(Translated by https://www.hiragana.jp/)
Ολλανδία - Βικιπαίδεια Μετάβαση σしぐまτたうοおみくろん περιεχόμενο

Ολλανδία

Από τたうηいーた Βικιπαίδεια, τたうηいーたνにゅー ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Συντεταγμένες: 52°19′N 5°33′E / 52.317°N 5.550°E / 52.317; 5.550

Κάτω Χώρες
Nederland

Σημαία

Εθνόσημο
Εθνικό σύνθημα: "Je maintiendrai" (Γαλλικά)
"Ik zal handhaven" (Ολλανδικά)
(Θしーたαあるふぁ μείνω ανυποχώρητος)
Εθνικός ύμνος: Het Wilhelmus (Γουλιέλμος τたうοおみくろんυうぷしろん Νασσάου)
Τοποθεσία της χώρας σしぐまτたうοおみくろんνにゅー κόσμο
Ηいーた θέση της Ολλανδίας (σκούρο πράσινο)
-σしぐまτたうηいーたνにゅー Ευρωπαϊκή ήπειρο (πράσινο κかっぱαあるふぁιいおた σκούρο γがんまκかっぱρろーιいおた)
-σしぐまτたうηいーたνにゅー Ευρωπαϊκή Ένωση (πράσινο)
κかっぱαあるふぁιいおた μεγαλύτερη πόληΆμστερνταμ1
52°21′N 04°52′E / 52.350°N 4.867°E / 52.350; 4.867 (Άμστερνταμ)
Ολλανδικά
Κυρίαρχο κράτος
Βασίλειο τたうωおめがνにゅー Κάτω Χωρών
Βασιλευόμενη Κοινοβουλευτική Δημοκρατία
Γουλιέλμος-Αλέξανδρος
Νにゅーτたうιいおたκかっぱ Σχόοφ
Ανεξαρτησία

• Κηρύχθηκε
• Αναγνωρίστηκε
Ισχύον Σύνταγμα
Ογδοηκονταετής Πόλεμος (από τたうηいーたνにゅー Ισπανία)
26 Ιουλίου 1581
30 Ιανουαρίου 1648
1815 (αναθεωρήθηκε πολλές φορές, μみゅーεいぷしろん τελευταία τたうοおみくろん 2002)
 • Σύνολο
 • % Νερό
 • Σύνορα
Ακτογραμμή

41.543 km2 (133ηいーた)
18,41
1.027 km
451 km
Πληθυσμός
 • Εκτίμηση 7-2024 
 • Απογραφή 2011 
 • Πυκνότητα 

17.981.933[1] (70ηいーた) 
16.655.799[2]  
432,9 κατ./km2 (31ηいーた) 
ΑあるふぁΕいぷしろんΠぱい (ΙいおたΑあるふぁΔでるた)
 • Ολικό  (2016)
 • Κατά κεφαλή 

869,365 δισ. $[3]  
51.049 $[3]  
ΑあるふぁΕいぷしろんΠぱい (ονομαστικό)
 • Ολικό  (2016)
 • Κατά κεφαλή 

771,163 δισ. $[3]  
45.282 $[3]  
ΔでるたΑあるふぁΑあるふぁ (2021)Αύξηση 0,941[4] (10ηいーた) – πολύ υψηλός
ΝόμισμαΕυρώ2 (€ EUR)
 • Θερινή ώραCET (UTC +1)
(UTC +2)
ISO 3166-1NL
Internet TLD.nl κかっぱαあるふぁιいおた .eu ως μέλος της ΕいぷしろんΕいぷしろん
Οδηγούν σしぐまτたうαあるふぁδεξιά
Κωδικός κλήσης+31
1 Έδρα της κυβέρνησης ηいーた Χάγη.
2 Πぱいρろーιいおたνにゅー τたうοおみくろん 2001: Φιορίνι ή Γκίλντερ.

Ηいーた Ολλανδία (ολλανδικά: Nederland‎‎, προφέρεται: [ˈneːdərˌlɑnt]), επίσημα Κάτω Χώρες, είναι τたうοおみくろん ευρωπαϊκό τμήμα τたうοおみくろんυうぷしろん Βασιλείου τたうωおめがνにゅー Κάτω Χωρών (ολλανδικά: Koninkrijk der Nederlanden‎‎). Είναι πυκνοκατοικημένη χώρα πぱいοおみくろんυうぷしろん βρίσκεται σしぐまτたうηいーた Δυτική Ευρώπη, μみゅーεいぷしろん τρεις μικρές νησιωτικές περιοχές σしぐまτたうηいーたνにゅー Καραϊβική.[σしぐまμみゅー 1] Τたうοおみくろん 2024, είχε συνολικό πληθυσμό 17.981.933 κατοίκους,[1] σύμφωνα μみゅーεいぷしろん επίσημη εκτίμηση.

Ηいーた ευρέως διαδεδομένη ονομασία (Ολλανδία) προέκυψε από τたうηいーたνにゅー περιοχή της Ολλανδίας, σしぐまτたうηいーたνにゅー οποία περικλείονται δύο μόνο από τις δώδεκα επαρχίες τたうοおみくろんυうぷしろん κράτους τたうωおめがνにゅー Κάτω Χωρών. Ηいーた χώρα περιβάλλεται από τたうηいーた Βόρεια Θάλασσα, τたうοおみくろん Βέλγιο κかっぱαあるふぁιいおた τたうηいーた Γερμανία.

Ηいーた χώρα, πぱいοおみくろんυうぷしろん αποκαλείται σしぐまτたうαあるふぁ ολλανδικά Nederland κかっぱαあるふぁιいおた κυριολεκτικά σημαίνει Κάτω Χώρες, επηρεάζεται από τたうοおみくろん γεγονός ότι περίπου τたうοおみくろん 1/4 της χώρας βρίσκεται κάτω από τたうηいーた στάθμη της θάλασσας, μみゅーεいぷしろん μόνο τたうοおみくろん 50% της γης νにゅーαあるふぁ υπερβαίνει τたうοおみくろん ένα μέτρο πάνω από τたうηいーたνにゅー επιφάνεια της θάλασσας.[5] Οおみくろんιいおた περισσότερες από τις περιοχές πぱいοおみくろんυうぷしろん βρίσκονται κάτω από τたうοおみくろん επίπεδο της θάλασσας, είναι τεχνητές, ενώ 3.000 χιλιόμετρα φραγμάτων προστατεύουν τたうηいーた χώρα. Από τたうαあるふぁ τέλη τたうοおみくろんυうぷしろん 16οおみくろんυうぷしろん αιώνα, μεγάλες περιοχές (πόλντερ) έχουν ανακτηθεί από τたうηいーた θάλασσα κかっぱαあるふぁιいおた τις λίμνες, ενώ ανέρχονται σχεδόν σしぐまτたうοおみくろん 17% της τρέχουσας μάζας γης της χώρας. Μみゅーεいぷしろん πυκνότητα πληθυσμού περί τους 510 κατοίκους ανά τετραγωνικό χιλιόμετρο (Ιούλιος 2016), χωρίς νにゅーαあるふぁ περιλαμβάνονται οおみくろんιいおた περιοχές μみゅーεいぷしろん νερό, ηいーた Ολλανδία είναι μみゅーιいおたαあるふぁ πολύ πυκνοκατοικημένη χώρα. Μόνο τたうοおみくろん Μπανγκλαντές, ηいーた Νότια Κορέα κかっぱαあるふぁιいおた ηいーた Ταϊβάν έχουν μεγαλύτερο πληθυσμό κかっぱαあるふぁιいおた υψηλότερη πυκνότητα πληθυσμού. Πぱいαあるふぁρろー' όλα αυτά, ηいーた Ολλανδία είναι οおみくろん δεύτερος μεγαλύτερος εξαγωγέας τροφίμων κかっぱαあるふぁιいおた γεωργικών προϊόντων σしぐまτたうοおみくろんνにゅー κόσμο, μετά τις Ηνωμένες Πολιτείες.[6][7] Αυτό οφείλεται εいぷしろんνにゅー μέρει σしぐまτたうηいーた γονιμότητα τたうοおみくろんυうぷしろん εδάφους κかっぱαあるふぁιいおた σしぐまτたうοおみくろん ήπιο κλίμα.

Ηいーた Ολλανδία είναι ηいーた τρίτη αρχαιότερη χώρα σしぐまτたうοおみくろんνにゅー κόσμο πぱいοおみくろんυうぷしろん έχει εκλεγμένο κοινοβούλιο, ενώ από τたうοおみくろん 1848 κυβερνάται ως Βασιλευομένη Κοινοβουλευτική Δημοκρατία, οργανωμένη ως ενιαίο κράτος. Ηいーた Ολλανδία έχει μακρά ιστορία όσον αφορά τたうηいーたνにゅー κοινωνική ανοχή κかっぱαあるふぁιいおた θεωρείται γενικά ως μみゅーιいおたαあるふぁ φιλελεύθερη χώρα, αφού νομιμοποίησε τたうηいーたνにゅー άμβλωση, τたうηいーたνにゅー πορνεία κかっぱαあるふぁιいおた τたうηいーたνにゅー ευθανασία, διατηρώντας παράλληλα μみゅーιいおたαあるふぁ προοδευτική πολιτική γがんまιいおたαあるふぁ τたうαあるふぁ ναρκωτικά. Τたうοおみくろん 2001, έγινε ηいーた πρώτη χώρα σしぐまτたうοおみくろんνにゅー κόσμο πぱいοおみくろんυうぷしろん νομιμοποίησε τたうοおみくろんνにゅー γάμο ατόμων τたうοおみくろんυうぷしろん ίδιου φύλου.

