Ο Ντενίκιν γεννήθηκε στο χωριό Szpetal Dolny, σήμερα τμήμα της πολωνικής πόλης Włocławek της Επαρχίας Κουγιάβι-Πομερανίας (Kujawy-Pomerania), τότε τμήμα τoυ ελεγχόμενoυ από τη Ρωσία Βασιλείου της Πολωνίας (ρωσικά: Царство Польское ή Привислинский край). Ο πατέρας του, Ιβάν Γεφίμοβιτς Ντενίκιν, είχε γεννηθεί δουλοπάροικος στην επαρχία Σαράτοφ. Αποσταλείς σαν νεοσύλλεκτος να κάνει 25 χρόνια στρατιωτικής υπηρεσίας, ο πρεσβύτερος Ντενίκιν έγινε αξιωματικός στο 22ο έτος της θητείας του, το 1856. Παραιτήθηκε από τον στρατό το 1869 μετον βαθμό του ταγματάρχη. Το 1869 ο Ιβάν Ντενίκιν παντρεύτηκε την Πολωνή μοδίστρα Elżbieta Wrzesińska σαν δεύτερη σύζυγό του. Ο Αντόν Ντενίκιν, το μόνο παιδί του ζεύγους, μεγαλώνοντας μιλούσε τόσο ρωσικά, όσο και πολωνικά. Ο ρώσικος πατριωτισμός του πατέρα τουκαιη αφοσίωση στηΡωσική Ορθόδοξη Εκκλησία οδήγησε τον Αντόν Ντενίκιν στον ρωσικό στρατό.
Οι Ντενίκιν ζούσαν πολύ κοντά στη φτώχεια, μετη μικρή σύνταξη του συνταξιούχου ταγματάρχη σαντη μόνη πηγή εισοδήματος, καιτα οικονομικά τους χειροτέρεψαν μετά τον θάνατο του Ιβάν το 1885. Ο Αντόν Ντενίκιν αυτή την εποχή άρχισε να προγυμνάζει νεότερους συμμαθητές τουγιανα στηρίξει την οικογένεια. Το 1890 ο Ντενίκιν γράφτηκε στη Σχολή Γιούνκερ του Κιέβου, ένα στρατιωτικό κολέγιο από το οποίο αποφοίτησε το 1892. Ο εικοσάχρονος Ντενίκιν κατατάχτηκε σεμια ταξιαρχία πυροβολικού, στην οποία υπηρέτησε για τρία χρόνια.
Το 1895 έγινε δεκτός για πρώτη φορά στην Ακαδημία του Γενικού Επιτελείου, όπου δεν ανταποκρίθηκε στις ακαδημαϊκές απαιτήσεις τα δύο πρώτα χρόνια. Μετά από αυτή την απογοήτευση, ο Ντενίκιν προσπάθησε να πετύχει να γίνει και πάλι δεκτός. Στην επόμενη προσπάθειά τουτα πήγε καλύτερα και τελείωσε δέκατος τέταρτος στην τάξη του. Ωστόσο, για ατυχία του, η Ακαδημία αποφάσισε να εισάγει ένα νέο σύστημα υπολογισμού των βαθμών καισαν αποτέλεσμα ο Ντενίκιν δεν πήρε θέση επιτελικού μετά τις τελικές εξετάσεις. Διαμαρτυρήθηκε γιατην απόφαση στην ανωτάτη αρχή (τον Μέγα Δούκα). Αφού του προσφέρθηκε συμβιβασμός σύμφωνα μετον οποίο θα ανακαλούσε την καταγγελία τουγιανα πετύχει και πάλι αποδοχή στη σχολή του Γενικού Επιτελείου, ο Ντενίκιν αρνήθηκε, προσβεβλημένος.
Ο Ντενίκιν είδε για πρώτη φορά ενεργό υπηρεσία το 1905, κατά τονΡωσο-Ιαπωνικό πόλεμο. Το 1905 πήρε προαγωγή στο βαθμό του συνταγματάρχη. Το 1910 έγινε διοικητής του 17ου Συντάγματος Πεζικού. Λίγες εβδομάδες πριντο ξέσπασμα του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, ο Ντενίκιν έφτασε τον βαθμό του Υποστρατήγου.
