ΗΟυκρανία (ουκρανικά: Україна, Ουκραΐνα [ukrɑˈjinɑ]) είναι χώρα της Ανατολικής Ευρώπης. Συνορεύει μετηΡωσίαστα νότια, ανατολικά και βορειοανατολικά, τηΛευκορωσίαστα βορειοδυτικά, τηνΠολωνία, τηΣλοβακίακαιτηνΟυγγαρίαστα δυτικά, τηΡουμανίακαιτηΜολδαβίαστα νοτιοδυτικά, ενώ βρέχεται από τηΜαύρη ΘάλασσακαιτηνΑζοφική Θάλασσαστα νότια και νοτιοανατολικά αντίστοιχα. Η έκταση της χώρας είναι 603.500 τ.χλμ., καθιστώντας την έτσι τη δεύτερη μεγαλύτερη σε έκταση χώρα της Ευρώπης, μετά τη Ρωσία. Πρωτεύουσα της Ουκρανίας είναι τοΚίεβο. Η επίσημη γλώσσα είναι ταουκρανικάκαιτο νόμισμα της χώρας είναι ηχρίβνια.
Η Ουκρανία έγινε ανεξάρτητη και πάλι μετά τηδιάλυση της Σοβιετικής Ένωσηςτο 1991. Τότε άρχισε μια περίοδος μετάβασης στην οικονομία της αγοράς κατά την οποία η Ουκρανία βίωσε οκταετή ύφεση. Στα πρώτα χρόνια της δεκαετίας του 2000 η οικονομία σημείωσε πρόοδο, με κύριο δείκτη την αύξηση τουΑΕΠ. ΜετηνΠαγκόσμια οικονομική ύφεση 2008 όμως, η Ουκρανία υπέστη πλήγμα καιη οικονομία της βυθίστηκε. ΤοΑΕΠ μειώθηκε κατά 20% από την άνοιξη του 2008 έως την άνοιξη του 2009, και μόνο στη συνέχεια σταθεροποιήθηκε.
Το 2013, η απόφαση του ρωσόφιλου προέδρου της Ουκρανίας Βίκτορ Γιανουκόβιτς, να διακόψει τη διαδικασία σύνδεσης μετην Ευρωπαϊκή Ένωση, αποτέλεσε αιτία μεγάλων αντικυβερνητικών διαδηλώσεων, οι οποίες έμειναν γνωστές ως Euromaidan. Αυτές οι διαδηλώσεις είχαν ως αποτέλεσμα την πτώση της κυβέρνησης καιτη διαφυγή του προέδρου στηΡωσία. Λόγω της πολιτικής αστάθειας στη χώρα, η Ρωσική Άνω Βουλή αποφάσισε να επιτρέψει την αποστολή ρωσικών στρατευμάτων σε ουκρανική επικράτεια,[5]στη χερσόνησο της Κριμαίας, όπου ο πληθυσμός είναι κυρίως ρωσόφωνος. Αυτό επιδείνωσε ακόμα περισσότερο τις σχέσεις Ρωσίας-Ουκρανίας. Η Κριμαία, μετά από μη νομίμως αναγνωρισμένο δημοψήφισμα,[6][7][8] προσαρτήθηκε από τη Ρωσία, πράγμα ωστόσο πουδεν αναγνωρίζεται τόσο από την Ουκρανία όσο και από ταΗνωμένα Έθνη.[9]
Από τις 24 Φεβρουαρίου 2022, η χώρα αντιμετωπίζει τηνεισβολή της Ρωσίαςστα εδάφη της.
Ανθρώπινη δραστηριότητα στην Ουκρανία καταγράφεται εδώ και πάνω από 3000 χρόνια. Στην Περιφέρεια της Αυτόνομης Δημοκρατίας της Κριμαίαςοι αρχαίοι Έλληνες ίδρυσαν πλειάδα αποικιών. Από το 700 π.Χ. μέχρι το 200 π.Χ. η Ουκρανία ήταν μέρος τουΣκυθικού βασιλείου ή Σκυθία.
Από τον 9ο αιώνα μ.Χ. στην επικράτεια της Ουκρανίας εμφανίζεται τοΚράτος των Ρωςμε πρωτεύουσα το Κίεβο, το οποίο δεσπόζει στηνΕμπορική Οδό Βαράγγων - Ελλήνων. Ο εκχριστιανισμός των πληθυσμών της περιοχής επήλθε το 988, όταν ο πρίγκιπας Βλαδίμηρος βαπτίστηκε στα νερά τουΔνείπερου από ιερείς που έφτασαν από το Βυζάντιο, μετο οποίο είχε στενές εμπορικές σχέσεις. Ο Βλαδίμηρος έλαβε το χριστιανικό όνομα «Βασίλειος» προς τιμήν του αυτοκράτορα του Βυζαντίου Βασιλείου Β'. Συμβολικά μάλιστα γκρέμισε το άγαλμα του ειδωλολατρικού θεού Περούνπου δέσποζε σε λόφο πάνω από το Κίεβο. Το Κράτος των Ρως βρίσκονταν πάνω στην εμπορική οδό που ονομάζεται από τους Βαράγγους στους Έλληνες.
Από το 1325 μέχρι και 1648 το έδαφος της Ουκρανίας βρισκόταν υπό την κυριαρχία της Πολωνολιθουανικής Κοινοπολιτείας. Το 1648, μετά την κατάργηση των προνομίων τωνΚοζάκων, ξέσπασε εξέγερση με επικεφαλής τον ηγέτη - ΑταμάνοτωνΚοζάκωνΜπογκντάν Χμελνίτσκι. Ο Χμελνίτσκι ζήτησε βοήθεια αρχικά από τους Τατάρους της Κριμαίας και ακολούθως από τους Ρώσους. ΟΤσάρος της Ρωσίας Αλέξιος συμφώνησε να βοηθήσει τους Κοζάκους υπό τον όρο ότι μετά την επικράτηση του επί τωνΠολωνώνο Χμελνίτσκι καιοι εξεγερθέντες Κοζάκοι θα ενώνονταν μετη Ρωσία, όπως και έγινε μετηΣυμφωνία του Περεγιεσλάβτο 1654. Η κυριαρχία της Ρωσίας στην περιοχή εδραιώθηκε μετά τη νίκη των Ρώσων επί τωνΣουηδώνστηΜάχη της Πολτάβαςτο 1709 (οι τελευταίοι μετά την αποδυνάμωση των Πολωνών κατέλαβαν την Κοινοπολιτεία και επιτέθηκαν εναντίον της Ρωσίας), και κυρίως μετά τις Διαιρέσεις της Πολωνολιθουανικής Κοινοπολιτείας από το 1772 έως το 1795. Το 1775, οι Ουκρανοί Κοζάκοι καταστράφηκαν από τη ρωσική κυβέρνηση και ολόκληρο το αρχείο του, το οποίο αποτελούνταν από 30.000 έγγραφα που μαρτυρούσαν την ιστορία της Ουκρανίας τον 16ο-18ο αιώνα, φυλάσσονταν για μεγάλο χρονικό διάστημα στονΆγιο Φρούριο Ελισάβετπριν εκκενωθεί στο Κίεβο το 1918.
Το 1917 μετά την επικράτηση τωνΜπολσεβίκωνστη Ρωσία καιτην κατάληψη της ουκρανικής επικράτειας από τις Κεντρικές Δυνάμειςοι αυτονομιστικές τάσεις της ουκρανικής κοινωνίας συσπειρώθηκαν γύρω από τοΟυκρανικό Κεντρικό Συμβούλιο, ανακηρύσσοντας την ίδρυση της Ουκρανικής Εθνικής Δημοκρατίας. Μετά την ήττα στονΑ΄ Παγκόσμιο Πόλεμοκαιτην ενδυνάμωση των μπολσεβίκικων ιδεών στην Ουκρανία, τον Μάρτιο του 1918 εγκαθιδρύεται η σοβιετική εξουσία. Η Σοβιετική Σοσιαλιστική Δημοκρατία της Ουκρανίας, με πρωτεύουσα αρχικά τοΧάρκοβοκαι αργότερα το Κίεβο, συνυπέγραψε τοΕνωσιακό Σύμφωνο του 1922και έγινε ιδρυτικό μέλος της Ε.Σ.Σ.Δ..
Στο διάστημα 1921-1923 πέθαναν από την πείνα περίπου 5 εκατομμύρια Ουκρανοί, λόγω των επιτάξεων που ελάμβαναν χώρα την περίοδο εκείνη. Το ίδιο επαναλήφθηκε 10 χρόνια μετά, μετοΓολοντομόρ, το 1932-1933, όταν 6 εκατομμύρια Ουκρανοί λιμοκτόνησαν ως αποτέλεσμα μιας εσκεμμένης κρατικής πολιτικής που ακολούθησε η Σοβιετική Ένωση υπό την ηγεσία του Στάλιν και ειδικότερα του προγράμματος κολεκτιβοποίησης που εφαρμόστηκε.
