Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν.Μπορείτε να βοηθήσετε προσθέτοντας την κατάλληλη τεκμηρίωση. Υλικό που είναι ατεκμηρίωτο μπορεί να αμφισβητηθεί καινα αφαιρεθεί. Η σήμανση τοποθετήθηκε στις 09/05/2024.
Μετην ονομασία γκουανό ή γουανό[1], (από τηνισπανική λέξηguano > huano = κοπριά) φέρεται διεθνώς καιτo μείγμα αποσυντεθειμένων περιττωμάτωνκαι πτωμάτων θαλάσσιων πουλιών.
Το γκουανό παρατηρείται ως συσσώρευση απορριμάτων κυρίως σε απομονωμένες ακτές και νησιά των ξηρών κλιμάτων. Επίσης μετο όνομα γκουανό φέρονται ομοίως (καταχρηστικά) καιτα περιττώματα τωννυχτερίδωνστα διάφορα σπήλαιακαισταεξ αυτών προερχόμενα διάφορα λιπάσματα, (γκουανό νυχτερίδων (Χειροπτερίτης), γκουανό ψαριώνκ.λπ.).
Τούτο συνίσταται από μια λεπτή ξηρή γκρίζα σκόνη με ιδιάζουσα οσμή. Απαντάται κυρίως στις νοτιοαμερικανικές ακτές τουΕιρηνικού Ωκεανού (Περού, Κολομβία, Βενεζουέλακ.ά.), σε παχιά στρώματα που σχηματίζονταν επί εκατοντάδες χρόνια. Ηχημική σύστασήτου ποικίλει ανάλογα του χρόνου έκθεσης στις διάφορες κλιματολογικές συνθήκες.
Στα ξηρά κλίματα απαντάται πλούσιο γκουανόπου αποτελεί μείγμα αλάτωνασβεστίου, μαγνησίουκαιαμμωνίουμε διάφορα οξέα κυρίως φωσφορικό, καθώς και χλωριούχων και θειικών αλάτων. Αντίθετα στα υγρά κλίματα, τοφτωχό γκουανό περιέχει περίπου 15% άζωτο, μέχρι 15% φωσφορικό οξύκαι 3% ποτάσα.
Ταπεριττώματα αυτά τωνπουλιών μέχρι τον 19ο αιώνα θεωρούνταν το μόνο συμπυκνωμένο λίπασμαπου συλλεγοταν σε μικρές ποσότητες κυρίως από τους περιστερώνες. Η εκπληκτική όμως αφθονία από τα θαλασσοπούλια στις νότιες δυτικές ακτές της αμερικανικής ηπείρου, ιδίως σε ξηρά κλίματα, επέτρεψαν τη συσσώρευση αυτών σε στρώματα πάχους πολλών δεκάδων μέτρων γεγονός που οδήγησε τον επίσημο χαρακτηρισμό: «ακτών και νήσων γκουανό». Το γκουανό όμως ήταν ήδη γνωστό στους Ίνκας, αλλά και στους προγενέστερους Μότσε, οι οποίοι το χρησιμοποιούσαν ευρέως ως λίπασμα [2]. Ωστόσο, έγινε ευρύτερα γνωστό από τον φυσιοδίφη Αλεξάντερ φον Χούμπολτ, απ' όπου και άρχισε η βιομηχανική του εκμετάλλευση το 1840.
Πρώτοι εισαγωγείς γκουανό ήταν οι νότιες πολιτείες τωνΗΠΑκαιηΑγγλία ειδικά γιατην καλλιέργεια βάμβακος. Τοδε εκπληκτικό αποτέλεσμα αυτής της χρήσης οδήγησε σ' έναν αγώνα δρόμου για ανακάλυψη και νέων κοιτασμάτων γκουανό. Έτσι εντοπίστηκαν νησιά με τέτοια προϊόντα σ' όλες τις τροπικές θάλασσες, στηνΑφρικήτηνΩκεανία στις Αντίλλεςκλπ. Σε 50 μόλις χρόνια τα μεγαλύτερα τμήματα στρωμάτων γκουανό εξαντλήθηκαν. Σήμερα το γκουανό αναφέρεται περισσότερο ως ιστορικό στοιχείο (ουσία) κυρίως στα αγρονομικά συγγράμματα.