Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν.Μπορείτε να βοηθήσετε προσθέτοντας την κατάλληλη τεκμηρίωση. Υλικό που είναι ατεκμηρίωτο μπορεί να αμφισβητηθεί καινα αφαιρεθεί. Η σήμανση τοποθετήθηκε στις 13/05/2010.
Ιζηματογενή πετρώματα ονομάζονται εκείνα τα πετρώματα που έχουν δημιουργηθεί μέσω καταβύθισης υλικών που βρίσκονται σε αιώρηση μέσα σε ένα ρευστό μέσο (αέρας, νερό).
ένα κλασσικό παράδειγμα αποτελούν τα απολιθώματα τα οποία ανακαλύπτονται εντός τέτοιου είδους πετρωμάτων.
Ταιζηματογενή πετρώματα είναι μια από τις τρεις κύριες ομάδες πετρωμάτων (οι άλλες δυο είναι ταεκρηξιγενή ή πυριγενή πετρώματακαιταμεταμορφωσιγενή πετρώματα), που παρατηρούνται στους γεωλογικούς σχηματισμούς. Τα ιζηματογενή πετρώματα αποτελούνται από υλικά που έχουν συνήθως μεταφερθεί από τον τόπο προέλευσής τους στον τόπο απόθεσής τους, παρατηρούμενα συνήθως ως προσχώσεις.
Οι κυριότερες κατηγορίες ιζηματογενών πετρωμάτων είναι:
Κλαστικά ή μηχανικά ιζήματα: Πολλές τέτοιες προσχώσεις παρατηρούνται στη θάλασσα καισε λίμνες, σε εκβολές ποταμών, αλλά καισε πρόποδες βουνών, σε κοιλάδες ή σε κοίτες ποταμών και λιμνών. Οι προσχώσεις αυτές προέρχονται από τηναποσάθρωση πετρωμάτων που υπήρχαν προηγουμένως. Έτσι, μεγάλες βραχώδεις μάζες μετασχηματίζονται σε στρογγυλεμένους όγκους μέχρι πολύ απλούστερες μάζες όπως η άμμος καιη άργιλος που μεταφέρονται εύκολα από τονερό, τηβροχή, τονπάγοκαιτονάνεμο (αιολικές αποθέσεις). Στο σημείο που μεταφέρονται, αποτίθενται σε στρώματα. Εκεί τα υλικεφςαεδεά αυτά παραμένουν ευκίνητα είτε ως λάσπη ή άμμος είτε συσσωματώνονται μετη βοήθεια τουχαλαζία ή άλλων ορυκτών όπως ασβεστίτη, αιματίτη, λειμωνίτηκλπ. Αυτό συμβαίνει π.χ. στους ψαμμίτες, με διαδικασία που είναι γνωστή ως διαγένεση.
Χημικά ιζήματα: Άλλες αποθέσεις ιζηματογενών πετρωμάτων σχηματίζονται μετηνεξάτμισητου νερού που περιέχει διαλυμένες διάφορες χημικές ουσίες, όπως είναι τοορυκτό αλάτι, ηγύψος , ενώ άλλα σχηματίζονται με χημική κατακρήμνιση, όπως οασβεστόλιθος.
Οργανογενή ή οργανικά ιζήματα: Σχηματίζονται από την εναπόθεση υπολειμμάτων ζωντανών οργανισμών, όπως π.χ. κελύφη μαλακίων, σκελετούς υδρόβιων όντων, ακόμη καιτην καταπλάκωση μεγάλων εκτάσεων με ζωντανούς οργανισμούς από μεγάλους όγκους άλλων πετρωμάτων. Παραδείγματα τέτοιων πετρωμάτων είναι οι οργανογενείς ασβεστόλιθοι, ηγη διατόμων, οι ορυκτοί άνθρακες κτλ.
Σημαντικό χαρακτηριστικό των ιζηματογενών πετρωμάτων είναι η διάταξή τους σε επάλληλα στρώματα (strata, ενικός stratum), τα οποία είναι αντικείμενα μελέτης της στρωματογραφίας. Συχνή είναι, επίσης, η παραμόρφωση αυτών των στρωμάτων, λόγω ενδογενών δυνάμεων, οπότε σχηματίζονται οι πτυχώσεις, οι οποίες δεν παρατηρούνται στις άλλες κατηγορίες πετρωμάτων, παρά μόνο στα μεταμορφωσιγενή που προέρχονται από μεταμόρφωση ιζηματογενών, αλλά και πάλι σε πολύ μικρότερο βαθμό. Εφόσον τα πετρώματα δεν έχουν υποστεί ισχυρή παραμόρφωση, η αλληλουχία των επάλληλων στρωμάτων ορίζει καιτην (σχετική) ηλικία τους. Επειδή τα ιζηματογενή πετρώματα είναι οι κύριοι φορείς τωναπολιθωμάτων, ο συνδυασμός τους δίνει μια σχετικά ακριβή εικόνα της γεωλογικής ιστορίας των περιοχών στις οποίες απαντούν.