Αψβουργικές Κάτω Χώρες (1519 - 1581)

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ηいーた καθημερινή ζωή κατά τたうηいーた «χρυσή εποχή» της Ολλανδίας
Οおみくろんιいおた ανεμόμυλοι Κίντερνταϊκ

Ηいーた ευρύτερη περιοχή της σημερινής Ολλανδίας, μαζί μみゅーεいぷしろん τたうοおみくろん σημερινό Βέλγιο, τたうοおみくろん Λουξεμβούργο κかっぱαあるふぁιいおた όμορα εδάφη, αναφέρεται ως μέρος τたうωおめがνにゅー Δεκαεπτά Επαρχιών τたうωおめがνにゅー Κάτω Χωρών, κατά τたうηいーた βασιλεία τたうοおみくろんυうぷしろん Καρόλου τたうοおみくろんυうぷしろん Ε΄, Άγιου Ρωμαίου Αυτοκράτορα κかっぱαあるふぁιいおた βασιλιά της Ισπανίας κατά τたうοおみくろんνにゅー 16οおみくろん αιώνα. Τたうοおみくろん 1568 είναι ηいーた αρχή τたうοおみくろんυうぷしろん ογδοηκονταετούς πολέμου μεταξύ τたうωおめがνにゅー επαρχιών αυτών κかっぱαあるふぁιいおた της Ισπανίας γがんまιいおたαあるふぁ τたうαあるふぁ κυριαρχικά δικαιώματα σしぐまεいぷしろん αυτές. Τたうοおみくろん 1579, τたうοおみくろん βόρειο τμήμα τたうωおめがνにゅー δεκαεπτά επαρχιών σχημάτισε τたうηいーたνにゅー Ένωση της Ουτρέχτης, ηいーた οποία ουσιαστικά αποτέλεσε μία συμφωνία αλληλοϋποστήριξης μεταξύ τους σしぐまτたうηいーたνにゅー άμυνα απέναντι σしぐまτたうοおみくろんνにゅー ισπανικό στρατό. Ηいーた Ένωση της Ουτρέχτης αναφέρεται κかっぱαあるふぁιいおた ως τたうοおみくろん πρώτο ιστορικό σημείο εμφάνισης τたうωおめがνにゅー Κάτω Χωρών ως ξεχωριστή θεσμική οντότητα. Τたうοおみくろん 1581 οおみくろんιいおた βόρειες επαρχίες υιοθέτησαν τたうηいーた Δήλωση της Άρνησης, μみゅーεいぷしろん τたうηいーたνにゅー οποία διακήρυξαν τたうηいーたνにゅー ανεξαρτησία τους κかっぱαあるふぁιいおた αποκήρυξαν τたうοおみくろんνにゅー Φίλιππο τたうοおみくろんνにゅー Β΄ της Ισπανίας. Οおみくろん αγώνας τたうωおめがνにゅー Ολλανδών ενάντια στους Ισπανούς επηρέασε τたうηいーた βασίλισσα Ελισάβετ ηいーた Α΄ της Αγγλίας, ηいーた οποία τたうοおみくろん 1585 υπέγραψε συνθήκη μαζί τους μみゅーεいぷしろん τたうηいーたνにゅー υπόσχεση αποστολής στρατού γがんまιいおたαあるふぁ τたうηいーたνにゅー υποστήριξή τους σしぐまτたうοおみくろんνにゅー πόλεμο γがんまιいおたαあるふぁ τたうηいーたνにゅー ανεξαρτησία τους. Τたうοおみくろんνにゅー Δεκέμβριο τたうοおみくろんυうぷしろん ίδιου έτους, σχεδόν 7.500 στρατιώτες έφτασαν σしぐまτたうηいーたνにゅー Ολλανδία από τたうηいーたνにゅー Αγγλία κάτω από τις διαταγές τたうοおみくろんυうぷしろん Ρόμπερτ Ντάντλεϊ, πρώτου κόμη τたうοおみくろんυうぷしろん Λέστερ. Οおみくろん αγγλικός στρατός όμως αναλώθηκε σしぐまεいぷしろん ανώφελες εκστρατείες σしぐまτたうηいーたνにゅー ευρύτερη περιοχή, χωρίς νにゅーαあるふぁ έχει κάποιο ουσιαστικό αντίκτυπο σしぐまτたうηいーたνにゅー ολλανδική εξέγερση. Οおみくろん Ντάντλεϊ επέστρεψε τたうοおみくろん 1586 σしぐまτたうηいーたνにゅー Ολλανδία μみゅーεいぷしろん στρατό, αλλά ούτε κかっぱαあるふぁιいおた τότε συνεισέφερε σしぐまεいぷしろん κάποιο σημαντικό αποτέλεσμα. Οおみくろん Φίλιππος οおみくろん Β΄ της Ισπανίας, γιος τたうοおみくろんυうぷしろん Καρόλου τたうοおみくろんυうぷしろん Ε΄, δでるたεいぷしろんνにゅー ήταν διατεθειμένος νにゅーαあるふぁ παραδώσει τις Κάτω Χώρες κかっぱαあるふぁιいおた οおみくろん πόλεμος συνεχίστηκε μέχρι κかっぱαあるふぁιいおた τたうοおみくろん 1648, όταν οおみくろん βασιλιάς Φίλιππος οおみくろん Δ΄ τελικά αναγνώρισε τたうηいーたνにゅー ανεξαρτησία τたうωおめがνにゅー επτά βορειοδυτικών επαρχιών της περιοχής μみゅーεいぷしろん τたうηいーた συνθήκη ειρήνης τたうοおみくろんυうぷしろん Μίνστερ. Τμήματα τたうωおめがνにゅー νότιων επαρχιών παρέμειναν σしぐまτたうηいーたνにゅー κατοχή τたうωおめがνにゅー Ολλανδών κかっぱαあるふぁιいおた έτσι αποτέλεσαν κかっぱαあるふぁιいおた αυτά μέρος τたうοおみくろんυうぷしろん νέου ανεξάρτητου κράτους.

Ολλανδική Δημοκρατία (1581–1795)

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μετά τたうηいーたνにゅー ανακήρυξη της ανεξαρτησίας τους οおみくろんιいおた επαρχίες Ολλανδία, Ζηλανδία, Χρόνινγκεν, Φρίσλαντ, Ουτρέχτη, Οφεράισσελ κかっぱαあるふぁιいおた Χέλρε σχημάτισαν μία συνομοσπονδία γνωστή ως ηいーた Δημοκρατία τたうωおめがνにゅー Επτά Ενωμένων Κάτω Χωρών. Όλες οおみくろんιいおた επαρχίες παρέμειναν αυτόνομες κかっぱαあるふぁιいおた είχαν τたうηいーた δική τους κυβέρνηση, τたうηいーたνにゅー πολιτεία της επαρχίας, όπως έμεινε γνωστή. Ηいーた κυβέρνηση της συνομοσπονδίας κかっぱαあるふぁιいおた οおみくろんιいおた ύπατοι κυβερνήτες τたうωおめがνにゅー επαρχιών είχαν έδρα τたうηいーた Χάγη, ενώ αποτελούνταν από αντιπροσώπους τたうωおめがνにゅー μελών της συνομοσπονδίας. Ηいーた αραιοκατοικημένη περιοχή Ντρέντε ήταν μέρος της δημοκρατίας, αあるふぁνにゅー κかっぱαあるふぁιいおた δでるたεいぷしろんνにゅー θεωρούνταν επαρχία. Ηいーた Ντρέντε είχε τους δικούς τους αξιωματούχους, αλλά οおみくろん κυβερνήτης της διορίζονταν από τους ύπατους κυβερνήτες. Παράλληλα, ηいーた δημοκρατία κατείχε κかっぱαあるふぁιいおた ορισμένες περιοχές εκτός τたうωおめがνにゅー παραδοσιακών συνόρων τたうωおめがνにゅー επαρχιών, γνωστές ως Γενικές Εκτάσεις, οおみくろんιいおた οποίες διοικούταν απευθείας από τους ύπατους κυβερνήτες, χωρίς δικούς τους αντιπροσώπους ή εξουσία. Ηいーた πλειοψηφία τたうωおめがνにゅー περιοχών αυτών είχε καταληφθεί από τους Ολλανδούς κατά τたうηいーた διάρκεια τたうοおみくろんυうぷしろん ογδοηκονταετούς πολέμου κかっぱαあるふぁιいおた κατοικούνταν κυρίως από καθολικούς. Οおみくろんιいおた περιοχές αυτές αποτελούσαν μみゅーιいおたαあるふぁ ουδέτερη ζώνη ανάμεσα σしぐまτたうηいーた δημοκρατία κかっぱαあるふぁιいおた τις νότιες Κάτω Χώρες.

Ηいーた ολλανδική αυτοκρατορία αναπτύχθηκε κかっぱαあるふぁιいおた σταδιακά εξελίχθηκε σしぐまεいぷしろん μみゅーιいおたαあるふぁ από τις μεγαλύτερες ναυτικές κかっぱαあるふぁιいおた οικονομικές δυνάμεις τたうοおみくろんυうぷしろん 17οおみくろんυうぷしろん αιώνα. Σしぐまτたうηいーたνにゅー ονομαζόμενη ολλανδική Χρυσή Εποχή ιδρύθηκαν αποικίες κかっぱαあるふぁιいおた εμπορικοί σταθμοί σしぐまεいぷしろん όλο τたうοおみくろんνにゅー κόσμο. Ηいーた εγκατάσταση τたうωおめがνにゅー Ολλανδών σしぐまτたうηいーた βόρεια Αμερική ξεκίνησε μみゅーεいぷしろん τたうηいーたνにゅー ίδρυση τたうοおみくろんυうぷしろん οικισμού Νέο Άμστερνταμ σしぐまτたうοおみくろん νότιο άκρο τたうοおみくろんυうぷしろん Μανχάταν τたうοおみくろん 1614. Οおみくろんιいおた Ολλανδοί ίδρυσαν τたうηいーたνにゅー Αποικία τたうοおみくろんυうぷしろん Ακρωτηρίου σしぐまτたうηいーた Νότια Αφρική τたうοおみくろん 1652. Μέχρι τたうοおみくろん 1650 οおみくろん ολλανδικός στόλος αριθμούσε 16.000 εμπορικά πλοία,[8] ενώ παράλληλα οおみくろん πληθυσμός αυξήθηκε σしぐまεいぷしろん περίπου 2 εκατομμύρια από 1,5 μέσα σしぐまτたうοおみくろんνにゅー 17οおみくろん αιώνα.

Πολλοί ιστορικοί κかっぱαあるふぁιいおた οικονομολόγοι θεωρούν τたうηいーたνにゅー Ολλανδία ως τたうηいーたνにゅー πρώτη καπιταλιστική χώρα σしぐまτたうηいーたνにゅー παγκόσμια ιστορία. Σしぐまτたうηいーたνにゅー πρώιμη σύγχρονη Ευρώπη, ηいーた Ολλανδία είχε τたうηいーたνにゅー πぱいιいおたοおみくろん πλούσια εμπορική πόλη, τたうοおみくろん Άμστερνταμ, κかっぱαあるふぁιいおた τたうοおみくろん πρώτο πλήρως λειτουργικό χρηματιστήριο. Ηいーた εφευρετικότητα τたうωおめがνにゅー εμπόρων οδήγησε σしぐまτたうηいーた θεσμοθέτηση κεφαλαίου ασφάλισης κかっぱαあるふぁιいおた σύνταξης, καθώς κかっぱαあるふぁιいおた σしぐまεいぷしろん λιγότερο ευχάριστα φαινόμενα, όπως σしぐまτたうοおみくろんνにゅー φαύλο οικονομικό κύκλο, τたうηいーたνにゅー πρώτη παγκόσμια πληθωριστική φούσκα, τたうηいーた μανία της τουλίπας μεταξύ 1636 και 1637 και σしぐまτたうοおみくろんνにゅー πρώτο παγκόσμιο τυχοδιώκτη τたうοおみくろんυうぷしろん χρηματιστηρίου, οおみくろん οποίος κατέβαζε τις τιμές τたうωおめがνにゅー μετοχών πουλώντας γがんまιいおたαあるふぁ νにゅーαあるふぁ τις αγοράσει ξανά μみゅーεいぷしろん χαμηλότερη τιμή. Ηいーた δημοκρατία έπεσε σしぐまεいぷしろん γενική παρακμή σしぐまτたうαあるふぁ τέλη τたうοおみくろんυうぷしろん 18οおみくろんυうぷしろん αιώνα μみゅーεいぷしろん τたうοおみくろんνにゅー έντονο οικονομικό ανταγωνισμό από τたうηいーたνにゅー Αγγλία κかっぱαあるふぁιいおた συνεχείς εσωτερικές προστριβές ανάμεσα στις δύο κύριες πολιτικές ομάδες της χώρας, τους ρεπουμπλικάνους κかっぱαあるふぁιいおた τους βασιλικούς.

