ΟΚοΐτσι Τανάκα (ιαπωνικά: 田中耕一, Tanaka Kōichi, γεννήθηκε στις 3 Αυγούστου 1959) είναι Ιάπωνας ηλεκτρολόγος μηχανικός, ο οποίος μοιράστηκε τοΒραβείο Νόμπελ Χημείαςτο 2002 για την ανάπτυξη μιας νέας μεθόδου για φασματομετρικές αναλύσεις βιολογικών μακρομορίων μετονΤζον Μπένετ ΦενκαιτονΚουρτ Βύντριχ (ο τελευταίος γιατην εργασία τουστη φασματοσκοπία NMR)[4][5].
Ο Τανάκα γεννήθηκε και πέρασε τα παιδικά του χρόνια στην Τογιάμα της Ιαπωνίας, η βιολογική του μητέρα πέθανε ένα μήνα μετά τη γέννησή του. Αφού μεγάλωσε σπούδασε και αποφοίτησε από το Πανεπιστήμιο του Τοχόκου με πτυχίο ηλεκτρολόγου μηχανικού το 1983, στη συνέχεια εντάχθηκε στην Εταιρία Shimadzu, όπου ασχολήθηκε μετην ανάπτυξη φασματογράφων μάζας.[6]
Για αναλύσεις φασματομετρίας μάζας ενός μακρομορίου, όπως μια πρωτεΐνη, ο αναλύτης πρέπει να ιονιστεί καινα εξατμιστεί με ακτινοβολία λέιζερ. Το πρόβλημα είναι ότι η άμεση ακτινοβόληση ενός έντονου παλμού λέιζερ σε ένα μακρομόριο προκαλεί διάσπαση του αναλύτη σε μικροσκοπικά θραύσματα και απώλεια της δομής του. Τον Φεβρουάριο του 1985, ο Τανάκα διαπίστωσε ότι μετη χρήση ενός μείγματος εξαιρετικά λεπτόκοκκης μεταλλικής σκόνης σε γλυκερίνη ως μήτρα, ένας αναλύτης μπορεί να ιονιστεί χωρίς να χάσει τη δομή του. Η εργασία του κατατέθηκε ως αίτηση για δίπλωμα ευρεσιτεχνίας το 1985 και μετά τη δημοσιοποίηση της αίτησης για δίπλωμα ευρεσιτεχνίας αναφέρθηκε στο ετήσιο συνέδριο της Εταιρείας Φασματομετρίας Μάζας της Ιαπωνίας που πραγματοποιήθηκε στο Κιότο, τον Μάιο του 1987 και έγινε γνωστή ως μαλακή εκρόφηση με λέιζερ (SLD)[7].
Ωστόσο, υπήρξαν κάποιες επικρίσεις σχετικά μετη βράβευσή του, οι οποίες ανέφεραν ότι η συμβολή δύο Γερμανών επιστημόνων, του Φραντς Χίλενκαμπ καιτου Μίχαελ Κάρας, ήταν επίσης αρκετά σημαντική γιαναμην απορριφθεί, και ως εκ τούτου θα έπρεπε να συμπεριληφθούν και αυτοί ως βραβευθέντες.[8][9] Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι ανέφεραν για πρώτη φορά το 1985 μια μέθοδο, με υψηλότερη ευαισθησία χρησιμοποιώντας μια μικρή οργανική ένωση ως μήτρα, την οποία ονόμασαν MALDI (εκρόφηση/ιονισμός με λέιζερ υποβοηθούμενη από μήτρα)[10]. Επίσης, η SLD του Τανάκα δεν χρησιμοποιείται σήμερα γιατην ανάλυση βιομορίων, ενώ η MALDI χρησιμοποιείται ευρέως στα ερευνητικά εργαστήρια φασματομετρίας μάζας. Ωστόσο, ενώ το MALDI αναπτύχθηκε πριν από το SLD, δεν χρησιμοποιήθηκε γιατον ιονισμό πρωτεϊνών παρά μόνο μετά την έκθεση του Τανάκα[11].
Την ίδια χρονιά που απέσπασε το βραβείο Νόμπελ (2002), ο Τανάκα τιμήθηκε ως πρόσωπο ιδιαίτερης πολιτιστικής αξίας καιτου απονεμήθηκε επίσης το ιαπωνικό πολιτιστικό παράσημο[12]. Ανακηρύχθηκε επίτιμος διδάκτορας του Πανεπιστημίου Τοχόκου και, το 1989, του απονεμήθηκε το βραβείο της Ιαπωνικής Εταιρείας Φασματομετρίας Μάζας και, το 2003, ειδικό βραβείο από την ίδια εταιρεία. Το 2006, έγινε μέλος της Ιαπωνικής Ακαδημίας.
Το 2009 έγινε επισκέπτης καθηγητής στην Ιατρική Σχολή τουΠανεπιστημίου του Τόκιο.
1989 - Βραβείο της Εταιρείας Φασματομετρίας Μάζας της Ιαπωνίας
↑Karas, M.; Bachmann, D.; Hillenkamp, F. (1985). «Influence of the Wavelength in High-Irradiance Ultraviolet Laser Desorption Mass Spectrometry of Organic Molecules». Anal. Chem.57 (14): 2935–9. doi:10.1021/ac00291a042.