Το σύστημα χρωμάτων Μάνσελ, που δείχνει: έναν κύκλο αποχρώσεων στην τιμή 5 chroma 6; τις ουδέτερες τιμές από 0 έως 10. καιτα χρώματα τουμωβ-μπλε (5PB) στην τιμή 5.
Στηχρωματομετρία, τοσύστημα χρωμάτων Μάνσελ είναι χρωματικός χώρος που καθορίζει τα χρώματαμε βάση τρεις ιδιότητές τους, τηναπόχρωση (βασικό χρώμα), τον κορεσμό του χρώματος καιτην τιμή της φωτεινότητας. Δημιουργήθηκε από τον καθηγητή Άλμπερτ Μάνσελτην πρώτη δεκαετία του 20ού αιώνα και υιοθετήθηκε από το Υπουργείο Γεωργίας των Ηνωμένων Πολιτειών (USDA) ως το επίσημο σύστημα χρωμάτων γιατην έρευνα τουεδάφους κατά τη δεκαετία του 1930.
Προηγούμενα συστήματα κατάταξης χρωμάτων τοποθετούσαν τα χρώματα σε ένα τρισδιάστατο συμπαγές χρώμα της μιας ή της άλλης μορφής, αλλά ο Μάνσελ ήταν ο πρώτος που διαχώρισε την απόχρωση, τη φωτεινότητα καιτον κορεσμό σε αντιληπτικά ομοιόμορφες και ανεξάρτητες διαστάσεις και ήταν ο πρώτος που απεικόνισε τα χρώματα συστηματικά σε τρισδιάστατο χώρο[1]. Το σύστημα του Μάνσελ βασίζεται σε αυστηρές μετρήσεις της οπτικής απόκρισης των ανθρώπινων υποκειμένων στο χρώμα, τοποθετώντας τοσεμια σταθερή πειραματική επιστημονική βάση. Λόγω αυτής της βάσης στην ανθρώπινη οπτική αντίληψη, το σύστημα Μάνσελ ξεπέρασε τα σύγχρονα χρωματικά του μοντέλα και παρόλο που αντικαταστάθηκε για ορισμένες χρήσεις από μοντέλα όπως το CIELAB ( L*a*b* ) καιτο CIECAM02, εξακολουθεί να χρησιμοποιείται ευρέως σήμερα.
Το σύστημα αποτελείται από τρεις ανεξάρτητες ιδιότητες του χρώματος που μπορούν να αναπαρασταθούν κυλινδρικάσε τρεις διαστάσεις ως ακανόνιστο χρωματικό στερεό:
απόχρωση, μετρούμενη με μοίρες γύρω από οριζόντιους κύκλους
κορεσμός, μετρημένο ακτινικά προς τα έξω από τον ουδέτερο (γκρι) κατακόρυφο άξονα
τιμή φωτεινότητας, μετρημένη κάθετα στον κύλινδρο πυρήνα από 0 (μαύρο) έως 10 (λευκό)
Ο Μάνσελ προσδιόρισε την απόσταση των χρωμάτων κατά μήκος τωντριων διαστάσεων λαμβάνοντας μετρήσεις των ανθρώπινων οπτικών αποκρίσεων. Σε κάθε διάσταση, τα χρώματα Munsell είναι τόσο κοντά στο αντιληπτικά ομοιόμορφο, γεγονός που κάνει το σχήμα που προκύπτει αρκετά ακανόνιστο. Όπως εξηγεί ο Munsell:
Η επιθυμία προσαρμογής ενός επιλεγμένου περιγράμματος όπως η πυραμίδα, ο κώνος, ο κύλινδρος ή ο κύβος, σε συνδυασμό μετην έλλειψη κατάλληλων δοκιμών, έχει οδηγήσει σε πολλές παραμορφωμένες δηλώσεις των χρωματικών σχέσεων και γίνεται εμφανές πως όταν μελετηθεί η φυσική μέτρηση των τιμών φωτεινότητας, της απόχρωσης καιτου κορεσμού, κανένα κανονικό περίγραμμα δενθα χρησιμεύσει.
— Albert H. Munsell, “A Pigment Color System and Notation”[2]
Κάθε οριζόντιος κύκλος Μάνσελ χωρίζεται σε πέντε κύριες αποχρώσεις : Red, Yellow, Green, Blue καιPurple, μαζί με 5 ενδιάμεσες αποχρώσεις (π.χ., YR ) στα μισά του δρόμου μεταξύ των παρακείμενων κύριων αποχρώσεων [3].
