Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν.Μπορείτε να βοηθήσετε προσθέτοντας την κατάλληλη τεκμηρίωση. Υλικό που είναι ατεκμηρίωτο μπορεί να αμφισβητηθεί καινα αφαιρεθεί. Η σήμανση τοποθετήθηκε στις 13/05/2010.
Πολλές γεωγραφικές υποδιαιρέσεις μπορεί να αποκαλούνται Καρελία. ΗΦινλανδική Καρελία ήταν ιστορική επαρχία της Φινλανδίας που τώρα είναι χωρισμένη ανάμεσα στη Φινλανδία καιτη Ρωσία και συχνά αποκαλείται Karjalaστα Φινλανδικά. Το ανατολικό μέρος αυτής της κατά βάση Λουθηρανικής περιοχής εκχωρήθηκε στη Ρωσία μετά τονΠόλεμο του Χειμώνατου 1939-1940. Αυτό το τμήμα είναι η «Καρελία» τουΚαρελιανού Ζητήματος της φινλανδικής πολιτικής.
ΗΔημοκρατία της Καρελίας είναι Ρωσικό ομοσπονδιακό υποκείμενο, συμπεριλαμβάνοντας την «Ανατολική Καρελία» με κυρίως Ρωσικό Ορθόδοξο πληθυσμό.
Στη σημερινή Φινλανδία, ο όρος Karjala αναφέρεται στις Φινλανδικές επαρχίες της ΝότιαςκαιΒόρειας Καρελίας.
Πολλά εξαιρετικά δείγματα ξύλινης αρχιτεκτονικής επιβιώνουν στο νησί Κίζι
Γιατην Καρελία γίνονταν σκληρές μάχες ανάμεσα στηΣουηδίακαιτηΦεουδαλική Δημοκρατία του Νόβγκοροντ από την εποχή του μεταξύ τους πολέμου τον 13ο αιώνα. ΜετηΣυνθήκη του Νότενμποργκ (φινλανδικά: Pähkinäsaaren rauha) το 1323, η Καρελία χωρίστηκε μεταξύ των δύο. ΤοΒίμποργκ (φινλανδικά: Βίιπουρι) έγινε πρωτεύουσα της νέας σουηδικής επαρχίας.
Το 1939 η Σοβιετική Ένωση επιτέθηκε στη Φινλανδία ξεκινώντας τονΠόλεμο του Χειμώνα. ΗΣυνθήκη Ειρήνης της Μόσχας απέδωσε το μεγαλύτερο μέρος της Φινλανδικής Καρελίαςστη Σοβιετική Ένωση. Περίπου 400.000 άνθρωποι, πρακτικά όλος ο πληθυσμός, μετακινήθηκε στη Φινλανδία. Το 1941 η Καρελία επανακατακτήθηκε από τους Φινλανδούς για τρία χρόνια μετη συνέχιση τουΣοβιετο-Φινλανδικού πολέμου (1941-1944), συμπεριλαμβανομένης και της Ανατολικής Καρελίας. Ο Πόλεμος του Χειμώνα καιη συνεπαγόμενη σοβιετική επέκταση προκάλεσαν μεγάλη εχθρότητα στους Φινλανδούς. Η Φινλανδία είχε χάσει τη δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της, τοΒίιπουρι, την καρδιά της βιομηχανίας της κατά μήκος του ποταμού Βούοκσι, τοκανάλι Σάιμααπου ένωνε την κεντρική Φινλανδία μετονΦινλανδικό Κόλπο, την αλιεία στη λίμνη Λάντογκα (φινλανδικά: Laatoka), ενώ τέλος το ένα όγδοο του πληθυσμού της είχαν γίνει πρόσφυγες χωρίς ελπίδα γυρισμού.
Ως αποτέλεσμα της συνθήκης ειρήνης, η Καρελιανή ΑΣΣΔ ενσωματώθηκε στηνΚαρελο-Φινλανδική Σ.Σ.Δ (1941-1956) και μετά ξανάγινε Αυτόνομη Σοβιετική Σοσιαλιστική Δημοκρατία. Η Καρελία ήταν η μόνη Σοβιετική Δημοκρατία που υποβιβάστηκε από Σ.Σ.ΔσεΑ.Σ.Σ.Δ. εντός της Ρωσικής ΣΟΣΔ. Αντίθετα με τις αυτόνομες δημοκρατίες, οι Σοβιετικές δημοκρατίες, θεωρητικά, είχαν το συνταγματικό δικαίωμα να αποσχιστούν από την ένωση. Ο πιθανός φόβος για απόσχιση, όπως καιη ρωσική εθνική πλειοψηφία στην Καρελία, ίσως να ήταν οι αιτίες αυτού του υποβιβασμού. Το 1991 η Δημοκρατία της Καρελίας δημιουργήθηκε από την Καρελιανή Α.Σ.Σ.Δ.