Τたうοおみくろんνにゅー 17οおみくろん αιώνα συνεχίστηκαν οおみくろんιいおた διαμάχες μみゅーεいぷしろん τたうηいーたνにゅー Αγγλία γがんまιいおたαあるふぁ ανταγωνιστικές αποικίες κかっぱαあるふぁιいおた εμπορικούς σταθμούς σしぐまεいぷしろん όλο τたうοおみくろんνにゅー κόσμο. Οおみくろんιいおた Ολλανδοί είχαν ιδρύσει αποικίες φυτειών κατά μήκος τたうωおめがνにゅー ακτών κかっぱαあるふぁιいおた τたうωおめがνにゅー ποταμών της Γουιάνας σしぐまτたうηいーた Νότια Αμερική, παράλληλα μみゅーεいぷしろん τους Άγγλους. Μετά από συνεχόμενες διαμάχες, οおみくろんιいおた δύο χώρες κατέληξαν σしぐまεいぷしろん συμφωνία αποχώρησης τたうωおめがνにゅー Άγγλων κかっぱαあるふぁιいおた παραχώρησης τたうωおめがνにゅー εκτάσεών τους στους Ολλανδούς, μみゅーεいぷしろん τたうηいーた συνθήκη της Μπρέντα. Ηいーた συμφωνία προέβλεπε τたうηいーたνにゅー ανταλλαγή τたうωおめがνにゅー εκτάσεων μみゅーεいぷしろん τたうηいーたνにゅー αποικία τたうωおめがνにゅー Ολλανδών σしぐまτたうηいーた βόρεια Αμερική, τたうοおみくろん Νέο Άμστερνταμ, έναν μικρό εμπορικό σταθμό, οおみくろん οποίος μετέπειτα εξελίχθηκε σしぐまτたうηいーた σημερινή Νέα Υόρκη.

Γαλλική κυριαρχία: 1795–1815

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στις 19 Ιανουαρίου τたうοおみくろんυうぷしろん 1795, μία ημέρα μετά τたうηいーた διαφυγή τたうοおみくろんυうぷしろん κυβερνήτη Γουλιέλμου Ε΄ της Οράγγης σしぐまτたうηいーたνにゅー Αγγλία, ανακηρύχθηκε ηいーた Δημοκρατία της Μπατάβια μみゅーεいぷしろん στόχο τたうηいーたνにゅー ένωση τたうωおめがνにゅー Κάτω Χωρών σしぐまεいぷしろん ένα ενιαίο κράτος. Από τたうοおみくろん 1795 έως κかっぱαあるふぁιいおた τたうοおみくろん 1806 μみゅーεいぷしろん τたうοおみくろん καθεστώς αυτό ηいーた Ολλανδία απέκτησε μία κρατική δομή παρόμοια μみゅーεいぷしろん αυτή της τότε νεοσύστατης Ηいーた Πρώτη Γαλλική Δημοκρατία κかっぱαあるふぁιいおた ηいーた περίοδος της Γαλλικής Δημοκρατίας.

Μみゅーεいぷしろん τたうηいーたνにゅー άνοδο τたうοおみくろんυうぷしろん Ναπολέοντα σしぐまτたうηいーたνにゅー εξουσία της Γαλλίας, στις Κάτω Χώρες καθιερώθηκε τたうοおみくろん Βασίλειο της Ολλανδίας από τたうοおみくろん 1806 μέχρι τたうοおみくろん 1810, υποτελές σしぐまτたうηいーた Γαλλία μみゅーεいぷしろん βασιλιά τたうοおみくろんνにゅー αδελφό τたうοおみくろんυうぷしろん Ναπολέοντα, Λουδοβίκο Βοναπάρτη, μみゅーεいぷしろん πλήρη έλεγχο τたうωおめがνにゅー εξουσιών από τους Γάλλους. Γがんまιいおたαあるふぁ τたうηいーたνにゅー ονομασία τたうοおみくろんυうぷしろん βασιλείου αυτού χρησιμοποιήθηκε τたうοおみくろん όνομα της κύριας επαρχίας, της Ολλανδίας, τたうοおみくろん οποίο κかっぱαあるふぁιいおた καθιερώθηκε από τότε κかっぱαあるふぁιいおた σしぐまτたうοおみくろん εξής ως ταυτόσημο τたうωおめがνにゅー Κάτω Χωρών. Τたうοおみくろん Βασίλειο της Ολλανδίας κάλυπτε τたうηいーたνにゅー έκταση της σημερινής χώρας εκτός από τたうηいーたνにゅー επαρχία τたうοおみくろんυうぷしろん Λίμπουρχ κかっぱαあるふぁιいおた τμήματα της επαρχίας Ζέελαντ, τたうαあるふぁ οποία άνηκαν σしぐまτたうηいーた Γαλλία. Τたうοおみくろん 1807 προστέθηκαν σしぐまτたうοおみくろん βασίλειο ηいーた ανατολική Φρισία, πρότερη κτήση της Πρωσίας, κかっぱαあるふぁιいおた ηいーた περιοχή τたうοおみくろんυうぷしろん Γιέβερ. Τたうοおみくろん 1809 όμως, μετά από μία αποτυχημένη Βρετανική εισβολή, ηいーた Ολλανδία υποχρεώθηκε νにゅーαあるふぁ παραχωρήσει όλα τたうαあるふぁ εδάφη της νότια τたうοおみくろんυうぷしろん Ρήνου σしぐまτたうηいーた Γαλλία.

Χάρτης τたうωおめがνにゅー επτά Ηνωμένων Επαρχιών

Οおみくろん βασιλιάς Λουδοβίκος δでるたεいぷしろんνにゅー ικανοποίησε τις προσδοκίες τたうοおみくろんυうぷしろん Ναπολέοντα, καθώς υποστήριζε τたうαあるふぁ τοπικά συμφέροντα περισσότερο από τたうαあるふぁ γαλλικά, κかっぱαあるふぁιいおた υποχρεώθηκε σしぐまεいぷしろん παραίτηση τたうοおみくろん 1810. Τたうοおみくろんνにゅー διαδέχθηκε οおみくろん πεντάχρονος γιος τたうοおみくろんυうぷしろん, Ναπολέοντας Λουδοβίκος Βοναπάρτης, οおみくろん οποίος βασίλεψε ως Λουδοβίκος οおみくろん Β΄ γがんまιいおたαあるふぁ δέκα μόλις ημέρες, αφού οおみくろん Ναπολέοντας δでるたεいぷしろんνにゅー αναγνώρισε τたうηいーたνにゅー εξουσία τたうοおみくろんυうぷしろん σしぐまτたうοおみくろんνにゅー θρόνο κかっぱαあるふぁιいおた κατέλαβε άμεσα τたうηいーたνにゅー Ολλανδία, καταλύοντας τたうοおみくろん βασίλειο. Έτσι, οおみくろんιいおた Κάτω Χώρες έγιναν τμήμα της Γαλλικής Αυτοκρατορίας, σしぐまτたうηいーたνにゅー οποία κかっぱαあるふぁιいおた παρέμειναν έως κかっぱαあるふぁιいおた τたうοおみくろん 1813, όταν, μετά τたうηいーたνにゅー ήττα τたうοおみくろんυうぷしろん σしぐまτたうηいーた μάχη της Λειψίας, οおみくろん Ναπολέοντας υποχρεώθηκε νにゅーαあるふぁ αποσύρει τたうαあるふぁ στρατεύματά τたうοおみくろんυうぷしろん από τたうηいーた χώρα.

Ηνωμένο Βασίλειο τたうωおめがνにゅー Κάτω Χωρών

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Χάρτης πぱいοおみくろんυうぷしろん απεικονίζει τたうηいーたνにゅー παλαιά Ολλανδική Αυτοκρατορία, τον 18οおみくろん αιώνα.

Οおみくろん Γουλιέλμος οおみくろん Α΄ τたうωおめがνにゅー Κάτω Χωρών, γιος τたうοおみくろんυうぷしろん τελευταίου κυβερνήτη Γουλιέλμου τたうοおみくろんυうぷしろん Ε΄ της Οράγγης, επέστρεψε σしぐまτたうηいーたνにゅー Ολλανδία τたうοおみくろん 1813 κかっぱαあるふぁιいおた ανακηρύχθηκε ισόβιος πρίγκιπας τたうωおめがνにゅー Κάτω Χωρών, ενώ τたうοおみくろん 1815 οおみくろん τίτλος τたうοおみくろんυうぷしろん εξελίχθηκε σしぐまεいぷしろん Βασιλιάς τたうωおめがνにゅー Κάτω Χωρών.

Τたうοおみくろん Συνέδριο της Βιέννης τたうοおみくろん 1815 εγκαθίδρυσε τたうοおみくろん Ηνωμένο Βασίλειο τたうωおめがνにゅー Κάτω Χωρών μみゅーεいぷしろん τたうηいーたνにゅー επέκταση της επικράτειάς τたうοおみくろんυうぷしろん σしぐまτたうοおみくろん Βέλγιο, ώστε νにゅーαあるふぁ δημιουργήσει μία ισχυρή κρατική οντότητα σしぐまτたうαあるふぁ βόρεια σύνορα της Γαλλίας. Παράλληλα, οおみくろん Γουλιέλμος έγινε κληρονόμος τたうοおみくろんυうぷしろん τίτλου τたうοおみくろんυうぷしろん Μεγάλου Δούκα τたうοおみくろんυうぷしろん Λουξεμβούργου. Έτσι, τたうοおみくろん Λουξεμβούργο παραχωρήθηκε σしぐまτたうοおみくろんνにゅー Γουλιέλμο ως προσωπική ιδιοκτησία σしぐまεいぷしろん ανταλλαγή μみゅーεいぷしろん τις κτήσεις τたうοおみくろんυうぷしろん σしぐまτたうηいーた Γερμανία, δηλαδή σしぐまτたうοおみくろん Νασσάου-Ντίλενμπουργκ, τたうοおみくろん Ζίγκεν, τたうοおみくろん Χανταμάρ κかっぱαあるふぁιいおた τたうοおみくろん Ντιτς.

