Νόμισμα του Αντίοχου Δ'. Η ανάποδη όψη δείχνει τον θεό Απόλλωνα καθισμένο σε ομφαλό. Αναγράφεται "ΑΝΤΙΟΧΟΥ ΘΕΟΥ ΕΠΙΦΑΝΟΥ ΝΙΚΗΦΟΡΟΥ" (Αντίοχου, της εικόνας του θεού, αυτός που φέρει τη νίκη).
Κατά τη νεανική του ηλικία, όπως όρισε ηΣυνθήκη της Απάμειας ανάμεσα στους Σελευκίδες και τους Ρωμαίους (188 π.Χ.), ο Αντίοχος έζησε στηΡώμημετην ιδιότητα του ομήρου. Όντας το τρίτο από τα αρσενικά αδέλφια του, δεν τίθοταν θέμα διαδοχής για εκείνον. Την επιστροφή του εξαγόρασε ο αδελφός του, ο Σέλευκος Δ΄, στέλνοντας σε αντάλλαγμα στηνΙταλίατον νόμιμο διάδοχό του, αργότερα γνωστό μετο όνομα Δημήτριος Α΄ Σωτήρ. Ο Αντίοχος εκμεταλλεύτηκε αυτή την κατάσταση και μετά τη δολοφονία του αδελφού του από τονΗλιόδωρο, ανακήρυξε τον εαυτό του συμβασιλέα του μικρού γιουτου Σέλευκου, τουΑντίοχου, του οποίου τον φόνο κανόνισε μερικά χρόνια αργότερα.
Λίγο μετά την ενθρόνισή του, ο Αντίοχος φρόντισε να τοποθετήσει στην άδεια θέση του Ανώτατου Ιερέα της Ιερουσαλήμ – την οποία είχε προσαρτήσει στην αυτοκρατορία ο πατέρας του 15 χρόνια πριν περίπου – έναν ιερέα μετο ελληνικό όνομα Ιάσων. Τον αντικατέστησε όμως, το172 π.Χ.μετον αδελφό του, τονΜενέλαο, αφού εκείνος του υποσχέθηκε μεγαλύτερο φόρο. Γιανα κερδίσουν την υποστήριξη του Αντίοχου, αυτοί οι αντιμαχόμενοι ιερείς εξελλήνισαν εντελώς την Ιερουσαλήμ, η οποία μετονομάστηκε προσωρινά σεΑντιόχεια, προωθώντας τον ελληνικό πολιτισμό και χτίζοντας ένα γυμνάσιο για ολυμπιακά αθλήματα.
Την πολιτική αυτή εξελληνισμού, ο Αντίοχος ακολούθησε και αλλού. Όχι μόνο υπήρξε ευεργέτης πολλών ιερών χώρων αφιερωμένων στους ελληνικούς θεούς κατά μήκος της Ανατολικής Μεσογείου – συμπεριλαμβανομένου καιτουΝαού του ΔιόςστηνΑθήνα -, αλλά και προώθησε ενεργά τη λατρεία τουεν ζωή ηγεμόνα όπως την ίδρυσε ο πατέρας του, προβάλλοντας τον εαυτό του ως ενσάρκωση του ανώτατου θεού, τουΔία. Έτσι προκύπτει καιτο επίθετο «επιφανής». Μετον τρόπο αυτό μετέτρεψε την προώθηση του ελληνικού πολιτισμού σε πολιτικό εργαλείο διαφήμισης των δικών του διεκδικήσεων για απόλυτη εξουσία. Επίσης προώθησε την επανίδρυση παλαιότερων πόλεων στο πλαίσιο αυτό: ηΈδεσσα της Μεσοποταμίας, η Πτολεμαΐς της Φοινίκης, η Αλεξάνδρεια στον Περσικό κόλπο, καθώς και κάποιες πόλεις στην Κομμαγηνή καιμια στις όχθες του ποταμού Ευφράτη, έλαβαν τη νέα τους ονομασία από το όνομα του βασιλέως (Αντιόχεια). Ακόμη προστέθηκε το προάστιο Επιφάνεια στηνΑντιόχειακαιη συριακή πόλη Χαμάθ έλαβε και αυτή το ίδιο όνομα. Παράλληλα ανέλαβε προσωπικά την ευθύνη για όλες τις θρησκευτικές εκδηλώσεις μέσα στην επικράτειά του.
Σημαντικά πολιτικά γεγονότα αυτής της περιόδου είναι η επανάσταση στηνΚιλικίατο171 π.Χ.καιο γάμος της προγονής του Αντίοχου, Νύσσαςμετον βασιλιά τουΠόντου, τονΦαρνάκη A΄. Τη χρονιά εκείνη οι πόλεις ΆδανακαιΤαρσός μετονομάστηκαν σεΑντιόχειακαιη ορεινή Οινίανδος της Κιλικίας σεΕπιφάνεια.