Μετο ξέσπασμα του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμουτον Αύγουστο του 1914 ο Ντενίκιν ήταν Αρχηγός του Γενικού Επιτελείου της Στρατιωτικής Περιοχής του Κιέβου. Αρχικά διορίστηκε Διαχειριστής της 8ης Στρατιάς του Στρατηγού Μπρουσίλοφ. Ο Ντενίκιν έκανε αίτηση για τοποθέτηση σε πολεμικό μέτωπο. Πήρε μετάθεση γιατην 4η Ταξιαρχία Τυφεκιοφόρων. Η ταξιαρχία του μετασχηματίστηκε σε μεραρχία το 1915. Ήταν με αυτή την ταξιαρχία πουο Ντενίκιν θα επιτύχαινε τα μεγαλύτερα ανδραγαθήματά τουσαν Στρατηγός.
Το 1916 τοποθετήθηκε γιανα διοικήσει το 8ο Ρωσικό Σώμα Στρατού καινα οδηγήσει τα στρατεύματα στηΡουμανία κατά την τελευταία επιτυχή Ρωσική εκστρατεία του πολέμου, την Επίθεση Μπρουσίλοφ. Μετά την Επανάσταση του Φεβρουαρίουκαιτην ανατροπή του Τσάρου Νικολάου Β΄, έγινε Αρχηγός Γενικού Επιτελείου τουΜιχαήλ Αλεξέγιεφ, στη συνέχεια του Αλεξέι Μπρουσίλοφ, και τελικά τουΛαβρ Κορνίλοφ. Ο Ντενίκιν στήριξε την απόπειρα πραξικοπήματος του διοικητή του, τοΠραξικόπημα Κορνίλοφ, τον Σεπτέμβριο του 1917 και συνελήφθη και φυλακίστηκε μαζί του. Μετά από αυτό ο Αλεξέγιεφ θα ξαναδιοριζόταν αρχιστράτηγος.
Μετά την Οκτωβριανή Επανάσταση ο Ντενίκιν καιο Κορνίλοφ δραπέτευσαν στο Νοβοσερκάσκ στον Βόρειο Καύκασο και, με άλλους Τσαρικούς αξιωματικούς, δημιούργησαν τοναντι-Μπολσεβίκικο Εθελοντικό Στρατό, που αρχικά διοικείτο από τον Αλεξέγιεφ. Ο Κορνίλοφ φονεύθηκε τον Απρίλιο του 1918 κοντά στο ΕκατερίνονταρκαιοΕθελοντικός Στρατός περιήλθε στη διοίκηση του Ντενίκιν. Υπήρξε μια γνώμη να τοποθετήσουν τον Μέγα Δούκα Νικόλαο στη γενική διοίκηση, όμως ο Ντενίκιν δεν ενδιαφερόταν να μοιραστεί την εξουσία. Εν όψει της Κομμουνιστικής αντεπίθεσης απέσυρε τις δυνάμεις του πίσω προς την περιοχή τουΝτον, με αυτό που έγινε γνωστό ως ηΠαγωμένη Πορεία. Ο Ντενίκιν ηγήθηκε μιας τελικής επίθεσης των νότιων Λευκών δυνάμεων στην τελική τους προέλαση να καταλάβουν τηΜόσχατο καλοκαίρι του 1919. Για ένα διάστημα, φάνηκε ότι οΛευκός Στρατόςθα πετύχαινε στην προσπάθειά του· οΛέον Τρότσκι, ως ανώτατος διοικητής του Ερυθρού Στρατού, εσπευσμένα κατέληξε σε συμφωνία μετον αναρχικό Επαναστατικό Εξεγερσιακό Στρατό της Ουκρανίας (τον “Μαύρο Στρατό”) του Νέστορα Μαχνό, για αμοιβαία υποστήριξη. Ο Μαχνό εγκαίρως έστρεψε τον Μαύρο Στρατό του ανατολικά καιτον οδήγησε κατά των εκτεταμένων γραμμών προμηθειών του Ντενίκιν, αναγκάζοντας τους Λευκούς να υποχωρήσουν. Ο στρατός του Ντενίκιν θα ηττάτο αποφασιστικά στο Ορέλ τον Οκτώβριο του 1919, κάπου 400 χιλιόμετρα νότια της Μόσχας. Οι Λευκές δυνάμεις στη νότια Ρωσία θα είναι σε συνεχή υποχώρηση από κεικαι μετά, φτάνοντας τελικά στηνΚριμαίατον Μάρτιο του 1920. Εντωμεταξύ, η Σοβιετική κυβέρνηση έσκισε αμέσως τη συμφωνία της μετον Μαχνό και επιτέθηκε στις αναρχικές του δυνάμεις. Μετά από μια σειρά αμφίρροπων μαχών, ταπιο πολυάριθμα και καλύτερα εξοπλισμένα στρατεύματα του Ερυθρού Στρατού του Τρότσκι, κατέβαλαν αποφασιστικά και διέλυσαν τον Μαύρο Στρατό του Μαχνό.
