Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές.Βοηθήστε συνδέοντας το κείμενο με τις πηγές χρησιμοποιώντας παραπομπές, ώστε να είναι επαληθεύσιμο. Η σήμανση τοποθετήθηκε στις 21/03/2018.
ΗΚαλογρέζα είναι συνοικία του δήμου Νέας Ιωνίας,στα σύνορα μετο δήμο Ηρακλείου Αττικήςκαιτο δήμο Αμαρουσίου. Καταλαμβάνει θέση παλαιάς ακατοίκητης τοποθεσίας που ήταν μετόχι της Μονής του Αγίου Ανδρέου, έχει συνδέσει έντονα το όνομα καιτην ιστορία της μετην γειτονική Αλσούπολη επίσης συνοικία της Νέας Ιωνίας.
Συνορεύει ανατολικά μετηνΑλσούπολημε όριο την Λεωφόρο Κύμης, νότια μετηνΝεάπολη Νέας Ιωνίαςμε όριο την Λεωφόρο Εθνικής Αντιστάσεως συνέχεια της Καποδιστρίου, δυτικά μεταΠευκάκια επίσης συνοικία της Νέας Ιωνίας με όριο την Οδό Εμμανουήλ Παππά στην θέση τουΑδριάνειου Υδραγωγείουκαι βόρεια μετοΗράκλειο Αττικήςμε όριο στο μεγαλύτερο τμήμα την Οδό Κασταμονής.
Το όνομα Καλογρέζα πιθανολογείται από την λέξη "Καλογραία" όπου κατά μια εκδοχή υπενθυμίζει την Αγία Φιλοθέη η οποία αφού είχε υποστεί κακοποιήσεις από τους Τούρκους, μεταφέρθηκε από τους οικείους της στη περιοχή αυτή, περί το 1588, σε μόνιμη εγκατάσταση κατά την οποία καισε σύντομο διάστημα πέθανε από τις κακώσεις που είχε υποστεί.
Σχεδόν ακατοίκητη μέχρι τα μέσα του 20ου αιώνα άρχισε σταδιακά να κατοικείται μετά το1923μετην μαζική κάθοδο προσφύγων από τα παράλια της Μικράς Ασίας. Η Καλογρέζα επιπλέον προσέλκυσε πολύ κόσμο μετά την ανακάλυψη των ανθρακωρυχείων καιτην έναρξη της λειτουργίας τους το1935, εκεί γινόταν αδιάκοπα η εξόρυξη λιγνίτη μέχρι το κλείσιμο τους το1962.
Την εποχή της Γερμανικής κατοχής έγινε επίταξη των ανθρακορυχείων και μετατροπή τους σε στρατόπεδο από τις κατοχικές δυνάμεις. Ο παραγόμενος λιγνίτης προμήθευε με ηλεκτρική ενέργεια το εργοστάσιο παραγωγής ρεύματος στοΚερατσίνι, την εταιρεία γκαζιού και μεταφερόταν στοΛαύριομε παρακαμπτήρια σιδηροδρομική γραμμή ως προέκταση του σημερινού ΗΣΑΠ Πειραιά - Κηφισσιάςμε αφετηρία την στάση του Νέου Ηρακλείου. Μετά την Κατοχή τα ορυχεία εξακολουθούσαν να λειτουργούν για λίγα χρόνια ακόμα, το 1950 ο πληθυσμός της Καλογρέζας ήταν 2.500 κάτοικοι. Σταδιακά οι κάτοικοι άρχισαν να διαμαρτύρονται για επιπτώσεις στην υγεία τους αποτην ύπαρξη των ανθρακορυχείων, οι εργάτες συνέχεια μειώνονταν καιτα αποθέματα λιγνίτη άρχισαν να εξαντλούνται αυτά ήταν η αρχή του τέλους γιατην λειτουργία τους. Ο σημαντικότερος παράγοντας ήταν ότι εμπόδιζαν σημαντικά την οικιστική έκρηξη της περιοχής γι'αυτό το1957 έκλεισαν, σφραγίστηκαν οριστικά το1962γιατον ίδιο λόγο καταργήθηκε την ίδια χρονιά η παρακαμπτήρια σιδηροδρομική γραμμή Νέου Ηρακλείου - Λαυρίου.
Οι εργάτες ανθρακωρύχοι στην πλειοψηφία της καταγωγής τους από τηνΕύβοια έδωσαν το όνομα της πατρίδας τους Κύμηςστον μεγάλο δρόμο της περιοχής που έγινε η σημερινή λεωφόρος.
