Errugabetasun-presuntzio
Errugabetasun-presuntzioa[1] pertsonaren errugabetasuna arau gisa ezartzen duen zuzenbidearen printzipio orokor penala da.[2] Pertsonaren erruduntasuna frogatzen duen prozesu edo epaiketa baten bidez bakarrik aplikatu ahal izango dio estatuak zigor bat.[3]
Errugabetasun-presuntzioaren kontrakara kautela-neurriak dira, hala nola behin-behineko espetxeratzea. Zuzenbide penal modernoan kautela-neurriak bakarrik onartzen dira pertsona horrek ihes egiteko arriskua edo egitatearen ikerketari behar ez bezala eragiteko arrisku ziurra dagoenean.
Honela azaldu zuten 1789an Gizonaren eta Herritarraren Eskubideen Adierazpenaren 9. artikuluan:
« | Gizon oro, errudun jotzen ez den bitartean, errugabetzat hartu behar da; eta ezinbestekotzat jotzen bada atxilotzea, bere atxiloketa ziurtatzeko beharrezkoa ez den gogortasun oro legeak zorrozki zigortu behar du. | » |
eta honela 1948an Giza Eskubideen Aldarrikapen Unibertsalaren 11. artikuluan:
« | Delituagatik salatutakoak eskubidea du errugabetzat jo dezaten, errudun dela legez eta jendaurreko epaiketan frogatzen ez den bitartean. Epaiketan bere burua zaintzeko berme guztiak ziurtatuko zaizkio. | » |
Kritikak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Lehen kritika, hasieran, positibismo kriminologikotik dator, errugabetasun-presuntzioaren bermea inputatuaren gehiegizko babesa baitzen, gizarteak delituaren aurka zuen babesa alde batera utzita. Hala, Raffaele Garofalok behin-behineko espetxeratzearen kasuak murrizteko, komunitatea babestu behar baitzen froga batzuk aldatzetik, ekintza zigorgarrien ikerketa eta zehapena ilusioz betetzeko ezin zela printzipio hori aipatu adierazi zuen.[4] Bestalde, doktrina antiliberalek aurpegiratzen dute, alde batetik, Estatuaren jarduna eragiten duen "susmorako eskubidea" dagoela; bestetik, behar bezalako prozesurako eskubide oro bezala, ilusiozko egoera bat baino ez zela,[5] aparatu judizialaren edo estatuaren errepresorearen askatasun handiago edo txikiagoaren aurrean.[6]
Printzipioari egindako beste kritika bat da erruztatuaren eta biktimaren figura abstraktu batetik abiatuta eraikitzen dela, kasu zehatzetan desberdintasun-harremanak biltzen diren baldintzetan, non errugabetasun-presuntzioa, lehenengoaren babesa baino gehiago, bigarrenaren babesgabetasuna den.[7] Hori eskatu dute, adibidez, genero-berdintasunaren arloan; izan ere, errugabetasun-presuntzioa kritikatu izan dute, gizonek egindako sexu-indarkeriaren edo -delituen biktima diren emakumeen lotura-egoerari jaramonik ez egiteagatik, eta, beraz, printzipio hori zehaztu egin behar da genero-ikuspegiarekin konpentsatzeko.[8][9][10] Era berean, desberdintasun ekonomikoaren arloan, kritikatzen da baliabide hobeak dituen inputatu batek ogasun txikiagoko inputatuaren tratu bera izan dezakeela, edo biktima bada, epaiketaren emaitzan eragiteko duen gaitasunagatik.[11]
Erreferentziak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- ↑ Euskalterm: [Prozedura Kriminala Hiztegia] [2015]
- ↑ (Gaztelaniaz) Bonanno, Darío O.. (2008). «Principio de inocencia y libertad ambulatoria en el proceso penal actual» Sistema Argentino de Información Jurídica (Buenos Aires).
- ↑ «Siempre somos inocentes hasta que se pruebe lo contrario», Human Rights (Gaztelaniaz)
- ↑ (Gaztelaniaz) Guerra, Steve Franz's Jungbluth. (2018-10-19). «La discusión ideológica entre la prisión preventiva y la presunción de inocencia» LP.
- ↑ Llobet Rodríguez, Javier (2016). Prisión preventiva. Límites Constitucionales. Sobre la crítica fascista de la presunción de inocencia por Vincenzo Manzini. Lima: Grijley. p. 85.
- ↑ Kennedy, D. (2002). "The Critique of Rights in Critical Legal Studies". In J. Halley & W. Brown (Eds.), Left Legalism/Left Critique. Durham: Duke University Press, p. 183.
- ↑ (Gaztelaniaz) Vera, Gabriel Agustín. (2022-11-13). ««Imparcialidad judicial y desigualdad estructural: nuevas consideraciones en torno a la jurisprudencia del Sistema Interamericano de Derechos Humanos»» Diario Constitucional.
- ↑ (Gaztelaniaz) «Perspectiva de género -femenino- en el Derecho penal: revisión de leyes especiales contra la discriminación de las mujeres» Política criminal 18 (35): 157–186. 2023-07 doi: . ISSN 0718-3399..
- ↑ (Gaztelaniaz) Rivas, Valeska; Faundes, Juan J.. (2018). ¿«Ver para creer» o «yo te creo»? Sobre estándares probatorios y perspectiva de género en delitos sexuales a la luz de un caso reciente de impacto nacional. .
- ↑ (Gaztelaniaz) Cuervo, Ana. (2018). Mentirosas hasta que se demuestre lo contrario. .
- ↑ (Gaztelaniaz) Martín Rodríguez, Pedro. (2022). «Estudio comparado del tratamiento de la presunción de inocencia en el derecho civil español y canónico» Revista Española de Derecho Canónico 78 (191): 201. doi: . ISSN 2660-9541..
Kanpo estekak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Artikulu hau zuzenbideari buruzko zirriborroa da. Wikipedia lagun dezakezu edukia osatuz. |