Κατά τον Ρωσικό Εμφύλιο Πόλεμο, υπολογίζεται ότι 100.000 Εβραίοι πέθαναν σεπογκρόμπου διαπράχθηκαν από τους Ουκρανούς εθνικιστές αυτονομιστές τουΣιμόν Πετλιούρα, τους Λευκούς του Ντενίκιν[6]και άλλα αντισοβιετικά στρατεύματα.[7]
Στις περιοχές που καταλάμβανε, ο στρατός του Ντενίκιν έκανε μαζικές εκτελέσεις και λεηλασίες, που αργότερα έγιναν γνωστές ως ηΛευκή Τρομοκρατία. Στην πόλη Μαϊκόπστην Κιρκασία τον Σεπτέμβριο του 1918, περισσότεροι από 4.000 άνθρωποι σφαγιάστηκαν από τις δυνάμεις του Στρατηγού Πορκόφσκι.[8]Στη μικρή πόλη Φάστοφ μόνο, ο Εθελοντικός Στρατός του Ντενίκιν δολοφόνησε πάνω από 1.500 Εβραίους, κυρίως ηλικιωμένους, γυναίκες και παιδιά.
Ο Τύπος του καθεστώτος Ντενίκιν παρακινούσε τακτικά για βία κατά των κομμουνιστών Εβραίων καιτων Εβραίων που τους θεωρούσε ως προδότες και πράκτορες των κομμουνιστών. Για παράδειγμα, μια προκήρυξη ενός από τους στρατηγούς του Ντενίκιν προέτρεψε το λαό να “οπλιστεί” γιανα ξεριζώσει “τη διαβολική δύναμη η οποία ζει στις καρδιές των Εβραίων κομμουνιστών”.[9]
Θρησκευόμενος και πιστός της Ρωσικής Ορθοδόξου Εκκλησίας, ο Ντενίκιν δεν επέκρινε τα πογκρόμ κατά του Εβραϊκού πληθυσμού μέχρι το τέλος του 1919. Ο Ντενίκιν πίστευε ότι οι περισσότεροι άνθρωποι είχαν λόγους να μισούν τους Εβραίους και ήθελε να αποφύγει ένα θέμα που δίχαζε τους αξιωματικούς του. Πολλοί από αυτούς, έντονα αντι-Σημίτες, επέτρεπαν τα πογκρόμ υπό την εποπτεία τους, τα οποία μετατράπηκαν σε μέθοδο τρομοκρατίας κατά του Εβραϊκού πληθυσμού και χρησίμευσαν γιανα κερδίσουν την εύνοια του Ουκρανικού λαού για ένα μεγάλο μέρος του 1919. Κάποιοι από τους στρατηγούς του, όπως ο Μάι-Μεγιέφσκι ή ο Μαμάντοφ, ανοικτά διέταξαν πογκρόμ κατά του Εβραϊκού πληθυσμού, ενώ ο Ντραγκομίροφ επέτρεψε ένα από τα μεγαλύτερα, στο Κίεβο μεταξύ 1-5 Οκτωβρίου 1919. Οικονομικά μέτρα που έβλαπταν τον Εβραϊκό πληθυσμό εφαρμόστηκαν επίσης ως μέρος της γενικής πολιτικής τουαντισημιτισμούσε όλο το 1919.