Τたうοおみくろん 1830 τたうοおみくろん Βέλγιο επαναστάτησε κかっぱαあるふぁιいおた τελικά κέρδισε τたうηいーたνにゅー ανεξαρτησία τたうοおみくろんυうぷしろん, ενώ ηいーた προσωπική ένωση μεταξύ τたうοおみくろんυうぷしろん Λουξεμβούργου κかっぱαあるふぁιいおた τたうωおめがνにゅー Κάτω Χωρών καταλύθηκε τたうοおみくろん 1890, όταν οおみくろん βασιλιάς Γουλιέλμος οおみくろん Γ΄ τたうωおめがνにゅー Κάτω Χωρών απεβίωσε χωρίς νにゅーαあるふぁ αφήσει πίσω τたうοおみくろんυうぷしろん άρρενες κληρονόμους. Οおみくろんιいおた νόμοι της διαδοχής απαγόρευαν σしぐまτたうηいーたνにゅー κόρη τたうοおみくろんυうぷしろん Βασίλισσα Βιλελμίνα νにゅーαあるふぁ πάρει τたうοおみくろんνにゅー τίτλο της Μεγάλης Δούκισσας, μみゅーεいぷしろん συνέπεια οおみくろん θρόνος τたうοおみくろんυうぷしろん Λουξεμβούργου νにゅーαあるふぁ μεταφερθεί από τたうοおみくろんνにゅー οίκο Οράγγης-Νασσάου σしぐまτたうοおみくろんνにゅー κλάδο Νασσάου-Βάιλμπουργκ, θυγατρικό τたうοおみくろんυうぷしろん Οίκου τたうοおみくろんυうぷしろん Νασσάου.

Ηいーた μεγαλύτερη ολλανδική αποικία εκείνη τたうηいーたνにゅー περίοδο σしぐまτたうοおみくろん εξωτερικό ήταν ηいーた Αποικία τたうοおみくろんυうぷしろん Ακρωτηρίου, ηいーた οποία είχε ιδρυθεί από τたうοおみくろんνにゅー Γがんまιいおたαあるふぁνにゅー βべーたαあるふぁνにゅー Ρίμπεκ γがんまιいおたαあるふぁ λογαριασμό της Ολλανδικής Εταιρίας τたうωおめがνにゅー Ανατολικών Ινδιών τたうοおみくろん 1652 στην Πόλη τたうοおみくろんυうぷしろん Ακρωτηρίου. Οおみくろん Πρίγκηπας τたうοおみくろんυうぷしろん Οράνιε συναίνεσε σしぐまτたうηいーたνにゅー κατάληψη κかっぱαあるふぁιいおた έλεγχο της αποικίας από τους Βρετανούς τたうοおみくろん 1788. Ηいーた Ολλανδία είχε κかっぱαあるふぁιいおた άλλες αποικίες, αλλά τたうοおみくろん Ακρωτήριο ήταν ηいーた πολυπληθέστερη, μみゅーεいぷしろん τις Ολλανδικές Ανατολικές Ινδίες (σημερινή Ινδονησία) κかっぱαあるふぁιいおた τたうοおみくろん Σουρινάμ νにゅーαあるふぁ ακολουθούν. Αυτές οおみくろんιいおた αποικίες αρχικά διοικούνταν από τたうηいーたνにゅー Ολλανδική Εταιρεία Ανατολικών Ινδιών κかっぱαあるふぁιいおた αντίστοιχα τたうηいーたνにゅー Ολλανδική Εταιρία τたうωおめがνにゅー Δυτικών Ινδιών, οおみくろんιいおた οποίες ήταν συλλογικές ιδιωτικές επιχειρήσεις. Τρεις αιώνες αργότερα οおみくろんιいおた εταιρίες αυτές είχαν οικονομικά προβλήματα κかっぱαあるふぁιいおた οおみくろんιいおた περιοχές πぱいοおみくろんυうぷしろん διοικούσαν πέρασαν σしぐまτたうοおみくろんνにゅー έλεγχο της Ολλανδικής κυβέρνησης τたうοおみくろん 1815 και τたうοおみくろん 1791 αντίστοιχα. Τότε μόνο έγιναν κかっぱαあるふぁιいおた τυπικά επίσημα αποικίες.

Κατά τたうηいーたνにゅー περίοδο της αποικιοκρατίας, ηいーた Ολλανδία εμπλεκόταν ιδιαίτερα σしぐまτたうοおみくろん εμπόριο σκλάβων. Οおみくろんιいおた Ολλανδοί άποικοι κかっぱαあるふぁιいおた ιδιοκτήτες φυτειών βασίζονταν στους αφρικανούς σκλάβους γがんまιいおたαあるふぁ τις καλλιέργειες καφέ, κακάο, ζαχαροκάλαμου κかっぱαあるふぁιいおた βαμβακιού κατά μήκος τたうωおめがνにゅー διαφόρων ποταμών. Ηいーた μεταχείριση τたうωおめがνにゅー σκλάβων ήταν ιδιαίτερα άσχημη κかっぱαあるふぁιいおた αρκετοί δραπέτευαν. Ηいーた δουλεία καταργήθηκε από τたうηいーたνにゅー Ολλανδία σしぐまτたうοおみくろん Σουρινάμ τたうοおみくろん 1863, αλλά τたうοおみくろん σύνολο τたうωおめがνにゅー σκλάβων δでるたεいぷしろんνにゅー απελευθερώθηκε παρά μόνο μέχρι τたうοおみくろん 1873 μετά από μία υποχρεωτική δεκαετή περίοδο μετάβασης, κατά τたうηいーたνにゅー οποία δούλευαν στις φυτείες γがんまιいおたαあるふぁ τたうοおみくろんνにゅー ελάχιστο μισθό κかっぱαあるふぁιいおた χωρίς βασανιστήρια. Μみゅーεいぷしろん τたうηいーたνにゅー επίσημη απελευθέρωση οおみくろんιいおた περισσότεροι έφυγαν από τις φυτείες κかっぱαあるふぁιいおた προτίμησαν νにゅーαあるふぁ εγκατασταθούν σしぐまτたうηいーたνにゅー κύρια πόλη τたうοおみくろんυうぷしろん Σουρινάμ, τたうοおみくろん Παραμαρίμπο.

Κατά τたうοおみくろんνにゅー 19οおみくろん αιώνα ηいーた Ολλανδία εκβιομηχανίστηκε σχετικά αργά σしぐまεいぷしろん σύγκριση μみゅーεいぷしろん τις γειτονικές της χώρες, κυρίως λόγω της μεγάλης πολυπλοκότητας τたうοおみくろんυうぷしろん εκσυγχρονισμού τたうωおめがνにゅー υποδομών της, οおみくろんιいおた οποίες κύρια αποτελούνται από υδάτινες οδούς, αλλά κかっぱαあるふぁιいおた λόγω τたうοおみくろんυうぷしろん σημαντικού ρόλου της αιολικής ενέργειας σしぐまτたうηいーた βιομηχανία της χώρας.

Αあるふぁνにゅー κかっぱαあるふぁιいおた ηいーた Ολλανδία παρέμεινε ουδέτερη κατά τたうοおみくろんνにゅー Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, αναμείχθηκε ιδιαίτερα σしぐまεいぷしろん αυτόν. Οおみくろん κόμης Σλίφεν αρχικά είχε σχεδιάσει νにゅーαあるふぁ καταλάβει τたうηいーたνにゅー Ολλανδία κατά τたうηいーたνにゅー προέλασή τたうοおみくろんυうぷしろん σしぐまτたうηいーた Γαλλία. Τたうοおみくろん σχέδιο αυτό άλλαξε από τたうοおみくろんνにゅー Χέλμουτ φふぁいοおみくろんνにゅー Μόλτκε τたうοおみくろんνにゅー νεότερο, ώστε νにゅーαあるふぁ διατηρηθεί ηいーた ολλανδική ουδετερότητα. Αργότερα, αυτή ηいーた ουδετερότητα αποδείχθηκε κρίσιμη γがんまιいおたαあるふぁ τたうηいーたνにゅー επιβίωση της Γερμανίας μέχρι τたうοおみくろん εμπάργκο πぱいοおみくろんυうぷしろん ολοκληρώθηκε μみゅーεいぷしろん τたうηいーたνにゅー εισδοχή τたうωおめがνにゅー ΗいーたΠぱいΑあるふぁ κかっぱαあるふぁιいおた της Μεγάλης Βρετανίας τたうοおみくろん 1916, κかっぱαあるふぁιいおた τたうηいーたνにゅー αδυναμία εισαγωγών από τたうηいーたνにゅー Ολλανδία σしぐまτたうαあるふぁ γερμανικά εδάφη. Πぱいαあるふぁρろー'όλα αυτά, οおみくろんιいおた Ολλανδοί παρέμειναν ουδέτεροι χρησιμοποιώντας τたうηいーた διπλωματία τους κかっぱαあるふぁιいおた τたうηいーたνにゅー ικανότητά τους σしぐまτたうοおみくろん εμπόριο.

Βべーた' Παγκόσμιος Πόλεμος

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Τたうοおみくろん Ρότερνταμ μετά τις αεροπορικές επιδρομές της Λούφτβαφε τたうοおみくろん 1940. Ηいーた εκκλησία σしぐまτたうοおみくろん κέντρο είναι οおみくろん καθεδρικός ναός τたうοおみくろんυうぷしろん Αγίου Λαυρεντίου

Ηいーた Ολλανδία επιθυμούσε νにゅーαあるふぁ παραμείνει ουδέτερη κατά τたうοおみくろんνにゅー Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, όπως κかっぱαあるふぁιいおた σしぐまτたうοおみくろん παρελθόν, αλλά τたうαあるふぁ σχέδια τたうωおめがνにゅー στρατών τたうοおみくろんυうぷしろん Βελγίου, της Γαλλίας κかっぱαあるふぁιいおた της Μεγάλης Βρετανίας ήταν διαφορετικά. Χωρίς ενδοιασμούς, ηいーた ναζιστική Γερμανία εισέβαλε σしぐまτたうηいーたνにゅー Ολλανδία λόγω της στρατηγικής της θέσης στις 10 Μαΐου τたうοおみくろんυうぷしろん 1940, ως μέρος της εκστρατείας κατά τたうωおめがνにゅー Συμμάχων. Ηいーた επίπεδη διαμόρφωση τたうοおみくろんυうぷしろん εδάφους της χώρας διευκόλυνε τたうηいーたνにゅー ανάπτυξη τたうωおめがνにゅー γερμανικών στρατευμάτων κかっぱαあるふぁιいおた οおみくろん ολλανδικός στρατός υπέκυψε σしぐまεいぷしろん 4 μέρες, παρά τたうηいーたνにゅー επίμονη αρχική αντίστασή τたうοおみくろんυうぷしろん. Ηいーた κυβέρνηση της χώρας κかっぱαあるふぁιいおた ηいーた βασίλισσα εξορίστηκαν σしぐまτたうοおみくろん Λονδίνο.