Δύο χρώματα ίσης αξίας και χρώματος, στις απέναντι πλευρές ενός κύκλου απόχρωσης, είναι συμπληρωματικά χρώματα και αναμειγνύονται πρόσθετα στο ουδέτερο γκρι της ίδιας αξίας. Το παρακάτω διάγραμμα δείχνει 40 ομοιόμορφες αποχρώσεις Munsell, μετα συμπληρώματα κάθετα ευθυγραμμισμένα. Η τιμή, ή φωτεινότητα, ποικίλλει κατακόρυφα κατά μήκος του συμπαγούς χρώματος, από μαύρο (τιμή 0) στο κάτω μέρος, έως λευκό (τιμή 10) στο επάνω μέρος[4]. Τα ουδέτερα γκρίζα βρίσκονται κατά μήκος του κατακόρυφου άξονα μεταξύ μαύρου και λευκού.
Munsell hues; value 6 / chroma 6
5R
|
5YR
|
5Y
|
5GY
|
5G
|
5BG
|
201 130 134
201 130 127
201 131 118
200 133 109
197 135 100
193 137 94
187 140 86
181 143 79
173 146 75
167 149 72
160 151 73
151 154 78
141 156 85
127 159 98
115 160 110
101 162 124
92 163 134
87 163 141
82 163 148
78 163 154
73 163 162
5BG
|
5B
|
5PB
|
5P
|
5RP
|
5R
|
73 163 162
70 162 170
70 161 177
73 160 184
82 158 189
93 156 193
104 154 195
117 151 197
128 149 198
141 145 198
152 142 196
160 140 193
168 138 189
177 135 182
183 134 176
188 132 169
193 131 160
196 130 153
198 130 146
200 130 140
201 130 134
Τοχρώμα, μετρημένο ακτινικά από το κέντρο κάθε φέτας, αντιπροσωπεύει την «καθαρότητα» ενός χρώματος (που σχετίζεται μετον κορεσμό ), μετο χαμηλότερο χρώμα να είναι λιγότερο καθαρό (περισσότερο ξεπλυμένο, όπως σταπαστέλ)[5].
Ένα χρώμα καθορίζεται πλήρως παραθέτοντας τους τρεις αριθμούς γιατην απόχρωση, την τιμή φωτεινότητας καιτον κορεσμό με αυτή τη σειρά. Για παράδειγμα, ένα μωβ μέτριας φωτεινότητας και αρκετά κορεσμένο θα ήταν 5P 5/10 με 5P που σημαίνει το χρώμα στη μέση της λωρίδας της μωβ απόχρωσης, 5/ σημαίνει μέση τιμή (ελαφρότητα) και ένα χρώμα 10 (βλ. δείγμα). Ένα αχρωματικό χρώμα καθορίζεται από τη σύνταξη N V/. Για παράδειγμα, το μεσαίο γκρι προσδιορίζεται από το "N 5/".
Στην επεξεργασία υπολογιστή, τα χρώματα Μάνσελ μετατρέπονται σε ένα σύνολο αριθμών "HVC". Τα V και C είναι ίδια μετο κανονικό χρώμα και τιμή. Ο αριθμός H (hue) μετατρέπεται αντιστοιχίζοντας τους δακτυλίους απόχρωσης σε αριθμούς μεταξύ 0 και 100, όπου καιτο 0 και το 100 αντιστοιχούν σε 10RP[6].
Καθώς τα βιβλία Munsell, συμπεριλαμβανομένης της έκδοσης του 1943, περιέχουν μόνο χρώματα για ορισμένα σημεία στο χώρο Μάνσελ, είναι σημαντικό να ορίσει κανείς ένα αυθαίρετο χρώμα στον χώρο Μάνσελ. Μια τέτοια παρεμβολή πρέπει να χρησιμοποιηθεί γιατην αντιστοίχιση σημασιών σε χρώματα εκτός βιβλίου, όπως το "2.8Y 6.95/2.3", ακολουθούμενη από αντιστροφήτου μετασχηματισμού Munsell-σε-xyY. Το ASTM έχει ορίσει μια μέθοδο το 2008, αλλά το Centore 2012 είναι γνωστό ότι λειτουργεί καλύτερα[7].
Runge 's Farbenkugel (Color Sphere), 1810.Ο καθηγητής Albert H. MunsellΑρκετές εκδόσεις τουMunsell Book of Color . Ο άτλαντας είναι διατεταγμένος σε αφαιρούμενες σελίδες χρωματικών δειγμάτων ποικίλης αξίας και χρώματος για καθεμία από 40 συγκεκριμένες αποχρώσεις.
