Ĉengduo

Ĝemelurboj
	Naŝvilo (2020–); Izmiro (2019–); Gomel (2018–); Maputo (2018–); La Plata (2018–); Valencio (2017–); Lvivo (2017–); Luampabano (2016–); Recife (2016–); Katmanduo (2016–); Fez (2015–); Teguo (2015–); Lodzo (2015–); Lahoro (2015–); Zapopan (komunumo) (2015–); Hamilton (2014–); Fingal (Irlando) (2014–); Ĥajfo (2013–); Bengaluro (2013–); Horsens (2013–); Ĉiang Mai (2013–); Mastriĥto (2012–); Honoluluo (2011–); Flandra Brabanto (2011–); Volgogrado (2011–); Perto (2010–); Sheffield (2010–); City of Perth (en) (2010–); Bonno (2009–); Dalarnas län (2004–); Medano (2002–); Kimĉon (2000–); Palermo (1999–); Sankt-Peterburgo (1998–); Meĥleno (1993–); Vinipego (1988–); Fenikso (1987–); Kofu (1984–); Linz (1983–); Ljubljano (1981–); Monpeljero (1981–); Knoxville ; Koblenco vd

Ĉengduo
Fotomontaĵo
subprovincnivela dividaĵo de Ĉinio (1989–); megaurbo ; provincial capital (en) ; departemento-ranga urbo ; urbo ; eksa ĉefurbo vd
Administrado
Statuso	Urbo
Lando	Ĉinio
Ŝtato	Ĉinio
Regiono	Sudokcidento
Provinco	Sichuan
Fondita	316 a.K.
Ĝemelurboj
	Naŝvilo (2020–); Izmiro (2019–); Gomel (2018–); Maputo (2018–); La Plata (2018–); Valencio (2017–); Lvivo (2017–); Luampabano (2016–); Recife (2016–); Katmanduo (2016–); Fez (2015–); Teguo (2015–); Lodzo (2015–); Lahoro (2015–); Zapopan (komunumo) (2015–); Hamilton (2014–); Fingal (Irlando) (2014–); Ĥajfo (2013–); Bengaluro (2013–); Horsens (2013–); Ĉiang Mai (2013–); Mastriĥto (2012–); Honoluluo (2011–); Flandra Brabanto (2011–); Volgogrado (2011–); Perto (2010–); Sheffield (2010–); City of Perth (en) (2010–); Bonno (2009–); Dalarnas län (2004–); Medano (2002–); Kimĉon (2000–); Palermo (1999–); Sankt-Peterburgo (1998–); Meĥleno (1993–); Vinipego (1988–); Fenikso (1987–); Kofu (1984–); Linz (1983–); Ljubljano (1981–); Monpeljero (1981–); Knoxville ; Koblenco vd
Poŝtkodo	610000-611944
Aŭtokodo	川かわA
Telefonkodo	028
En TTT	Oficiala retejo [+]
Politiko
Urbestro	S-o Ge Honglin (葛かずら红林)
Demografio
Loĝantaro	12 579 000
Loĝdenso	1 015 loĝ./km²
Geografio
Geografia situo	30° 40′ N, 104° 4′ O (mapo)30.663611111111104.06666666667Koordinatoj: 30° 40′ N, 104° 4′ O (mapo)
Alto	De 0 al 500 m
Areo	12 390 km² (1 239 000 ha)
Horzono	UTC +8
	Chengdu urbo de Ĉinio.
Alia projekto
	Vikimedia Komunejo Chengdu [+]
	v • d • r

Ĉengduo (ĉine 成都せいと, pinjine: Chéngdū, Wade-Giles: Ch'eng-tu, Jyutping: Sing4dou1 [ĉangtu] aŭskulti), ankaŭ nomata, metafore Róngchéng (蓉城) « la urbo de la hibiskoj », estas urbo en la sud-okcidenta parto de Ĉinio. Ĝi estas la ĉef-urbo de la provinco Siĉuano. Ĉengduo enhavas pli ol 11 milionojn da loĝantoj, kaj ĝi estas unu el la plej gravaj urboj de Ĉinio.

Ĉengduo estas ĉefurbo de grandaj pandoj. En la speciala parko oni science okupiĝas pri pandoj. Estas kampanjo, ke tiuj bestoj ne formortu.

Ĉengduo situas en la centro de Sichuan-provinco, kie estas Chengdu-ebenejo, ankaŭ la centro pri komerco, scienco kaj tekniko, financo,trafiko kaj komuniko. Ĝi ankaŭ estas la grava bazo pri alt-nova tekniko, moderna produktado, moderna servo kaj moderna agrikulturo, same la centro pri kulturo kaj edukado en la sudokcidenta regiono.

Laŭ la historia priskribo, Chengdu estis fondita en 316 a.K., jam pli ol 2300 jaroj ĝis nun.

