* Οι συμμετοχές καιταγκολ στις προηγούμενες ομάδες υπολογίζονται μόνο γιατα εγχώρια πρωταθλήματα.
† Συμμετοχές (Γκολ).
ΟΝάντορ Χιντεγκούτι (ουγγρικά: Nándor Hidegkuti, 3 Μαρτίου 1922 – 14 Φεβρουαρίου 2002), ήταν Ούγγρος διεθνής ποδοσφαιριστήςκαι προπονητής. Αγωνίστηκε ως κεντρικός επιθετικός κυρίως γιατηνΜΤΚ Βουδαπέστης, ενώ ήταν βασικό στέλεχος της εθνικής Ουγγαρίας της δεκαετίας του 1950. Ένας ιδιαίτερα αποτελεσματικός σκόρερ, σημείωσε 523 γκολ σε επίσημους αγώνες και περισσότερα από 1.000 συμπεριλαμβανομένων καιτων φιλικών.[1]
Ο Χιντεγκούτι γεννήθηκε από οικογένεια αστικής τάξης στηΒουδαπέστη (η μητέρα του είχε ανώτερη θέση σε εργοστάσιο καιο πατέρας του υπήρξε στρατιωτικός ήρωας τουΠρώτου Παγκοσμίου Πολέμου) και άρχισε να παίζει σε μικρούς συλλόγους σε περιφερειακό επίπεδο σε ηλικία 16 ετών.[2]Το μεγάλο βήμα στην καριέρα του ήρθε το 1946, όταν μεταγράφηκε στηΜΤΚ Βουδαπέστης. Μετην πολιτική αλλαγή του 1949 ηΜΤΚ υπέστη αλλαγές κυρίως στο όνομά της και αρχικά έγινε Textiles SE, μετά Bástya SE, στη συνέχεια Vörös Lobogó SEκαι τελικά επέστρεψαν στο MTK. Η δεκαετία του 1950 αποδείχθηκε επιτυχημένη εποχή γιατον σύλλογο. Ο Χιντεγκούτι αγωνίστηκε ως κεντρικός επιθετικός καιμε προπονητή τονΜάρτον Μπούκοβι ανταγωνίστηκε τηΧόνβεντπου είχε συγκεντρώσει τα σημαντικότερα στελέχη της εθνικής ομάδας και κατέκτησε τρεις τίτλους στο πρωτάθλημα, ένα Ουγγρικό Κύπελλο και ένα Κύπελλο Μιτρόπα.[3][4]Το 1955 στον τελικό του Κυπέλλου Μιτρόπα σημείωσε χαττρικμε αντίπαλο τηΝτούκλα Πράγας, στην πρώτη από τις δύο νίκες (6–1) στην άνετη επικράτηση του τίτλου.[5] Στις 9 Ιανουαρίου 1955 στο πιο εντυπωσιακό παιχνίδι στην ιστορία του πρωταθλήματος Ουγγαρίας η Χόνβεντ νίκησε τηνΜΤΚ Βουδαπέστης με 9–7 με τέσσερα τέρματα του Χιντεγκούτι και ίσο αριθμό από τοΦέρεντς Πούσκας.[6][7]Το 1955–56, ως Vörös Lobogó SE, αγωνίστηκε επίσης στοπρώτο Ευρωπαϊκό Κύπελλο Πρωταθλητριών. Ο Χιντεγκούτι σκόραρε δύο φορές καθώς νίκησαν τηνΆντερλεχτμε 10–4 συνολικά στον πρώτο γύρο.[8] Έκλεισε την καριέρα τουτο 1958 παραμένοντας στην Ουγγαρία μετά τηνΟυγγρική Επανάσταση του 1956 έχοντας σημειώσει γιατηΜΤΚ περισσότερα από 500 γκολ, από τα οποία τα 283 σε 355 επίσημους αγώνες και 371 τέρματα πρωταθλήματος, από τα οποία τα 270 στην πρώτη κατηγορία.[2]
