ΗΤζάνετ Γκέινορ (αγγλ.: Janet Gaynor, 6 Οκτωβρίου1906 - 14 Σεπτεμβρίου1984) ήταν Αμερικανίδα ηθοποιός[8]και ζωγράφος. Πρόκειται γιατην πρώτη ηθοποιό που βραβεύτηκε μεΌσκαρ Γυναικείας Ερμηνείαςστην πρώτη απονομή του 1929 για τις ταινίες Η Αυγή (Sunrise: A Song of Two Humans, 1927), Έβδομος Ουρανός (Seventh Heaven, 1927)καιΆγγελος του Δρόμου (Street Angel, 1928). Αυτή ήταν καιη μοναδική φορά που κάποιος ηθοποιός κέρδισε το βραβείο για πολλαπλούς ρόλους. Ο κανονισμός άλλαξε από τηνΑμερικανική Ακαδημία Κινηματογραφικών Τεχνών και Επιστημών τρία χρόνια αργότερα. Η ηθοποιός έκανε το ντεμπούτο της συμμετέχοντας σε ταινίες του βωβού κινηματογράφου και συνέχισε την επιτυχημένη της πορεία μετά την έλευση του ομιλούντα κινηματογράφου. Η ηθοποιός έλαβε ακόμη μια υποψηφιότητα γιαΌσκαρ Α' Γυναικείου Ρόλουτο1937γιατην πρώτη εκτέλεση της ταινίας Ένα Αστέρι Γεννιέται (A Star is Born)και μετά το γάμο της το σχεδιαστή Αντριάν αποσύρθηκε από τα κινηματογραφικά δρώμενα. Έκανε ακόμη μια κινηματογραφική εμφάνιση το1957στην ταινία Το Κορίτσι των Ονείρων μου (Bernardine).
Η Τζάνετ Γκέινορ, γεννήθηκε στη Φιλαδέλφεια της Πενσιλβάνια το1906κιοι γονείς της μεταφέρθηκαν στοΣαν Φρανσίσκο όταν η ηθοποιός ήταν ακόμη σε παιδική ηλικία. Όταν τελείωσε το σχολείο το1923, η Γκέινορ αποφάσισε να γίνει ηθοποιός και μεταφέρθηκε στοΛος Άντζελες όπου έπιασε δουλειά σε υποδηματοποιείο γιανα συντηρήσει τον εαυτό της.
Παράλληλα άρχισε να λαμβάνει μικρούς ρόλους σε ταινίες, όταν το1926 ανέλαβε τον πρώτο της πρωταγωνιστικό ρόλο στην ταινία The Johnstown Flood. Η ερμηνεία της στην ταινία τράβηξε την προσοχή των παραγωγών που της ανέθεσαν ρόλους σεμια σειρά επιτυχημένων ταινιών.
Φωτογραφία της Τζάνετ Γκέινορ αποτην ταινία Sunrise: A Song of Two Humans (1927).
Σε διάστημα ενός χρόνου, η Γκέινορ έγινε μια από τις δημοφιλέστερες πρωταγωνίστριες του Χόλιγουντ. Οι ερμηνείες της στις ταινίες Η Αυγή (Sunrise: A Song of Two Humans, 1927) (του σκηνοθέτη Φρήντριχ Βίλεμ Μουρνάου, Έβδομος Ουρανός (Seventh Heaven, 1927) (η πρώτη από τις δώδεκα που γύρισε με συμπρωταγωνιστή το Τσαρλς Φάρελ) καιΆγγελος του Δρόμου (Street Angel, 1928) της χάρισαν τοΌσκαρ Γυναικείας Ερμηνείαςστην πρώτη απονομή του1929. Γιατα τρία πρώτα χρόνια του θεσμού των βραβείων όσκαρ βράβευαν το συνολικό έργο του ηθοποιού κατά τη διάρκεια της χρονιάς κι όχι την ερμηνεία σε κάποιο ρόλο. Η Γκέινορ δεν ήταν μοναχά η πρώτη ηθοποιός που κέρδισε το βραβεία, αλλά σε ηλικία 22 ετών ήταν καιη νεώτερη που τιμήθηκε μεΌσκαρ Α' Γυναικείου Ρόλου μέχρι καιτο1986, χρονιά στην οποία ηΜάρλι Μάτλιν τιμήθηκε μετο βραβείο σε ηλικία 21 ετών.
