ΗΕθνική Συντακτική Συνέλευση (Γαλλικά: Assemblée nationale constituante) ή Συντακτική Εθνοσυνέλευση σχηματίστηκε από την Εθνική Συνέλευση στις 9 Ιουλίου 1789, κατά το πρώτο στάδιο της Γαλλικής Επανάστασης. Διαλύθηκε στις 30 Σεπτεμβρίου 1791 και τη διαδέχθηκε ηΝομοθετική συνέλευση.
Η Εθνοσυνέλευση δημιουργήθηκε στα πλαίσια πολιτικής αναταραχής που προέκυψε κατά τησύγκληση των Γενικών Τάξεων. Κατά την έναρξη της συνέλευσης των Τάξεων, στις 5 Μαΐου 1789, δύο ήταν τα κύρια θέματα: η εξέταση των πληρεξουσίων των αντιπροσώπων καιο τρόπος ψηφοφορίας - κατά άτομο ή κατά τάξη. Οι Γενικές τάξεις αποτελούνταν από 308 βουλευτές από τον Κλήρο, 285 από τους Ευγενείς και 621 από τηνΤρίτη τάξη. Ο αριθμός των αντιπροσώπων της Τρίτης τάξης είχε διπλασιασθεί, κατόπιν αιτήματός τους, αλλά η ψηφοφορία κατά άτομο, που είχαν επίσης ζητήσει, δεν εφαρμόστηκε.
Στις 6 Μαΐου, η Τρίτη τάξη πήρε το όνομα Συνέλευση των Κοινοτήτωνκαι ζήτησε την από κοινού εξέταση των πληρεξουσίων. Οι ευγενείς καιοι κληρικοί αρνήθηκαν να συνεδριάσουν μαζί μετην Τρίτη τάξη: στις 11 Μαΐου, οι αντιπρόσωποι των ευγενών συνεδρίασαν σεμια αυτόνομη συνέλευση. Ο κλήρος καθυστερούσε, ενώ η Τρίτη τάξη αρνήθηκε τη συγκρότηση συνέλευσης σε ξεχωριστή αίθουσα. Αυτή ήταν η πρώτη της επαναστατική ενέργεια, καθώς απέρριπτε την παραδοσιακή διαίρεση σε τάξεις.
Στις 11 Ιουνίου, οαββάς Σιεγές, συγγραφέας τουΤι είναι η Τρίτη Τάξη; κάλεσε τους ευγενείς και τους κληρικούς να ενταχθούν στους «αντιπροσώπους των Κοινοτήτων». Δύο ημέρες αργότερα, τρεις ιερωμένοι από το Πουατού, καιστη συνέχεια, στις 16 Ιουνίου, δεκαεννέα ιερωμένοι, εντάχθηκαν στις Κοινότητες.
Οόρκος του Σφαιριστηρίου. Οι αντιπρόσωποι ορκίστηκαν ναμην αποχωρήσουν μέχρι να δώσουν στη Γαλλία σύνταγμα.
Στις 15 Ιουνίου, αφού οι Κοινότητες ολοκλήρωσαν την εξέταση των πληρεξουσίων, ο Σιεγές ζήτησε «να ασχοληθούν χωρίς αναβολή μετη συγκρότηση της Συνέλευσης» καινα εγκαταλείψουν τον όρο Συνέλευση των Γενικών Τάξεων, σαν νέο όνομα πρότεινε τη «Συνέλευση των αναγνωρισμένων και εκλεγμένων αντιπροσώπων του γαλλικού έθνους».[1]ΟΖαν-Ζοζέφ Μουνιέ πρότεινε τη «Νόμιμη συνέλευση των αντιπροσώπων του μεγαλύτερου τμήματος του έθνους, ενεργώντας κατά την απουσία του μικρότερου τμήματος» πρόταση που υποστηρίχθηκε και από τονΑντουάν Μπαρνάβ. ΟΜιραμπώ πρότεινε οι Κοινότητες να πάρουν το όνομα «Συνέλευση των αντιπροσώπων του γαλλικού λαού» και στις 17 Ιουνίου ο Ζερόμ Λεγκράν, δικηγόρος από το Μπερί, πρότεινε το όνομα Εθνική Συνέλευση, το οποίο έγινε αποδεκτό με 491 ψήφους υπέρ και 90 κατά.