Κατά τたうηいーた διάρκεια της γερμανικής κατοχής κかっぱαあるふぁιいおた υπό τたうηいーた διοίκηση τたうοおみくろんυうぷしろん στυγνού Άρτουρ Ζάις-Ίνκβαρτ 100.000 Ολλανδοί Εβραίοι μεταφέρθηκαν σしぐまεいぷしろん στρατόπεδα συγκέντρωσης. Αρκετοί ήταν επίσης οおみくろんιいおた Ολλανδοί - περίπου 50.000, πぱいοおみくろんυうぷしろん κατετάγησαν εθελοντικά σしぐまτたうηいーたνにゅー Ες Ες.[9] Παρά τたうοおみくろん κόστος της κατοχής σしぐまεいぷしろん ζωές κかっぱαあるふぁιいおた χρήμα, ηいーた Ολλανδία είχε πολύ καλύτερη μεταχείριση από τたうοおみくろん ναζιστικό καθεστώς σしぐまεいぷしろん σχέση μみゅーεいぷしろん χώρες της Ανατολής, καθώς οおみくろんιいおた Ολλανδοί θεωρούνταν από τους Γερμανούς «τευτονικός» λαός. Επιπλέον μιας κかっぱαあるふぁιいおた ηいーた Γερμανία δでるたεいぷしろんνにゅー είχε αρκετά ισχυρό στόλο γがんまιいおたαあるふぁ νにゅーαあるふぁ «σιγουρέψει» τις ολλανδικές αποικίες, όφειλε νにゅーαあるふぁ φερθεί ήπια ώστε νにゅーαあるふぁ πείσει τους Ολλανδούς νにゅーαあるふぁ συνεργαστούν.[10] Έτσι κかっぱαあるふぁθしーた'όλη τたうηいーた διάρκεια της κατοχής οおみくろん προπολεμικός κρατικός μηχανισμός παρέμεινε άθικτος κかっぱαあるふぁιいおた οおみくろんιいおた Ολλανδοί ανώτεροι κρατικοί υπάλληλοι διεκπεραίωναν τたうοおみくろん πραγματικό κομμάτι της διοίκησης, μみゅーεいぷしろん σχετικά μικρό αριθμό Γερμανών νにゅーαあるふぁ επιβλέπει τたうηいーた χώρα.[11]

Ηいーた χώρα απελευθερώθηκε στις 5 Μαΐου 1945 μみゅーεいぷしろん τたうηいーたνにゅー παράδοση τたうωおめがνにゅー τελευταίων γερμανικών στρατευμάτων στους Συμμάχους. Τたうηいーたνにゅー ίδια περίοδο σしぐまτたうηいーたνにゅー Ινδονησία, ηいーた οποία είχε τελέσει υπό ιαπωνική κατοχή κατά τたうηいーた διάρκεια τたうοおみくろんυうぷしろん Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, ξεκινούσε οおみくろん αγώνας γがんまιいおたαあるふぁ τたうηいーたνにゅー αποτίναξη τたうοおみくろんυうぷしろん ολλανδικού αποικιοκρατικού ζυγού.

Τις επόμενες δεκαετίες ηいーた Ολλανδία παράλληλα μみゅーεいぷしろん τたうηいーたνにゅー ανάπτυξη της οικονομίας της προώθησε τたうηいーた σύσφιξη τたうωおめがνにゅー σχέσεών της μみゅーεいぷしろん τις γειτονικές χώρες. Υπήρξε ιδρυτικό μέλος της ένωσης Μπενελούξ, τたうοおみくろんυうぷしろん ΝにゅーΑあるふぁΤたうΟおみくろん κかっぱαあるふぁιいおた της Ευρωπαϊκής Κοινότητας Άνθρακα κかっぱαあるふぁιいおた Χάλυβα πぱいοおみくろんυうぷしろん μετεξελίχθηκε σしぐまτたうηいーた σημερινή ΕいぷしろんΕいぷしろん. Τたうοおみくろん 1975 απέκτησε τたうηいーたνにゅー ανεξαρτησία τたうοおみくろんυうぷしろん από τたうηいーたνにゅー Ολλανδία κかっぱαあるふぁιいおた τたうοおみくろん Σουρινάμ. Στις 10 Οκτωβρίου 2010 οおみくろんιいおた Ολλανδικές Αντίλλες εντάχθηκαν σしぐまτたうηいーたνにゅー ολλανδική επικράτεια.[12]

Τたうοおみくろん 2013 νέος βασιλιάς έγινε οおみくろん Γουλιέλμος Αλέξανδρος, μετά τたうηいーたνにゅー παραίτηση της μητέρας τたうοおみくろんυうぷしろん Βεατρίκης από τたうοおみくろんνにゅー θρόνο.

Γεωγραφία κかっぱαあるふぁιいおた κλίμα

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Οおみくろんιいおた περιοχές της Ολλανδίας πぱいοおみくろんυうぷしろん είναι πάνω από τたうοおみくろん επίπεδο της θάλασσας
Τたうοおみくろん φράγμα Άφσλαουτνταϊκ, αριστερά ηいーた Βόρεια Θάλασσα, δεξιά ηいーた Άισελμεερ

Ηいーた Ολλανδία έχει έκταση 33.491 τたう.χかいλらむだμみゅー. ξηράς κかっぱαあるふぁιいおた, αあるふぁνにゅー ληφθεί υうぷしろんπぱい' όψιν κかっぱαあるふぁιいおた τたうοおみくろん 20% της θαλάσσιας έκτασης συνολική επιφάνεια: 41.526 τたう.χかいλらむだμみゅー. Ηいーた μισή χώρα βρίσκεται λιγότερο από ένα μέτρο πάνω από τたうηいーたνにゅー επιφάνεια της θάλασσας, ενώ τたうοおみくろん 1/4 κάτω από τたうοおみくろん επίπεδο της θάλασσας. Τたうοおみくろん ψηλότερο σημείο της χώρας είναι τたうοおみくろん Φάαλσερμπερχ (Vaalserberg) σしぐまτたうαあるふぁ νότια της χώρας, σしぐまτたうαあるふぁ σύνορα μみゅーεいぷしろん τたうοおみくろん Βέλγιο κかっぱαあるふぁιいおた τたうηいーた Γερμανία κかっぱαあるふぁιいおた έχει υψόμετρο μόλις 321 μέτρα. Τたうοおみくろん χαμηλότερο σημείο της χώρας βρίσκεται σしぐまτたうοおみくろんνにゅー δήμο Νίουερκερκ αあるふぁνにゅー νにゅーτたうεいぷしろんνにゅー Άισελ (ολλανδικά: Nieuwerkerk aan den IJssel‎‎) κかっぱαあるふぁιいおた βρίσκεται 6,76 μέτρα κάτω από τたうηいーたνにゅー επιφάνεια της θάλασσας, αποτελώντας έτσι τたうοおみくろん χαμηλότερο σημείο της Ευρώπης. Τたうοおみくろん τοπίο είναι γενικά πぱいιいおたοおみくろん λοφώδες σしぐまτたうαあるふぁ ανατολικά κかっぱαあるふぁιいおた νότια της χώρας.

Πολλά τμήματα της Ολλανδίας, όπως ολόκληρη ηいーた επαρχία Φλέβολαντ (ολλανδικά: Flevoland‎‎) δでるたεいぷしろんνにゅー ήταν πάντα στεριά αλλά θάλασσα πぱいοおみくろんυうぷしろん οおみくろんιいおた Ολλανδοί διεκδίκησαν. Τたうαあるふぁ μέρη πぱいοおみくろんυうぷしろん διεκδικήθηκαν από τたうηいーた θάλασσα ονομάζονται Πόλντερ. Τたうοおみくろん 18,4% της συνολικής έκτασης της Ολλανδίας είναι υδάτινες επιφάνειες. Ηいーた λίμνη Άισελμεερ (IJsselmeer) χωρίζεται από τたうηいーた θάλασσα μみゅーεいぷしろん τたうοおみくろん φράγμα Άφσλαουτνταϊκ μήκους 29 χιλιομέτρων, τたうοおみくろん οποίο χτίστηκε τたうοおみくろん 1932. Οおみくろんιいおた σημαντικότεροι ποταμοί της χώρας είναι οおみくろん Ρήνος, οおみくろん Μάας κかっぱαあるふぁιいおた οおみくろん Σχέλντε. Ηいーた Ολλανδία είναι, επί της ουσίας, τたうοおみくろん δέλτα πぱいοおみくろんυうぷしろん δημιουργούν αυτά τたうαあるふぁ τρία ευρωπαϊκά ποτάμια. Εκτός από τたうηいーた γεωγραφική τους σημασία, αυτά τたうαあるふぁ ποτάμια χωρίζουν τたうηいーた χώρα -σしぐまεいぷしろん γενικές γραμμές- πολιτιστικά κかっぱαあるふぁιいおた θρησκευτικά σしぐまεいぷしろん βόρεια κかっぱαあるふぁιいおた νότια.

Τたうοおみくろん κλίμα είναι ωκεάνιο μみゅーεいぷしろん δυτικούς ανέμους ως επί τたうοおみくろん πλείστον. Οおみくろんιいおた βροχές είναι άφθονες όλο τたうοおみくろんνにゅー χρόνο (εκτός τたうοおみくろんυうぷしろん χειμώνα), ενώ οおみくろんιいおた θερμοκρασίες είναι σχετικά ήπιες τたうοおみくろんνにゅー χειμώνα κかっぱαあるふぁιいおた δροσερές τたうοおみくろん καλοκαίρι. Χιονοπτώσεις συμβαίνουν κυρίως από τις αρχές Δεκεμβρίου έως κかっぱαあるふぁιいおた τたうαあるふぁ τέλη Φεβρουαρίου. Βροχές έχει όλο τたうοおみくろんνにゅー υπόλοιπο χρόνο κかっぱαあるふぁιいおた κυρίως τους καλοκαιρινούς μήνες. Οおみくろんιいおた θερμοκρασίες κυμαίνονται από -1,-2 έως 4-5 βαθμούς τたうοおみくろんνにゅー χειμώνα κかっぱαあるふぁιいおた από 11-12 έως 20-22 βαθμούς τたうοおみくろん καλοκαίρι. Οおみくろんιいおた διαφορές θερμοκρασίας τόσο κατά τたうοおみくろん καλοκαίρι όσο κかっぱαあるふぁιいおた κατά κかっぱαあるふぁιいおた χειμώνα είναι σχετικά μικρές, κかっぱαあるふぁιいおた αυτό συμβαίνει διότι τたうοおみくろんνにゅー χειμώνα ένα θερμό ρεύμα, τたうοおみくろん οποίο έρχεται κάθε χρόνο από τたうοおみくろんνにゅー κόλπο τたうοおみくろんυうぷしろん Μεξικού, επηρεάζει τたうηいーた θερμοκρασία της θάλασσας, μみゅーεいぷしろん αποτέλεσμα νにゅーαあるふぁ μみゅーηいーたνにゅー παγώνει σχεδόν ποτέ. Εάν δでるたεいぷしろんνにゅー συνέβαινε αυτό, υπολογίζεται πως τたうοおみくろん Άμστερνταμ τたうοおみくろんνにゅー χειμώνα θしーたαあるふぁ είχε μέση θερμοκρασία γύρω στους -10 βαθμούς Κελσίου.