Τον Αύγουστο του 1939 στα πλαίσια τουΣυμφώνου Ρίμπεντροπ-Μολότοφτα σοβιετικά στρατεύματα κατέλαβαν την ανατολική πολωνική επαρχία της Γαλικίας προσαρτώντας τηνστην Ουκρανική ΣΣΔ.
Κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής (1941-1944) υπήρχε το σχέδιο δημιουργίας ενός κρατικού μορφώματος - μαριονέτα παρόμοιου μετηνΚροατίατουΆντε Πάβελιτς. Η γερμανική ηγεσία μετά την κατάληψη της χώρας εγκατέλειψε το παραπάνω σχέδιο και έθεσε την Ουκρανία απευθείας υπό γερμανική διοίκηση (Τομέας Ανατολή). Στην επικράτεια της κατεχόμενης Ουκρανίας οργανώθηκαν τόσο αντάρτικα σώματα πιστά στη Μόσχα όσο και εθνικιστικά. Η κυριότερη ομάδα εθνικιστών Ουκρανών ήταν οΟυκρανικός Επαναστατικός Στρατός (Українська Повстанська Армія) τουΣτεπάν Μπαντέρα, που έδρασε κυρίως στη δυτική Ουκρανία και είχε στόχο όχι μόνο τους Γερμανούς αλλά και τους Σοβιετικούς και τους Πολωνούς. Πολλές φορές τους τελευταίους τους πολέμησε με ιδιαίτερο ζήλο, τόσο ώστε να υπάρχουν αναφορές ακόμη και συνεργασίας με τους κατακτητές γιατην επίτευξη του στόχου αυτού. Το 1944 η Ουκρανία απελευθερώθηκε από τις σοβιετικές ένοπλες δυνάμεις. Μεταπολεμικά η Ουκρανική ΣΣΔ επικύρωσε την προσάρτηση των δυτικών επαρχιών που είχαν καταληφθεί μετο Σύμφωνο Ρίμπεντροπ-Μολότοφ το 1939, έχοντας τη σύμφωνη πλέον γνώμη της σοσιαλιστικής κυβέρνησης της Πολωνίας.
Το 1954 στα πλαίσια των εορτασμών γιατα 300 χρόνια από την Ένωση της Ρωσίας και της Ουκρανίας τοΑνώτατο Σοβιέτ της ΕΣΣΔ μεταβίβασε τηνΚριμαία από τη ρωσική επικράτεια στην ουκρανική.
Το 1990 πραγματοποιήθηκαν οι πρώτες πολυκομματικές εκλογές στην Ουκρανία, ενώ έναν χρόνο αργότερα, στις 24 Αυγούστου 1991, τοΑνώτατο Σοβιέτ της Ουκρανικής ΣΣΔ έλαβε την απόφαση γιατην πλήρη ανεξαρτησία της χωράς, απόφαση που επικύρωσε ο ουκρανικός λαός σεδημοψήφισματον Δεκέμβριο του ιδίου έτους. Τα πρώτα χρόνια της ανεξαρτησίας βρήκαν την Ουκρανία σε τραγική οικονομική κατάσταση, με κρίση εθνικής ταυτότητας, και πολιτική αστάθεια. Το 1994 ψηφίστηκε νέο Σύνταγμα.
Τον Νοέμβριο του 2004 στην Ουκρανία έγιναν προεδρικές εκλογές, τις οποίες στον δεύτερο γύρο κέρδισε ο εκλεκτός του τότε προέδρου Λεονίντ Κούτσμα, Βίκτορ Γιανουκόβιτς, εκπρόσωπος του φιλορωσικού Κόμματος των Περιφερειών. Η αντιπολίτευση δεν συμφώνησε μετα αποτελέσματα των εκλογών, θεωρώντας ότι πραγματοποιήθηκε εκτεταμένη νοθεία κυρίως στην ανατολική Ουκρανία. Επιστρατεύοντας τους οπαδούς του, ο αρχηγός της ενωμένης στο κόμμα «Η Ουκρανία μας» αντιπολίτευσης Βίκτορ Γιούστσενκο, ζήτησε τηνεκ νέου την πραγματοποίηση του δεύτερου γύρου των εκλογών. Οι διαδηλωτές, οι οποίοι έφεραν πορτοκαλί διακριτικά (μπλούζες, κασκόλ, σημαίες) κατέκλυσαν τηνΠλατεία ΑνεξαρτησίαςστοΚίεβομε σύνθημα «Ράζομ Νας Μπαχάτο – Νας Νι Ποντολάτι» (разом нас богато нас не подолати) δηλαδή «Μαζί Είμαστε Πολλοί – ΔεΘα Μας διασπάσετε». Το ανώτατο δικαστήριο της χώρας έπειτα από συνεννόηση μετον πρόεδρο Κούτσμα αποφάσισε την επανάληψη του δεύτερου γύρου, στην οποία κέρδισε ο Γιούστσενκο καιοι συνεργάτες του όπως ηΓιούλια Τιμοσένκο. Τα γεγονότα αυτά ονομάστηκαν Πορτοκαλί Επανάσταση.
Τον Νοέμβριο του 2013, ο Πρόεδρος Γιανουκόβιτς αρνήθηκε να υπογράψει τη Συνθήκη σύνδεσης μετηΕυρωπαϊκή Ένωση, με αποτέλεσμα να ξεσπάσουν διαδηλώσεις στο Κίεβο με επίκεντρο την πλατεία Ανεξαρτησίας. Οι διαδηλωτές ζητούσαν την παραίτηση του προέδρου και της κυβέρνησής του, κατηγορώντας τους ότι εξυπηρετούν τα σχέδια της Ρωσίας, και απαιτούσαν την υπογραφή της Συνθήκης μετην Ευρωπαϊκή Ένωση. Μετά τις 16 Ιανουαρίου 2014, τα γεγονότα πήραν βίαιη τροπή με αφορμή την ψήφιση νόμων κατά των συγκεντρώσεων από την τότε κυβέρνηση. Οι αντικυβερνητικοί διαδηλωτές προχώρησαν σε καταλήψεις κυβερνητικών κτιρίων στο Κίεβο. Κατά τη διάρκεια των ταραχών από τις 18 έως τις 20 Φεβρουαρίου, σκοτώθηκαν 98 άτομα και τραυματίστηκαν χιλιάδες[10]. Στις 21 Φεβρουαρίου, ο Γιανουκόβιτς υπέγραψε συμφωνία με τους ηγέτες της Αντιπολίτευσης γιατον τερματισμό της βίας και ανακοίνωσε πρόωρες εκλογές γιατον Δεκέμβριο. Οι διαδηλωτές συνέχισαν να απαιτούν την παραίτησή του[11]. Στις 22 Φεβρουαρίου, το Ουκρανικό Κοινοβούλιο κήρυξε έκπτωτο τον Πρόεδρο Γιανουκόβιτς και προκήρυξε προεδρικές εκλογές για τις 25 Μαίου του 2014. Ο Βίκτορ Γιανουκόβιτς διέφυγε στη Ρωσία, όπου έλαβε άσυλο[12]. Την εξουσία ανέλαβε προσωρινή κυβέρνηση συνεργασίας, αποτελούμενη από τα κεντροδεξιά κόμματα Μπατίβσκινα και УДАР, το ακροδεξιό Σβόμποντα, καθώς και διάφορους φιλοευρωπαϊκούς κοινοβουλευτικούς συνασπισμούς και ανεξάρτητους βουλευτές.[13] Ειδικά η συμμετοχή του Σβόμποντα προκάλεσε πολλά σχόλια, με διάφορους σχολιαστές νατο θεωρούν ναζιστικό,[14][15][16][17][18][19][20][21][22][23][24]και άλλους, όπως καιη ίδια η ηγεσία του κόμματος, νατο χαρακτηρίζουν εθνικιστικό αλλά όχι φασιστικό.[25][26][27][28][29][30]
Την 1η Μαρτίου, ο Πρόεδρος της Ρωσίας Βλαντίμιρ Πούτιν, έλαβε την έγκριση του ρωσικού κοινοβουλίου γιατην αποστολή ρωσικών στρατευμάτων στην Ουκρανία και συγκεκριμένα στη χερσόνησο της Κριμαίας. Τις επόμενες ημέρες στρατιώτες του Ρωσικού στρατού έθεσαν υπό τον έλεγχό τους το μεγαλύτερο μέρος της Κριμαίας[31], ενώ η μεταβατική κυβέρνηση του Κιέβου κήρυξε γενική επιστράτευση, χαρακτηρίζοντας τις ρωσικές ενέργειες ως «κήρυξη πολέμου». Το τοπικό κοινοβούλιο της Κριμαίας προκήρυξε δημοψήφισμα για τις 16 Μαρτίου 2014 για την αυτονομία της περιοχής ή την ένωσή της μετη Ρωσία[32]. Το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος ήταν σε ποσοστό 97% υπέρ της ένωσης της περιοχής μετη Ρωσία, κάτι που επικυρώθηκε αργότερα επίσημα. Το αμέσως επόμενο διάστημα η κρίση συνέχισε να υφίσταται, με Ρωσόφωνες επαρχίες να ζητούν η μία μετά την άλλη ανεξαρτησία ή ένωση μετη Ρωσία.
