Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές.Βοηθήστε συνδέοντας το κείμενο με τις πηγές χρησιμοποιώντας παραπομπές, ώστε να είναι επαληθεύσιμο. Το πρότυπο τοποθετήθηκε χωρίς ημερομηνία. Γιατη σημερινή ημερομηνία χρησιμοποιήστε: {{χωρίς παραπομπές|1|09|2024}}
Scrabble Junior για παιδιά
Τοσκραμπλ (αγγλικά: Scrabble) είναι επιτραπέζιο παιχνίδιλέξεων, ίσως τοπιο διάσημο στον κόσμο: αυτή τη στιγμή κυκλοφορεί σε περισσότερες από 120 χώρες και παίζεται σε 30 διαφορετικές γλώσσες. Τα πνευματικά δικαιώματα ανήκουν στην εταιρεία Hasbroγια τις ΗΠΑ (όπου δημιουργήθηκε το παιχνίδι) καιγιατονΚαναδάκαιστηMattelγια όλες τις υπόλοιπες χώρες.
Στόχος του παιχνιδιού είναι να συγκεντρώσει ο παίκτης τη μεγαλύτερη δυνατή βαθμολογία σχηματίζοντας λέξεις τις οποίες τοποθετεί σε ένα πίνακα σύμφωνα με προκαθορισμένους κανόνες. Οι λέξεις σχηματίζονται με γράμματα πουο παίκτης τραβάει από μία κληρωτίδα καιη αξία της κάθε λέξης καθορίζεται: α) από ταγράμματαπου περιέχει καιβ) από τη θέση στην οποία θα τοποθετηθεί. Αυτό σημαίνει ότι οι λέξεις δεν έχουν πάντα την ίδια αξία, εφόσον η επιλογή ορισμένων θέσεων στον πίνακα μπορεί να αυξήσει τη βαθμολογία τους.
Ο πίνακας αποτελείται από 15 Χ 15 = 225 τετράγωναστα οποία τοποθετούνται οι λέξεις, οριζόντια ή κάθετα. Τα χρωματιστά τετράγωνα (μπλε, γαλάζια, ροζκαι κόκκινα) είναι οι θέσεις που πολλαπλασιάζουν την αξία του γράμματος ή της λέξης που περνάει από αυτές.
Τα γράμματα δεν είναι ακριβώς τα ίδια σε όλες τις γλώσσες. Αυτό συμβαίνει αφενός γιατί τααλφάβηταδεν είναι ίδια και αφετέρου γιατί η αντιμετώπιση δεν είναι πάντα όμοια. Για παράδειγμα, στανορβηγικάδεν υπάρχουν τα γράμματα Q, X, Z, σταιταλικάδεν υπάρχουν τα J, K, W, X, Y, σταισπανικάτα συμπλέγματα CH, RR και LL θεωρούνται διαφορετικά γράμματα από τα C, H, R και L, σταγαλλικάκαισταρουμανικάδεν λαμβάνονται υπόψη τα διακριτικά σημάδια σε γράμματα όπως τα Ă, Â, É ή Ç, σταπορτογαλικάτο Ç χρησιμοποιείται ανεξάρτητα από το C κλπ. Επιπλέον, το παιχνίδι παίζεται με διαφορετικό αριθμό γραμμάτων σε κάθε γλώσσα, όπως βλέπουμε καιστον πίνακα που ακολουθεί:
103 γράμματα: Γαελική, Κροατική, Νορβηγική, Γερμανική (που μέχρι το 1990 είχε 119 γράμματα)
104 γράμματα: Αραβική, Ισλανδική, Ρωσική (που παλαιότερα είχε 126 γράμματα), Εβραϊκή (στην έκδοση της Μattel, στις ΗΠΑ όμως κυκλοφορεί μία ελαφρώς διαφορετική έκδοση της Hasbro), Ελληνική, Αγγλική
114 γράμματα: Πορτογαλική (που είναι καιη μόνη με τρεις μπαλαντέρ)
2 λευκά (χρησιμοποιούνται σαν μπαλαντέρ) που παίρνουν 0 πόντους
Όσο πιο συχνό είναι ένα γράμμα, τόσο μικρότερη είναι η αξία του: τα πολύ συχνά γράμματα, όπως τοΑ ή τοΕ, βαθμολογούνται με ένα πόντο, ενώ τα σπάνια, όπως τοΨ ή τοΘ, βαθμολογούνται με 10 πόντους. Οι μπαλαντέρ μπορούν να χρησιμοποιηθούν στη θέση οποιουδήποτε γράμματος χρειάζεται ο παίκτης γιανα σχηματίσει μια λέξη. Ο παίκτης που χρησιμοποιεί το μπαλαντέρ δηλώνει το γράμμα που επιθυμεί και αυτό παραμένει το ίδιο σε όλη τη διάρκεια της παρτίδας.