Οι Δυτικοί προστάτες ήταν κατατρομαγμένοι από τον ευρύ αντισημιτισμό στις γραμμές των Λευκών αξιωματικών, ιδιαίτερα καθώς οιΜπολσεβίκοι επιδίωξαν να εμποδίσουν επίσημα ενέργειες αντισημιτισμού. ΟΟυίνστον Τσώρτσιλ προειδοποίησε προσωπικά τον Στρατηγό Ντενίκιν ότι:
Ο στόχος μουνα κερδίσω υποστήριξη στο Κοινοβούλιο υπέρ του Ρωσικού Εθνικιστικού σκοπού θα είναι απείρως δυσκολότερος εάν αποδεδειγμένα γνήσιες καταγγελίες συνεχίσουν να λαμβάνονται από Εβραίους στη ζώνη των Εθελοντικών στρατών.[10]
ΟΤζον Έρνεστ Χόντγκσον, ένας Βρετανός πολεμικός ανταποκριτής στις δυνάμεις του Ντενίκιν, δήλωσε τα εξής γιατον αντισημιτισμό του Ντενίκιν καιτων αξιωματικών του:
Δεν ήμουνα μετον Ντενίκιν περισσότερο από ένα μήνα πριν αναγκαστώ να καταλήξω στο συμπέρασμα ότι ο Εβραίος εκπροσωπούσε ένα πολύ μεγάλο μέρος της Ρωσικής αναταραχής. Οι αξιωματικοί καιοι άνδρες του Στρατού έριχναν ουσιαστικά όλο το φταίξιμο γιατα προβλήματα της χώρας τους στους Εβραίους. Υποστήριζαν ότι ολόκληρη η κατακλυσμική καταστροφή είχε οργανωθεί από κάποια μεγάλη και μυστηριώδη μυστική εταιρία του διεθνούς Εβραϊσμού, οι οποίοι, με χρήματα και διαταγές των Γερμανών, είχαν αντιληφθεί την ψυχολογική στιγμή και άρπαξαν τα ηνία της κυβέρνησης. Όλα τα στοιχεία καιτα γεγονότα που ήταν τότε διαθέσιμα φαίνονταν να δίνουν πρόσχημα σε αυτόν τον ισχυρισμό. Όχι λιγότεροι από το 82% των Μπολσεβίκων Επιτρόπων ήταν γνωστό ότι είναι Εβραίοι, ο άγριος και αμείλικτος “Τρότσκι”, που μοιραζόταν την εξουσία μετον Λένιν, είναι ένας Γίντισερ (εβραίος), του οποίου το πραγματικό όνομα ήταν Μπρονστάιν. Μέσα στους αξιωματικούς του Ντενίκιν αυτή η ιδέα ήταν εμμονή τόσης υπερβολικής πικρίας και επιμονής ώστε να τους οδηγεί να κάνουν δηλώσεις του αγριώτερου καιπιο παράλογου χαρακτήρα. Πολλοί από αυτούς είχαν πειστεί οι ίδιοι ότι ο Τεκτονισμός ήταν, σε συμμαχία με τους Εβραίους, αναπόσπαστο τμήμα της Μπολσεβίκικης μηχανής, και ότι αυτό που είχαν ονομάσει τα διαβολικά σχέδια γιατην πτώση της Ρωσίας είχαν εκκολαφθεί στις Μασονικές στοές της Πετρούπολης και της Μόσχας. Όταν τους είπα ότι εγώ καιοι περισσότεροι από τους καλύτερούς μου φίλους ήταν Μασόνοι, και ότι η Αγγλία οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στους πιστούς της Εβραίους, με κοίταζαν με δυσπιστία και κούναγαν λυπημένα τα κεφάλια τους με φόβο γιατην ευπιστία της Αγγλίας να εμπιστεύεται τον εκλεκτό λαό. Ακόμη, ένας με ρώτησε διακριτικά αν ήμουν Εβραίος. Όταν η Αμερική φάνηκε οριστικά κατά οποιασδήποτε επέμβασης στη Ρωσία, η εντύπωση αυτή σύντομα απέκτησε την ευρεία πίστη ότι ο Πρόεδρος Γούντροου Ουίλσον ήταν Εβραίος, ενώ οκ. Λόυδ Τζόρτζ αναφερόταν σαν Εβραίος οποτεδήποτε ένα τηλεγράφημα από την Αγγλία φαινόταν νατον δείχνει χαλαρό στην υποστήριξη τωναντι-Μπολσεβίκων.[11]
Αντιμετωπίζοντας όλο καιπιο έντονη κριτική και συναισθηματικά εξουθενωμένος, ο Ντενίκιν παραιτήθηκε τον Απρίλιο 1920 υπέρ του Στρατηγού Βαρόνου Πιότρ Βράγγελ. Ο Ντενίκιν έφυγε από τηνΚριμαίαμε πλοίο γιατηνΚωνσταντινούποληκαιστη συνέχεια γιατοΛονδίνο. Πέρασε μερικούς μήνες στηνΑγγλία, καιστη συνέχεια μετακόμισε στοΒέλγιοκαι αργότερα στηνΟυγγαρία.