Τον Μάιο του 2014 εξελέγη νέος πρόεδρος οΠέτρο Ποροσένκο, ο οποίος ανέλαβε καθήκοντα τον επόμενο μήνα.
Στις 22 Φεβρουαρίου ο Ρώσος πρόεδρος, αναγνώρισε την ανεξαρτησία των δύο αποσχισθεισών δημοκρατιών στην περιοχή τουΝτονμπάς, τηΛαϊκή Δημοκρατία του ΝτονέτσκκαιτηΛαϊκή Δημοκρατία του Λουγκάνσκ.[33][34]Την επόμενη ημέρα, ο ηγέτης των αυτονομιστών στο Ντονέτσκ, Ντενίς Πουσίλιν, ζήτησε στρατιωτική βοήθεια από τη Ρωσία [35]στην οποία ο πρόεδρος Πούτιν ανταποκρίθηκε, όταν στις 24 Φεβρουαρίου2022, γύρω στις 05:00 (GMT +2), ανακοίνωσε την έναρξη στρατιωτικής επιχείρησης με στόχο την «αποστρατικοποίησηκαιαποναζιστοποίηση της Ουκρανίας».[36] Κάποια λεπτά αργότερα, άρχισαν πυραυλικές επιθέσεις σε στρατηγικές τοποθεσίες σε ολόκληρη την Ουκρανία, συμπεριλαμβανομένων περιοχών κοντά στην πρωτεύουσα Κίεβο.[37]Ο πόλεμος βρίσκεται σε εξέλιξη.
Με έκταση 603.628 τετραγωνικά χιλιόμετρα, η Ουκρανία είναι η 44η μεγαλύτερη χώρα στον κόσμο. Είναι η μεγαλύτερη καθ' ολοκληρίαν ευρωπαϊκή χώρα. Στο τοπίο της Ουκρανίας κυριαρχούν γόνιμες πεδιάδες (στέπες), και πεδιάδες τις οποίες διασχίζουν οι ποταμοί Δνείπερος, ΔνείστεροςκαιΣέβερσκυ Ντόνετς, οι οποίοι εκβάλλουν στηΜαύρη θάλασσακαιτη μικρότερη Αζοφική θάλασσα. Τοδέλτα του Δούναβηστα νοτιοδυτικά οριοθετεί τα σύνορα μετηΡουμανία. Τα μόνα βουνά της χώρας είναι ταΚαρπάθια Όρηστα δυτικά, των οποίων η ψηλότερη κορυφή στην Ουκρανία είναι ηΓοβέρλα, με υψόμετρο 2.061 μέτρα.
Η Ουκρανία είναι μια χώρα με εκτιμώμενο πληθυσμό 41,2 εκατομμυρίων κατοίκων, ηόγδοη πολυπληθέστερη χώραστην Ευρώπη. Είναι μιααστικοποιημένη χώρα, με τις βιομηχανικές περιοχές στον νότο καιστα νοτιοανατολικά της χώρας να είναι οιπιο πυκνοκατοικημένες—περίπου το 67% του πληθυσμού ζεισε αστικές περιοχές.[38]Η Ουκρανία έχει πληθυσμιακή πυκνότητα 69.49 κατοίκων ανά τετραγωνικό χιλιόμετρο.[39]
Μετά τηδιάλυση της Σοβιετικής Ένωσης, ο πληθυσμός της Ουκρανίας έφτασε στο ανώτατο όριο των 52 εκατομμυρίων κατοίκων το 1993. Ωστόσο, λόγω τουποσοστού θνησιμότητας που υπερβαίνει τοποσοστό γεννήσεων, της μαζικής μετανάστευσης, των κακών συνθηκών διαβίωσης και της χαμηλής ποιότητας υγειονομικής περίθαλψης, [40][41]ο συνολικός πληθυσμός μειώθηκε κατά 6,6 εκατομμύρια, ή 12,8% από το ίδιο έτος έως το 2014. Προς το 2014 η μείωση του πληθυσμού είχε σχεδόν σταματήσει, οι θάνατοι είχαν μειωθεί καιη μετανάστευση μετη γεννητικότητα είχαν φτάσει σε υψηλό 15 ετών, αλλά τα γεγονότα του 2014 ανέτρεψαν με εξαίρεση τη μείωση των θανάτων (η οποία συνεχίστηκε) τη θετική δημογραφική τάση.
Σύμφωνα μετηναπογραφήτου 2001, οιΟυκρανοί αποτελούν περίπου το 78% του πληθυσμού, ενώ οιΡώσοι είναι η μεγαλύτερη μειονότητα, αποτελώντας το 17,3% του πληθυσμού. Οι μικρότερες μειονότητες περιλαμβάνουν τους Λευκορώσους (0,6%), τους Μολδαβούς (0,5%), τους Τάταρους της Κριμαίας (0,5%), τους Βούλγαρους (0,4%), τους Ούγγρους (0,3%), τους Ρουμάνους (0,3%), τους Πολωνούς (0,3%), τους Εβραίους (0,3%), τους Αρμένιους (0,2%), τους Έλληνες (0,2%) και τους Τάταρους (0,2%).[42] Υπολογίζεται επίσης ότι υπάρχουν περίπου 10.000 με 40.000 Κορεάτεςστην Ουκρανία, οι οποίοι ζουν ως επί το πλείστον στα νότια της χώρας, που ανήκουν στην ιστορική ομάδα τωνΚόριο-σάραμ, Κορεατών μεταναστών στην Άπω Ανατολή που απελάθηκαν επί Στάλιν δυτικότερα λόγω ανησυχιών ότι δούλευαν ως πράκτορες γιατην Ιαπωνία (τότε η Κορέα ανήκε στην Ιαπωνία).[43][44][45]
Σύμφωνα με επίσημη εκτίμηση γιατο 2022, ο πληθυσμός της χώρας είναι 41.167.336 κάτοικοι.[1]Τοπροσδόκιμο ζωήςστο σύνολο του πληθυσμού, σύμφωνα με εκτιμήσεις του 2019 τουΠαγκόσμιου Οργανισμού Υγείας ήταν 73,0 χρόνια (68,0 χρόνια οι άνδρες και 77,8 οι γυναίκες).[46]
Με βάση το Ουκρανικό σύνταγμα, η επίσημη γλώσσα της Ουκρανίας είναι η Ουκρανική. Ωστόσο, η Ρωσική γλώσσα είναι αρκετά διαδεδομένη σε όλη τη χώρα και ειδικότερα στα ανατολικά και νότια μέρη της, εκεί που υπάρχει εθνική Ρωσική πλειονότητα. Τον Αύγουστο του 2012, ένας νέος νόμος όριζε ότι οι περιφέρειες, όπου μια τοπική γλώσσα αντιπροσωπεύει το 10% των κατοίκων της, θα πρέπει να ανακηρυχθεί ως επίσημη γλώσσα της κάθε περιφέρειας αυτή η τοπική γλώσσα. Έτσι, η Ρωσική γλώσσα έγινε αυτόματα επίσημη γλώσσα σε όλες τις ανατολικές και νότιες περιφέρειες. Τον Φεβρουάριο του 2014, μετά την ανατροπή του Ουκρανού Προέδρου Γιανουκόβιτς, το Ουκρανικό Κοινοβούλιο, αποφάσισε να ακυρώσει τον νόμο του 2012, επαναφέροντας την Ουκρανική ως μοναδική επίσημη γλώσσα σε όλα τα επίπεδα. Η ακύρωση του νόμου όμως δεν έχει πραγματοποιηθεί ακόμα, εξαιτίας των έντονων αντιδράσεων που προκλήθηκαν σε τοπικό και διεθνές επίπεδο.
