Στις ιστορίες τουΤόλκιν, Άρντα, ονομάζεται ηγη, στην προϊστορική της περίοδο, όπου διάφορες περιοχές, που αναφέρονται στονΆρχοντα των Δαχτυλιδιών, υπήρχαν κάποτε εκεί. Σε αυτή τη φανταστική γη υπάρχουν πολλές θάλασσες και ωκεανοί, καθώς και πολλές ήπειροι, όπως ηΜέση Γη, τοΆμαν, το νησί Νούμενορκαι άλλες πολλές περιοχές, που ίδιος ο συγγραφέας δεν ονόμασε. Επίσης, μεταξύ άλλων πλασμάτων, στην Άρντα κατοικούν, Ξωτικά, Άνθρωποι, Νάνοι, Χόμπιτ, Ορκκ.
Στην αρχή ο Έρου Ιλούβαταρ, μια ανώτατη θεότητα και δημιουργός της ΄Εα, δηλαδή του κατά κάποιο τρόπο αντίστοιχου σε εμας Σύμπαντος, μέσα στο λογισμό του έφτιαξε τους Άινουρ. Οι Άινουρ αποτελούν παντοδύναμα όντα που μπορούν να οριστούν ως θεοί ή πνεύματα (αναλύονται παρακάτω), οι οποίοι έπαιξαν τη Μεγάλη Μουσική πουο Έρου είχε συνθέσει. Και τότε ολοιοι Άινουρ εναρμονισμένα ξεκίνησαν να ψάλλουν καινα παίζουν μουσική καιο Ιλούβαταρ χαιρόταν. Όμως, υπήρχε ένας ανάμεσα στους Άινουρ, και συγκεκριμένα οπιο ισχυρός, ο Μέλκορ (μετέπειτα γνωστός και ως Μόργκοθ, δηλΜαύρος Εχθρός του Κόσμου),ο οποίος επιθύμησε να αυτοσχεδιάσει καινα παίξει δικά του θέματα, δημιουργώντας έτσι κακοφωνία καιη αρμονία της Μεγάλης Μουσικής χάλασε. Έπειτα ο Έρου, ισχυρότατος, σηκώθηκε και άρχισε ένα νέο μουσικό θέμα, και ξανάρχισαν οι Άινουρ να ψάλλουν εναρμονισμένα. Ο Μέλκορ όμως δεν δίστασε και πάλι να χαλάσει το σύνολο παίζοντας μόνος του διαφορετικά θέματα δικής του επινόησης.
Τότε όμως ο Ιλούβαταρ τους έδειξε το αποτέλεσμα της Μεγάλης τους Μουσικής: ένας κόσμος, στη μέση του Κενού, αλλά διαφορετικός από αυτό, όπου υπήρχαν υλικά πράγματα και μπορούσε να αναπτυχθεί ζωή και ήταν κατοικήσιμος. Αυτόν τον τόπο τα Παιδιά του Ιλούβαταρ (βλ. παρακάτω) ονομάζουν Έα. Όμως τότε η Έα ήταν κενή και άμορφη καιγι' αυτό ο Ένας έστειλε εκεί κάποιους από τους Άινουρ νατην προετοιμάσουν γιατον ερχομό των μελλοντικών κατοίκων της των Παιδιών του Ιλούβαταρ, τα οποία δεν είναι τίποτε άλλο από τα Ξωτικά και τους Ανθρώπους.
Οι Άινουρ εργάστηκαν έντονα κατά τη διάρκεια αυτών τωνμη κατονομαζόμενων "αιώνων των αστεριών", διαμορφώνοντας το σύμπαν και γεμίζοντάς τομε πολλά πράγματα που βρίσκονται πέρα από την ανθρώπινη κατανόηση. Εν καιρώ, πάντως, οι Άινουρ διαμόρφωσαν τηνΆρντα - την "οικουμένη", τον τόπο κατοικίας των Παιδιών του Ιλούβαταρ. Οι Άινουρ που κατέβηκαν στην Έα και εργάστηκαν πολλά χρόνια γιανα φτιάξουν την Άρντα ήταν οι λεγόμενοι Βάλαρ, οι 15 δυνατότεροι του είδους τους, καιο ισχυρότερος ανάμεσά τους ο Μέλκορ. Αρχηγός των Βάλαρ όμως είχε ορισθεί ο αδελφός του Μέλκορ, ο Μάνγουε, ο Κύριος των Ουρανών, που ήταν ελάχιστα πιο αδύναμος.
