Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές.Βοηθήστε συνδέοντας το κείμενο με τις πηγές χρησιμοποιώντας παραπομπές, ώστε να είναι επαληθεύσιμο. Το πρότυπο τοποθετήθηκε χωρίς ημερομηνία. Γιατη σημερινή ημερομηνία χρησιμοποιήστε: {{χωρίς παραπομπές|22|06|2024}}
Γερμανικό επιβατηγό και μεταγωγικό αεροπλάνο Junkers W-33 της περιόδου του Μεσοπολέμου. Ήταν φτιαγμένο σχεδόν εξ ολοκλήρου από ντουραλουμίνιο.
Τοντουραλουμίνιο είναι η παλαιά εμπορική ονομασία ομάδας κραμάτωναλουμινίου–χαλκούπου παρουσιάζουν αυξημένη μηχανική αντοχή μετά από βαφήκαι αργή κατακρήμνιση νέας φάσης (κατακρήμνιση λόγω γήρανσης). Εκτός από 3,5–5,5% κ.β. χαλκό, το ντουραλουμίνιο περιέχει επίσης περίπου 0,25–1,5% κ.β. μαγγάνιοκαι περίπου 0,5% κ.β. μαγνήσιο.
Το ντουραλουμίνιο ανακαλύφθηκε από τονγερμανόχημικόκαιμεταλλουργόΆλφρεντ Βιλμ (Alfred Wilm: 1869–1937), που εργάζονταν από το1902στην παραγωγή νέων κραμάτωνγια λογαριασμό τουΓερμανικού Στρατού. Ένα Σάββατο τουΣεπτεμβρίουτου1906, οΒιλμ ζήτησε από τον βοηθό τουνα κάνει μία δοκιμή σκληρότητας σε ένα κράμαAl–Cu–Mn–Mgπου μόλις είχε υποβάλει σεβαφή (απότομη ψύξη από την θερμοκρασία ερυθροπύρωσης). Ο βοηθός τουΒιλμ βιάζονταν να φύγει και έκανε στα γρήγορα τη δοκιμή, η οποία έδωσε μία τιμή ελαφρώς υψηλότερη από την σκληρότητα του καθαρού αλουμινίου. Την Δευτέρα, ο βοηθός τουΒιλμ επανέλαβε την ίδια δοκιμή και, προς μεγάλη έκπληξη του ίδιου καιτου προϊσταμένου του, το υλικό έδωσε μία τιμή σκληρότητας κατά πολύ υψηλότερη από την σκληρότητα του καθαρού αλουμινίου. Τοκράμα είχε σκληρύνει στις 48 ώρες περίπου που μεσολάβησαν ανάμεσα στην πρώτη καιτη δεύτερη δοκιμή σκληρότητας.
Το1910, ξεκίνησε η βιομηχανική παραγωγή τουκράματοςστα χυτήρια της εταιρείας Dürener Metallwerke AG στο Ντύρεν (Düren) της Ρηνανίας. Η εταιρεία αυτή ονόμασε το νέο κράμαduralumin, μιας και ήδη διέθετε στην αγορά και άλλα κράματαμετην εμπορική ονομασία Durana-Metalle (επρόκειτο γιακρατερώματαπου περιείχαν καισίδηρογιανα είναι πιο ευκατέργαστα σε χαμηλές θερμοκρασίες).
Η ανακάλυψη του νέου ελαφριού και ανθεκτικού κράματος έγινε γρήγορα γνωστή καιτο1910, ηβρετανική εταιρεία Βίκερς (Vickers Sons & Maxim Ltd.) άρχισε να κατασκευάζει αερόπλοια από ντουραλουμίνιο γερμανικής προέλευσης. Το ντουραλουμίνιο χρησιμοποιήθηκε γιατην κατασκευή αεροπλάνων από τονΑ΄ Παγκόσμιο Πόλεμοκαι εφεξής.
Το ντουραλουμίνιο περιέχει 3,5 έως 5,5% κ.β. χαλκό. Όταν τοκράμα θερμανθεί σε θερμοκρασία 500 με 500°C, οχαλκός διαλύεται πλήρως μέσα στοαργίλιο. Μετηνβαφήτου κράματος στονερό, τον αέρα ή άλλο μέσο, οχαλκός παραμένει σε διάλυση μέσα στο πλέγμα τουαργιλίουσεμια κατάσταση μετασταθούς ισορροπίας. Κατόπιν, μετην γήρανση τουκράματος, μέσα στους μεγάλους κόκκους (κρυστάλλους) τουαργιλίου αρχίζουν να κατακρημνίζονται ομοιόμορφα πολύ μικροί κόκκοι της φάσης θ, που είναι η διαμεταλλική ένωση CuAl2. Η φάση θ εμποδίζει την μετακίνηση των κρυσταλλικών διαταραχών και έτσι τοκράμα εμφανίζει εξαιρετική σκληρότητα. Αυτό το φαινόμενο της αύξησης της αντοχής με αργή κατακρήμνιση νέας λεπτομερούς φάσης αποκαλείται σκλήρυνση ή ισχυροποίηση με κατακρήμνιση λόγω γήρανσης.
Το ντουραλουμίνιο παρουσιάζει εξαιρετική αντοχή σε σύγκριση μετο καθαρό αλουμίνιο. Για παράδειγμα, τοόριο θραύσης (εφελκυστική αντοχή) ενός ντουραλουμινίου με 4% κ.β. Cuκαι 1% κ.β. Mn, είναι περίπου 450 MPa, όσο δηλαδή καιτο όριο θραύσης ορισμένων κοινών χαλύβων. Το όριο θραύσης του καθαρού αλουμινίου είναι μόλις 80 MPa. Επιπλέον, με πυκνότητα περίπου 2,7 g/cm3, το ντουραλουμίνιο είναι εξίσου ελαφρύ μετο καθαρό αλουμίνιοκαι σχεδόν τρεις φορές ελαφρύτερο από τονχάλυβα.
Σε σύγκριση μετο καθαρό αλουμίνιο, το ντουραλουμίνιο υστερεί ως προς την αντοχή στηνδιάβρωση. Ωστόσο, η αντοχή του ντουραλουμινίου βελτιώνεται σημαντικά με επικάλυψη και θερμική επικόλληση από λεπτό φύλλο καθαρού αλουμινίου (προϊόντα alclad). Η βελτίωση της αντοχής του ντουραλουμινίου μεανοδίωσηδεν ενδείκνυται, επειδή κατά τηνανοδίωση δημιουργούνται κενά γύρω από τα κατακρημνίσματα θ (CuAl2) καιτοκράμα χάνει την αντοχή τουσε κόπωση.
Το όνομα ντουραλουμίνιο χρησιμοποιείται πλέον μόνον για ιστορικούς λόγους. Τα σημερινά κράματαAl–Cu, εκτων οποίων ορισμένα αντιστοιχούν στο ντουραλουμίνιο των αρχών του 20ού αι., ανήκουν στην σειρά UNS A2XXX («σειρά 2000»). ΤακράματαAl–Cu, όπως τοΑ2014, τοΑ2024, τοΑ2218, τοΑ2219, κ.ά., βρίσκουν πολλές εφαρμογές στηναεροναυπηγική.