Ηεπίσημη γλώσσα της Ουκρανίας είναι η Ουκρανική.[47]Τα ρωσικά ομιλούνται ευρέως, ειδικά στην ανατολική και νότια Ουκρανία.[47] Σύμφωνα μετηναπογραφήτου 2001, 67,5% του πληθυσμού δήλωσε τα ουκρανικά ως μητρική του γλώσσα καιτο 29,6% δήλωσε τα ρωσικά.[48]Οι περισσότεροι φυσικοί ομιλητές της ουκρανικής γνωρίζουν τα ρωσικά ως δεύτερη γλώσσα.[47]Τα Ρωσικά ήταν ηντε φάκτο κυρίαρχη γλώσσα της Σοβιετικής Ένωσης, αλλά η ουκρανική κατείχε επίσης επίσημη θέση [49]καιστα σχολεία της Ουκρανικής ΣΣΔη εκμάθηση της Ουκρανικής ήταν υποχρεωτική.[47]
Τον Αύγουστο του 2012, μπήκε σε ισχύ ένας νέος νόμος για τις περιφερειακές γλώσσεςπου έδινε το δικαίωμα σε οποιαδήποτε τοπική γλώσσα που ομιλείται από τουλάχιστον 10% μειοψηφίας να κηρυχθεί επίσημη γλώσσα σε αυτήν την περιοχή στην οποία ομιλούνται.[50]Τα ρωσικά ανακηρύχθηκαν εντός εβδομάδων ως περιφερειακή επίσημη γλώσσα σε αρκετές νότιες και ανατολικές περιφέρειες (επαρχίες) και πόλεις.[51]Τα ρωσικά μπορούσαν πλέον να χρησιμοποιηθούν σε διοικητικά γραφεία και έγγραφα αυτών των πόλεων/περιφερειών.[52][53]
Στις 23 Φεβρουαρίου 2014, μετά τηνουκρανική επανάσταση του 2014, τοουκρανικό κοινοβούλιο ψήφισε υπέρ της κατάργησης του νόμου για τις περιφερειακές γλώσσες, καθιστώντας τα ουκρανικά τη μοναδική κρατική γλώσσα σε όλα τα επίπεδα. Ωστόσο, η κατάργηση δεν υπογράφηκε από τον προσωρινό πρόεδρο Τουρτσίνοφ ή από τον Πρόεδρο Ποροσένκο.[54][55][56]Τον Φεβρουάριο του 2019, ο νόμος που επέτρεπε τη χρήση άλλων γλωσσών σε τοπικό επίπεδο κρίθηκε αντισυνταγματικός.[57]
Τα ουκρανικά ομιλούνται κυρίως στη δυτική και κεντρική Ουκρανία.[58]Στη δυτική Ουκρανία, η ουκρανική είναι επίσης η κυρίαρχη γλώσσα στις πόλεις (όπως τοΛβιβ). Στην κεντρική Ουκρανία, τα ουκρανικά καιτα ρωσικά χρησιμοποιούνται εξίσου στις πόλεις, μετα ρωσικά να είναι η κύρια γλώσσα στοΚίεβο, ενώ τα ουκρανικά είναι η κυρίαρχη γλώσσα στις αγροτικές κοινότητες. Στην ανατολική και νότια Ουκρανία, τα ρωσικά χρησιμοποιούνται κυρίως στις πόλεις καιτα ουκρανικά σε αγροτικές περιοχές. Αυτές οι λεπτομέρειες οδηγούν σε σημαντική διαφορά μεταξύ των διαφορετικών αποτελεσμάτων στις έρευνες, καθώς ακόμη καιμια μικρή επαναδιατύπωση μιας ερώτησης αλλάζει τις απαντήσεις μιας σημαντικής ομάδας ανθρώπων. Ταουγγρικά ομιλούνται στηνπεριφέρεια Υπερκαρπαθίας.[59]
Στο μεγαλύτερο μέρος της σοβιετικής εποχής, ο αριθμός των ουκρανόφωνων μειώθηκε από γενιά σε γενιά και μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του 1980, η χρήση της ουκρανικής γλώσσας στη δημόσια ζωή είχε μειωθεί σημαντικά.[60] Μετά την ανεξαρτησία, η κυβέρνηση της Ουκρανίας άρχισε να αποκαθιστά την εικόνα καιτη χρήση της ουκρανικής γλώσσας μέσω μιας πολιτικής εξουκρανισμού.[61][62] Σήμερα, οι περισσότερες ξένες ταινίες και τηλεοπτικά προγράμματα, συμπεριλαμβανομένων των ρωσόφωνων, έχουν υπότιτλους ή μεταγλωττίζονται στα Ουκρανικά.[63]Οεκπαιδευτικός νόμος της Ουκρανίας του 2017 απαγορεύει την πρωτοβάθμια εκπαίδευση σε δημόσια σχολεία από την πέμπτη τάξη και άνω σε οποιαδήποτε γλώσσα εκτός από την Ουκρανική.[64][65]Το πρακτορείο Unian ανέφερε ότι «επεβλήθη απαγόρευση της χρήσης πολιτιστικών προϊόντων, συγκεκριμένα ταινιών, βιβλίων, τραγουδιών κ.λπ., στη ρωσική γλώσσα σε δημόσια θέα» στηνΠεριφέρεια Λβιβτον Σεπτέμβριο του 2018 και μέχρι το τέλος της διαμάχης μετη Ρωσία.[66]
Σύμφωνα μετο Σύνταγμα της Αυτόνομης Δημοκρατίας της Κριμαίας, η ουκρανική είναι η μόνη κρατική γλώσσα αυτής της δημοκρατίας. Ωστόσο, το σύνταγμα της δημοκρατίας αναγνωρίζει συγκεκριμένα τα ρωσικά ως τη γλώσσα της πλειοψηφίας του πληθυσμού της και εγγυάται τη χρήση της «σε όλους τους τομείς της δημόσιας ζωής». Ομοίως, η γλώσσα τωνΤατάρων της Κριμαίας (η γλώσσα του 12% του πληθυσμού της Κριμαίας)[67] έχει καθεστώς ειδικής κρατικής προστασίας όπως γίνεται καιμε τις «γλώσσες άλλων εθνοτήτων». Οι Ρωσόφωνοι αποτελούν τη συντριπτική πλειοψηφία του πληθυσμού της Κριμαίας (77%), με ομιλητές των ταταρικών της Κριμαίας να αποτελούν το 11,4% του πληθυσμού καιοι ουκρανόφωνοι να αποτελούν το 10,1%[68] αλλά στην καθημερινή ζωή η πλειοψηφία τωνΤατάρων της Κριμαίαςκαιτων Ουκρανών στην Κριμαία χρησιμοποιούν τα ρωσικά.[69]
Στις 24 Φεβρουαρίου 2022 ξεκίνησε η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία. Η εισβολή αυτή έχει σημαδευτεί από μια έντονη επιθυμία αρκετών ρωσόφωνων Ουκρανών να μάθουν ουκρανικά[70] ενώ η προτίμηση γιατη ρωσική λογοτεχνία έχει καταγράψει παρομοίως μια μείωση.[71]
Η πλειονότητα των Ουκρανών αυτοπροσδιορίζονται ως χριστιανοί. Σεμια πανεθνική έρευνα του 2006 που πραγματοποίησε το ανεξάρτητο Κέντρο Ραζούμκοφ το 85,2% των ερωτηθέντων απάντησαν ότι πιστεύουν στον Θεό και 12% απάντησαν ότι δεν πιστεύουν.[72] Το 37,4% πηγαίνει στην εκκλησία σε τακτική βάση. Ηπιο κοινή θρησκεία στην Ουκρανία είναι οορθόδοξος χριστιανισμός. Οι ορθόδοξοι πιστοί μοιράζονται ανάμεσα στηνΟυκρανική Ορθόδοξη Εκκλησία (Πατριαρχείο Μόσχας), καιτηνΟρθόδοξη Εκκλησία της Ουκρανίαςπου ανακηρύχθηκε αυτοκέφαλη από τοΟικουμενικό Πατριαρχείοτο 2019.
ΟιΠροτεστάντες έχουν αυξηθεί σημαντικά από τον καιρό πουη Ουκρανία έγινε ανεξάρτητη και σήμερα αποτελούν το 2,2% του πληθυσμού. Γύρω στους 500.000 Ουκρανοί είναι Μουσουλμάνοι, οι περισσότεροι από τους οποίους Τάταροι της Κριμαίας.[74] Επίσης, υπάρχουν 150.905 Μάρτυρες του Ιεχωβά[75]και 11.439 Μορμόνοι της Εκκλησίας του Ιησού Χριστού των Αγίων των Τελευταίων Ημερών[76]. Τέλος, οιΕβραίοι της Ουκρανίας είναι γύρω στους 100.000, περίπου το ένα τρίτο του πληθυσμού πριντονΒ' Παγκόσμιο Πόλεμο.
Οι Ουκρανοί στη συντριπτική τους πλειονότητα είναι Ορθόδοξοι. Η Ορθοδοξία είναι ο βασικός πυλώνας γιατη λαϊκή παράδοση των Ουκρανών. Όλες οι γιορτές είναι συνδεδεμένες με αυτή. Παράλληλα όμως οι Ουκρανοί διατηρούν πολλές γιορτές που έχουν τις ρίζες στο ειδωλολατρικό τους παρελθόν (το κοινό ανατολικό - σλαβικό) που όμως έχουνε ενταχθεί και εναρμονιστεί πλήρως με τις επιταγές της χριστιανικής πίστης. ΤαΧριστούγεννακαιτοΠάσχα είναι από τις βασικότερες οικογενειακές γιορτές των Ουκρανών. Ανκαιτο κράτος θεωρείται κοσμικό και υπάρχει σαφής διαχωρισμός του από τηνΕκκλησία, οι παραπάνω μέρες είναι αργίες ενώ η Ουκρανική Τηλεόραση αναμεταδίδει τηΘεία Λειτουργία.
