ΟΝίκος Τεμπονέρας (1954 - Πάτρα, 8 Ιανουαρίου 1991) ήταν καθηγητής μαθηματικώνστη δευτεροβάθμια εκπαίδευση, ενταγμένος στηναριστεράκαι στέλεχος τουΕργατικού Αντιιμπεριαλιστικού Μετώπου (ΕΑΜ). Το όνομά του έγινε γνωστό στο πανελλήνιο, όταν δολοφονήθηκε κατά τη διάρκεια των μαθητικών κινητοποιήσεων της περιόδου 1990-91.
Ο Νίκος Τεμπονέρας ήταν ο πρώτος νεκρός στη διάρκεια τωνμαθητικών κινητοποιήσεων ενάντια στο νομοσχέδιο του τότε Υπουργού Παιδείας Βασίλη Κοντογιαννόπουλου· ακολούθησαν τέσσερα θύματα στηνΑθήνα από πυρκαγιά που εκδηλώθηκε στο κατάστημα Κ. Μαρούσης στη διάρκεια διαδήλωσης.[1] Δράστης της δολοφονίας ήταν ο Γιάννης Καλαμπόκας, δημοτικός σύμβουλος της Νέας Δημοκρατίαςστην Πάτρα και πρόεδρος της τοπικής ΟΝΝΕΔ. Η δολοφονία έγινε στις 8 Ιανουαρίου 1991. Ο Καλαμπόκας χτύπησε θανάσιμα τον Τεμπονέρα με λοστό στο κεφάλι στη διάρκεια βίαιων επεισοδίων που σημειώθηκαν στο υπό κατάληψη Σχολικό Συγκρότημα 3ου & 7ου Γυμνασίου και Λυκείου Πάτρας στηνπλατεία Βουδ. Ο Καλαμπόκας επικεφαλής των ομάδων αυτών μαζί με τους Μυλωνά, Σπίνο, Γραμματίκα, Γραμματικόπουλο, με λοστούς και ρόπαλα επιχείρησαν να σπάσουν τη κατάληψη, την οποία υποστήριζαν αρκετοί γονείς και καθηγητές, μεταξύ των οποίων καιο δολοφονηθείς Τεμπονέρας, ιδιαίτερα αγαπητός, σύμφωνα με τις μετέπειτα μαρτυρίες και καταθέσεις, στους μαθητές του.[2]
Το μνημείο γιατον Τεμπονέρα στο σημείο που δολοφονήθηκε έξω από το 3ο Γυμνάσιο Πάτρας.
Η δολοφονία του Τεμπονέρα, η οποία συνέβη σε μία περίοδο οξείας πολιτικής αντιπαράθεσης, ξεσήκωσε κύμα διαδηλώσεων και διαμαρτυριών σε όλη τηνΕλλάδα. Την επαύριο της δολοφονίας του, ο υπουργός Παιδείας Κοντογιαννόπουλος παραιτήθηκε καιη πρόταση νόμου για τις μεταρρυθμίσεις στηνπαιδεία αποσύρθηκε.
Ο Καλαμπόκας δικάστηκε στοΒόλο έχοντας ως συνηγόρους υπεράσπισής του τρία κορυφαία ονόματα του τότε νομικού κόσμου, όλους προερχόμενους πολιτικά από το χώρο της ΝΔ.και συγκεκριμένα τους Απόστολο Ανδρεουλάκο, Κώστα Κωνσταντινίδη (καθηγητής Ποινικού Δικαίου), γνωστός από τη δίκη γιατοΣκάνδαλο Κοσκωτά όπου συμμετείχε ως δημόσιος κατήγορος) καιΕπαμεινώνδα Ζαφειρόπουλο (πρώην πρόεδρος τουΔΣΑ). Καταδικάστηκε πρωτόδικα για ανθρωποκτονία εκ προθέσεως σε ισόβια κάθειρξη (απόφαση 22-24/93 ΜΟΔ Βόλου) ενώ αργότερα η ποινή του μειώθηκε σε 17 χρόνια και 3 μήνες (απόφαση 59/94 ΜΟΕ Λάρισας)[3]και, τελικώς, ύστερα από αναίρεση της απόφασης από τον Άρειο Πάγο, σε 16 χρόνια και 9 μήνες. Αποφυλακίστηκε στις 2 Φεβρουαρίουτου1998, έχοντας εκτίσει τα 2/5 της ποινής πουτου επιβλήθηκε[4].
Το τότε Σχολικό Συγκρότημα 3ου & 7ου Γυμνασίου και Λυκείου Πάτρας καινυν 3ο Γυμνάσιο Πάτρας τόπος δολοφονίας του Τεμπονέρα καθώς καιτα 2ο λύκειο Ιλίου και 3ο γυμνάσιο Ιλίου, σήμερα φέρουν το όνομά του. Επίσης το όνομά του δόθηκε σεμια σήραγγα της Ολυμπίας Οδού κοντά στην Πάτρα, ενώ το Αμφιθέατρο του 1ου Λυκείου Ταύρου Αττικής ονομάζεται "Νίκος Τεμπονέρας".