Η Καλογρέζα έγινε το δεύτερο μεγαλύτερο κέντρο αντίστασης στις κατοχικές δυνάμειςσε ολόκληρη τηνΑττική, μετά τηνΚοκκινιά, αφού εκεί σημειώθηκε το πρώτο μεγάλο μπλόκο των Γερμανών στο οποίο συμμετείχαν για πρώτη φορά όλες οι δυνάμεις των ντόπιων συνεργατών τους, καιοι οποίοι έδρασαν σχεδόν αυτόνομα. Στο μπλόκο της Καλογρέζας, το οποίο οργανώθηκε στις 14 Μαρτίου του1944 από τα αθηναϊκά Τάγματα Ασφαλείας, συνελήφθησαν 500 κάτοικοι, αρκετοί από τους οποίους βασανίστηκαν στηνΕιδική Ασφάλεια, ενώ εκτελέστηκαν επιτόπου 22 μαχητικοί ανθρακωρύχοι και αγωνιστές, όλοι τους μέλη της ΕΠΟΝ. Η περιοχή της Καλογρέζας είχε μπειστο στόχαστρο των ταγμάτων ασφαλείας μετά την εκτέλεση του ταγματάρχη της Χωροφυλακής Δημήτρη Αλεξόπουλου από τηνΟΠΛΑ στις 27 Σεπτεμβρίου του 1943, ως απάντηση στην εκτέλεση 6 ανθρακωρύχων από τάγμα της Χωροφυλακής κατά την διάρκεια πορείας τωνστηΝ. Ιωνία, λίγες μέρες νωρίτερα, στις 2 Σεπτεμβρίου του '43.[εκκρεμεί παραπομπή]
Η Καλογρέζα αρχικά δεν ανήκε στον δήμο Νέας Ιωνίας, προσαρτήθηκε οριστικά από το1940 μαζί μετην γειτονική Αλσούπολη, αναπτύχθηκε παράλληλα με τις υπόλοιπες συνοικίες της Νέας Ιωνίας, ο πυρήνας της συνοικίας από το1923 μέχρι και σήμερα είναι πάντα πρόσφυγες ,ο Ιερός ναός της Ζωοδόχου Πηγής στα νότια είναι το λατρευτικό κέντρο της συνοικίας καιτο κέντρο της ενορίας Καλογρέζας. Ο πρώτος πλίνθινος ναός ανεγέρθη το1925και εγκαινιάστηκε το1938, ο σημερινός μεγαλοπρεπής ναός θεμελιώθηκε το1971και εγκαινιάστηκε στις 22 Νοεμβρίου/1981 από τον Μητροπολίτη Νέας Ιωνίας και Φιλαδέλφειας Τιμοθέο, η εκκλησία ανήκει στην Ιερά Μητρόπολη Νέας Ιωνίας και Φιλαδέλφειας - Β΄ Αρχιερατική Περιφέρεια.
Η συνοικία της Καλογρέζας είναι μικρής έκτασης πυκνοκατοικημένη περιοχή δυτικά από την Λεωφόρο Κύμης με έντονη εμπορική δραστηριότητα, διασχίζεται στο μέσο από την Οδό Βυζαντίου με μεγάλη κυκλοφοριακή κίνηση που οδηγεί στοΑδριάνειο Υδραγωγείο.
Στα δυτικά της συνοικίας στην συμβολή των Οδών Εμμανουήλ Παππά - Βυζαντίου - Λεωφόρου Εθνικής Αντιστάσεως λειτουργούσαν μέχρι την δεκαετία του1970τα παλιά μεγάλα εργοστάσια ταπητουργίας Ανατόλια που απασχολούσαν περίπου 500 εργαζόμενους, έκλεισαν λόγω κρίσης μαζί με άλλα μεγάλα εργοστάσια ταπητουργίας εκείνη την εποχή στην Ελλάδα. Τα εργοστάσια κατεδαφίστηκαν τμηματικά το1999γιανα οικοδομηθεί στην θέση τους ένα υπερσύγχρονο κτίριο στο οποίο στεγάζονται από το2000το 7ο Γυμνάσιο Νέας Ιωνίας καιτο 5ο Λύκειο Νέας Ιωνίας. Το ενιαίο Λύκειο Αλσούπολης - Καλογρέζας υπήρχε μέχρι το1987 διασπάστηκε στην συνέχεια σταδυο, το1999το δεύτερο Λύκειο Αλσούπολης - Καλογρέζας μετατράπηκε στο 5ο Λύκειο Νέας Ιωνίας ώστε να στεγαστεί στο νέο κτίριο.
Το Ίδρυμα Κρατικών Υποτροφιών βρίσκεται στην Λεωφόρο Εθνικής Αντιστάσεως δίπλα από τον χώρο των εργοστασίων της Ανατόλια, λειτουργούν από το1951 χορηγώντας συνεχώς υποτροφίες σε φοιτητές καισε απόφοιτους Πανεπιστημιακών σχολών μετην συμβολή μεγάλων Πανεπιστημιακών δασκάλων.
Η Πλατεία Αναπήρων λίγο νότια της οδού Κασταμονής και βόρεια της εκκλησίας είναι το εμπορικό κέντρο της Καλογρέζας με πλήθος από μαγαζιά, καφενεία και φαγάδικα γύρω από αυτή εκεί γίνονται οι ετήσιες εκδηλώσεις προς τιμή των εκτελεσθέντων ανθρακωρύχων το1944 από ταΤάγματα Ασφαλείας. Είναι αρκετά πυκνοκατοικημένη λαϊκή κυρίως περιοχή λόγω των προσφύγων, έχει έντονη κίνηση ανάμεσα σε μεγάλους συγκοινωνιακούς κόμβους.
Είσοδος
Πλατεία Αναπήρων Καλογρέζας
7o Γυμνάσιο Νέας Ιωνίας - Χώρος εργοστασίου Ανατόλια
5
Ίδρυμα Κρατικών Υποτροφιών