Ηπρωτοχρονιά θεωρείται επίσημη αργία και έχει κρατικό χαρακτήρα, κληροδότημα από τη σοβιετική περίοδο. Στις 23:45 της παραμονής όλοι οι πολίτες ακούν το Διάγγελμα του Προέδρου μεμια μικρή αναφορά στα γεγονότα του έτους που φεύγει και ευχές γιατο έτος που έρχεται. Στις 00:00 ακριβώς γίνεται η ανάκρουση τουΕθνικού Ύμνου της Ουκρανίαςκαι όλοι γύρω από γιορτινό τραπέζι ανοίγουν σαμπάνιες.
ΤαΧριστούγεννα στην Ουκρανία γιορτάζονται στις 7 Ιανουαρίου σύμφωνα μετοπαλαιό ημερολόγιο. Την παραμονή η οικογένεια συγκεντρώνεται στο σπίτι και, λίγο πριν από την έναρξη της λειτουργίας των Χριστουγέννων, πραγματοποιείται το τελευταίο νηστίσιμο γεύμα, που περιλαμβάνει 12 νηστίσιμα πιάτα (που συμβολίζουν τους 12 Αποστόλους). Ψάρια, χαβιάρικαιτα παραδοσιακά Κουτιά, γκαλουπτσοί (λαχανοντολμάδες), Βαρένικοι και πολλά άλλα είναι πάνω στο γιορτινό τραπέζι.
Το Πάσχα για τους Ουκρανούς είναι ιδιαιτέρα πνευματική γιορτή. Το πνεύμα που επικρατεί στις εκκλησίες είναι βαθιά κατανυκτικό. Όλοι φορούν τα καλύτερα ρούχα. Μάλιστα τα τελευταία χρόνια παρατηρείται το φαινόμενο ο κόσμος να φοράει όλο καιπιο πολύ τις παραδοσιακές Βυσεβάνκι (Вишиванка - παραδοσιακές μπλούζες με κεντήματα). Η ησυχία καιη προσήλωση στο κείμενο είναι χαρακτηριστική. Η στιγμή της Ανάστασης, πουστα Ουκρανικά ονομάζεται Βέλικντεν (Великдень) δηλαδή Μεγάλη Μέρα, δίνει το σήμα γιατο τέλος της Μεγάλης Νηστείας. Μετά την επιστροφή στο σπίτι τσουγκρίζουν αυγά, κόβουν το παραδοσιακό Κουλίτςκαι τραγουδούν πασχαλινά τραγούδια.
Εκτός από τις θρησκευτικές εορτές στην Ουκρανία συναντώνται και εορτές που είναι υπολείμματα της ειδωλολατρίας. Οι κυριότερες από αυτές είναι η Γιορτή του Πράσινου καιηΓιορτή Κουπάλα. Η Γιορτή του Πρασίνου δε είναι τίποτα άλλο από τη γιορτή της Άνοιξης, που έχει ενταχθεί στη γιορτή τουΕυαγγελισμού της Θεοτόκου. Η Γιορτή του Κουπάλα είναι η γιορτή του νερού και της φωτιάς. Σήμερα είναι συνδεδεμένη μετην ημέρα γέννησης τουΙωάννη του Βαπτιστή. Νέοι και νέες κολυμπούν στα νερά των ποταμών καιτων λιμνών και πηδούν πάνω από φωτιές. Οι κοπέλες φορούν στεφάνια από αρωματικά βότανα και λουλούδια.
Η Ουκρανία είναι χώρα με μωσαϊκό εθνών και εθνοτήτων, πουη κάθε μία από αυτές διατηρούν της παραδόσεις τους καιτα ήθη τους. Γνωστοί για τις παραδόσεις τους είναι οιΤάταροι της ΚριμαίαςκαιοιΈλληνες.
Η Κίτρινη Τρίαινα (ουκρ.: тризуб) σε γαλάζιο φόντο μέσα σεεραλδική ασπίδα αποτελεί το εθνόσημο της Ουκρανίας.
Υπάρχουν πολλές απόψεις αναφορικά μετη σημασία του συμβόλου. Η επικρατέστερη πάντως είναι ότι το μονόγραμμα αυτό δημιουργεί τη λέξη «ВОЛЯ – Βόλια» πουστα Ουκρανικά σημαίνει «ελευθερία». Όπως καιη σημαία έτσι καιτο παρόν εθνόσημο ήταν το επίσημο σύμβολο της χώρας την εποχή της Ουκρανικής Εθνικής Δημοκρατίας.
Ο εθνικός ύμνος της Ουκρανίας είναι το τραγούδι «Δεν πέθανε ακόμη της Ουκρανίας η δόξα καιη λευτεριά» (στα ουκρανικά: Ще не вмерла України ні слава, ні воля). Οι στίχοι γράφτηκαν από τον ποιητή Πάβλο Βερμπίνσκι (1815-1870) το 1863. Πρώτη φορά εκδόθηκαν από το περιοδικό Μέτα (Ο Στόχος) τουΛβιβ/Λβοφπου τότε βρισκόταν υπό την κατοχή της Αυστροουγγαρίας. Ένα χρόνο αργότερα, το1864, ο συνθέτης Μιχάιλο Τσουμπίνσκι 1839-1884 έγραψε τους στίχους γιατο ποίημα του Βερμπίνσκι. Η πρώτη εκτέλεση του μουσικού αυτό κομματιού έγινε στο Ουκρανικό Θέατρο τουΛβιβ/Λβοφ.
Στις μέρες της ΕΣΣΔστην Ουκρανία ήταν απαγορευμένη η χρήση των παραπάνω εθνικών συμβολών. ΗΣοβιετική Σοσιαλιστική Δημοκρατία της Ουκρανίας, στα πλαίσια της ΕΣΣΔ, είχε τα δικά της σύμβολα με χαρακτηριστικά τοσφυροδρέπανοκαιτο αστέρι, ενώ ο ύμνος ( «Ο Ύμνος της Ουκρανικής ΣΣΔ», μουσική: Αντόν Λεμπιντίνετς, στίχοι: Πάβλο Σιτσίνα, 1949) είχε πολλές αναφορές στοΚΚΣΕ, στονΛένιν, στονσοσιαλισμόκαιτη φιλία του ουκρανικού λαού μετον ρωσικό.
Το Ανώτατο Συμβούλιο (Ανώτατη Ράντα) της Ουκρανίας τον Ιανουάριο-Φεβρουάριο του 1992, αμέσως μετά την ανεξαρτησία της χώρας, θεσμοθέτησε με συνταγματικό νόμο τα εθνικά σύμβολα της χώρας όπως υφίστανται σήμερα.
Το πολίτευμα της χώρας είναι μια μίξη μεταξύ Ημιπροεδρικής δημοκρατίαςκαιΠροεδρικής δημοκρατίας, με πολύ ισχυρές αρμοδιότητες γιατον Πρόεδρο. Την Εκτελεστική εξουσία ασκεί το Υπουργικό Συμβούλιο σε συνεργασία μετον πρόεδρο. Τη Νομοθετική Εξουσία ασκεί ηΑνώτατη Ράντα ή Συμβούλιο, που αποτελείται από 450 βουλευτές.
Τα κοινοβουλευτικά κόμματα τις Ανώτατης Ράντας μετά τις εκλογές του 2006 είναι:
Κομμουνιστικό Κόμμα Ουκρανίας. Πρόεδρος της Κ.Ε. Πέτρο Σιμονένκο - (διαλύθηκε κατ' απαίτηση του προέδρου του κοινοβουλίου βάσει κανονισμού της βουλής που θεωρήθηκε ότι ήταν φωτογραφικός γιατο κόμμα[77])
Το Κόμμα των Περιφερειών, το Σοσιαλιστικό Κόμμα της Ουκρανίας καιτο Κομμουνιστικό Κόμμα Ουκρανίας μετά από παρατεταμένες διαπραγματεύσεις δημιούργησαν πολιτικό συνασπισμό και σχημάτισαν κυβέρνηση με επικεφαλής τον Βίκτορ Γιανουκόβιτς, ενώ τα καθήκοντα του πρόεδρου της βουλής ανέλαβε ο Ολεξάντερ Μορόζ.