Η κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης έφερε και οικονομική κατάρρευση. Μετά τη διάλυσή της, η περιοχή δοκιμάστηκε από μαζική αστική ερήμωση. Τα βιαστικά και ανεπαρκώς χτισμένα κτήρια της σοβιετικής εποχής όπως επίσης καιτα παλαιότερα σπίτια της φινλανδικής εποχής εγκαταλείπονται.[1]
Υπάρχουν μερικές μικρές, αλλά με μεγάλο ενθουσιασμό, ομάδες Φινλανδών που αγωνίζονται για στενότερους δεσμούς μεταξύ Φινλανδίας και Καρελίας. Η πολική έκφραση αυτών τωναλυτρωτικών ιδεών ονομάζεται Καρελιανό Ζήτημακαι αφορά την επανένωση της Φινλανδικής Καρελίαςστη Φινλανδία. Αυτές οι πόθοι εκφράζονται από οργανισμούς όπως οιKarjalan LiittoκαιProKarelia. Οι φιλοδοξίες για στενότερους δεσμούς μετηνΑνατολική Καρελίαδεν περιλαμβάνουν εδαφικές απαιτήσεις. Παρόλα αυτά μεγάλο μέρος του αρχικού φινλανδικού πληθυσμού του ρωσικού μέρους της Καρελίας είτε επανεγκαταστάθηκε και αφομοιώθηκε στην κυρίως Φινλανδία, είτε εκρωσίστηκε, είτε τέλος διασκορπίστηκε στη Ρωσία ως θύμα των εσωτερικών μετακινήσεων πληθυσμών του σοβιετικού καθεστώτος.
Το σύνορο μεταξύ της Καρελίας και της Ίνγκρια, της γης του συγγενούς λαού τωνΊνγκριων, ήταν αρχικά ο ποταμός Νέβας αλλά αργότερα μετακινήθηκε νοτιότερα στο Καρελιανό Ισθμό κατά μήκος του ποταμού Σέστρα (ρωσικά: Сестра/Раяйоки), ο οποίος σήμερα ανήκει στη μητροπολιτική περιοχή της Αγίας Πετρούπολης, ενώ το 1812-1940 αποτελούσε τορωσο-φινλανδικό σύνορο.
Στην άλλη όχθη της Λάντογκας, ο ποταμός Σβίρ θεωρείται συνήθως το παραδοσιακό σύνορο της περιοχής της Καρελίας, όπως η λίμνη Σάιμαα ορίζει το δυτικό σύνορο, ενώ η λίμνη Ονιέγκα καιη Λευκή Θάλασσα το ανατολικό. Στον βορρά κατοικούσαν οινομάδεςΣάμι, αλλά κανένα φυσικό όριο δεν καθόριζε το σύνορο εκτός από μεγάλα δάση (τάιγκακαιτούνδρα).
Ηκαρελική γλώσσα μιλιέται στη Δημοκρατία της Καρελίας, όπως επίσης στα καρελικά χωριά Τβερ. Ηβεπσιανή γλώσσα μιλιέται στις δύο πλευρές του ποταμού Σβιρ. Οι καλούμενες καρελιανές διάλεκτοι που μιλιούνται κυρίως στη Φινλανδική Νότια Καρελία απαρτίζουν τη νοτιοανατολική ομάδα διαλέκτων της Φινλανδικής γλώσσας. Παρόμοιες διάλεκτοι μιλιούνται καιστην Ίνγκρια, την περιοχή ανάμεσα στα εσθονικά σύνορα καιτη λίμνη Λάντογκα. Εμφανίστηκαν εκεί τον 17ο αιώνα μετά τη σουηδική κατάκτηση της περιοχής. Οι παλαιότεροι κάτοικοι της Ίνγκριας, οι Ίνγκριοι, έχουν τη δική τους γλώσσα, που είναι συγγενής μετην καρελική και τις νοτιοανατολικές διαλέκτους της φινλανδικής.[2]Οι διάλεκτοι της Φινλανδικής Βόρειας Καρελίας ανήκουν στη μεγάλη ομάδα των σαβονιανών διαλέκτων της Ανατολικής και Κεντρικής Φινλανδίας.[3]Οι Καρέλιοι που εκκενώθηκαν από τη Φινλανδική Καρελία, εγκαταστάθηκαν εκ νέου σε όλη τη Φινλανδία και σήμερα αυτοί που έχουν τις ρίζες τους στην περιοχή που εκχωρήθηκε στη Σοβιετική ένωση μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, αριθμούν περίπου ένα εκατομμύριο. Στη Φινλανδία περίπου 5.000 άνθρωποι μιλούν την καρελική γλώσσα.
Πολυμέσα σχετικά