Κατά τη δεκαετία του 1950 ήταν σημαντικό μέλος της θρυλικής Εθνικής Ουγγαρίας, που συμπεριλάμβανε παίκτες όπως οι Πούσκας, Σάντορ Κότσις, Γιόζεφ ΜπόζικκαιΖόλταν Τσίμπορ γνωστής ως «Μαγικοί Μαγυάροι». Σκόραρε μόλις σε οκτώ λεπτά στο διεθνές ντεμπούτο του εναντίον της Ρουμανίαςκαι αργότερα πρόσθεσε ένα δεύτερο στο δρόμο γιατη νίκη με 7–2. Εκείνη την ημέρα, τοτην επιτυχία τουστο σκοράρισμα συνάντησε ο Πούσκας, ο οποίος είχε κάνει το ντεμπούτο τουγιατην εθνική ομάδα τον προηγούμενο μήνα. Όμως, όντας πέντε χρόνια μεγαλύτερος από τον Πούσκας, ο Χιντεγκούτι έγινε τελικά γνωστός ως Öreg - παλιός, γέρος - από τους διεθνείς συναδέλφους του.[9]
Μεταξύ 1945 και 1958, ο Χιντεγκούτι έκανε 69 εμφανίσεις και σημείωσε 39 γκολ γιατην Ουγγαρία. Δύο χρόνια αργότερα μετά το ντεμπούτο του, στις 17 Αυγούστου 1947, έκανε τη δεύτερη διεθνή του εμφάνιση και σημείωσε χαττρικ απέναντι στηΒουλγαρία. Στις 18 Νοεμβρίου 1951 σημείωσε ένα ακόμα χαττρικ κατά της Φινλανδίας.[10][11]Παρ' αυτά δεν ήταν βασικός μέχρι το 1952 έχοντας ισχυρό ανταγωνισμό στη θέση τουκαι στους μέχρι τότε αγώνες συχνά αγωνιζόταν ως δεξιός ακραίος επιθετικός.[3][12] Έγινε σημαντικός παίκτης στη «Χρυσή Ομάδα» αγωνιζόμενος ως «ψευδές 9» (false 9). Στη δεκαετία του 1950 η συντριπτική πλειοψηφία των ομάδων του παγκοσμίου ποδοσφαίρου χρησιμοποιουσε ακόμη τον παραδοσιακό σχηματισμό WM. Ο Χιντεγκούτι ήταν ο πρώτος Ευρωπαίος που λειτούργησε διαφορετικά κάτω από τις οδηγίες τόσο του Μπούκοβι (που θεωρείται ο «πατέρας» της εφαρμογής), όσο του ομοσπονδιακού τεχνικού Γκούσταβ Σέμπες:[13] έρχονταν προς τα πίσω όταν αναπτυσσόταν η ομάδα επιτρέποντας στους υπόλοιπους να εκμεταλλευτούν το χώρο και κυρίως τους Πούσκας και Κότσις. Εκείνη την εποχή ήταν μία επαναστατική τακτική, που απαιτούσε από τον κεντρικό επιθετικό να έχει εξαιρετικό έλεγχο μπάλας, δεξιότητες πασαρίσματος και επίγνωση θέσης. Ήταν οι αρχές της εφαρμογής του συστήματος 4–2–4 που επικράτησε στα τέλη της δεκαετίας του 1950.[9][14][15] Παρά τη σημασία της παρουσίας τουστην ανάπτυξη του παιχνιδιού της εθνικής ομάδας καιτον απαράμιλλο τρόπο λειτουργίας του συχνά υποτιμάται ιστορικά.[16][17]
Στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Ελσίνκι το 1952, οι «Μαγικοί Μαγυάροι» κέρδισαν εύκολα το χρυσό μετάλλιο με πέντε νίκες σε ισάριθμους αγώνες, νικώντας στον ημιτελικό την κάτοχο του τίτλου Σουηδίαμε 6–0 (όπου σημείωσε το μοναδικό του τέρμα στη διοργάνωση) καιστον τελικό τηΓιουγκοσλαβίαμε 2–0.[4][18]Το1953ο Χιντεγκούτι ήταν από τους πρωταγωνιστές της ιστορικής νίκης των Μαγυάρων επί της ΑγγλίαςστοΛονδίνομε 6–3 σημειώνοντας τρία γκολ (το πρώτο στα 50 δευτερόλεπτα από την έναρξη), σε συνάντηση που τότε ονομάστηκε «ο αγώνας του αιώνα».[19][20][21]Σε ένα αγώνα με συντριπτική υπεροχή των Ούγγρων (35 τελικές προσπάθειες έναντι 6 των γηπεδούχων), ο Χιντεγκούτι σημείωσε το τελευταίο γκολ μετά από μια άριστη συνεργασία με 10 πάσες μεταξύ των συμπαικτών του. [22] Μέχρι τότε η Αγγλία μετρούσε 81 νίκες σε 124 εντός έδρας αγώνες.[4]Ο κεντρικός μέσος Χάρι Τζόνσον που είχε αναλάβει τη φρούρησή του, δεν ήταν σίγουρος ανθα ακολουθούσε το Χιντεγκούτι ή θα έμενε στη θέση του, και ως εκ τούτου παρασύρθηκε σε όλο το γήπεδο από τη διαρκή κίνηση του Ούγγρου. Ο χώρος που άφησε στην καρδιά της άμυνας εκμεταλλεύτηκαν πλήρως ο Πούσκας καιο Κότσις.[3][13][23]Ο Τζόναθαν Ουίλσον (Jonathan Wilson) στο βιβλίο τουRevolution on the Turf έγραψε χαρακτηριστικά: «Ήταν ο Χιντεγκούτι που κατέστρεψε την Αγγλία». Ήταν η πρώτη ήττα των Άγγλων στην έδρα τους από μιαμη βρετανική ομάδα, και ακολουθήθηκε από τη συντριβή τους στη Βουδαπέστη μετά από λίγους μήνες με 7–1. Ο αντικαταστάτης του Τζόνστον, Σιντ Όουεν, έλαβε εντολή από τον προπονητή της Αγγλίας, ναμην ακολουθήσει τον Χιντεγκούτι, αφήνοντας το καθήκον νατον πάρει στα άκρα, χωρίς όμως ουσιαστικό αποτέλεσμα. ΟΤομ Φίνεϊ δήλωσε χαρακτηριστικά: «Λυπήθηκα γιατον Όουεν, που προσπαθούσε να σταματήσει την επίθεση από τον Χιντεγκουτι, τον Πούσκας καιτον Κότσις. Τι τρομακτική εμπειρία για εκείνον μόλις στη δεύτερη διεθνή του εμφάνιση».[16]
Η Εθνική Ουγγαρίας μετά τη λήξη του τελικού των Ολυμπιακών Αγώνων του 1952. Ο Χιντεγκούτι είναι τρίτος από δεξιά
ΣτοΠαγκόσμιο Κύπελλο του 1954η Ουγγαρία ήταν το απόλυτο φαβορί διαθέτοντας τηνγια πολλούς καλύτερη ομάδα όλων των εποχών σε σειρά ετών.[24][25][26]Στον αγώνα του πρώτου γύρου οι Ούγγροι είχαν συντρίψει τους Γερμανούς με 8–3 με δύο τέρματα του Χιντεγκούτι, ο οποίος σκόραρε και στους δύο αγώνες με αντίπαλο τη φιναλίστ της προηγούμενης διοργάνωσης (ΒραζιλίακαιΟυρουγουάη).[9][10]Η ήττα όμως στον τελικό από τηΔυτική Γερμανία έμεινε γνωστή ως το «Θαύμα της Βέρνης».