Το φθινόπωρο του 2010 τοΣυνταγματικό Δικαστήριο της χώρας ενίσχυσε τις εξουσίες του Γιανούκοβιτς, ανατρέποντας μεταρρύθμιση που είχε θεσπιστεί κατά της διάρκεια της «Πορτοκαλί Επανάστασης». Νόμος του 2004, βάσει του οποίου πολλές εξουσίες του προέδρου είχαν εκχωρηθεί στο Κοινοβούλιο, κρίθηκε αντισυνταγματικός καιη Ουκρανία έγινε ξανά προεδρική δημοκρατία.[78]
Την 1η Ιουλίου 6 βουλευτές του Κομμουνιστικού Κόμματος αποχώρησαν από την κοινοβουλευτική του ομάδα, μειώνοντας τηνσε 24 μέλη[79]. Με ψήφισμα νέου κανονισμού που στηρίχτηκε από 232 βουλευτές στις 22 Ιουλίου καιπου θεωρήθηκε ότι φωτογράφιζετο συγκεκριμένο κόμμα[77], δόθηκε το δικαίωμα στον πρόεδρο της Ράντα να διαλύει μια κοινοβουλευτική ομάδα που έχασε μέλη της ύστερα από την πρώτη σύνοδο μετά της εκλογές, απόφαση που επικυρώθηκε με προεδρικό διάταγμα την επόμενη μέρα[80].
Στις 24 Ιουλίου 2014 ο Ολεξάντρ Τουρτσίνοφ, ο πρόεδρος της Ράντα, διέταξε τη διάλυση της κοινοβουλευτικής ομάδας του Κομμουνιστικού Κόμματος. Την απόφαση κατήγγειλε ως «παράνομη» ο επικεφαλής τουΚόμματος των Κομμουνιστών της Ουκρανίας Πέτρο Σιμονένκο. Βάσει αιτήματος του Υπουργείου Δικαιοσύνης εξετάζεται δια της δικαστικής οδού το ζήτημα της πλήρους απαγόρευσης του Κομμουνιστικού Κόμματος, κατόπιν υποδείξεων των υπηρεσιών ασφαλείας ότι υποστηρίζουν τους αποσχιστές[81]. Την ίδια ημέρα, ο πρωθυπουργός της Ουκρανίας Γιάτσενιουκ δήλωσε παραίτηση, ως αποτέλεσμα της ανακοίνωσης της αποχώρησης από τον κυβερνητικό συνασπισμό δύο κομμάτων ΟυντάρκαιΣβόμποντα, κάτι πουθα οδηγούσε στη διενέργεια βουλευτικών εκλογών, οι οποίες θα «καθάριζαν τη Βουλή από τους πράκτορες της Μόσχας» κατά δήλωση του προέδρου της Ουκρανίας Π. Ποροσένκο[82]. Ο ίδιος ο Γιάτσενιουκ αποκάλεσε τη διάλυση της Βουλής «ηθικό έγκλημα».[83]Το Κοινοβούλιο της Ουκρανίας, ωστόσο, δεν έκανε δεκτή την παραίτηση του Γιάτσενιουκ στις 31 Ιουλίου, με ψήφους 109 κατά της παραίτησης και μόνο 16 υπέρ[84], γεγονός που οδηγεί στην ανάγκη διαμόρφωσης νέου κυβερνητικού σχηματισμού ή την προκήρυξη εκλογών μετά από ένα μήνα.
Η Ουκρανία διαιρείται σε 24 Όμπλαστ (Область) δηλαδή περιφέρειες καιμια Αυτόνομη Δημοκρατία:
Αυτόνομη Δημοκρατία της Κριμαίας. Η Αυτόνομη Δημοκρατία της Κριμαίας ανκαι διατηρεί το καθεστώς της αυτόνομης δημοκρατίας στα πλαίσια της Ουκρανίας, αυτό δε επηρεάζει το καθεστώς του ενιαίου κράτους (unitary state) της Ουκρανίας.
Από το 1999 έως το 2001, η Ουκρανία υπηρέτησε ως μη μόνιμο μέλος τουΣυμβουλίου ΑσφαλείαςτουΟΗΕ. Ιστορικά, η Σοβιετική Ουκρανία ήταν μέλος των Ηνωμένων Εθνών από το 1945 ως ιδρυτικό μέλος μετά από έναν συμβιβασμό της Δύσης μετη Σοβιετική Ένωση, η οποία είχε ζητήσει ιδιότητα μέλους για τις τότε 16 δημοκρατίες της ΕΣΣΔ. Η Ουκρανία έχει υποστηρίξει σταθερά τις ειρηνικές διευθετήσεις διαφορών
διαπραγματεύσεων. Έχει συμμετάσχει στις τετραμερείς συνομιλίες γιατη σύγκρουση στη Μολδαβία και προώθησε μια ειρηνική επίλυση των συγκρούσεων στο μετασοβιετικό κράτος της Γεωργίας. Η Ουκρανία έχει επίσης συνεισφέρει ουσιαστικά στις ειρηνευτικές επιχειρήσεις τουΟΗΕ από το 1992.
Η Ουκρανία θεωρεί την ευρωατλαντική ενσωμάτωση πρωταρχικό στόχο της εξωτερικής πολιτικής της[85], αλλά στην πράξη πάντα εξισορροπούσε τη σχέση της μετην Ευρωπαϊκή Ένωση και τις Ηνωμένες Πολιτείες με ισχυρούς δεσμούς μετη Ρωσία. ΗΣυμφωνία Εταιρικής Σχέσης και Συνεργασίας (ΣΕΣΣ) της Ευρωπαϊκής Ένωσηςμετην Ουκρανία τέθηκε σε ισχύ την 1η Μαρτίου 1998. Η Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) ενθάρρυνε την Ουκρανία να εφαρμόσει πλήρως τηΣΕΣΣπριν ξεκινήσουν οι συζητήσεις γιαμια συμφωνία σύνδεσης, η οποία εκδόθηκε στη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕτον Δεκέμβριο του 1999 στοΕλσίνκι, αναγνωρίζοντας τις μακροπρόθεσμες φιλοδοξίες της Ουκρανίας αλλά χωρίς να συζητάται η συμφωνία σύνδεσης.[85]
Στις 31 Ιανουαρίου 1992, η Ουκρανία προσχώρησε στην τότε Διάσκεψη γιατην Ασφάλεια καιτη Συνεργασία στην Ευρώπη (ο σημερινός Οργανισμός γιατην Ασφάλεια καιτη Συνεργασία στην Ευρώπη (ΟΑΣΕ)) και στις 10 Μαρτίου 1992 έγινε μέλος τουΒορειοατλαντικού Συμβουλίου Συνεργασίας. Οι σχέσεις Ουκρανίας-ΝΑΤΟ είναι στενές καιη χώρα έχει δηλώσει ενδιαφέρον για ενδεχόμενη ένταξη.[86]Ο στόχος αυτός αφαιρέθηκε από την ατζέντα εξωτερικής πολιτικής της κυβέρνησης μετην εκλογή τουΒίκτορ Γιανουκόβιτςστην προεδρία, το 2010.[86] Όμως, μετά τηνεκδίωξη του Γιανουκόβιτςτον Φεβρουάριο του 2014 και την (πουη Ρωσία διαψεύδει) μετά τη ρωσική στρατιωτική επέμβαση στην Ουκρανία, η Ουκρανία ανανέωσε την προσπάθειά της για ένταξη στοΝΑΤΟ.[86]
Όλα τα μεγάλα πολιτικά κόμματα στην Ουκρανία υποστηρίζουν την ενδεχόμενη πλήρη ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Η Συμφωνία Σύνδεσης μετηνΕΕ αναμενόταν να υπογραφεί καινα τεθεί σε ισχύ έως τα τέλη του 2011, αλλά η διαδικασία ανεστάλη μέχρι το 2012 λόγω των πολιτικών εξελίξεων εκείνης της εποχής.[87]Η Συμφωνία Σύνδεσης μεταξύ της Ουκρανίας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης υπογράφηκε το 2014.[88]
Η Ουκρανία είχε για πολύ καιρό στενούς δεσμούς με όλους τους γείτονές της, αλλά οισχέσεις Ρωσίας-Ουκρανίας επιδεινώθηκαν γρήγορα το 2014 μετηνπροσάρτηση της Κριμαίας, την ενεργειακή εξάρτηση και τις διαφορές στις πληρωμές του φυσικού αερίου. Υπάρχουν κάποιες εντάσεις μετηνΠολωνία[89]καιτηνΟυγγαρία.[90]
Στις 19 Μαΐου 2018, ο Ποροσένκο υπέγραψε διάταγμα, το οποίο έθεσε σε ισχύ την απόφαση του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας και Άμυνας γιατον οριστικό τερματισμό της συμμετοχής της Ουκρανίας στα καταστατικά όργανα της Κοινοπολιτείας Ανεξάρτητων Κρατών.[94][95] Μέχρι τον Φεβρουάριο του 2019, η Ουκρανία ελαχιστοποίησε τη συμμετοχή της στην Κοινοπολιτεία Ανεξάρτητων Κρατών στο κρίσιμο ελάχιστο και ουσιαστικά ολοκλήρωσε την απόσυρσή της. Το κοινοβούλιο της Ουκρανίας δεν επικύρωσε την ένταξη, δηλαδή η Ουκρανία δεν ήταν ποτέ μέλος της ΚΑΚ.[96]
Στις 28 Ιουλίου 2020, στοΛούμπλιν της Πολωνίας, ηΛιθουανία, η Πολωνία καιη Ουκρανία δημιούργησαν την πρωτοβουλία του Τρίγωνου τουΛούμπλιν, η οποία στοχεύει στην εμβάθυνση της συνεργασίας μεταξύ των τριών ιστορικών χωρών της Πολωνολιθουανικής Κοινοπολιτείαςκαιστην περαιτέρω ενσωμάτωση και ένταξη της Ουκρανίας στηνΕυρωπαϊκή ΈνωσηκαιτοΝΑΤΟ.[97]
Στις 17 Μαΐου 2021, δημιουργήθηκε τοΤρίο της Σύνδεσηςμετην υπογραφή κοινού μνημονίου μεταξύ τωνΥπουργών Εξωτερικών της Γεωργίας, της Μολδαβίαςκαι της Ουκρανίας. Το τρίο της Σύνδεσης είναι μια τριμερής μορφή γιατην ενισχυμένη συνεργασία, συντονισμό και διάλογο μεταξύ των τριών χωρών (που έχουν υπογράψει τη Συμφωνία Σύνδεσης μετηνΕΕ) μετην Ευρωπαϊκή Ένωση για θέματα κοινού ενδιαφέροντος που σχετίζονται μετηνευρωπαϊκή ολοκλήρωση, ενισχύοντας τη συνεργασία στο πλαίσιο της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσηςκαιτη δέσμευση των χωρών γιατην προοπτική ένταξης στην Ευρωπαϊκή Ένωση.[98]Η Ουκρανία ετοιμάζεται να υποβάλει επίσημα αίτηση για ένταξη στηνΕΕτο 2024, προκειμένου να ενταχθεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση τη δεκαετία του 2030.[99]
Η χώρα έγινε επίσημα μέλος τουΠΟΕ στις 16 Μαΐου του 2008.
