέρος, και τους φορείς και πυλώνες του.
Εισαγωγή δεδομένων στόχου και πτήσης
Χειρισμός δεδομένων οθονών MFD
Επιλογή στόχων και διανομή στα υπόλοιπα αεροσκάφη
Ο αεριοστροβιλοπροωθητήρας EJ.200
Τέλος χρησιμοποιούνται δύο αεριοστροβιλοπροωθητήρων EuroJet EJ.200 που παρέχουν 60 kN ώσης (90 kN με χρήση μετάκαυσης). Ηακτίνα δράσηςτου (πτήση προς τον στόχο - προσβολή - επιστροφή στη βάση) είναι γύρω στα 1.400 χιλιόμετρα, η οποία μπορεί να επεκταθεί μετη δυνατότητα εναέριου ανεφοδιασμούπου έχει. Άλλες σημαντικά στοιχεία του είναι η ικανότητα γιαSTOL (Short Take-off and Landing), καιη δυνατότητα "supercruise", που κατά κατασκευάστρια εταιρεία το Typhoon διαθέτει. Έτσι του επιτρέπεται να ξεπερνάει την ταχύτητα του ήχου χωρίς τη χρήση μετάκαυσης.
Καθώς το Typhoon μπήκε σε υπηρεσία μόλις το 2004 μετηRAF, ο τύπος δεν έχει συμμετάσχει σε πραγματικές επιχειρήσεις σε κανένα θέατρο πολέμου, εώς τα τέλη του2007. Η πρώτη τους επιχειρησιακή εμφάνιση αναμένεται να γίνει μετη RAF σε ρόλους υποστήριξης των δυνάμεων της ISAFστοΑφγανιστάν. Εν τούτοις στα μέσα του2007ηΡωσία προχώρησε σε επανεκκίνηση εκπαιδευτικών πτήσεων στρατηγικών βομβαρδιστικών της με τουλάχιστον μια από αυτές τις πτήσεις (ένα ζεύγος Tupolev Tu-160) να κάνει εκπαιδευτικές αφέσεις πυραύλων. Ανκαι όλες οι πτήσεις καιοι αφέσεις δεν έγιναν με εχθρικό σκοπό προς κάποια χώρα και πραγματοποιήθηκαν σε διεθνή εναέριο χώρο, σε τουλάχιστον 2 περιπτώσεις η RAF έστειλε Typhoon γιατην παρακολούθηση και συνοδεία αυτών των βομβαρδιστικών καθώς περνούσαν κοντά από τον εναέριο χώρο του Ηνωμένου Βασιλείου. Σε τουλάχιστον μια περίπτωση τα βρετανικά μαχητικά των σμηνών III και XI, εθεάθησαν οπλισμένα κατά τη διάρκεια της αναγνώρισης. Καθώς τα Typhoon, προς το παρόν δεν διαθέτουν την ικανότητα άφεσης όλων των προηγμένων βλημάτων αέρος-εδάφους σε τέτοιο βαθμό όπως τα Tornado GR.4, η ενεργός υπηρεσία τους στη RAF έχει περιοριστεί στον ρόλο της αεράμυνας.
Μετη RAF το Typhoon έχει στο ενεργητικό συμμετοχή σε διάφορες μεγάλες ασκήσεις, από τις οποίες έχουν βγει μικτά συμπεράσματα για τις ικανότητές του.
Τα ιταλικά Typhoon, εκτων οποίων τα πρώτα παρελήφθησαν το2006, βρέθηκαν αμέσως σε ρόλους εναέριας περιπολίας και ετοιμότητας κατά τη διάρκεια τωνΧειμερινών Ολυμπιακών ΑγώνωνστοΤορίνο.
.svg){kind=small}