Hongzhaobi, Renmin Sud-Vojo, Ĉengduo
Renmin Sud-Vojo, Ĉengduo
Zongfu Vojo, Shudu Avenuo, Ĉengduo
Nijia Qiao, Renmin Sud-Vojo, Chengdu
Rivero Jin, Shangri-la Hotelo Ĉengduo

Geografio

Ĉengduo situas en la ebenaĵo de Siĉuano, ĉe la piedo de la tibeta altebenaĵo, kaj sur la orienta rando de la kaldrono de Siĉuano. La urbo estas rigardata kiel la centro de la orienta Ĉinio: estas la rolo, kiun ĝi ludas en la registara plano pri industria malvolviĝo de la orienta Ĉinio

Klimato

Ĉengduo situas en kaldrono de Siĉuano, tial la urbo defendiĝas de malvarmaj ventoj el Siberio. Tial la klimato estas subtropika. La vintro estas mallonga, foje okazas neĝo kaj frosto, averaĝe 3 °C. La somero estas longa, tamen ne tro varma (29-33 °C). La plej ofte somere pluvas.

Historio

La loko estis jam loĝata dum la bronzepoko, antaŭ la jaroj 4000 antaŭ Kristo.

Ĉengduo jam ekzistis en la periodo de Printempo kaj Aŭtuno (aŭ periodo Ĉunĉju (春秋しゅんじゅう时代 pinyin chūn qīu shí daì): inter la 8-a jarcento a.K. kaj la unua duono de la 5-a jarcento a.K.). Je la komenco de la 4-a jarcento a.K., Kaiming la 9-a, reĝo de la lando Ŝu, transloĝigis tien sian ĉefurbon.

Arkeologiaj trovaĵoj montris, ke la unuaj vojoj inter la reĝlandoj Ŝu kaj Sin estis faritaj dum la periodo de la Batalantaj Reĝlandoj (-453 — -221), ili permesis la invado al la reĝlando Ŝu far de la reĝo de Qin.

Legendo rakontas ke la reĝo de Qin volis detrui la reĝlandon Ŝu, sed krutaj montoj kaj malĉeesto de vojoj malhelpis lin eniri tiun regionon. La reĝo de Qin ordonis ke oni skulptu kvin gigantajn bovojn el ŝtono, kaj metu kelkajn monerojn da oro malantaŭe de ili, asertante ke la ŝtonaj bovoj povas "fari" oron. La reĝo de Ŝu estis trompita, kaj sendis kvin fortajn virojn treni la bovojn en sian landon. Tri bovoj estis trenitaj ĝis Ĉengduo. La rezulto estis ke vojo ĝis Ŝu estis de tiam farita. La reĝo de Qin sekvi ĝin por ataki Ŝu-n.

Ĉengduo estis konkerita far de la dinastio Qin en -316. En -311, la nova reĝo konstruis urbajn remparojn laŭ la modelo de tiuj, de Xianyang (咸阳). Dum la dinastio Han, la nomo de la gubernio Sichuan ŝanĝis plurfoje al Chéngjiā (成家なりいえ), kaj poste al Yìzhōu (益えき州しゅう), sed la nomo de la urbo ne ŝanĝis.

Oni konsideras ke en Ĉengduo oni uzis unuafoje bankbileton, ĉirkaŭ la jaro 960.

Tiu urbo estis la lasta, kiun Kuomintang okupis.

En 2008 en la proksimeco granda tertremo okazis.

Kulturo

La loka lingvo de Ĉengduo estas la t.n. siĉuana dialekto (四川しせん话), parto de la sudokcidenta lingvaro de la ĉina lingvo. Pli precize oni parolas pri la "Ĉengdua Dialekto" (成都せいと话/成都せいと方言ほうげん) pro la varieco de la malsamaj tiuregionaj dialektoj.

Ĉengduo, kaj ĝenerale Siĉuano, estas konata pro la kutimo manĝi tre spicitan manĝaĵojn. Inter la specialaĵoj troviĝas Mapo doufu, Ĉengdua Hot pot, kaj Dan Dan Mien. Ĉiuj tri estas tre spicitaj, kaj la unua kaj tria portas specifan spicon siĉuana pipro (huājiāo; 花はな椒はじかみ).

Ĉengduo havas altan proporcion de drinkejoj kaj tedomoj, kaj estas konsiderata kiel unu el la plej ĝuemaj urboj en Ĉinio.

La urbo kaj ĝia ĉirkaŭaĵo posedas plurajn universitatojn.

Trafiko

Ĉengduo estas centro de aŭtoŝoseoj kaj ĉefvojoj, kiuj formas ringon ĉirkaŭ la urbo. Enurbe metroo funkcias. La internacia flughaveno troviĝas 16 km-ojn de la urbocentro. Ĉengduo situas laŭ flankorivero de Jangzio.

Konsularoj

Ĝemelurboj

Vidu ankaŭ

Metroo de Ĉengduo

Ĉengduo en la Vikimedia Komunejo (Multrimedaj datumoj)
Kategorio Ĉengduo en la Vikimedia Komunejo (Multrimedaj datumoj)

Bibliotekoj