μύτη
Μετάβαση
Νέα ελληνικά (el)
[επεξεργασία]| ↓ πτώσεις | ενικός | πληθυντικός | ||
|---|---|---|---|---|
| ονομαστική | μύτ |
μύτες | ||
| γενική | της | μύτης | ( | |
| αιτιατική | μύτ |
τις | μύτες | |
| κλητική | μύτ |
μύτες | ||
| Κατηγορία όπως «σκόνη» - Παράρτημα:Ουσιαστικά | ||||
Ετυμολογία
[επεξεργασία]- μύτη < (κληρονομημένο) μεσαιωνική ελληνική μύτη [1]
Προφορά
[επεξεργασία]Δ Φ Α : /ˈmi.ti/- τυπογραφικός συλλαβισμός : μύ‐
τ η
Ουσιαστικό
[επεξεργασία]μύτη θηλυκό
- (ανθρώπινο σώμα) όργανο
π ο υ βρίσκεταισ τ ο πρόσωπο ανάμεσασ τ α χείληκ α ι τ α μάτια, προεξέχει από αυτόκ α ι έχει δύο εισόδους (τ α ρουθούνια)π ο υ χρησιμεύουνσ τ η ν αναπνοήκ α ι τ η ν όσφρηση τ ο όργανο της όσφρησηςσ τ α θηλαστικάη ικανότητα της όσφρησης- (μεταφορικά)
η ικανότηταν α αντιλαμβάνεσαι- ↪ Έχω μύτη εγώ, όλα
τ α καταλαβαίνω!
- ↪ Έχω μύτη εγώ, όλα
- προεξοχή, κορυφή, αιχμή
η άκρη,τ ο μπροστινό μέρος- ↪ Περπατούσε στις μύτες
τ ω ν ποδιών. (μ ε τ α ακροδάχτυλα)
- ↪ Περπατούσε στις μύτες
Εκφράσεις
[επεξεργασία]- σέρνω
α π 'τ η μύτη /τ ο ν σέρνει απότ η μύτη:τ ο ν ελέγχει απόλυτα,τ ο ν κάνει ό,τ ι θέλει - χώνω
τ η μύτημ ο υ : ανακατεύομαισ ε υποθέσειςπ ο υ δ ε μ ε αφορούν ν α μ ο υ τρυπήσειςτ η μύτη: αυτόπ ο υ λεςδ ε ν πρόκειταιν α γίνειτ ο έξυπνο πουλί απότ η μύτη πιάνεται: όταν κάποιος λόγωμ η προσοχήςτ η ν ΄΄πατάει΄΄σ ε κάτιπ ο υ γνωρίζει- σκάω μύτη: εμφανίζομαι, έρχομαι από κάπου ξαφνικά
- περνάω
σ ε κάποιοντ ο χαλκά απότ η μύτη:τ ο ν κάνω ό,τ ι θέλω δ ε βλέπω (ούτε)τ η μύτημ ο υ :δ ε βλέπω καλάκ α ι μεταφορικάδ ε ν μπορών α καταλάβω τίποτα- σηκώνω μύτη: συμπεριφέρομαι
μ ε έπαρση - κάτω από
τ η μύτημ ο υ : χωρίςν α τ ο πάρω είδηση μ ε τρώειη μύτημ ο υ : πάω γυρεύονταςν α φάω ξύλο εξαιτίας της συμπεριφοράςμ ο υ μ ο υ τρέχει ήμ ο υ στάζειη μύτη: έχω καταρροή- έχει μεγάλη μύτη: συμπεριφέρεται
μ ε έπαρση, αλαζονεία μ ο υ μπήκεσ τ η μύτη: είναι ενοχλητικόςμ ε τ η συμπεριφοράτ ο υ ή τις πράξειςτ ο υ μ ο υ έσπασετ η μύτη:γ ι α κάτι,π ο υ έχει έντονοκ α ι ευχάριστο άρωμα (συνήθως καλό φαγητό)- μάτωσε ή άνοιξε
η μύτημ ο υ : άρχισεν α αιμορραγείη μύτημ ο υ μ ο υ βγαίνει κάτι απότ η μύτη:γ ι α ορισμένη ευχαρίστηση ή ωφέλεια υφίσταμαι μεγαλύτερη στενοχώρια ή ζημία.- πέφτουν μύτες: κάνει πολύ κρύο
δ ε μάτωσε ήδ ε ν άνοιξε μύτη:δ ε ν έγινεο παραμικρός τραυματισμός, τακτοποιήθηκε ειρηνικάη παρεξήγηση ήη διαφορά. (β λ . αντίστοιχη έκφραση:δ ε ν άνοιξε ήδ ε μάτωσε ρουθούνι)
Συγγενικά
[επεξεργασία] ετυμολογικό πεδίο
μ υ τ -
- Ασημομύτης (επώνυμο)
- γερακομύτης
- καμπουρομύτης, καμπουρομύτα
- κουτσομύτης, κουτσομύτα, κουτσομύτικο
- Κουτσομύτης (επώνυμο)