Η Γκέινορ ήταν μια από τις λίγες ηθοποιούς του βωβού κινηματογράφου που πέρασαν στον ομιλούντα με επιτυχία. Επί σειρά ετών ήταν το μεγαλύτερο αστέρι της Fox Studiosκαι είχε το προνόμιο της επιλογής των ρόλων που ήθελε να επιλέξει, κάτι το οποίο ήταν ασυνήθιστο γιατο σύστημα των κινηματογραφικών στούντιο της περιόδου. Οι σημαντικότερές της ταινίες εκείνης της περιόδου ήταν οι εξής: Οι Τέσσερις Διάβολοι (4 Devils, 1928) (μη διασωθείσα πλέον ταινία του Μουρνάου), Lucky Star, 1929, Sunny Side Up (1929), Delicious (1931), Merely Mary Ann (1931), Η Πριγκίπισσα Διασκεδάζει (Adorable, 1933), Το Πανηγύρι των Χιμαιρών (State Fair, 1933)καιThe Farmer Takes a Wife, 1935 (στην οποία έκανε το ντεμπούτο τουοΧένρι Φόντα). Όταν όμως οΝτάριλ Ζάνουκ ανέλαβε τη διεύθυνση της εταιρίας πραγματοποιώντας την συγχώνευση της Fox Film Corporation μετην Twentieth Century Fox, η καριέρα της ηθοποιού πέρασε σε δεύτερη μοίρα προκειμένου να προωθηθούν άλλες ηθοποιοί όπως ηΛορέτα ΓιανγκκαιηΣίρλεϊ Τεμπλ. Η Γκέινορ συνέχισε πάραυτα να λαμβάνει πρωταγωνιστικούς ρόλους σε όλες τις ταινίες που γύρισε μετην20th Century Fox. Τελευταία της ταινία γιατην εταιρία ήταν τοΓυναίκες Ερωτευμένες (Ladies in Love)του 1936. Έπειτα αποδεσμεύτηκε από το συμβόλαιό της μετην εταιρία και ανέλαβε ρόλους σε ταινίες της νεοσύστατης εταιρίας παραγωγής τουΝτέιβιντ Ο. Σέλζνικ. Η πρώτη της ταινία μετον Σέλζνικ ήταν η πρώτη εκτέλεση της ταινίας Ένα Αστέρι Γεννιέται (A Star is Born, 1937)που της χάρισε τη δεύτερή της υποψηφιότητα γιαΌσκαρ Α' Γυναικείου Ρόλου, το οποίο έχασε από τηνΛουίζ Ράινεργιατην ταινία Υπό το Βλέμμα του Βούδα (The Good Earth, 1937). Έπειτα γύρισε τις ταινίες Γαμπροί εν Εφεδρεία (Three Loves Has Nancy, 1938)καιΕύθυμοι Συμμορίτες (The Young in Heart, 1938)κι εγκατέλειψε το χώρο του κινηματογράφου γιανα γυρίσει τον κόσμο πλάι στο σύζυγό της, τον σχεδιαστή Άντριαν. Επέστρεψε στους κινηματογραφικούς ρόλους μια ακόμη φορά το1957 όταν υποδύθηκε τη μητέρα τουΠατΜπουνστην ταινία Το Κορίτσι των Ονείρων μου (Bernardine).
Η Γκέινορ παντρεύτηκε τον Τζέσι Λάιντελ Πεκτο1929. Το ζευγάρι χώρισε το 1933 μετά από 4 χρόνια γάμου. Έπειτα το1939 παντρεύτηκε το σχεδιαστή κοστουμιών στις ταινίες της Metro-Goldwyn-Mayer Άντριαν, μετον οποίο απέκτησε ένα γιοτον Ρόμπιν Γκέινορ Άντριαν. Οιδυο τους έμειναν μαζί μέχρι καιτο θάνατο του Άντριαν το1959. Ο τρίτος της σύζυγος ήταν ο παραγωγός Πολ Γκρέγκορι μετον οποίο έμεινε παντρεμένη μέχρι καιτο θάνατό της το1984.