Καθώς δεν υπήρξε αντίδραση από τον βασιλιά ή τους προνομιούχους, στις 17 Ιουνίου οι αντιπρόσωποι της Τρίτης τάξης, που αντιπροσώπευαν «τουλάχιστον το 96 τοις εκατό του έθνους »[2], αυτοανακηρύχθηκαν σε Εθνική Συνέλευση, την οποία όμως ο Λουδοβίκος δεν αναγνώρισε και στις 19 Ιουνίου, και αφού είχαν προσχωρήσει ακόμη 149 ιερωμένοι και 2 αντιπρόσωποι των ευγενών, διέταξε να κλείσει η αίθουσα όπου συνεδρίαζαν οι αντιπρόσωποι, μετην πρόφαση ότι έπρεπε να γίνουν επισκευές πουδεν επιδέχονταν αναβολή.[3]
Στις 20 Ιουνίου 1789 το πρωί, μπροστά στις κλειστές πόρτες, οι αντιπρόσωποι της τρίτης τάξης συγκεντρώθηκαν στηναίθουσα του σφαιριστηρίου, όπου, με προεδρία τουΖαν-Σιλβαίν Μπαγίκαι μέσα σε θύελλα ενθουσιασμού, ορκίστηκαν μετονόρκο του Σφαιριστηρίουναμην χωρίσουν μέχρι να δώσουν στη Γαλλία σύνταγμα.
Σε συνεδρίαση στις 23 Ιουνίου ο βασιλιάς συγκατατέθηκε μενστη φορολογική ισότητα αλλά διέταξε τις τρεις τάξεις να συνεδριάζουν χωριστά, ακύρωσε όλες τις αποφάσεις της Τρίτης τάξης και τάχθηκε υπέρ της δεκάτης καιτων φεουδαρχικών δικαιωμάτων των ευγενών, δείχνοντας ότι δεν ήταν διατεθειμένος να προβεί σε κοινωνικές μεταρρυθμίσεις και ότι είχε αγνοήσει ταΥπομνήματατων περιφερειών τους πουτου είχαν υποβάλει οι αντιπρόσωποι της Τρίτης τάξης.
Στις 24 Ιουνίου προσχώρησαν 47 αντιπρόσωποι των ευγενών με επικεφαλής τον δούκα της Ορλεάνης.
Ο βασιλιάς αναγκάστηκε να υποχωρήσει και κάλεσε τις άλλες δύο τάξεις να συμμετάσχουν (27 Ιουνίου).
Στις 9 Ιουλίου 1789, η Εθνοσυνέλευση αυτοανακηρύχθηκε σεΕθνική Συντακτική Συνέλευση, με σκοπό να δώσει στη Γαλλία σύνταγμα.
Η Συντακτική Εθνοσυνέλευση είχε σχεδόν 1.200 βουλευτές και συνεδρίασε από τις 9 Ιουλίου 1789 έως τις 30 Σεπτεμβρίου 1791, πρώτα στις Βερσαλλίεςκαι μετά τις ημέρες της 5ης και 6ης Οκτωβρίου 1789στοπαλάτι του Κεραμεικού, στο Παρίσι - στην αίθουσα του Ιπποδρομίου του Κεραμεικού - όπου είχε αναγκαστικά εγκατασταθεί ο βασιλιάς καιη βασιλική οικογένεια ώστε να βρίσκονται υπό των έλεγχο των επαναστατών.
Μεταξύ των αντιπροσώπων που συνεδρίαζαν καθημερινά, διαμορφώθηκαν τρεις μεγάλες τάσεις: οιμοναρχικοί, οισυνταγματικοί (η πλειοψηφία) καιοιριζοσπάστες, που αποτελούσαν τη μειονότητα.
