Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές.Βοηθήστε συνδέοντας το κείμενο με τις πηγές χρησιμοποιώντας παραπομπές, ώστε να είναι επαληθεύσιμο. Η σήμανση τοποθετήθηκε στις 22/06/2017.
Γκέζα Β΄
Ο Γκέζα Β΄ νέος με ξίφος (σημείο της ενηλικίωσής του) στη μάχη της Fischa, όπου νίκησε τους Γερμανούς
ΟΓκέζα Β΄ των Άρπαντ (1130 - 31 Μαΐου 1162) ήταν βασιλιάς της Ουγγαρίας και Κροατίας (1141-1162). Ήταν ο πρωτότοκος υιός τουΜπέλα Β΄ βασιλιά της Ουγγαρίας και της Ελένης Βουκάνοβιτς πριγκίπισσας της Ρασκίας (Σερβίας).
Ο πατέρας του, ο Μπέλα Β΄ ήταν υιός τουΆλμος Άρπαντ βασιλιά της Ουγγαρίας και της Πρεδσλάβας Ρουρικιδών πριγκίπισσας του Κιέβου, ενώ η μητέρα του Ελένη ήταν κόρη του Ουρός Α΄ Βουκάνοβιτς μεγάλου πρίγκιπα της Ρασκίας (στη Σερβία), υποτελούς του αυτοκράτορα των Ρωμαίων, και της Άννας Διογένους, εγγονής τουΡωμανού Δ΄ Διογένουςκαι μικρανιψιάς τουΑλεξίου Α΄ Κομνηνού. Ο Γκέζα Β΄ είχε δύο μικρότερα αδέλφια, τον Λαδίσλαο Β΄ καιτον Στέφανο Δ΄.
Ο Γκέζα Β΄ συγκρότησε ισχυρό στρατό και εκστράτευε συχνά. Ήταν αδιάλειπτα εχθρός τουΜανουήλ Α΄ Κομνηνού.
Ο Κολομάν βασιλιάς της Ουγγαρίας μαζί μετον υιό του Στέφανο Β΄, είχε τυφλώσει τον στασιαστή αδελφό του Άλμος καιτον υιό αυττού Μπέλα Β΄ το 1110. Ο Μπέλα Β΄ έμενε στην Tolna όταν γεννήθηκε ο υιός του Γκέζα. Όταν απεβίωσε ο Στέφανος Β΄ το 1131 τον διαδέχθηκε ο Μπέλα Β΄. Τότε η σύζυγός του Ελένη συγκάλεσε στο Arad τους ευγενείς και σφαγίασε 68 από αυτούς πουμε τις συμβουλές τους τυφλώθηκε ο Μπέλα Β΄. Ο πατέρας του απεβίωσε στις 13 Φεβρουαρίου 1141 και τον διαδέχθηκε 11ετής μετην αντιβασιλεία της μητέρας τουκαιτου αδελφού της Belos. Το 1142 ουγγρικός στρατός εισέβαλλε στην κεντρική Δαλματία αναγκάζοντας τις πόλεις να δεχθούν την επικυριαρχία. Το επόμενο έτος βοήθησε τον Βολοντημίρκο πρίγκιπα της Γαλικίας, σύμμαχο του πατέρα του.
Ο Κολομάν είχε κατηγορήσει τη 2η σύζυγό τουγια μοιχία και αυτή επέστρεψε στο Κίεβο, όπου γέννησε τον Μπορίς. Ούτε όμως ο Κολομάν τον αναγνώρισε ούτε βέβαια οι συγγενείς του, όμως ο Μπόρις διεκδικούσε τη βασιλεία. Μετην υποστήριξη τουΚορράδου Γ΄ Χοενστάουφεν βασιλιά της Γερμανίας μάζεψε μισθοφόρους, αλλά ηττήθηκε το 1145 στο Pressburg (Bratislava). Ο Γκέζα Β΄ καιο θείος του Belos πέρασαν με στρατό στη Γερμανία και νίκησαν το 1146 τους Γερμανούς στη Fischa. Το ίδιο έτος νυμφεύτηκε την Ευφροσύνη Ρουρικιδών, αδελφή του Ιζιασλάβ Β΄ μεγάλου πρίγκιπα του Κιέβου. Όταν Γερμανοί σταυροφόροι διέσχισαν το 1147 την Ουγγαρία για τους Αγίους Τόπους, ο Γκέζα Β΄ θα κινδύνευε, αλλά προτίμησε να πληρώσει τους αρχηγούς τους και έτσι γλύτωσε επιθέσεις. Μετά πέρασαν οι σταυροφόροι του Λουδοβίκου Ζ΄ των Καπέτων βασιλιά της Γαλλίας καιο Μπόρις, που ορισμένοι ευγενείς του είπαν πώς αν περνούσε από τη χώρα θα βρισκόταν και άλλοι ευγενείς πουθατον αναγνώριζαν ως βασιλιά, κρύφθηκε ανάμεσά τους. Όταν ο Γκέζα Β΄ το έμαθε και ζήτησε την παράδοσή του, ο Λουδοβίκος Ζ΄ τον κράτησε φρουρούμενο ώσπου πέρασαν τα σύνορα. Ο Μπόρις εγκαταστάθηκε στην Κωνσταντινούπολη στην αυλή του Μανουήλ Α΄.