Ωστόσο εκείνη τη στιγμή μπήκαν στο πολιτικό παιχνίδι οι Ρωμαίοι. Ο Αντίοχος συνάντησε κοντά στην Αλεξάνδρεια τονΓάιο Πόπλιο Λαίνα, ο οποίος απαίτησε την αποχώρηση του Αντίοχου από την Αίγυπτο καιτην Κύπρο. Ο Αντίοχος απάντησε πως θατο σκεπτόταν μετο συμβούλιό του. Ο απεσταλμένος όμως της Ρώμης, ζωγράφισε γύρω του έναν κύκλο στην άμμο καιτου είπε: «Προτού περάσεις τον κύκλο αυτό, θέλω ναμου δώσεις μία απάντηση γιατη Σύγκλητο». Το μήνυμα ήταν ξεκάθαρο, πως αν αποχωρούσε χωρίς άμεση δέσμευση να αποσυρθεί από τα εδάφη που κατέκτησε, θα βρισκόταν σε ανοικτό πόλεμο μετη Ρώμη. Ο Αντίοχος τελικά αποφάσισε να υποχωρήσει καιοι δύο άντρες συμφώνησαν (168 π.Χ.).
Κατά τη διάρκεια της απουσίας του Αντίοχου στην Αίγυπτο, η διαμάχη των δύο ιερέων, του Ιάσονα καιτου Μενελάου, συνεχιζόταν με αμείωτη ένταση στην Ιερουσαλήμ. Το169 π.Χ.οι υποστηρικτές του προτού εισήλθαν στην πόλη και θανάτωσαν τους αντιπάλους τους. Ωστόσο, όταν ο Αντίοχος επέστρεψε το167 π.Χ., λεηλάτησε την πόλη καιτην ξαναέχτισε ως οχυρό των Σελευκιδών. Πολλοί κάτοικοι θανατώθηκαν και μέσα στον Ναό έγιναν βλάσφημες πράξεις που προσέβαλαν τους Ιουδαίους. Η ιουδαϊκή λατρεία απαγορεύτηκε και εγκαθιδρύθηκε αυτή του Αντίοχου μετη μορφή του Δία. Αποτέλεσμα αυτής της καταπιεστικής πολιτικής εξελληνισμού ήταν να ξεσπάσει ηεπανάσταση των Μακκαβαίων, η οποία θα οδηγούσε μετά από σκληρούς αγώνες στην ανεξαρτησία της Ιουδαίας.
Τους τελευταίους του μήνες ο Αντίοχος τους πέρασε σεμια εκστρατεία κατά της ανερχόμενης αυτοκρατορίας τωνΠάρθωνστα ανατολικά του σύνορα. Κατέβαλε τον Αρμένιο ηγεμόνα Αρταξία Α΄ και επανίδρυσε την πρωτεύουσα της Σωφηνής (νότια Αρμενία) σεΕπιφάνεια, ενώ στη συνέχεια κατέκτησε τηΒαβυλωνίακαιτοΕλάμ. Στη συνέχεια μετονόμασε ταΕκβάτανασε Επιφάνεια, καθιστώντας τα ελληνική πόλη. Στον δρόμο αρρώστησε ξαφνικά στηνΠερσίακαι άφησε την τελευταία του πνοή το164 π.Χ.Η βασιλεία του υπήρξε η τελευταία περίοδος ακμής γιατο κράτος των Σελευκιδών, μα κατά κάποιο τρόπο ήταν καιη αρχή του τέλους της, καθώς μετά τον θάνατό του άφησε ως διάδοχο τονγιοτουΑντίοχο Ε' τον Ευπάτορα, που ήταν ακόμη σε νηπιακή ηλικία. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα το ξέσπασμα αιματηρών πολέμων γιατη διαδοχή.
Από τη σύζυγό τουΛαοδίκη, που ήταν χήρα του αδελφού και προκατόχου του, είχε επίσης αποκτήσει μια κόρη, τηΛαοδίκη. Είχε επίσης έναν νόθο γιο, τονΑλέξανδρο Α' Βάλακαιμια εταίρα, τηνΑντιοχίδα.
Τον Ιάσονα αντικαθιστά οΜενέλαος. Επανάσταση στηνΚιλικία. Επανίδρυση πόλεων ως σελευκιδικών (Ταρσός, Άδανα και Οινίανδος).
170 π.Χ.
Ο νεαρός βασιλιάς Αντίοχος πεθαίνει από τονΑνδρόνικο.
170 – 168 π.Χ.
Εξέλιξη του Έκτου Συριακού Πολέμου ανάμεσα στους Σελευκίδες και τους Πτολεμαίους. Κατάκτηση της Αιγύπτου (εκτός από τηνΑλεξάνδρεια) και της Κύπρου από τον Αντίοχο.
168 π.Χ.
Η πίεση των Ρωμαίων αναγκάζει τον Αντίοχο να αποσυρθεί από τα αιγυπτιακά εδάφη.
Σχετικά πολυμέσα
