Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές.Βοηθήστε συνδέοντας το κείμενο με τις πηγές χρησιμοποιώντας παραπομπές, ώστε να είναι επαληθεύσιμο. Το πρότυπο τοποθετήθηκε χωρίς ημερομηνία. Γιατη σημερινή ημερομηνία χρησιμοποιήστε: {{χωρίς παραπομπές|9|10|2024}}
Δρυοκολάπτης Χρονικό πλαίσιο απολιθωμάτων: Ύστερη Ολόκαινος έως σήμερα
Οδρυοκολάπτης, γνωστός στηνΕλλάδαμετην ονομασία τρυποκάρυδος[1] είναι πτηνό αναρριχητικό της οικογένειας των δρυοκολαπτών που αριθμεί περισσότερα από 200 είδη, τα οποία ζουνσε δασώδεις περιοχές σχεδόν όλου του κόσμου, εκτός από τηΜαδαγασκάρηκαιτηνΑυστραλία. Τα είδη είναι πολλά αλλά πολλά από αυτά κινδυνεύουν προς εξαφάνιση. Ένα από τα κύρια είδη που κινδυνεύουν στην Ελλάδα είναι ο μεσαίος δρυοκολάπτης. Από τα σημαντικότερα μέλη αναφέρονται τα γένη PicusκαιDendrocopus, στα όποια ανήκουν οι γνήσιοι δρυοκολάπτες.
Διακρίνονται για ορισμένες συνήθειες και ανατομικές ιδιαιτερότητές τους. Τα δύο εξωτερικά δάκτυλα των ποδιών τους είναι γυρισμένα προς τα πίσω καιτα εσωτερικά προς τα μπρος, ώστε να γαντζώνονται με ευκολία στα κλαδιά και στις αυλακώσεις των δένδρων. Οι κάλαμοι των ουραίων φτερών (ουροπήγιο), εκτός των εξωτερικών, είναι πολύ σκληροί και μυτεροί, επιτρέποντάς τους να χρησιμοποιούν την ουρά τους ως στήριγμα γιανα κάθονται. Το μήκος του σώματός του κυμαίνεται από 9 - 55 εκατ. και έχει χρώμα ασπρόμαυρο και λίγο πρασινωπό. Έχει μακρύ λαιμό, μεγάλο κεφάλι καιράμφος αρκετά μακρύ και ισχυρό, γιανα μπορεί να βρίσκει εύκολα την τροφή του στις φλούδες των δέντρων ή στα ξύλα όπου ανοίγει τρύπες. Ο δρυοκολάπτης πετά από δέντρο σε δέντρο και χτυπά δυνατά τον κορμό του. Από τον κρότο καταλαβαίνει ποιο δέντρο είναι κούφιο και χωρίς να χάσει καιρό ανοίγει μετο ράμφος του τρύπες συλλαμβάνοντας τις προνύμφεςμετην κολλώδη, σκωληκόμορφη και πολύ ευλύγιστη, κερατινοποιημένη στην άκρη γλώσσατου. Από όλα τα είδη ο δρυοκολάπτης της Νοτίου Αφρικής είναι ο μόνος πουδεν τρυπά τις φλούδες ή τα ξύλα των δέντρων. Τρέφεται μεέντομα, προνύμφες καισκουλήκιαπου βρίσκει μέσα στην ξερή λάσπη. Στη λάσπη επίσης κατασκευάζει καιτη φωλιά του. Όλοι οι άλλοι φτιάχνουν τη φωλιά τους στις κουφάλες των δέντρων ή ανοίγουν τρύπες στους κορμούς των δέντρων, σε χοντρούς πασσάλους καισε τηλεφωνικούς στύλους. Εκεί τοθηλυκό γεννά μέχρι τρεις φορές το χρόνο από 5 - 8 αβγά την κάθε φορά καιτα κλωσά 16 ημέρες.
οΠράσινος δρυοκολάπτης (Picus viridis - Πίκος ο χλωρός ή χλωρίων), η πίπρα ή πίπος ή πιπώ των αρχαίων από όπου προέρχεται καιηλατινικήεπιστημονική ονομασίατου (picus) καιο κελεός ή κολεός κατά τονΑριστοτέλη. Λέγεται και σπέλεκος, ξυλοφάς ή ξυλοφάγος, σαρακοφάγος, τρυπόξυλο, και καλοτύπης. Άλλα είδη επίσης γνωστά στην Ελλάδα είναι:
οΠευκοδρυοκολάπτης (Dendrocopos major - Δενδροκόπος ο μέγας) ή δρυοβάτης ο μέγας.
οΛευκονώτης (Dendrocopos leucotos - Δενδροκόπος ο λευκωτός)
οΝανοδρυοκολάπτης (Dendrocopos minor - Δενδροκόπος ο ελάσσων) ή δενδροκόπος ο μικρός.
οΜεσαίος δρυοκολάπτης (Dendrocopos medius - Δενδροκόπος ο μέσος) ή δενδροκόπος ο μέτριος,
Από τα γνωστά και χαρακτηριστικά είδη πουζουν στις ξένες χώρες είναι: οπράσινος, πουζει στις ΙνδίεςκαιστηνΕυρώπη, εκτός από τοΝΑ τμήμα της. Όμοιος στο σχήμα, αλλά μεγαλύτερος, είναι οσταχτής, πουζειστη Βόρεια Ευρασίακαι στις Άλπεις. Ομαύρος, πουζει επίσης στην Ευρασία. Στο γένος «Δρυοβάτης», διαδομένο στην Ευρασία, ανήκουν διάφορα είδη όπως ο «ερυθρός» με λευκή ράχη καιο "ερυθρός ο μικρός". Αυτοί διαφέρουν από τους άλλους στο ότι μπορούν να εξημερωθούν πολύ εύκολα. Στις νοτιοδυτικές περιοχές της Βορείου Αμερικής: ζειοΔρυοκολάπτης των κάκτωνσυν. Μελανέρπης των κάκτων (Melanerpes cactorum) Νότια Αμερική, οDryobates scalaris cactophilus - Δρυοβάτης ο σκαλικός ο κακτόφιλος - Βόρεια Αμερική, που τρέφεται με καρπούς τωνκάκτωνκαι σαρκώδεις καρπούς τουιξού. Τη φωλιά του, που έχει σχήμα κατακόρυφης φιάλης και μήκος 40 εκ., φτιάχνει στους κορμούς τωνκάκτων.
Ο δρυοκολάπτης είναι αρκετά ωφέλιμο πτηνό, γιατί ζει αποκλειστικά με βλαβερά σκουλήκια και έντομα, γι` αυτό οι γεωργοί τον αγαπούν καιοι κυνηγοί δεντον πειράζουν, αφού άλλωστε το κρέας τουδεν προσφέρεται για τροφή.