Το 2021, ο μέσος ονομαστικός μισθός στην Ουκρανία έφτασε στο υψηλότερο επίπεδο στην ιστορία του, στις 14.282 ₴ (ή περίπου 470€) τον μήνα.[105]Το 2018, ο μέσος πλούτος της Ουκρανίας ανά ενήλικα ήταν σχεδόν 36€, ένας από τους χαμηλότερους στον κόσμο.[106] Περίπου το 1,1% των Ουκρανών ζούσε κάτω από το εθνικό όριο φτώχειαςτο 2019.[107]Η ανεργία στην Ουκρανία ήταν 4.5% το 2019.[108]Το 2019 το 5–15% του ουκρανικού πληθυσμού ανήκε στη μεσαία τάξη.[109]Τον Σεπτέμβριο του 2020, τοδημόσιο χρέος της Ουκρανίας είναι περίπου το 52% του ονομαστικού ΑΕΠ της.[110]
Η Ουκρανία παράγει σχεδόν όλους τους τύπους μεταφορικών καιδιαστημικών οχημάτων. Τα αεροπλάνα Αντόνοφκαιτα φορτηγά KrAZ εξάγονται σε πολλές χώρες. Η πλειονότητα των ουκρανικών εξαγωγών γίνονται προς τηνΕυρωπαϊκή ΈνωσηκαιτηνΚΑΚ.[111] Από την ανεξαρτησία της, η Ουκρανία διατηρεί τη δική της διαστημική υπηρεσία, τηνΚρατική Διαστημική Υπηρεσία της Ουκρανίας. Η Ουκρανία συμμετείχε ενεργά σε επιστημονικές αποστολές εξερεύνησης του διαστήματος και τηλεπισκόπησης. Μεταξύ των ετών 1991 και 2007, η Ουκρανία εκτόξευσε έξι δορυφόρουςπου κατασκευάστηκαν στην Ουκρανία και 101 οχήματα εκτόξευσης, συνεχίζοντας να σχεδιάζει διαστημόπλοια.[112][113][114]
Η Ουκρανία παράγει και επεξεργάζεται το δικό της φυσικό αέριο καιπετρέλαιο. Ωστόσο, η χώρα εισάγει το μεγαλύτερο μέρος του ενεργειακού εφοδιασμού. Το 80% των προμηθειών φυσικού αερίου της Ουκρανίας εισάγεται, κυρίως από τη Ρωσία.[115]
Το μεγαλύτερο τμήμα της χώρας (περίπου 54%) είναι πεδινό και καλλιεργήσιμο. Όρη υπάρχουν μόνο στην περιοχή των συνόρων μετηΡουμανία (Καρπάθια Όρη). Καλλιεργούνται δημητριακά, ζαχαρότευτλα, ηλίανθοι (απ' όπου παράγεται ηλιέλαιο) ενώ ανεπτυγμένη είναι επίσης η εκτροφή βοοειδών καιη παραγωγή γάλακτος.
Από πλευράς ορυκτού πλούτου η χώρα διαθέτει άφθονο σιδηρομετάλλευμα, άνθρακες, μαγγάνιο, φυσικό αέριοκαιπετρέλαιο, ορυκτό άλας, θείο, γραφίτη, τιτάνιο, νικέλιο, υδράργυροκαιμαγνήσιο. Οι ουκρανικές βιομηχανίες ήταν από τις πλέον αναπτυγμένες στην πρώην Σοβιετική Ένωσηκαι παράγουν (και σήμερα) μηχανήματα και προϊόντα σιδήρου, μέταλλα, εξοπλισμό μεταφορικών μέσων, χημικά προϊόντα ενώ δεσπόζουσα θέση κατέχουν οι βιομηχανίες μεταποίησης τροφίμων (και ιδιαίτερα παραγωγής ζάχαρης).
Συνολικά, οι ασφαλτοστρωμένοι δρόμοι της Ουκρανίας εκτείνονται σε 164.732 χιλιόμετρα.[116]Οι κύριες οδικές αρτηρίες της Ουκρανίας, η οποίες σημειώνονται μετο γράμμα «Μ» που σημαίνει «Διεθνής» ( Ουκρανικά : Міжнародний ), εκτείνονται σε εθνικό επίπεδο και συνδέουν όλες τις μεγάλες πόλεις της Ουκρανίας, παρέχοντας διασυνοριακές διαδρομές προς τους γείτονες της χώρας. Υπάρχουν μόνο δύο πραγματικοί αυτοκινητόδρομοιστην Ουκρανία. Ένας αυτοκινητόδρομος 175 χιλιομέτρων από τοΧάρκοβο προς τοΝτνίπροκαι ένα τμήμα τουΜ03 που εκτείνεται σεμια απόσταση 18 χιλιομέτρων από τοΚίεβο έως τοΜπορισπίλ, όπου βρίσκεται τοδιεθνές αεροδρόμιο της πόλης.
Η συνολική έκταση της σιδηροδρομικής γραμμής στην Ουκρανία εκτείνεται σε 22.473 τ.χλμ., εκτων οποίων 9.250 τ.χλμ. ηλεκτροδοτήθηκαν τη δεκαετία του 2000.[118]Το κράτος έχει το μονοπώλιο στην παροχή επιβατικών σιδηροδρομικών μεταφορών και όλα τα τρένα, εκτός από αυτά που λειτουργούνται μετη συνεργασία άλλων ξένων εταιρειών σε διεθνή δρομολόγια, λειτουργούν από την εταιρεία «Ουκρανικοί Σιδηρόδρομοι».
ΤοΚίεβο-Μπορισπίλ είναι το μεγαλύτερο διεθνές αεροδρόμιο της Ουκρανίας. Διαθέτει τρεις κύριους τερματικούς σταθμούς επιβατών και αποτελεί τη βάση γιατον αερομεταφορέα της χώρας, τηνUkraine International Airlines. Άλλα μεγάλα αεροδρόμια της χώρας περιλαμβάνουν αυτά στοΧάρκοβο, τοΛβιβκαιτουΝτόνετσκ (το οποίο τώρα έχει καταστραφεί), ενώ αυτά στοΝτνίπροκαιτηνΟδησσό έχουν σχέδια για αναβαθμίσεις τερματικών σταθμών στο εγγύς μέλλον. Εκτός από τον αερομεταφορέα σημαίας της, η Ουκρανία διαθέτει έναν αριθμό αεροπορικών εταιρειών, συμπεριλαμβανομένων τωνWindrose Airlines, Dniproavia, Azur Air UkraineκαιAtlasGlobal UkraineAntonov Airlines, θυγατρική του Σχεδιαστικού Γραφείου Αεροδιαστημικής Αντόνοφ είναι ο μόνος χειριστής του μεγαλύτερου αεροσκάφους σταθερών πτερύγων στον κόσμο, τουAn-225.