Κάθε Βάλα έπαιξε τον δικό του ρόλο στην δημιουργία της Άρντα και είχε μοναδικές δυνάμεις. Ο Μάνγουε, όπως είπαμε, ήταν ο αποκαλούμενος Βασιλιάς της Άρντα, φυσικά διορισμένος από τον Ιλούβαταρ, και από το Τανίκουετιλ, την ψηλότερη κορυφή του Κόσμου, όπου ήταν ο θρόνος του έβλεπε τα πάντα. Η γυναίκα του ήταν η Βάρντα Έλμπερεθ, η Κυρά των Αστεριών, που γέμισε τον ουρανό με άστρα και αργότερα, πολλά χρόνια αφότου πρωτοδημιουργήθηκε η Άρντα, έφτιαξε τον Ήλιο καιτη Σελήνη. Μετά ήταν ο Άουλε, που αγαπούσε την κατεργασία της πέτρας, των μετάλλων, των πολύτιμων λίθων και όλων των άβιων δημιουργημάτων της Γης. Αυτός εξάλλου ήταν που αργότερα, χωρίς την συμβουλή κάποιου, έφτιαξε τους Επτά Προπάτορες των Νάνων. Ακολουθεί ο Ούλμο ο Άρχοντας των Υδάτων, που ταξίδευε παντού και προστάτευε όλων των ειδών νερά. Η Γιαβάννα επίσης ήταν πολύ σπουδαία Βάλα, η Μητέρα της Φύσης, που δημιούργησε τα κέλβαρ (ζώα) καιτα όλβαρ(φυτά), και γέμισε με βλάστηση τις περιοχές της Άρντα. Άλλοι Βάλαρ ήταν ο Όρομε ο Κυνηγός, ο Μάντος καιο Λόριεν, οι Κύριοι των Πνευμάτων, η Νιέννα η Θεραπεύτρια και άλλοι.
Μαζί με τους Βάλαρ όμως στην Άρντα κατέβηκαν και άλλοι Άινουρ, με πολύ λιγότερη όμως δύναμη. Αυτοί ήταν οιΜάιαρ, που βοηθούσαν τους Βάλαρ στα δύσκολα έργα τους καιστην επιτήρηση όλων των τόπων της Άρντα. Μάιαρ είναι οι Ιστάρι για παράδειγμα (Γκάνταλφ, Σάρουμαν, Ράνταγκαστ, Γαλάζιοι Μάγοι), που στάλθηκαν την Τρίτη Εποχή στηΜέση-Γηγιανα βοηθήσουν τους λαούς της ενάντια στη δύναμη του Σάουρον, ο οποίος παρεπιπτόντως ήταν κι εκείνος Μάια, διεφθαρμένος από τον Μόργκοθ (Μέλκορ).
Η Άρντα, στις πρώτες μέρες της, δηλαδή όλα τα χρόνια μέχρι την Πτώση του Νούμενορ, ήταν επίπεδη. Μετά όμως τηνΑκαλλάμπεθ,την Βύθιση του Νούμενορ, ο Ιλούβαταρ της έδωσε σχήμα κυρτό, ή καλύτερα σφαιρικό, όπως θα λέγαμε με σύγχρονους όρους.