Οおみくろん αριθμός κατοίκων σしぐまτたうηいーたνにゅー Ολλανδία σしぐまεいぷしろん χιλιάδες (FAOSTAT 2005)

Ηいーた Ολλανδία μみゅーεいぷしろん συνολικό πληθυσμό, σύμφωνα μみゅーεいぷしろん επίσημη εκτίμηση γがんまιいおたαあるふぁ τたうοおみくろん 2024, 17.981.933 κατοίκους,[1] κατατάσσεται σしぐまτたうηいーたνにゅー 31ηいーた θέση τたうωおめがνにゅー χωρών ανά πυκνότητα πληθυσμού, μみゅーεいぷしろん 432,9 κατοίκους ανά τετραγωνικό χιλιόμετρο (ή 510/τたう.χかいλらむだμみゅー. αあるふぁνにゅー δでるたεいぷしろんνにゅー ληφθεί υうぷしろんπぱい' όψιν τたうοおみくろん 20% της θαλάσσιας έκτασης). Αποτελεί τたうηいーたνにゅー πぱいιいおたοおみくろん πυκνοκατοικημένη χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Σύμφωνα μみゅーεいぷしろん τたうαあるふぁ επίσημα στοιχεία της στατιστικής υπηρεσίας της χώρας, οおみくろんιいおた εθνικότητες τたうωおめがνにゅー κατοίκων ποικίλλουν: το 80,8% τたうοおみくろんυうぷしろん πληθυσμού είναι Ολλανδοί, τたうοおみくろん 5,6% Ευρωπαίοι (μみゅーεいぷしろん 2,4% Γερμανούς), τたうοおみくろん 2,4% Ινδονήσιοι, τたうοおみくろん 2,2% Τούρκοι, τたうοおみくろん 2,0% από τたうοおみくろん Σουρινάμ, τたうοおみくろん 1,9% Μαροκινοί, τたうοおみくろん 0,8% από τις πάλαι ποτέ Ολλανδικές Αντίλλες κかっぱαあるふぁιいおた τたうηいーたνにゅー Αρούμπα, ενώ τたうοおみくろん 4,2% είναι άλλης εθνικότητας. Ηいーた χώρα δでるたεいぷしろんνにゅー διαθέτει καμία πόλη μみゅーεいぷしろん πληθυσμό άνω τたうοおみくろんυうぷしろん ενός εκατομμυρίου, ωστόσο οおみくろんιいおた τέσσερις μεγαλύτερες πόλεις (Άμστερνταμ, Ρότερνταμ, Χάγη κかっぱαあるふぁιいおた Ουτρέχτη) καθώς κかっぱαあるふぁιいおた άλλες περιοχές τたうωおめがνにゅー περιχώρων, θεωρούνται συχνά ως ένα ενιαίο πολεοδομικό σύμπλεγμα, τたうοおみくろん οποίο ονομάζεται Ράντσταντ (Randstad) κかっぱαあるふぁιいおた περιλαμβάνει περίπου 7 εκατομμύρια κατοίκους.

Τたうοおみくろん προσδόκιμο ζωής σしぐまτたうοおみくろん σύνολο τたうοおみくろんυうぷしろん πληθυσμού, σύμφωνα μみゅーεいぷしろん εκτιμήσεις τたうοおみくろんυうぷしろん 2019 τたうοおみくろんυうぷしろん Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας ήταν 81,8 χρόνια (80,4 χρόνια οおみくろんιいおた άνδρες κかっぱαあるふぁιいおた 83,1 οおみくろんιいおた γυναίκες).[13]


Ηいーた επίσημη κかっぱαあるふぁιいおた πλειοψηφική γλώσσα μみゅーεいぷしろん 16 εκατομμύρια ομιλητές είναι τたうαあるふぁ Ολλανδικά, πぱいοおみくろんυうぷしろん είναι γερμανική γλώσσα της Δύσης από τたうηいーたνにゅー ομάδα τたうωおめがνにゅー κάτω Γερμανικών. Επίσημα αναγνωρισμένες τοπικές διάλεκτοι είναι τたうαあるふぁ Λιμβουργιανά, τたうαあるふぁ Κάτω-σαξονικά κかっぱαあるふぁιいおた τたうαあるふぁ Φριζικά, πぱいοおみくろんυうぷしろん ομιλούνται σしぐまτたうηいーたνにゅー επαρχία Φρίσλαντ, κかっぱαあるふぁιいおた συνδέονται έντονα μみゅーεいぷしろん τたうαあるふぁ Ολλανδικά αλλά κかっぱαあるふぁιいおた τたうαあるふぁ Αγγλικά. Από τις 10 Οκτωβρίου 2010 επίσημη γλώσσα αποτελούν κかっぱαあるふぁιいおた τたうαあるふぁ Παπιαμέντο.

Σしぐまτたうηいーたνにゅー Ολλανδία ομιλούνται επίσης κυρίως από μετανάστες τたうαあるふぁ τουρκικά κかっぱαあるふぁιいおた τたうαあるふぁ αραβικά από περίπου 192.000 και 100.000 κατοίκους αντίστοιχα, ακολουθούμενα από άλλες γλώσσες.

Ηいーた Ολλανδία, από παλιά χριστιανική χώρα, είναι σήμερα μία από τις πλέον αγνωστικιστικές χώρες. Περίπου τたうοおみくろん 40% τたうωおめがνにゅー κατοίκων της δでるたεいぷしろんνにゅー αυτοπροσδιορίζεται ως ακόλουθος καμίας θρησκείας. Υπάρχουν έτσι πολλοί άθεοι. Τたうοおみくろん υπόλοιπο 60% τたうοおみくろんυうぷしろん πληθυσμού χωρίζεται περίπου ως εξής:

Οおみくろんιいおた καθολικοί βρίσκονται κυρίως σしぐまτたうοおみくろん νότιο τμήμα της χώρας, ενώ οおみくろんιいおた προτεστάντες σしぐまτたうοおみくろん βόρειο.

Εκπαιδευτικό σύστημα

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Δευτεροβάθμια εκπαίδευση

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ηいーた Δευτεροβάθμια εκπαίδευση, ηいーた οποία ξεκινά από τたうηいーたνにゅー ηλικία τたうωおめがνにゅー 12 ετών, είναι υποχρεωτική μέχρι τたうηいーたνにゅー ηλικία τたうωおめがνにゅー 16 ετών κかっぱαあるふぁιいおた προσφέρεται σしぐまεいぷしろん διάφορα επίπεδα. Τたうαあるふぁ δύο προγράμματα γενικής εκπαίδευσης πぱいοおみくろんυうぷしろん οδηγούν σしぐまτたうηいーたνにゅー τριτοβάθμια εκπαίδευση είναι τたうαあるふぁ HAVO (πέντε χρόνια) κかっぱαあるふぁιいおた VWO (έξι έτη). Οおみくろんιいおた μαθητές εγγράφονται ανάλογα μみゅーεいぷしろん τις ικανότητές τους, κかっぱαあるふぁιいおた αあるふぁνにゅー κかっぱαあるふぁιいおた τたうοおみくろん VWO είναι πぱいιいおたοおみくろん αυστηρό, τόσο τたうοおみくろん HAVO όσο κかっぱαあるふぁιいおた τたうοおみくろん VWO χαρακτηρίζονται ως επιλεκτικοί τύποι δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Τたうοおみくろん πρόγραμμα σπουδών τたうοおみくろんυうぷしろん VWO προετοιμάζει τους μαθητές γがんまιいおたαあるふぁ τたうοおみくろん πανεπιστήμιο κかっぱαあるふぁιいおた μόνο τたうοおみくろん δίπλωμα VWO παρέχει πρόσβαση σしぐまεいぷしろん WO (ερευνητικά πανεπιστήμια). Τたうοおみくろん δίπλωμα HAVO είναι ηいーた ελάχιστη προϋπόθεση γがんまιいおたαあるふぁ τたうηいーたνにゅー εισαγωγή σしぐまτたうοおみくろん HBO (πανεπιστήμια επαγγελματικής εκπαίδευσης). Τたうαあるふぁ δύο τελευταία χρόνια τたうοおみくろんυうぷしろん ΗいーたΑあるふぁVO κかっぱαあるふぁιいおた τたうαあるふぁ τρία τελευταία χρόνια της VWO αναφέρονται ως δεύτερη φάση («tweede fase»), ή ανώτερη δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Κατά τたうηいーた διάρκεια αυτών τたうωおめがνにゅー ετών, οおみくろんιいおた μαθητές επικεντρώνονται σしぐまεいぷしろん μία από τις τέσσερις θεματικές δέσμες («profielen»), κάθε μみゅーιいおたαあるふぁ από τις οποίες εστιάζει σしぐまεいぷしろん μみゅーιいおたαあるふぁ συγκεκριμένη περιοχή μελέτης, επιπρόσθετα της ικανοποίησης τたうωおめがνにゅー γενικών απαιτήσεων εκπαίδευσης. Κάθε δέσμη έχει σχεδιαστεί γがんまιいおたαあるふぁ νにゅーαあるふぁ προετοιμάσει τους μαθητές γがんまιいおたαあるふぁ τたうαあるふぁ προγράμματα σπουδών σしぐまτたうοおみくろん τριτοβάθμιο επίπεδο. Ένας μαθητής πぱいοおみくろんυうぷしろん εγγράφονται σしぐまτたうαあるふぁ VWO ή ΗいーたΑあるふぁVO μπορεί νにゅーαあるふぁ επιλέξει από τις παρακάτω θεματικές δέσμες:

1) Επιστήμη κかっぱαあるふぁιいおた Τεχνολογίας («Natuur en Techniek»)

2) Επιστήμη κかっぱαあるふぁιいおた Υγεία («Natuur en Gezondheid»)

3) Οικονομικά κかっぱαあるふぁιいおた Κοινωνία («Economie en Maatschappij»)

4) Πολιτισμός κかっぱαあるふぁιいおた Κοινωνία («Cultuur en Maatschappij»)

Ανώτερη κかっぱαあるふぁιいおた Ανώτατη εκπαίδευση

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ηいーた τριτοβάθμια εκπαίδευση σしぐまτたうηいーたνにゅー Ολλανδία προσφέρεται σしぐまεいぷしろん δύο τύπους ιδρυμάτων: ερευνητικά πανεπιστήμια («universiteiten» ή «Wetenschappelijk Onderwijs») κかっぱαあるふぁιいおた τたうαあるふぁ πανεπιστήμια επαγγελματικής εκπαίδευσης («Hogescholen» ή «Hoger Beroepsonderwijs»). Τたうαあるふぁ πρώτα περιλαμβάνουν γενικά πανεπιστήμια κかっぱαあるふぁιいおた πανεπιστήμια πぱいοおみくろんυうぷしろん ειδικεύονται σしぐまτたうοおみくろんνにゅー τομέα της μηχανικής κかっぱαあるふぁιいおた της γεωργίας. Τたうαあるふぁ δεύτερα περιλαμβάνουν γενικά ιδρύματα κかっぱαあるふぁιいおた ιδρύματα πぱいοおみくろんυうぷしろん ειδικεύονται σしぐまεいぷしろん ένα συγκεκριμένο τομέα, όπως ηいーた γεωργία, καλές τέχνες κかっぱαあるふぁιいおた τέχνες τたうοおみくろんυうぷしろん θεάματος, ή ηいーた κατάρτιση τたうωおめがνにゅー εκπαιδευτικών.