Από το 1926 ο Ντενίκιν έζησε στηΓαλλία. Ανκαι παρέμεινε δριμύς πολέμιος της Κομμουνιστικής κυβέρνησης της Ρωσίας, επέλεξε ναζει διακριτικά στην περιφέρεια την πολιτικής στην εξορία, περνώντας τον περισσότερο καιρό του γράφοντας και κάνοντας διαλέξεις. Αυτό δεν εμπόδισε τους Σοβιετικούς να προσπαθήσουν νατον απαγάγουν ανεπιτυχώς, μετον ίδιο τρόπο που συνελήφθη ο εξόριστος Στρατηγός Αλεξάντρ Κουτέποφτο 1930 και αργότερα ο Στρατηγός Γιεβγκένι Μίλερτο 1937. Στο βιβλίο τουΛευκοί εναντίον Ερυθρών-Η ζωή του Στρατηγού Άντον Ντενίκιν, δίνει πιθανώς τον οριστικό απολογισμό των δολοπλοκιών, κατά τη διάρκεια των πρώιμων βρώμικων μεθόδωντων σοβιετικών, τις υγρές δουλειές όπως συνήθιζαν να τις λένε.
Ο Ντενίκιν ήταν συγγραφέας, καιπροτου Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου είχε γράψει αρκετά κομμάτια στα οποία επέκρινε τις αδυναμίες του αγαπημένου του Ρωσικού Στρατού. Τα άφθονα γραπτά του μετά τον Ρωσικό Εμφύλιο Πόλεμο (γραμμένα ενώ ζούσε στην εξορία), είναι διάσημα γιατο αναλυτικό ύφος τους καιτην ευθύτητά τους. Αφού απολάμβανε το γράψιμο καιτο μεγαλύτερο μέρος του εισοδήματός του προερχόταν από αυτό, ο Ντενίκιν άρχισε να θεωρεί τον εαυτό του συγγραφέα πλήρους απασχόλησης και έκανε στενές φιλίες με διάφορους Ρώσους εμιγκρέ συγγραφείς – ανάμεσά τους τονΙβάν Μπούνιν (βραβευμένος με Νόμπελ), τονΙβάν ΣμελιώφκαιτονΑλεξάντρ Κουρπίν.
Ανκαι υποληπτόμενος από αρκετούς στην κοινότητα των Ρώσων εξορίστων, ο Ντενίκιν ήταν αντιπαθητικός από τους εμιγκρέ καιτων δύο πολιτικών άκρων, του δεξιού καιτου αριστερού. Μετην πτώση της Γαλλίας το 1940, ο Ντενίκιν έφυγε από τοΠαρίσιγιανα αποφύγει τη φυλάκιση από τους Γερμανούς. Ανκαι τελικά συνελήφθη, αρνήθηκε όλες τις προσπάθειες να χρησιμοποιηθεί στη Ναζιστική αντι-Σοβιετική προπαγάνδα. Οι Γερμανοί δεν πίεσαν και επετράπη στον Ντενίκιν να παραμείνει εξορία στην ύπαιθρο.
Το φέρετρο του Ντενίκιν στον Ρωσικό Ορθόδοξο Καθεδρικό του Αγίου Νικολάου στη Νέα Υόρκη.