Τα διεθνή θαλάσσια ταξίδια παρέχονται κυρίως μέσω τουλιμανιού της Οδησσού, από όπου πλέουν τακτικά δρομολόγια προς Κωνσταντινούπολη, ΒάρνακαιΧάιφα. Η μεγαλύτερη ακτοπλοϊκή εταιρεία που εκτελεί επί του παρόντος αυτά τα δρομολόγια είναι η Ukrferry.[119]
Τον Μάρτιο του 2020 ηΕΕ απαγόρευσε τις πτήσεις προς τις 27 χώρες της από 4 αεροπορικές εταιρείες της Ουκρανίας, για λόγους ασφαλείας κατά του κορωνοϊού.[120]Η οδήγηση γίνεται στα δεξιά καιμετα φώτα αναμμένα πάντα.
↑Likhachev, Viacheslav (Σεπτέμβριος–Οκτώβριος 2013). «Right-Wing Extremism on the Rise in Ukraine». Russian Politics and Law51 (5). «In their propaganda, SNPU ideologues were more open, describing the confrontation with “Muscovite influence” as racial. SNPU publications proudly called the Ukrainian nation the “root of the white race.” Ukraine was viewed as an “outpost of European civilization” and Russia as an “Asiatic horde.” Ukraine—according to Andrii Parubii, one of the SNPU leaders (who later joined Our Ukraine)—must “confront the aggressiveness of the pernicious ideas of the Asiatic world, today embodied in Russia.” Alongside Russophobia, SNPU ideologues preached (and still preach) anti-Westernism: from their point of view, “internationalist Marxism and cosmopolitan liberalism are in fact two sides of the same coin.” I would add that all the ideological constructs formulated in SNPU publi- cations in the 1990s still characterize Svoboda’s current ideology. Although the party toned down its official rhetoric in the 2000s, it takes pride in the continuity of its history and the unchanging nature of its ideology».
↑Shekhovtsov, Anton (2013). «17: From Para-Militarism to Radical Right-Wing Populism: The Rise of the Ukrainian Far-Right Party Svoboda.». Right Wing Populism in Europe. Routledge. σελίδες 251–252. The Ukrainian National Assembly (UNA), KUN and Svoboda are also Russophobic and anti-semitic. Moreover, 'white racism’ is overtly or covertly inherent in the doctrines of the UNA, Svoboda and All-Ukrainian Party'New Force' (Nova Syla), and most evidently manifests itself through the parties’ anti-immigrant positions.
↑«Head of Israel-Ukraine association surprised at agreement signed by Ukrainian opposition and Svoboda». Ukraine General Newswire-Interfax News Agency. 2012-10-23. http://en.interfax.com.ua/news/general/122966.html. Ανακτήθηκε στις 2014-02-28. «"The head of the Israel-Ukraine inter-parliamentary association, Israel is Our Home Party MP Alex Miller, has said he does not understand why the Ukrainian opposition signed a coalition agreement with an "anti-Semitic" party - the Svo-boda All-Ukrainian Union… According to the Ukrainian Jewish Committee, Svoboda is a fascist party, and its full name - the Social-National Party of Ukraine - was chosen in association with the National Socialist German Workers' Party (NSDAP)."»
↑Spyer, Jonathon (2014-01-09). «Kiev Showdown». The Jerusalem Post. http://www.jpost.com/Jerusalem-Report/Jewish-World/Kiev-showdown-337679. Ανακτήθηκε στις 2014-02-28. «The far-right, anti-Semitic Svoboda party of Oleh Tyahnybok is also in evidence in the square. The third organized element is the Batkivschnya (Fatherland) party, which is close to Timoshenko.»
↑Stern, David (2013-12-13). «What Europe Means to Ukraine's Protesters». The Atlantic. http://www.theatlantic.com/international/archive/2013/12/what-europe-means-to-ukraines-protesters/282327/. Ανακτήθηκε στις 2014-03-27. «But Svoboda’s positions are somewhat at odds with the EU’s ideals of tolerance and multiculturalism, to put it mildly: It is a driving force behind Ukraine’s anti-gay rights movement; the party’s platform supports distributing government positions to various ethnicities according to their percentage makeup of the population; and, despite recent claims to the contrary, it remains, at least among its leadership, a deeply anti-Semitic organization (one deputy in parliament has described the Holocaust as a “bright period” for Europe.)»
↑Grey, Stephen (2014-03-18). «In Ukraine, nationalists gain influence - and scrutiny». The Chicago Tribune. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2014-03-19. https://archive.today/20140319042704/http://www.chicagotribune.com/news/sns-rt-us-ukraine-crisis-farright-insight-20140318,0,2590463.story. Ανακτήθηκε στις 2014-03-27. «Expert opinions on Svoboda in particular are divided. Per Anders Rudling, an associate professor at Lund University in Sweden and researcher on Ukrainian extremists, has described Svoboda as "neo-fascist"… But Ivan Katchanovski, a political scientist at the University of Ottawa who has studied the far-right in Ukraine, disagreed that Svoboda was so extreme. "Svoboda is currently best described as a radical nationalist party, and not as fascist or neo-Nazi," he said. "It is now not overtly anti-Semitic." Andrew Srulevitch, director of European Affairs for the Anti-Defamation League, an international group based in the U.S. that monitors anti-Semites and other political extremists, said: "Svoboda has been disciplined in its messaging regarding Jews since the Maidan demonstrations started in November, but they have a history of anti-Semitic statements to overcome, and a clear political program of ethnic nationalism that makes Jews nervous." Oleh Tyahnybok, leader of Svoboda, described the row over his party as an "information war". He told Reuters: "Unfortunately, the information concerning Svoboda's radicalism is not true. It comes from European and Russian mass-media. They just wanted to create an image of horror, of extremists, anti-Semites and xenophobes, and started to write about our party some stupid things."»
↑Shekhovtsov, Anton (5 March 2014). «From electoral success to revolutionary failure: The Ukrainian Svoboda party». Eurozine. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2014-07-16. https://web.archive.org/web/20140716215819/http://www.eurozine.com/articles/2014-03-05-shekhovtsov-en.html. Ανακτήθηκε στις 27 March 2014. «...not only did Svoboda cooperate with several European radical rightwing parties (and, as noted above, it cooperated with the Front national even during the SNPU days), but also could not be considered a neo-Nazi party… The party, and especially its paramilitary wing called C14 under the leadership of the notorious neo-Nazi Yevhen Karas, became involved in a number of divisive activities. Displaying racist banners in the occupied Kyiv City State Administration, attacking journalists, volunteer medical workers and other Euromaidan activists, demolishing the Lenin monument, staging a torch-lit march commemorating controversial Ukrainian ultranationalist Stepan Bandera – all these activities damaged the unity, as well as the image, of Euromaidan.»
↑Caryl, Christian (14 March 2014). «Dropping the political F-Bomb». Foreign Policy. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2014-07-05. https://web.archive.org/web/20140705041918/http://www.foreignpolicy.com/articles/2014/03/14/dropping_the_political_f_bomb. Ανακτήθηκε στις 27 March 2014. «So do Ukrainian Freedom Party members or Venezuelan protesters qualify? Probably not. The former (see Tyahnybok, above) certainly qualify as ultra-rightwingers. The Freedom Party belongs to a European network of far-right organizations that includes France's National Front. This doesn't make them fascist, but it's certainly worrisome (especially now that Freedom holds four posts in the current interim government) -- and there's no reason why we shouldn't be able to analyze and discuss such problematic political views without being accused of playing into the hands of Moscow's propagandists. (If Ukraine truly aspires to be a part of the European political family, in fact, we should feel compelled to criticize such views just as we would those of any other European ultra-right parties. In 2012, well before the current crisis in Ukraine, the European Parliament denounced the Freedom Party for its "racist, anti-Semitic and xenophobic views.")»
↑Shekhovtsov, Anton (28 Φεβρουαρίου 2014). «A comment on Cas Mudde's article "A new (order) Ukraine?"». Personal Blog. Anton Shekhovtsov. Ανακτήθηκε στις 27 Μαρτίου 2014. ...Svoboda may be more extreme than the French National Front or the Freedom Party of Austria, but it is probably less extreme than Jobbik, NPD, Golden Dawn, Tricolour Flame, BNP, etc...
1. Διηπειρωτικές χώρες με επικράτεια στην Ευρώπη καιστην Ασία. 2. Γεωγραφικά ανήκει στην Ασία, αλλά θεωρείται ευρωπαϊκό κράτος για ιστορικούς και πολιτισμικούς λόγους. 3. Κράτη που περιλαμβάνουν υπερπόντια εδάφη καισε άλλες ηπείρους μετην μητροπολιτική περιοχή να βρίσκεται στην Ευρώπη.