Από τたうοおみくろんνにゅー Σεπτέμβριο τたうοおみくろんυうぷしろん 2002, τたうοおみくろん σύστημα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης σしぐまτたうηいーたνにゅー Ολλανδία έχει οργανωθεί γύρω από ένα σύστημα τριών κύκλων σπουδών πぱいοおみくろんυうぷしろん αποτελείται από βασικό Πτυχίο, Μεταπτυχιακό κかっぱαあるふぁιいおた Διδακτορικό. Τたうηいーたνにゅー ίδια στιγμή, τたうοおみくろん πιστωτικό σύστημα ECTS υιοθετήθηκε ως ένας τρόπος ποσοτικοποίησης τたうωおめがνにゅー περιόδων σπουδών. Ωστόσο, τたうοおみくろん σύστημα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης συνεχίζει νにゅーαあるふぁ είναι ένα δυαδικό σύστημα μみゅーεいぷしろん μみゅーιいおたαあるふぁ διάκριση μεταξύ της εκπαίδευσης μみゅーεいぷしろん προσανατολισμό σしぐまτたうηいーたνにゅー έρευνα κかっぱαあるふぁιいおた επαγγελματικής τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Τたうοおみくろん επίπεδο τたうοおみくろんυうぷしろん προγράμματος σπουδών καθορίζει τόσο τたうοおみくろんνにゅー αριθμό τたうωおめがνにゅー πιστωτικών μονάδων πぱいοおみくろんυうぷしろん απαιτούνται γがんまιいおたαあるふぁ τたうηいーたνにゅー ολοκλήρωση τたうοおみくろんυうぷしろん προγράμματος κかっぱαあるふぁιいおた τたうοおみくろん πτυχίο πぱいοおみくろんυうぷしろん απονέμεται. Ένα WO πρόγραμμα βασικού πτυχίου απαιτεί τたうηいーたνにゅー ολοκλήρωση 180 πιστωτικών μονάδων (3 χρόνια) κかっぱαあるふぁιいおた οおみくろんιいおた απόφοιτοι αποκτούν πτυχίο τたうοおみくろんυうぷしろん Bachelor of Arts ή Bachelor of Science (BA / B.Sc.), ανάλογα μみゅーεいぷしろん τたうοおみくろんνにゅー κλάδο. Ένα πρόγραμμα βασικού πτυχίου HBO απαιτεί τたうηいーたνにゅー ολοκλήρωση 240 πιστωτικών μονάδων (4 χρόνια), κかっぱαあるふぁιいおた οおみくろんιいおた απόφοιτοι αποκτούν πτυχίο πぱいοおみくろんυうぷしろん αναφέρει τたうοおみくろんνにゅー τομέα τたうωおめがνにゅー σπουδών τους, γがんまιいおたαあるふぁ παράδειγμα Πτυχίο Μηχανικού (Βべーた Eng.) ή Πτυχίο Νοσηλευτικής (B. Nursing).

Τたうαあるふぁ μεταπτυχιακά προγράμματα WO απαιτούν κυρίως τたうηいーたνにゅー ολοκλήρωση 60 ή 120 μονάδων (1 ή 2 χρόνια). Ορισμένα προγράμματα απαιτούν 90 (1,5 έτη) ή πάνω από 120 μονάδες. Σしぐまτたうηいーた μηχανική, τたうηいーた γεωργία, κかっぱαあるふぁιいおた τたうαあるふぁ μαθηματικά κかっぱαあるふぁιいおた τις φυσικές επιστήμες, οおみくろんιいおた 120 μονάδες απαιτούνται πάντοτε. Οおみくろんιいおた απόφοιτοι αποκτούν τたうοおみくろん πτυχίο Master of Arts ή Μεταπτυχιακό τίτλο ειδίκευσης (MA / MSc). Τたうαあるふぁ μεταπτυχιακά προγράμματα HBO απαιτούν τたうηいーたνにゅー ολοκλήρωση 60 έως 120 μονάδες, κかっぱαあるふぁιいおた οおみくろんιいおた απόφοιτοι αποκτούν πτυχίο πぱいοおみくろんυうぷしろん δείχνει τたうοおみくろん πεδίο μελέτης, γがんまιいおたαあるふぁ παράδειγμα Μεταπτυχιακό Κοινωνικής Εργασίας (MSW).

Οおみくろん τρίτος κύκλος της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης προσφέρεται μόνο από τたうαあるふぁ ερευνητικά πανεπιστήμια, τたうαあるふぁ οποία έχουν τたうοおみくろん δικαίωμα νにゅーαあるふぁ απονείμουν τたうοおみくろんνにゅー υψηλότερο ακαδημαϊκό τίτλο σπουδών της χώρας, τたうοおみくろん διδακτορικό, τたうοおみくろん οποίο επιτρέπει σしぐまεいぷしろん ένα πρόσωπο νにゅーαあるふぁ χρησιμοποιεί τたうοおみくろんνにゅー τίτλου δόκτωρ (Δでるたρろー.). Ηいーた διαδικασία μみゅーεいぷしろん τたうηいーたνにゅー οποία επιτυγχάνεται ηいーた εκπόνηση διδακτορικής διατριβής αναφέρεται ως promotie. Τたうοおみくろん διδακτορικό είναι πρωτίστως ένα ερευνητικό πτυχίο, γがんまιいおたαあるふぁ τたうοおみくろん οποίο οおみくろん υποψήφιος πρέπει νにゅーαあるふぁ γράψει κかっぱαあるふぁιいおた αあるふぁνにゅー υπερασπίσει δημοσίως μみゅーιいおたαあるふぁ διατριβή βασισμένη σしぐまεいぷしろん πρωτότυπη έρευνα.

Τέχνες κかっぱαあるふぁιいおた πολιτισμός

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ηいーた Ολλανδία είναι γνωστή παγκοσμίως γがんまιいおたαあるふぁ τους ζωγράφους της κかっぱαあるふぁιいおた τους εいぷしろんνにゅー γένει εικαστικούς καλλιτέχνες. Οおみくろん οικονομικός πλούτος τたうοおみくろんυうぷしろん 17οおみくろんυうぷしろん αιώνα γέννησε μみゅーιいおたαあるふぁ πλειάδα αριστουργηματικών καλλιτεχνών, όπως τたうοおみくろんνにゅー Ρέμπραντ κかっぱαあるふぁιいおた τたうοおみくろんνにゅー Γιοχάνες Βερμέερ, ενώ ηいーた νεότερη εποχή συνδέθηκε μみゅーεいぷしろん τたうαあるふぁ ηχηρά ονόματα τたうοおみくろんυうぷしろん Βίνσεντ βべーたαあるふぁνにゅー Γがんまκかっぱοおみくろんγがんまκかっぱ κかっぱαあるふぁιいおた τたうοおみくろんυうぷしろん Πぱいηいーたτたう Μοντριάν. Τたうαあるふぁ έργα τたうοおみくろんυうぷしろん χαράκτη Μαουρίτς Κορνέλις Έσερ αφήνουν ακόμη κかっぱαあるふぁιいおた σήμερα τたうαあるふぁ αποτυπώματά τους σしぐまτたうαあるふぁ έργα άλλων καλλιτεχνών.

Από τたうοおみくろんνにゅー κόσμο τたうωおめがνにゅー γραμμάτων, τたうαあるふぁ ονόματα Έρασμος κかっぱαあるふぁιいおた Σπινόζα κατέχουν μみゅーιいおたαあるふぁ θέση σしぐまτたうηいーたνにゅー παγκόσμια ιστορία, αμφότεροι φιλόσοφοι μみゅーεいぷしろん έδρα τたうηいーたνにゅー Ολλανδία. Μεγάλης αξίας είναι κかっぱαあるふぁιいおた τたうοおみくろん έργο τたうοおみくろんυうぷしろん Καρτέσιου, πぱいοおみくろんυうぷしろん πραγματοποιήθηκε ως επί τたうοおみくろん πλείστον σしぐまτたうηいーたνにゅー Ολλανδία, όπως επίσης κかっぱαあるふぁιいおた ηいーた εφεύρεση τたうοおみくろんυうぷしろん εκκρεμούς ρολογιού από τたうοおみくろんνにゅー Κρίστιαν Χόυχενς.

Από τたうοおみくろん τέλος της Γαλλικής Κατοχής τたうοおみくろん 1815, ηいーた Ολλανδία αποτελεί Βασιλευόμενη Κοινοβουλευτική Δημοκρατία μみゅーεいぷしろん τたうοおみくろんνにゅー βασιλικό οίκο Οράγγης-Νάσσαου σしぐまτたうηいーたνにゅー εξουσία. Τたうηいーたνにゅー εκτελεστική εξουσία ασκεί ηいーた ολλανδική κυβέρνηση.

Αρχηγός κράτους από τたうοおみくろん 1980 ήταν ηいーた βασίλισσα Βεατρίκη. Από τたうηいーたνにゅー 30ή Απριλίου 2013, ημέρα της εορτής της Βασίλισσας (Koninginnedag), οおみくろん γιος της Γουλιέλμος Αλέξανδρος της Ολλανδίας (Willem-Alexander) είναι οおみくろん νέος βασιλιάς της χώρας, οおみくろん πρώτος άρρην πぱいοおみくろんυうぷしろん καταλαμβάνει τたうοおみくろん ανώτατο αξίωμα μετά από 120 χρόνια. Νέα εθνική εορτή είναι ηいーた ημερομηνία γεννήσεως τたうοおみくろんυうぷしろん Γουλιέλμου-Αλεξάνδρου, 27ηいーた Απριλίου (1967), ηいーた οποία ονομάζεται "Ημέρα τたうοおみくろんυうぷしろん Βασιλιά".[15]

Τたうοおみくろん Ολλανδικό Κοινοβούλιο αποτελείται από 2 σώματα. Ηいーた εκλογή τたうωおめがνにゅー 150 μελών τたうοおみくろんυうぷしろん δεύτερου σώματος γίνεται κάθε 4 χρόνια. Αυτό τたうοおみくろん σώμα είναι ουσιαστικά τたうοおみくろん Κοινοβούλιο, ηいーた εκπροσώπηση τたうοおみくろんυうぷしろん λαού σしぐまτたうηいーたνにゅー κυβέρνηση. Τたうοおみくろん πρώτο σώμα, πぱいοおみくろんυうぷしろん ονομάζεται γερουσία, αποτελείται από 75 αντιπροσώπους όλων τたうωおめがνにゅー κοινοβουλίων τたうωおめがνにゅー επαρχιών, οおみくろんιいおた οποίοι εκλέγονται επίσης κάθε 4 χρόνια. Ηいーた δουλειά τたうοおみくろんυうぷしろん πρώτου σώματος είναι νにゅーαあるふぁ παρακολουθεί κかっぱαあるふぁιいおた νにゅーαあるふぁ αξιολογεί τους νόμους τους οποίους έχει επεξεργαστεί τたうοおみくろん δεύτερο σώμα. Εκλογές γがんまιいおたαあるふぁ τたうοおみくろん δεύτερο σώμα (Tweedekamer) έγιναν στις 9 Ιουνίου 2010.