Ο Γκέζα Β΄ (δεξιά) συναντά τον Λουδοβίκο Ζ΄ της Γαλλίας που διασχίζει την Ουγγαρία κατά τη Β΄ Σταυροφορία
Ο Ιζιασλάβ Β΄ των Ρουρικιδών πρίγκιπας του Κιέβου (1146-49) εκδιώχθηκε από τον θείο του Γιούρι τονμακρόχειρα (dolgorukiy) πρίγκιπα του Κέβου (1149-51). Ο Γκέζα Β΄ βοήθησε τον Ιζιασλάβ Β΄ να γίνει πάλι πρίγκιπας του Κιέβου (1151-54), αλλά ο Γιούρι τον εκτόπισε ξανά και κατέλαβε πάλι το Κίεβο (1155-57). Ο νέος στρατός που έστειλε, δωροδοκήθηκε να επιστρέψει. Το 1152 εισέβαλε μαζί μετον Ιζιασλάβ Β΄ στη Γαλικία, σύμμαχο του Γιούρι.
ΟΡογήρος Β΄ των Ωτβίλ βασιλιάς της Σικελίας, με αφορμή τη Β΄ Σταυροφορία (1147-1149) επιτέθηκε στην Κέρκυρα, Πελοπόννησο, Αθήνα και αλλού. Εχθρός του ήταν ο Κορράδος Γ΄ Χοενστάουφεν που μαζί του συνασπίστηκε ο Μανουήλ Α΄ Κομνηνός. Ο Γκέζα Β΄ συμμάχησε μετον Ρογήρο Β΄ καιτον Ουρός Β΄ πρίγκιπα της Ρασκίας (Σερβίας). Δημιουργήθηκαν έτσι δύο μεγάλοι συνασπισμοί. Ο Μανουήλ Α΄ θα αποβιβαζόταν στη Νότιο Ιταλία, αλλά η εξέγερση στη Ρασκία τον έκανε να εισβάλλει το 1149 στην περιοχή αυτή της Σερβίας. Ανκαιο Ουρός Β΄ βοηθήθηκε από τον Γκέζα Β΄, ωστόσο νικήθηκε από τον Ρωμαϊκό στρατό και αναγνώρισε την επικυριαρχία του Μανουήλ Α΄ ο οποίος εισέβαλε στην Ουγγαρία μαζί μετον διεκδικητή Μπορίς. Ο Γκέζα Β΄ εξουθενωμένος από τς εκστρατείες τουστο Κίεβο, συμφώνησε σε ειρήνη (1150). Αργότερα που ένιωσε ισχυρός εισέβαλε στο Παρίστριον της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας γιανα εμποδίσει τον Μανουήλ Α΄ να εκστρατεύσει στη Νότια Ιταλία. Ο αυτοκράτορας κίνησε στρατό εναντίον του, αλλά ο Γκέζα Β΄ τον πρόλαβε στη Σερδική (Σόφια) και συμφωνήθηκε ειρήνη.
Η σφραγίδα του Γκέζα Β΄ τον παριστά ένθρονο: + GEISA D[E]I GRA[TIA] HUGARIE DALMATIE AD CROYACIE REX.
Ο περιηγητής Abu Hamid al-Gharnati (εκ Γρανάδας) γράφει ότι ο Γκέζα Β΄ είχε πολύ κουράγιο και πολύ στρατό. Είχε καλέσει ως στρατιώτες ανθρώπους από τις στέπες της Ευρασίας επιτρέποντάς τους να πάρουν παλλακίδες. Ο περιηγητής τους παροτρύνει ότι ο θεός θα τους πιστώσει ιερό πόλεμο (jihad) αν πολεμήσουν γιατον Γκέζα Β΄. Ο βασιλιάς κάλεσε Γερμανούς ιππότες να εγκατασταθούν μόνιμα και τους έδωσε γαίες. Τότε ήρθαν και Σάξωνες και εγκαταστάθηκαν στη Νότια Τρανσυλβανία. Κάθε χώρα φοβόταν τον στρατό του Γκέζα Β΄.