Η Γκέινορ ήταν επίσης καταξιωμένη ζωγράφος, οι ελαιογραφίες της παρουσιάστηκαν στη γκαλερί Wally Findlayτο1977.
Η ηθοποιός πέθανε στις 14 Σεπτεμβρίουτου1984, σε ηλικία 77 ετών, λόγω επιπλοκών ατυχήματος που είχε στοΣαν Φρανσίσκοδυο χρόνια πριν;[9]. Το ατύχημα συνέβη όταν ένα φορτηγό παραβίασε το κόκκινο και συγκρούστηκε μετο ταξί στο οποίο επέβαινε εκείνη, ο σύζυγός της, η φίλη της Μαίρη Μάρτιν κιο μάνατζέρ της. Ο μάνατζερ σκοτώθηκε από τη σύγκρουση, ενώ οι υπόλοιποι επιβάτες τραυματίστηκαν. Η κατάσταση της υγείας της ηθοποιού ήταν κρίσιμη καθώς έσπασε 11 πλευρά, τραυμάτισε τον αυχένα της, υπέστη κατάγματα της πυέλου, υπέστη τραύματα στην ουροδόχο κύστη και κατέστρεψε το ένα της νεφρό.[9][10]. Ο οδηγός του φορτηγού καταδικάστηκε σε φυλάκιση τριών ετών. Μετά μια σειρά χειρουργικών επεμβάσεων που κράτησαν 2 χρόνια η ηθοποιός απεβίωσε. Ενταφιάστηκε δίπλα στον δεύτερό της σύζυγο Άντριαν, αλλά στην ταφόπλακα αναγράφεται το επίθετο του τρίτου της συζύγου Πολ Γκρέγκορι[11].
↑ 9,09,1«Janet Gaynor, Oscar Winning Star». Philadelphia Inquirer. September 15, 1984. «Η Τζάνετ Γκέινορ, 77 ετών, η πρώτη ηθοποιός βραβευμένη με όσκαρ, πέθανε χθες το βράδυ στο νοσοκομείο Desert στοΠαλμ Σπρινγκς της Καλιφόρνια. Ο θεράποντας ιατρός της, Μπαρτ Άπφελμπαουμ, δήλωσε ότι τα τραύματα που υπαίστη στο τροχαίο ατύχημα του 1982 στο Σαν Φρανσίσκο προκάλεσαν το θάνατό της. Η ηθοποιός εισήχθη με 11 σπασμένα πλευρά, με κατάγματα της πυέλου και πολλαπλά τραύματα στην κοιλιακή χώρα. Η Γκέινορ, που συχνά υποδυόταν ευαίσθητες γυναίκες γεύτηκε αμέσως την επιτυχία στο Χόλιγουντ.»
↑«Hospitalized». Time (magazine). September 20, 1982. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2009-02-24. https://web.archive.org/web/20090224220309/http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,950804,00.html. Ανακτήθηκε στις 2008-06-25. «Η Τζάνετ Γκέινορ, 75, νικήτρια του πρώτου Όσκαρ Γυναικείας Ερμηνείας, εισήγθη στο νοσοκομείο σε κρίσημη κατάσταση, έχοντας υποστεί τραύμα στον αυχένα, κατάγματα της πυέλου, τραύματα στην ουροδόχο κύστη καιστο ένα της νεφρό; εισήχθη επίσης η Μαίρη Μάρτιν, 68, αστέρας του Μπρόντγουεϊ στο θεατρικό South Pacific και πρώτη ηθοποιός που υποδύθηκε τον Πίτερ Παν, σε ιάσιμη κατάσταση μεδυο σπασμένα πλευρά, τραύμα της πυέλου και πνευμοθώρακα, μετά από τροχαίο στοΣαν Φρανσίσκο. Στο όχημα που συγκρούστηκε με φορτηγό επέβαιναν οι Γκέινορ, ο σύζυγός της Πολ Γκρέγκορι, 61 ετών, η Μάρτιν καιο μάνατζέρ της, Μπεν Γουόσερ, 76 ετών. Ο Γουόσερ απεβίωσε ενώ ο Γκρέγκορι βρίσκεται σε καλή κατάσταση.»
Σχετικά πολυμέσα.jpg)