Κοινωνική πολιτική

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ηいーた Ολλανδία φημίζεται γがんまιいおたαあるふぁ τたうηいーたνにゅー πολύ ελεύθερη κοινωνική πολιτική πぱいοおみくろんυうぷしろん διατηρεί. Υπάρχει πολύ χαλαρή νομική ρύθμιση γがんまιいおたαあるふぁ τたうαあるふぁ ναρκωτικά, τたうηいーたνにゅー πορνεία (οおみくろんιいおた ιερόδουλες είναι ασφαλισμένες κοινωνικά) κかっぱαあるふぁιいおた τたうοおみくろんνにゅー γάμο ομοφυλοφίλων, όπου ηいーた Ολλανδία ήταν ηいーた πρώτη χώρα σしぐまτたうοおみくろんνにゅー κόσμο όπου έγινε νόμιμος οおみくろん γάμος ομοφυλοφίλων, την 1ηいーた Απριλίου τたうοおみくろんυうぷしろん 2001.

Ωστόσο τたうαあるふぁ τελευταία χρόνια έχουν ανακύψει ορισμένα προβλήματα σしぐまτたうηいーた συμβίωση τたうωおめがνにゅー μουσουλμάνων μみゅーεいぷしろん τたうοおみくろんνにゅー υπόλοιπο ολλανδικό πληθυσμό κかっぱαあるふぁιいおた σημειώθηκαν περιστατικά όπως ηいーた δολοφονία, τたうοおみくろん 2004, τたうοおみくろんυうぷしろん σκηνοθέτη Τέο Βべーたαあるふぁνにゅー Γがんまκかっぱοおみくろんγがんまκかっぱ, πぱいοおみくろんυうぷしろん ασκούσε κριτική σしぐまτたうοおみくろん Ισλάμ, από έναν νεαρό Μουσουλμάνο.[16] Παγκοσμίως διάσημος γがんまιいおたαあるふぁ τたうηいーたνにゅー ισχυρή πολεμική τたうοおみくろんυうぷしろん ενάντια σしぐまτたうοおみくろん Ισλάμ έχει γίνει οおみくろん Ολλανδός πολιτικός Γがんまκかっぱεいぷしろんρろーτたう Βίλντερς.[17]

Ηいーた Ολλανδία είναι ένα ενιαίο κράτος μみゅーεいぷしろん 12 επαρχίες. Σしぐまεいぷしろん όλη τたうηいーたνにゅー ιστορία της χώρας υπήρχαν διοικητικές διαιρέσεις, ως επαρχίες, μみゅーεいぷしろん τις παλαιότερες νにゅーαあるふぁ υπάρχουν από τたうοおみくろん 1579, ενώ ηいーた νεότερη είναι τたうοおみくろん Φλέβολαντ πぱいοおみくろんυうぷしろん αναγνωρίστηκε τたうοおみくろん 1986 ως επαρχία, ηいーた οποία δημιουργήθηκε μみゅーεいぷしろん επέκταση σしぐまτたうηいーた θάλασσα (IJsselmeer) κατά τたうηいーた διάρκεια τたうοおみくろんυうぷしろん 20ού αιώνα.

Οおみくろんιいおた επαρχίες της Ολλανδίας


Σημαία Επαρχία Πρωτεύουσα Μεγαλύτερη

πόλη

Έκταση
(τたう.χかいλらむだμみゅー.)
Πληθυσμός[19]
(2021)
Πυκνότητα
(ανά τたう.χかいλらむだμみゅー.)
Ντρέντε Άσσεν Άσσεν 2.641 494.771 187,3
Φλέβολαντ Λέλυσταντ Αλμέρε 1.417 428.226 302,2
Φρίσλαντ Λέουβαρντεν Λέουβαρντεν 3.341 651.435 195
Χέλντερλαντ Άρνεμ Ναϊμέχεν 4.971 2.096.603 421,8
Χρόνινχεν Χρόνινχεν Χρόνινχεν 2.333 586.937 251,6
Λιμβουργία Μάαστριχτ Μάαστριχτ 2.150 1.115.872 519
Βόρεια Βραβάντη Νにゅーτたうεいぷしろんνにゅー Μπος Αϊντχόφεν 4.916 2.573.949 523,6
Βόρεια Ολλανδία Χάαρλεμ Άμστερνταμ 2.671 2.888.486 1.081
Οφεράισσελ Ζβόλε Ενσχέντε 3.325 1.166.533 350,8
Ουτρέχτη Ουτρέχτη Ουτρέχτη 1.385 1.361.153 982,8
Ζηλανδία Μίντελμπουρχ Μίντελμπουρχ 1.787 385.400 215,7
Νότια Ολλανδία Χάγη Ρότερνταμ 2.814 3.726.050 1.324

Ηいーた Ολλανδία διαθέτει ένα καλά οργανωμένο οικονομικό σύστημα. Κυρίαρχη είναι ηいーた βιομηχανία τροφίμων, ηいーた χημική βιομηχανία κかっぱαあるふぁιいおた ηいーた κατασκευή ηλεκτρικών ειδών. Ηいーた σύγχρονη γεωργία είναι επίσης πολύ παραγωγική. Εκτός από δημητριακά, λαχανικά κかっぱαあるふぁιいおた φρούτα, ηいーた ανθοκομία παίζει μεγάλο ρόλο σしぐまτたうηいーたνにゅー οικονομία. Ιδιαίτερα ηいーた καλλιέργεια τουλιπών είναι ευρέως διαδεδομένη. Ηいーた κτηνοτροφία κかっぱαあるふぁιいおた κυρίως ηいーた γαλακτοκομία χαρίζουν σしぐまτたうηいーた χώρα τたうοおみくろん καλό όνομα γがんまιいおたαあるふぁ τたうαあるふぁ περίφημα ολλανδικά τυριά. Παρόλο πぱいοおみくろんυうぷしろん ηいーた ολλανδική γεωργία απασχολεί μόνο τたうοおみくろん 4% τたうοおみくろんυうぷしろん συνολικού πληθυσμού, παίζει μεγάλο ρόλο στις εξαγωγές. Ηいーた Ολλανδία είναι μετά τις ΗいーたΠぱいΑあるふぁ κかっぱαあるふぁιいおた τたうηいーた Γαλλία οおみくろん τρίτος μεγαλύτερος παγκοσμίως εξαγωγέας γεωργικών προϊόντων.

Ηいーた Ολλανδία διαθέτει πηγές μみゅーεいぷしろん φυσικό αέριο, ιδιαίτερα σしぐまτたうηいーた Βόρεια Θάλασσα, οおみくろんιいおた οποίες επαρκούν γがんまιいおたαあるふぁ νにゅーαあるふぁ καλύψουν ένα μέρος από τις ενεργειακές ανάγκες της χώρας. Σしぐまτたうηいーたνにゅー παγκόσμια κλίμακα, ηいーた Ολλανδία βρίσκεται 5ηいーた σしぐまτたうηいーたνにゅー παραγωγή φυσικού αερίου. Επιπλέον, σしぐまτたうαあるふぁ σύνορα μみゅーεいぷしろん τたうηいーた Γερμανία βρίσκονται μικρές πετρελαιοπηγές. Εκτός από τたうηいーたνにゅー κοπριά, ηいーた Ολλανδία δでるたεいぷしろんνにゅー διαθέτει άλλες φυσικές πηγές ή ορυκτά.

  1. Οおみくろん ISO ορίζει τις Μποναίρ, Άγιο Ευστάθιο κかっぱαあるふぁιいおた Σάμπα ως δήμους ISO 3166-1.
  1. 1,0 1,1 1,2 «Population dynamics; month and year». StatLine. 30 Ιουλίου 2024. Ανακτήθηκε στις 31 Ιουλίου 2024. 
  2. Στατιστικά στοιχεία τたうοおみくろんυうぷしろん ΟおみくろんΗいーたΕいぷしろん
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 «Ολλανδία». ΔでるたΝにゅーΤたう. Απρίλιος 2017. Ανακτήθηκε στις 9 Μαΐου 2017. 
  4. Human Development Report 2021-22: Uncertain Times, Unsettled Lives: Shaping our Future in a Transforming World (PDF). hdr.undp.org. United Nations Development Programme. 8 Σεπτεμβρίου 2022. σελίδες 272–276. ISBN 978-9-211-26451-7. Αρχειοθετήθηκε (PDF) από τたうοおみくろん πρωτότυπο στις 8 Σεπτεμβρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 8 Σεπτεμβρίου 2022. 
  5. «Netherlands Guide – Interesting facts about the Netherlands». Eupedia. 19 Απριλίου 1994. Ανακτήθηκε στις 29 Απριλίου 2010. 
  6. «Netherlands: Agricultural exports top 80 billion Euros». Αρχειοθετήθηκε από τたうοおみくろん πρωτότυπο στις 22 Ιανουαρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 15 Οκτωβρίου 2016. 
  7. (RVO), Netherlands Enterprise Agency. «Agriculture and food». hollandtrade.com. Αρχειοθετήθηκε από τたうοおみくろん πρωτότυπο στις 1 Ιανουαρίου 2016. Ανακτήθηκε στις 26 Αυγούστου 2016. 
  8. "The Middle Colonies: New York ". Digital History.
  9. Georg Tessin, Verbände und Truppen der deutschen Wehrmacht und Waffen SS 1939-1945, Biblio Verlag, vol. 2 for Nederland, vol. 14 for Landstorm Nederland
  10. Mark Mazower, Ηいーた Αυτοκρατορία τたうοおみくろんυうぷしろん Χίτλερ: Ναζιστική Εξουσία σしぐまτたうηいーたνにゅー Κατοχική Ευρώπη, εκδόσεις Αλεξάνδρια, ISBN 978-960-221-466-4, σしぐまεいぷしろんλらむだ.105
  11. W. Warmbrunn, The Dutch under German occupation, 1940-1945 (Στάνφορντ, 1963), 27-8
  12. Antillen opgeheven op 10-10-2010 Αρχειοθετήθηκε 2009-12-24 σしぐまτたうοおみくろん Wayback Machine. ΝにゅーΟおみくろんS news
  13. Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, Προσδόκιμο ζωής κかっぱαあるふぁιいおた υγιές προσδόκιμο ζωής, Δεδομένα ανά χώρα
  14. "Facts and Statistics", mormonnewsroom.org
  15. Public Holidays, Επίσημη ιστοσελίδα της Ολλανδίας (Αγγλικά)
  16. The Murder of Theo Van Gogh. Mohammed Bouyeri sentenced, TRUtv Crime Library
  17. (Αγγλικά) «Dutch Politician Plans on Global Spread of Anti-Islam Party[νεκρός σύνδεσμος]» από pattayadailynews.com Αρχειοθετήθηκε 2009-12-30 σしぐまτたうοおみくろん Wayback Machine.. Δημοσιεύθηκε 17 Ιουλ. 2010. Αρχειοθετήθηκε 12 Ιαν. 2013. Ανακτήθηκε 6 Φεβρ. 2018
  18. «Regionale Kerncijfers Nederland» (σしぐまτたうαあるふぁ Ολλανδικά). Statistics Netherlands. 2007. Ανακτήθηκε στις 13 Οκτωβρίου 2007. 
  19. «Bevolking per regio naar leeftijd, geslacht en burgerlijke staat» (σしぐまτたうαあるふぁ Ολλανδικά). Statistics Netherlands. 2007. Ανακτήθηκε στις 13 Οκτωβρίου 2007. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]