Το σκραμπλ είναι εφεύρεση του Αμερικανού αρχιτέκτοναΆλφρεντ Μόσερ Μπατςο οποίος, το 1931, αποφάσισε να δημιουργήσει ένα επιτραπέζιο παιχνίδιπουθα συνδυάζει γνώση και τύχη.[1]Η πρώτη έκδοση του παιχνιδιού, που ονομαζόταν "Lexico" είχε μόνο γράμματα, ενώ ο πίνακας πάνω στον οποίο τοποθετούνται οι λέξεις προστέθηκε μερικά χρόνια αργότερα. Οι πρώτες προσπάθειες του Μπατς για υλοποίηση της ιδέας του από κάποια εταιρεία κατασκευής παιχνιδιών απέτυχε. Έτσι, αποφάσισε να κατασκευάσει μερικά αντίγραφα του παιχνιδιού τα οποία άρχισε να μοιράζει καινα πουλάει μόνος τουσε γνωστούς και φίλους. Τελικά ο Μπατς εγκατέλειψε την ιδέα του παιχνιδιού, το οποίο ξεχάστηκε μέχρι το 1948. Τότε κυκλοφόρησε μία νέα έκδοση, με μικρές μετατροπές, τις οποίες είχε επιμεληθεί ο επιχειρηματίας Τζέιμς Μπρούνοτ. Μαζί μετην απόφασή τουνα αναλάβει τημαζική παραγωγήτου παιχνιδιού, ο Μπρούνοτ αποφάσισε καιγιατο καινούργιο του όνομα: Σκραμπλ.
Στο παιχνίδι μπορούν να πάρουν μέρος από δύο έως τέσσερις παίκτες. Ο παίκτης που παίζει πρώτος τραβάει από την κληρωτίδα εφτά γράμματα, μετα οποία προσπαθεί να σχηματίσει τη μεγαλύτερη δυνατή λέξη. Η πρώτη λέξη που τοποθετείται στον πίνακα πρέπει υποχρεωτικά να περάσει από το κεντρικό ροζ τετράγωνο, κάτι το οποίο αυτόματα διπλασιάζει την αξία της. Στη συνέχεια, ο παίκτης πρέπει να τραβήξει νέα γράμματα γιανα αντικαταστήσει αυτά που τοποθέτησε στον πίνακα, έτσι ώστε να έχει και πάλι στη διάθεσή του εφτά γράμματα. Οι παίκτες μπορούν να μείνουν με λιγότερα από εφτά γράμματα μόνο προς το τέλος του παιχνιδιού, όταν δεν υπάρχουν πια αρκετά γράμματα στην κληρωτίδα.
Ο επόμενος παίκτης μπορεί να προσθέσει τη δική του λέξη στον πίνακα, η οποία πρέπει υποχρεωτικά να έχει τουλάχιστον ένα γράμμα κοινό μετην προηγούμενη (ή, όταν υπάρχουν πολλές λέξεις, με κάποια από τις προηγούμενες) και μάλιστα έτσι ώστε στα σημεία επαφής να σχηματίζονται υπαρκτές λέξεις και όχι σύνολα γραμμάτων χωρίς νόημα. Κάθε φορά που παίζει ένας παίκτης βαθμολογείται για όλες τις νέες λέξεις που σχηματίζονται στον πίνακα μετον τρόπο αυτό.
Η βαθμολογία κάθε λέξης υπολογίζεται αθροίζοντας την αξία όλων των γραμμάτων της λέξης που σχηματίστηκε από τον παίκτη προσθέτοντας τους πόντους από τα τετράγωνα των επιπλέον βαθμολογιών.
Ανο παίκτης χρησιμοποιήσει καιτα εφτά γράμματα που έχει στη διάθεσή του, λέμε ότι έχει κάνει σκραμπλ. Το σκραμπλ πριμοδοτείται με 50 επιπλέον πόντους. Η μικρότερη βαθμολογία ενός σκραμπλ είναι 56 πόντοι: ένα τέτοιο σκραμπλ αποτελείται από τους δύο μπαλαντέρ και 5 γράμματα που βαθμολογούνται με ένα πόντο, ενώ συνδέεται με άλλη λέξη μέσω ενός γράμματος που δίνει ένα πόντο. Το ίδιο σκραμπλ στην πρώτη κίνηση (όπου διπλασιάζεται η αξία της λέξης) θα βαθμολογηθεί με 60 ή 62 πόντους.