Μετά το πέρας του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, προβλέποντας σωστά την πιθανή τους τύχη στα χέρια της Σοβιετικής Ένωσης τουΙωσήφ Στάλιν, ο Ντενίκιν προσπάθησε να πείσει τους Δυτικούς Συμμάχους ναμην επαναπατρίσουν βίαια τους Σοβιετικούς αιχμαλώτους πολέμου. Απέτυχε παταγωδώς στην προσπάθειά του.
Από το 1945 μέχρι τον θάνατό τουτο 1947, ο Ντενίκιν έζησε στις Ηνωμένες Πολιτείες, στηΝέα Υόρκη. Στις 8 Αυγούστου 1947, σε ηλικία 74 ετών, απεβίωσε από καρδιακή προσβολή, ενώ έκανε διακοπές κοντά στοΑνν Άρμπορ τουΜίσιγκαν.
Ο Στρατηγός Ντενίκιν τάφηκε με στρατιωτικές τιμές στοΝτιτρόιτ. Τα λείψανά του μεταφέρθηκαν αργότερα στο Κοιμητήριο του Αγίου Βλαδίμηρου στο Τζάκσον τουΝιου Τζέρσεϊ. Η σύζυγός του Ξένια Βασίλεβνα Ντενίκινα (1892-1973), το γένος Τσίζ (ρωσικά: Чиж), τάφηκε στο κοιμητήριο Saint Genevieve de Bois κοντά στο Παρίσι.
Στις 3 Οκτωβρίου 2005, σύμφωνα μετην επιθυμία της κόρης του Μαρίνα Ντενίκινα καιμετην εξουσιοδότηση του Προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν της Ρωσίας, τα υπολείμματα του Στρατηγού Ντενίκιν μεταφέρθηκαν από τις Ηνωμένες Πολιτείες και τάφηκαν στο Μοναστήρι Ντονσκόι στη Μόσχα.
Η σημασία του ημερολογίου Ντενίκιν γιατην ερμηνεία των σχέσεων μεταξύ “Μεγάλης και Μικρής Ρωσίας”, αναφέρθηκε από τον Πούτιν κατά την επίσκεψή τουστο Μοναστήρι Ντονσκόι, στις 24 Μαΐου 2009, όπου είπε: Κανείς δεν επιτρέπεται να παρεμβαίνει μεταξύ μας. Αυτό είναι δικαίωμα μόνο της Ρωσίας”.
↑Kenez, Peter, "The Ideology of the White Movement," Soviet Studies, 1980, no. 32. pp. 58–83. Christopher Lazarski, "White Propaganda Efforts in the South during the Russian Civil War, 1918-19 (The Alekseev-Denikin Period)," The Slavonic and East European Review, Vol. 70, No. 4 (Oct., 1992), pp. 688–707. Viktor G. Bortnevski, “White Administration and White Terror (The Denikin Period),” Russian Review, Vol. 52, No. 3 (Jul., 1993), pp. 354–366.
Σταθερή πηγή είναι το Dimitry V. Lehovich, White Against Red - the Life of General Anton Denikin, New York, W.W. Norton, 1974. Το βιβλίο αυτό διατίθεται επίσης στα Ρώσικα σε δύο μεταφράσεις: το συντομευμένο κείμενο του Belye Protiv Krasnykh, Moscow, Voskresenie publishers, 1992. Το δεύτερο, πλήρες, είναι το Denikin - Zhizn' Russkogo Ofitsera, Moscow, Evrasia publishers, 2004.
Grey M. Bourdier J. Les Armes blanches. Paris, 1968
Grey M. La campagne de glace. Paris. 1978
Grey M. Mon père le géneral Denikine. Paris, 1985
Peter Kenez Civil War in South Russia. 1918. The first Year of the Voluntary Army. Berkeley, Los Angeles, 1971
Peter Kenez Civil War in South Russia. 1919-1920. The defeat of the Whites. Berkeley, 1972
Luckett R. The White Generals: An Account of the White Movement in the South Russia. L., 1971
(Russian) Ипполитов Г. М. Деникин — М.: Молодая гвардия, 2006 (серия ЖЗЛ) ISBN 5-235-02885-6