Η ιδέα της χρήσης ενός τρισδιάστατου στερεού χρώματος γιατην αναπαράσταση όλων των χρωμάτων αναπτύχθηκε κατά τον 18οκαι 19ο αιώνα. Προτάθηκαν πολλά διαφορετικά σχήματα για ένα τέτοιο στερεό, όπως, η διπλή τριγωνική πυραμίδα τουΤομπίας Μάγερτο 1758, η μονή τριγωνική πυραμίδα τουΓιόχαν Χάινριχ Λάμπερττο 1772, η σφαίρα τουΦίλιπ Όττο Ρούνε (Philipp Otto Runge) το 1810, το ημισφαίριο τουΜισέλ Εζέν Σεβρέλ 1839, ο κώνος τουΧέρμαν φον Χέλμχολτςτο 1860, ο κύβος με κλίση του William Benson το 1868 και ένας λοξός διπλός κώνος του August Kirschmann το 1895[8]. Αυτά τα συστήματα έγιναν προοδευτικά πιο εξελιγμένα, μετον Kirschmann να αναγνωρίζει ακόμη καιτη διαφορά στην αξία μεταξύ φωτεινών χρωμάτων διαφορετικών αποχρώσεων. Όλα όμως παρέμειναν είτε καθαρά θεωρητικά είτε αντιμετώπισαν πρακτικά προβλήματα στην προσαρμογή όλων των χρωμάτων. Επιπλέον, κανένα δεν βασίστηκε στην αυστηρή επιστημονική μέτρηση της ανθρώπινης όρασης. Πριν από τον Munsell, η σχέση μεταξύ απόχρωσης, τιμής και χρώματος δεν ήταν κατανοητή[8].
Είκοσι αποχρώσεις του συστήματος χρωμάτων στη γκάμα sRGB.
Ο Άλμπερτ Μάνσελ, καλλιτέχνης και καθηγητής τέχνης στο Normal Art School της Μασαχουσέτης (τώρα Κολλέγιο Τέχνης και Σχεδίου της Μασαχουσέτης ή MassArt), ήθελε να δημιουργήσει έναν "λογικό τρόπο περιγραφής του χρώματος" πουθα χρησιμοποιούσε δεκαδικό συμβολισμό αντί για ονόματα χρωμάτων που θεωρούσε παραπλανητικά[9]. Άρχισε για πρώτη φορά να εργάζεται γιατο σύστημα το 1898 και το δημοσίευσε σε πλήρη μορφή στοA Color Notationτο 1905.
Η αρχική ενσωμάτωση του συστήματος (Άτλας του 1905) είχε κάποιες ελλείψεις ως φυσική αναπαράσταση του θεωρητικού συστήματος. Οι ελλείψεις βελτιώθηκαν σημαντικά στοMunsell Book of Colorτου 1929 και μέσω μιας εκτεταμένης σειράς πειραμάτων που πραγματοποιήθηκαν από την Optical Society of America στη δεκαετία του 1940 με αποτέλεσμα να ενσωματωθούν νέοι ορισμοί στο σύγχρονο Munsell Book of Color. Ανκαι έχουν επινοηθεί αρκετές αντικαταστάσεις γιατο σύστημα Μάνσελ, βασιζόμενες στις θεμελιώδεις ιδέες του Μάνσελ —συμπεριλαμβανομένης της Optical Society of America's Uniform Color Scales και της International Commission on Illumination ’s CIELAB ( L*a*b* ) καιτων έγχρωμων μοντέλων CIECAM02- το σύστημα Munsell εξακολουθεί να χρησιμοποιείται ευρέως, μεταξύ άλλων, από τοANSIγιατον ορισμό των χρωμάτων δέρματος και μαλλιών στην ιατροδικαστική παθολογία, το USGS γιατην αντιστοίχιση χρωμάτων εδάφους, στην προσθετική κατά την επιλογή αποχρώσεων για οδοντικές αποκαταστάσεις και τις ζυθοποιίεςγιατα χρώματα της μπίρας[10][11][a].
Cleland, Thomas M. (1921). A practical description of the Munsell color system, with suggestions for its use. Boston: Munsell Color Company. One of the first books about the Munsell color system, explaining the intuition behind its three dimensions, and suggesting possible uses of the system in picking color combinations. An edited version can be found at http://www.applepainter.com/.
Kuehni, Rolf G. (February 2002). «The early development of the Munsell system». Color Research and Application27 (1): 20–27. doi:10.1002/col.10002. A description of color systems leading up to Munsell's, and a biographical explanation of Munsell's changing ideas about color and development of his color solid, leading up to the publication of A Color Notation in 1905.
MacEvoy, Bruce (1 Αυγούστου 2005). «Modern Color Models – Munsell Color System». Color Vision. Ανακτήθηκε στις 16 Απριλίου 2007. A concise introduction to the Munsell color system, on a web page which also discusses several other color systems, putting the Munsell system in its historical context.
Munsell, Albert H. (1905). A Color Notation. Boston: G. H. Ellis Co. Munsell's original description of his system. A Color Notation was published before he had established the irregular shape of a perceptual color solid, so it describes colors positioned in a sphere.
↑ASTM, Standard D 1535-08, "Standard Practice for Specifying Color by the Munsell System," approved January 1, 2008.
↑Centore, Paul (December 2012). «An open-source inversion algorithm for the Munsell renotation». Color Research & Application37 (6): 455–464. doi:10.1002/col.20715.
ApplePainter.com, a site explaining the Munsell color chart, including an edited version of Cleland's book, A practical description of the Munsell color system.
Munsell renotation data in plain text format (from the 1940s Optical Society of America renotations). CIE xyY original and sRGB and CIELAB conversions provided.