[27][28]Οι φήμες ότι η απόδοση των Γερμανών δεν ήταν φυσική αλλά ότι οι παίκτες ήταν ντοπαρισμένοι έκαναν άμεσα την εμφάνισή τους. Μισό αιώνα αργότερα γίνονταν έρευνες γιατα όσα συνέβησαν σε εκείνο τον τελικό: η γερμανική Ολυμπιακή Επιτροπή το 2010 αποκάλυψε ότι οι παίκτες είχαν ντοπαριστεί με περβιτίνη, μία μεθαμφεταμίνη επίσης γνωστής ως «φάρμακο του στρατιώτη»,[29][30][31] γεγονός που αποδείχθηκε ότι βρισκόταν στα πλαίσια μακροχρόνιου προγράμματος ντόπινγκ των Γερμανών από τη δεκαετία του 1940.[32] Αξίζει να σημειωθεί ότι ηFIFA καθιέρωσε το έλεγχο ντόπινγκ στοΠαγκόσμιο Κύπελλο του 1966. Ο Χιντεγκούτι συμπεριλήφθηκε στην καλύτερη ενδεκάδα της διοργάνωσης.[33]
Το τελευταίο του παιχνίδι μετην εθνική Ουγγαρίας (69 αγώνες, 39 τέρματα) ήταν στοΠαγκόσμιο Κύπελλο του 1958με αντίπαλο τοΜεξικόστη νίκη της ομάδας τουμε 4–0.[10] Κατά τη διάρκεια της καριέρας του σημείωσε συνολικά 523 γκολ σε 674 επίσημους αγώνες και συμπεριλαμβανομένων καιτων φιλικών τουλάχιστον 1.043.[1]
Μετά το τέλος της ποδοσφαιρικής του καριέρας ασχολήθηκε μετην προπονητική, αναλαμβάνοντας πρώτα τηΜΤΚ ως βοηθός προπονητής το 1959. Ακολούθησε ηΦιορεντίνα, στη οποία πήγε ως βοηθός το Νοέμβριο του 1960 αλλά ανέλαβε ως πρώτος προπονητής από τον Ιανουάριο του 1961. Μετην Φιορεντίνα κατέκτησε τοΚύπελλο Κυπελλούχωντο 1961 και έφτασε στον τελικό του Κυπέλλου Ιταλίας την ίδια χρονιά, οδηγώντας την ομάδα στη νίκη με 2–0 επί της Λάτσιοκαιτην κατάκτηση του τροπαίου.[34] Επέστρεψε στην Ουγγαρία στις αρχές του 1963 και οδήγησε τηνΓκιόρι ΕΤΟστον πρώτο τίτλο πρωταθλήματος στην ιστορία του συλλόγου την ίδια χρονιά.[35] Εφαρμόζοντας τις πειθαρχημένες τακτικές που έμαθε στην Ιταλία, με μεγάλη έμφαση στην άμυνα, κατάφερε να ανεβάσει την ομάδα από την έκτη θέση της προηγούμενης χρονιάς στο πρωτάθλημα. Την επόμενη σεζόν στο Κύπελλο Πρωταθλητριών Ευρώπης, η Γκιόρι ΕΤΟ έφτασε μέχρι τα ημιτελικά, όπου αποκλείστηκε από τηΜπενφίκα.[36]Τη μεγαλύτερη συγκομιδή τίτλων είχε μετηνΑλ Αχλί, μετην οποία κατέκτησε πέντε πρωταθλήματα Αιγύπτου και ένα Κύπελλο.[3]
Μετά το θάνατό του, το 2002 ηΜΤΚ Βουδαπέστης μετονόμασε την έδρα της σε «Στάδιο Νάντορ Χιντεγκούτι» προς τιμήν του, ενώ το 2023 ένα άγαλμά του εγκαινιάστηκε στην είσοδο.[37]
↑«FIFA World Cup All Star teams» (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Ιουνίου 2016. Ανακτήθηκε στις 27 Μαΐου 2020.CS1 maint: Unfit url (link)
.jpg)
.jpg)
