Η δομή του θειοθειικού ανιόντοςΠρότυπο πλήρωσης χώρου του θειοθειικού ανιόντος
Θειοθειικό (S2O2− 3) (Thiosulfate ή thiosulphate) είναι ένα οξυανιόν του θείου.
Το πρόθεμα θειο- δείχνει ότι τοθειοθειικό ιόν είναι θειικό ιόν με ένα οξυγόνονα έχει αντικατασταθεί από θείο. Το θειοθειικό έχει τετραεδρικό μοριακό σχήμα με συμμετρία C3v. Το θειοθειικό εμφανίζεται στη φύση και παράγεται από συγκεκριμένες βιοχημικές διεργασίες. Αποχλωριώνει γρήγορα το νερό και είναι αξιοσημείωτο γιατη χρήση τουνα διακόπτει τη λεύκανση στη χαρτοποιία. Το θειοθειικό είναι επίσης χρήσιμο στην τήξη ορυκτού αργύρου (silver ore), στην παραγωγή δερμάτινων αγαθών καιστη βαφή υφασμάτων.
Το θειοθειικό νάτριο (Sodium thiosulfate), χρησιμοποιήθηκε πλατιά στη φωτογραφία γιανα σταθεροποιεί τα ασπρόμαυρα αρνητικά καιστην εκτύπωση στο στάδιο ανάπτυξης· οι σύγχρονοι 'γρήγοροι' σταθεροποιητές χρησιμοποιούν θειοθειικό αμμώνιο (ammonium thiosulfate) ως άλας σταθεροποίησης, επειδή δρα τρεις με τέσσερις φορές πιο γρήγορα.[1] Some bacteria can metabolise thiosulfates.[2]
Το θειοθειικό παράγεται από την αντίδραση του θειώδους ιόντος με στοιχειακό θείο καιμε ατελή οξείδωση τωνσουλφιδίων (οξείδωση τουσιδηροπυρίτη). Το θειοθειικό νάτριο μπορεί να σχηματιστεί από αυτοοξειδοαναγωγή του θείου διαλυμένου σευδροξείδιο του νατρίου (παρόμοια μετονφώσφορο).
Τα θειοθειικά είναι σταθερά μόνο σε ουδέτερα ή αλκαλικά διαλύματα, αλλά όχι σε όξινα διαλύματα, λόγω της αποσύνθεσής τους σε θειώδη και θείο, τα θειώδη αφυδατώνονται σεδιοξείδιο του θείου:
S2O2− 3 (aq) + 2 H+ (aq) → SO2 (g) + S (s) + H2O (l)
Αυτή η αντίδραση μπορεί να χρησιμοποιηθεί γιανα δημιουργήσει υδατικό αιώρημα θείου και δείχνει τημοριακή σκέδασητουφωτόςστηφυσική. Εάν λευκό φως φωτίζει από πίσω, τότε φαίνεται γαλάζιο φως από τα πλάγια και πορτοκαλί από πάνω, λόγω των ίδιων μηχανισμών που χρωματίζουν τον ουρανό το μεσημέρι καιτο απόβραδο.
Τα θειοθειικά αντιδρούν διαφορετικά μετα αλογόνα, που μπορεί να αποδοθεί στη μείωση της οξειδωτικής ισχύος προς τα κάτω στην ομάδα των αλογόνων:
Σε όξινες συνθήκες, τα θειοθειικά προκαλούν γρήγορη διάβρωσητων μετάλλων· ο χάλυβας καιο ανοξείδωτος χάλυβας είναι ιδιαίτερα ευπαθείς στη σημειακή διάβρωση (pitting corrosion) που επάγεται από θειοθειικά. Απαιτείται προσθήκη μολυβδαινίουσε ανοξείδωτο χάλυβα γιανα βελτιωθεί η αντίσταση σε σημειακή διάβρωση (AISI 316L hMo). Σε αλκαλικές υδατικές συνθήκες και μέτρια θερμοκρασία (60 °C), ο κοινός ανθρακούχος χάλυβας καιο ανοξείδωτος χάλυβας(AISI 304L, 316L) δεν προσβάλλονται, ακόμα καισε υψηλή συγκέντρωση βάσης (30%w KOH), θειοθειικού (10%w) και παρουσία φθοριούχου ιόντος (5%w KF).
Η εμφάνιση στη φύση της θειοθειικής ομάδας περιορίζεται πρακτικά σε πολύ σπάνιο ορυκτό sidpietersite, Pb4(S2O3)O2(OH)2,[3] καθώς η παρουσία αυτού του ανιόντος στο ορυκτό bazhenovite αμφισβητήθηκε πρόσφατα.[4]
Το θειοθειικό σχηματίζει εκτεταμένα σύμπλοκα μεστοιχεία μετάπτωσηςκαιμια συνηθισμένη χρήση είναι η διάλυση αλογονιδίων του αργύρου στην ανάπτυξη φωτογραφικών φιλμ.[5]Το θειοθειικό χρησιμοποιείται επίσης για εξαγωγή ή απομάκρυνση χρυσού και αργύρου από τα μεταλλεύματά τους επειδή είναι λιγότερο τοξικό εναλλακτικό ως προς το κυανίδιο.[6]
Το συστηματικό πρόσθετο όνομα κατά IUPAC είναι τριοξειδο-1κ3O-διθειικό(S—S)(2−), το όνομα του αντίστοιχου οξέος είναι διυδροξειδο-1κ2O-οξειδο-1κ1O-διθειούχο(S—S). Το εξωτερικό θείο έχει αριθμό οξείδωσης (−II), ενώ το κεντρικό άτομο του θείου έχει αριθμό οξείδωσης (+VI).
Το ένζυμο ροδανάση (rhodanase) καταλύει την αποτοξίνωση τουκυανιδίου από θειοθειικό:
CN− + S2O2− 3 → SCN− + SO2− 3.
Το θειοθειικό νάτριο θεωρείται ως εμπειρική αντιμετώπιση για δηλητηρίαση από κυανίδιο, μαζί με υδροξοκοβαλαμίνη (hydroxocobalamin). Είναι πολύ αποτελεσματικό σε προνοσοκομειακό περιβάλλον, επειδή η άμεση χορήγηση από προσωπικό επειγόντων είναι απαραίτητη γιανα αντιστρέψει τη γρήγορη ενδοκυτταρική υποξία που προκαλείται από την παρεμπόδιση της κυτταρικής αναπνοής, στο σύμπλοκο IV.[7][8][9][10]
Ενεργοποιεί την TST (θειοτρανσφεράση του θειοθειικού (thiosulfate sulfur transferase)) στα μιτοχόνδρια. Η TST σχετίζεται μετην προστασία κατά της παχυσαρκίας καιτου διαβήτη τύπου II (που αντιστέκεται στην ινσουλίνη) .[11][12]
↑Sowerby, A. L. M., επιμ. (1961). Dictionary of Photography: A Reference Book for Amateur and Professional Photographers (19th έκδοση). London: Illife Books Ltd.[Χρειάζεται σελίδα]
↑Shepherd, G.; Velez, L. I (2008). «Role of Hydroxocobalamin in Acute Cyanide Poisoning». Annals of Pharmacotherapy42 (5): 661. doi:10.1345/aph.1K559. PMID18397973.
↑Miles, Bryant (24 Φεβρουαρίου 2003). «Inhibitors & Uncouplers»(PDF). Texas A&M University. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο(PDF) στις 4 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 25 Νοεμβρίου 2015.