Οι συζητήσεις της Εθνοσυνέλευσης δημοσιεύονταν στην εφημερίδα Le Moniteur Universel. Μετά την κατάργηση των προνομίων καιτων φεουδαρχικών δικαιωμάτων της αριστοκρατίας τηνύχτα της 4ης προς 5η Αυγούστου 1789[4]καιτηΔιακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου καιτου Πολίτη στις 26 Αυγούστου 1789, η Συνέλευση ψήφισε, στο τέλος του έτους, τις βασικές αρχές του Συντάγματος του 1791 το οποίο, με βάση τη λαϊκή κυριαρχία καιτηδιάκριση των εξουσιών, οργάνωσε τον περιορισμό της βασιλικής εξουσίας καιτο τέλος του αποκλεισμού του λαού στις πολιτικές αποφάσεις.[5]
Εκτός από το συνταγματικό της έργο, η Συνέλευση πραγματοποίησε θεμελιώδεις μεταρρυθμίσεις σε τομείς όπως:
Διοίκηση: Νέα διοικητική διαίρεση με δημιουργία 83 νομών με επικεφαλής εκλεγμένους άρχοντες
Δικαιοσύνη :
ισότητα ενώπιον του νόμου
κατάργηση των κοινοβουλίων
εκλογή δικαστών
κατάργηση των βασανιστηρίων (από το 1780 και το 1788)
μεταρρύθμιση του δικαστικού συστήματος (νόμοι της 16ης και 24ης Αυγούστου 1790) που ακολουθεί τη νέα διοικητική διαίρεση: κάθε διοικητική βαθμίδα διαθέτει το δικαστήριό της (για αστικές ή ποινικές υποθέσεις), οι δικαστές είναι αιρετοί αλλά αμείβονται από το κράτος, τα ποινικά δικαστήρια είναι ορκωτά (με ενόρκους) και κατοχυρώνεται το δικαίωμα στην έφεση.[6]
Οικονομικά:
ισότητα προ φόρων
κατάργηση των έμμεσων φόρων
έκδοση ειδικών ομολόγων, των ασινιάτων, γιατην εθνικοποιημένη εκκλησιαστική ιδιοκτησία
Οικονομία:
κατάργηση εσωτερικών δασμών και διοδίων
κατάργηση των συντεχνιών (που συντηρούσαν «κλειστά» τα επαγγέλματα)
Στα θρησκευτικά θέματα, η Συντακτική Συνέλευση υιοθέτησε τα ακόλουθα μέτρα:
κατάργησε περιοριστικούς νόμους σχετικά με τους Προτεστάντες
χορήγησε υπηκοότητα στους Εβραίους
κατάργησε τονφόρο της δεκάτης (διάταγμα της 11ης Αυγούστου 1789).
εθνικοποίησε την εκκλησιαστική περιουσία (διάταγμα 2 Νοεμβρίου 1789).
κατάργησε τους μοναστικούς όρκους και διέλυσε τα θρησκευτικά τάγματα εκτός αυτών που δραστηριοποιούνταν στην εκπαίδευση και τις αγαθοεργίες (διάταγμα της 13ης Φεβρουαρίου 1790)
θέσπισε το Πολιτικό Σύνταγμα του Κλήρου (διάταγμα της 12ης Ιουλίου 1790) ·
επέβαλλε στους κληρικούς τον όρκο πίστης (διάταγμα της 27ης Νοεμβρίου 1790).
Ψήφισε το πρώτο Σύνταγμα από τις 3 έως τις 13 Σεπτεμβρίου 1791, μετο οποίο, βασισμένο στις αρχές της κυριαρχίας του λαού και της διάκρισης των εξουσιών, εγκαθιδρύθηκε στη Γαλλία ησυνταγματική μοναρχία. Στις 13 Σεπτεμβρίου, ο βασιλιάς αποδέχθηκε το Σύνταγμα.
Η εκτελεστική εξουσία ασκούνταν από τον βασιλιά. Έτσι, οΛουδοβίκος ΙΣΤ' επέλεγε τους υπουργούς του από εξωκοινοβουλευτικούς πολιτικούς (πουδεν λογοδοτούσαν στην Εθνοσυνέλευση), κατηύθυνε την εξωτερική πολιτική και, παρά την αρχή της διάκρισης των εξουσιών, μπορούσε να εγκρίνει ή να αρνηθεί νόμους (ανασταλτικό βέτο 4 χρόνια το πολύ). Η νομοθετική εξουσία ασκούνταν από την Εθνοσυνέλευση, η οποία εκλέχθηκε για δύο χρόνια με σύστημα ψηφοφορίας κατά το οποίο δικαίωμα ψήφου είχαν οι ιδιοκτήτες γης και υπόχρεοι σε φόρους (τιμαριωτική ψήφος). Η Εθνοσυνέλευση είχε την πρωτοβουλία καιτη θέσπιση των νόμων, την επιβολή καιτον έλεγχο των φόρων, την απόφαση για πόλεμο και ειρήνη, καιθα συνεδρίαζε μόνη της χωρίς σύγκληση. Η ανεξαρτησία του δικαστικού σώματος διασφαλίστηκε μετην εκλογή δικαστών.
Η Συντακτική Συνέλευση διαλύθηκε στις 30 Σεπτεμβρίου 1791 και αντικαταστάθηκε αμέσως από τηΝομοθετική Συνέλευση.
.svg)