Απαγόρευσε στους απεσταλμένους (envoys) τουπάπα Ευγένιου Γ΄να εισέλθουν στην Ουγγαρία. Όταν οπάπας Αναστάσιος Δ΄ κήρυξε παράνομη την κατοχή της Δαλματίας από τον Γκέζα Β΄, ο Ανδρόνικος Κομνηνός (ο μέλλων αυτοκράτορας) διοικητής τότε του Βελιγραδίου πρότεινε στον Γκέζα Β΄ νατου παραδώσει τη Δαλματία με αντάλλαγμα να εναντιωθούν στον Μανουήλ Α΄, αλλά η συνωμοσία αποκαλύφθηκε καιο Ανδρόνικος συνελήφθη και φυλακίστηκε. Ο Γκέζα Β΄ αντικατέστησε στη Ρασκία τον Ουρός Β΄ μετον Desa, αλλά ο ρωμαϊκός στρατός αποκατέστησε τον Ουρός Β΄ μετον όρο ναμη συμμαχήσει μετον βασιλιά της Ουγγαρίας. Ο Μανουήλ Α΄ πρότεινε στον Φρειδερίκο Χοενστάουφεν, τον νέο βασιλιά της Γερμανίας να επιτεθούν μαζί στην Ουγγαρία, κάτι που τελικά δεν έγινε.
Ο μικρότερος αδελφός τουΣτέφανος συνωμότησε με ευγενείς. Ο Γκέζα Β΄ εξόντωσε τους ευγενείς και εξόρισε τον Στέφανο, που πήγε το 1158 στον Φρειδερίκο Α΄ ο οποίος ήταν σύμμαχος του αδελφού τουκαι έτσι δεν βρήκε ανταπόκριση. Μετά πήγε στην Κωνσταντινούπολη, στον Μανουήλ Α΄ πουτον υποδέχθηκε καιτου έδωσε σύζυγο την ανιψιά του Μαρία Κομνηνή. Το 1160 ο Στέφανος κάλεσε καιτον αδελφό τουΛαδίσλαο. Ταυτόχρονα ο Φρειδερίκος Α΄ ήταν στη Βόρειο Ιταλία καιο Γκέζα του έστελνε στρατό. Το 1159 απεβίωσε οπάπας Αδριανός Δ΄και μερικοί καρδινάλιοι αντίθετοι μετην πολιτική του Φρειδερίκου Α΄ εξέλεξαν τονΑλέξανδρο Γ΄, ενώ φιλογερμανοί καρδινάλιοι εξέλεξαν τονΒίκτωρα Δ΄και δημιουργήθηκε σχίσμα. Ο Γκέζα Β΄ ήθελε να υποστηρίξει τον Βίκτωρα Δ΄ αλλά ο Lucas αρχιεπίσκοπος του Esztergom τον μετέπεισε.
To 1161 έγινε συμφωνία (concordat) μεταξύ του Αλεξάνδρου Γ΄ καιτου Γκέζα Β΄ γιατον ανώτερο κλήρο (prelates) της Ουγγαρίας και τους αντιπροσώπους (legates) του πάπα. Συμφώνησε ειρήνη μετον Μανουήλ Α΄ και έδωσε ως εισόδημα (appanage) στον δευτερότοκο υιό του Μπέλα (Γ΄) το δουκάτο της Κροατίας και Δαλματίας. Απεβίωσε στις 31 Μαΐου 1162 και ετάφη στο Szekesfehervar.
Τα αδέλφια του σφετερίστηκαν τον θρόνο εκτοπίζοντας τους υιούς του, οι οποίοι βασίλευσαν μόνο μετά τον θάνατο των θείων τους.
Archdeacon Thomas of Split: History of the Bishops of Salona and Split (2006). CEU Press. ISBN 963-7326-59-6.
Ο City of Byzantium, Annals of Niketas Choniatēs (Translated by Harry J. Magoulias) (1984). Wayne State University Press. ISBN 978-0-8143-1764-8.
Odo of Deuil: De Profectione Ludovici VII in Orientem: The Journey of Louis VII to the East (Edited with an English Translation by Virginia Gingerick Berry) (1948). Columbia University Press.
Deeds of John and Manuel Comnenus by John Kinnamos (Translated by Charles M. Brand) (1976). Columbia University Press. ISBN 0-231-04080-6.
The Deeds of Frederick Barbarossa by Otto of Freising and his Continuator, Rahewin (2004). Columbia University Press. ISBN 0-231-13419-3.
"The Travels of Abū Hāmid al-Andalusī al-Gharnātī, 1130–1155". In Ibn Fadlān: Ibn Fadlān and the Land of Darnkess: Arab Travellers in the Far North (Translated with an Introduction by Paul Lunde and Caroline Stone) (2012). Penguin Books. ISBN 978-0-140-45507-6.
Σχετικά πολυμέσα