Το σκραμπλ μετη μεγαλύτερη βαθμολογία στην πρώτη κίνηση είναι η λέξη ΕΞΥΨΩΘΩ, μετο δεύτερο ή το προτελευταίο γράμμα τοποθετημένο σε γαλάζιο τετράγωνο: η βαθμολογία είναι ((1 + (10 Χ 2) + 2 + 10 + 3 + 10 + 3) Χ 2) + 50 = 148 πόντοι. Αντίστοιχα σκραμπλ στηναγγλικήκαιστηγαλλική γλώσσα είναι οι λέξεις WHISKEY και WHISKYS, που βαθμολογούνται με 144 πόντους το καθένα.
Ο ίδιος συνδυασμός γραμμάτων μπορεί να δώσει ένα ή περισσότερα σκραμπλ. Σύμφωνα μετον κατάλογο των λέξεων επτά γραμμάτων[2]οι συνδυασμοί ΑΕΚΟΡΣΥκαιΑΑΚΟΡΣΤ δίνουν από 12 σκραμπλ ο καθένας, ενώ ο συνδυασμός ΑΙΕΣΤμε τους δύο μπαλαντέρ που διαθέτει το παιχνίδι δίνει 605 σκραμπλ.
Το παιχνίδι ολοκληρώνεται όταν ένας παίκτης δεν έχει πια γράμματα γιανα παίξει ή όταν κανένας από τους παίκτες δεν μπορεί να σχηματίσει νέες λέξεις μετα γράμματα που έχουν μείνει.
Η παραλλαγή αυτή δημιουργήθηκε το1970 από ένα Βέλγο δικηγόρο, τον Hippolyte Wouters και πήρε το όνομά της (duplicate, που σημαίνει διπλότυπο) από μία ανάλογη παραλλαγή τουμπριτζ. Είναι γνωστή στηνΟλλανδίακαιστηΡουμανία, κυρίως όμως στο γαλλόφωνο κόσμο, όπου είναι ιδιαίτερα δημοφιλής. Το βασικό χαρακτηριστικό της είναι ότι δίνει σε όλους παίκτες τις ίδιες ευκαιρίες με αποτέλεσμα να ελαχιστοποιεί τον παράγοντα τύχη. Ο κάθε παίκτης παίζει μόνος του παράλληλα με έναν ή περισσότερους (ακόμη και εκατοντάδες) άλλους παίκτες. Όλοι οι παίκτες χρησιμοποιούν τα ίδια γράμματα, τα οποία τραβάει ένας έφορος από την κληρωτίδα, και έχουν στη διάθεσή τους τον ίδιο χρόνο γιανα προτείνουν (γραπτώς) μία λέξη. Η καλύτερη λέξη τοποθετείται στον πίνακα καιτο παιχνίδι συνεχίζεται μετον τρόπο αυτό μέχρι να τελειώσουν τα γράμματα ή μέχρι κανένας από τους παίκτες ναμην μπορεί να σχηματίσει νέες λέξεις.
Το σούπερ σκραμπλ είναι μία παραλλαγή που κυκλοφόρησε από τη Hasbro το 2004 και μέχρι στιγμής παίζεται μόνο στην αγγλική γλώσσα. Η παραλλαγή αυτή παίζεται σε πίνακα των 441 θέσεων (21×21 τετράγωνα), ο οποίος κατασκευάζεται προσθέτοντας τετράγωνα γύρω από τον κλασικό πίνακα, έτσι ώστε να μπορεί κανείς να παίξει και κλασικό σκραμπλ. Το σούπερ σκραμπλ έχει 200 γράμματα, τα διπλά δηλαδή από το κλασικό, με διαφορετική όμως κατανομή. Αν παίζεται από δύο παίκτες, έχει πολύ μεγαλύτερη διάρκεια από το κλασικό σκραμπλ.
Στο αγωνιστικό σκραμπλ υπάρχουν κανονισμοί που καθορίζουν ποιοι τύποι λέξεων θεωρούνται αποδεκτοί καιποιοι όχι. Στις περισσότερες γλώσσες υπάρχουν λεξικά με βάση τα οποία κρίνονται οι λέξεις που προτείνουν οι παίκτες: γιανα είναι αποδεκτή μία λέξη πρέπει να περιέχεται σε ένα από αυτά τα λεξικά, για παράδειγμα το Official Scrabble Players Dictionary γιατην αγγλική γλώσσα ή το L'Officiel du Scrabble γιατη γαλλική.