- μπρούμυτα
- μπουμυτίζω
- μυταράς
- Μυταράς (επώνυμο)
- μυτιά
- μυτίζω
- μυτερός
- μυτόγκα/μυτόνγκα
- μύτος (μεγεθυντικό)
- μυτοτσίμπιδο
- μυτούλα, μυτουλίνα (υποκοριστικά)
- ξεμυτίζω
- ξεμύτισμα
- πλακουτσομύτης, πλακουτσομύτα
- πλατσομύτης, πλατσομύτα
- σουβλομύτης, σουβλομύτα, σουβλομύτικο
- στραβομύτης, στραβομύτα, στραβομύτικο
- Στραβομύτης (επώνυμο)
- φαρμακομύτης, φαρμακομύτα
- ψηλομύτης, ψηλομύτα
- λήγουν
σ ε -μύτης - Αναστασιάδη-Συμεωνίδη, Άννα (2003) Αντίστροφο λεξικό της νέας ελληνικής Ινστιτούτο Νεοελληνικών Σπουδών. Ίδρυμα Μανόλη Τριανταφυλλίδη (συντομογραφίες)
Μεταφράσεις
[επεξεργασία] μύτη
|
Αναφορές
[επεξεργασία]- ↑ μύτη - Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής (1998)
τ ο υ Ιδρύματος Μανόλη Τριανταφυλλίδη (συντομογραφίες-σύμβολα).Η Πύληγ ι α τ η ν ελληνική γλώσσα, Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας
Μεσαιωνικά ελληνικά (gkm)
[επεξεργασία] Ετυμολογία
[επεξεργασία]- μύτη < αρχαία ελληνική μύτις (
τ ο ήπαρ κάποιων κεφαλόποδων, ελληνιστική σημασία: μελάνι σουπιάς) [1]
Συγγενικά
[επεξεργασία]- -μύτης Μεσαιωνικές ελληνικές λέξεις
μ ε επίθημα -μύτηςσ τ ο Βικιλεξικό όπως ενδεικτικά κακομύτης, μπηξομύτης, στραβομύτης
- μυτίζω
- (Χρειάζεται επεξεργασία)
Αναφορές
[επεξεργασία]- ↑ Μπαμπινιώτης, Γεώργιος (2010). Ετυμολογικό Λεξικό της Νέας Ελληνικής Γλώσσας (
Β ' ανατύπωση. 2009: A' έκδοση). Αθήνα: Κέντρο Λεξικολογίας.
Πηγές
[επεξεργασία]- μύτη - LBG - Trapp, Erich, et al. (1994–2007) Lexikon zur byzantinischen Gräzität besonders des 9.-12. Jahrhunderts (Λεξικό της Βυζαντινής Ελληνικής, ιδίως
γ ι α τ ο ν 9ο -12ο αιώνα), Verlag der Österreichischen Akademie der Wissenschaften (Έκδοση της Αυστριακής Ακαδημίας Επιστημών) - μύτη - Επιτομή
τ ο υ Λεξικού Κριαρά της Μεσαιωνικής Ελληνικής Δημώδους Γραμματείας (1100-1669). Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας, [μονοτονικό σύστημα].
Κατηγορίες:
- Ουσιαστικά
π ο υ κλίνονται όπωςτ ο 'σκόνη' (νέα ελληνικά) - Ουσιαστικά θηλυκά (νέα ελληνικά)
- Ουσιαστικά
μ ε δύσχρηστη γενική πληθυντικού (νέα ελληνικά) - Κληρονομημένες λέξεις από
τ α μεσαιωνικά ελληνικά (νέα ελληνικά) - Προέλευση λέξεων από
τ α μεσαιωνικά ελληνικά (νέα ελληνικά) - Προέλευση λέξεων από
τ α αρχαία ελληνικά (νέα ελληνικά) - Λήμματα
μ ε προφοράΔ Φ Α (νέα ελληνικά) - Νέα ελληνικά
- Ουσιαστικά (νέα ελληνικά)
- Αντίστροφο λεξικό (νέα ελληνικά)
- Ανθρώπινο σώμα (νέα ελληνικά)
- Μεταφορικοί όροι (νέα ελληνικά)
- Κεντρικά λήμματα (νέα ελληνικά)
- Ζητούμενα λήμματα (μεσαιωνικά ελληνικά)
- Σελίδες
π ο υ χρειάζονται επιμέλεια (μεσαιωνικά ελληνικά) - Αντίστροφο λεξικό (ελληνικά)