Η Άρντα
Η Άρντα[1] περιβάλλεται από την Εξώτερη Θάλασσα και βρίσκεται στο κέντρο της Έα. Αποτελείται από τρεις κύριες ηπείρους: το Άμαν, τη Σκοτεινή Χώρα (Darkland) καιστη μέση αυτών των Ηπείρων βρίσκεται η Μέση-Γη (Hither Lands). Τη Μέση-Γη από το Άμαν χωρίζει η Μπελέγκαερ, η Μεγάλη Θάλασσα. Η Θάλασσα της Ανατολής χωρίζει τη Μέση-Γη από την ανεξερεύνητη, μυστήρια γητων Σκοτεινών Χωρών.
Ηγητου Άμαν είναι ο τόπος κατοικίας των Βάλαρ. Πιο συγκεκριμένα, η χώρα του Βάλινορ είναι η περιοχή του Άμαν που κατοικείται. Στις ακτές του Βάλινορ, στο άνοιγμα των Πελόρι, των τεράστιων βουνών που ύψωσαν οι Βάλαρ ως μέσο οχύρωσης, βρίσκεται ο κόλπος του Έλνταμαρ. Εκεί ζουνοι Ξωτικές φυλές Τελέρι (στην πόλη Αλκουαλόντε) και Νόλντορ ( στο Τίριον). Στην ενδοχώρα του Βάλινορ βρίσκεται η Βάλμαρ, που κατοικούν τα Ξωτικά Βάνυαρ μαζί με τους Άινουρ (Βάλαρ και Μάιαρ). Οι άγονες και επικίνδυνες περιοχές νότια του Βάλινορ ονομάζονται Αβάθαρ. Αντίστοιχα, στον Βορρά οι περιοχές ονομάζονται Άραμαν, Βόρειο Άμαν, και είναι επίσης τόποι κακού και ερημιάς. Ολόκληρο το Άμαν απο Βορρά σε Νότο είναι οχυρωμένο από τα Πελόρι, τις ψηλότερες κορυφές στην Άρντα.
Το Άμαν ενώνεται μετη Μέση-Γη μέσω των Συντληβώμενων Πάγων, ένα σημείο στα βόρεια όρια του κόσμου όπου η Μπελέγκαερ στενεύει πάρα πολύ και απότομα, καιστον πορθμό αυτό βρίσκονται παγόβουνα, οι Πάγοι-που-Τρίζουν. Στα βόρεια σύνορα της Μέσης Γης υπάρχουν τα Θανγκορόντριμ, τα Σιδερένια Βουνά καιτο οχυρό της Άνγκμπαντ, το φρούριο του Μόργκοθ. Αρκετά μέσα στην ενδοχώρα, μια άλλη μικρότερη οροσειρά ξεκινάει κάθετα στα Σιδερένια Βουνά, στον άξονα Βορρά-Νότου, τα Γαλάζια Βουνά. Η περιοχή ανάμεσα στα Σιδερένια Βουνά καιστα Γαλάζια καιστην δυτική ακτή ονομάζεται Μπελέριαντ, το βορειοδυτικό άκρο της Μέσης Γης, που κατά την Δεύτερη Εποχή βυθίστηκε. Ανατολικά των Έρεντ Λίντον (Γαλάζιων Βουνών) πολύ μακριά στην ενδοχώρα, βρίσκονται τα βουνά Οροκάρνι. Η χαρτογραφημένη Μέση Γη, όπου εκτυλίσσονται τα γεγονότα του Άρχοντα των Δαχτυλιδιών καιτου Χόμπιτ, είναι μια περιοχή ανάμεσα σε αυτές τις δύο οροσειρές. Μακριά στο Νότο, περίπου στη μέση των Hither Lands βρίσκεται η Θάλασσα Χέλκαρ, καιο μόνος που έχει ταξιδέψει στις χώρες νότιά της ήταν ο Μέλκορ, στις πρώτες μέρες της Άρντα, πριν ξυπνήσουν τα πρώτα Ξωτικά δίπλα από τη λίμνη Κουιβιένεν, που βρίσκεται πολύ κοντά στη Θάλασσα Χέλκαρ.
