Shin-chan

クレヨンしんちゃん
*Kureyon Shinchan*
Manga
Izena	Shin-chan
Generoa	Komedia, Seinen manga
Egilea	Yoshito Usui
Argitaletxea	Futabasha Planeta DeAgostini J'ai lu
Aldizkaria	Weekly Manga Action
Noiz hasi zen	1990ean
Liburuki kopurua	46
Animea
Zuzendariak	Mitsuru Hongo (1992-1996) Keiichi Hara (1996-2004) Yuji Muto (2004-)
Estudioak	Shin'ei Doga
Telebista katea	TV Asahi, Animax ETB1, ETB3
Noiz hasi zen	1992ko apirilaren 13an
Atal kopurua	600dik gora

Orri honetako testu zati batzuk japoniar idazkerarekin idatzita daude.
Euskarri eleaniztun egokirik gabe, galdera
ikurrak ikusiko dituzu kanji edo kana karaktereen ordez.

Shin-chan, Shin Chan edo Crayon Shin-chan (jatorrizko japonieraz クレヨンしんちゃん), Yoshito Usui marrazkilariaren manga bat eta anime edo animazio serie bat da, 5 urteko ume benetan bihurri bat protagonista duena.

Protagonista umea bada ere, bere edukiengatik manga hau publiko helduari zuzendua dago. Agian oso estilo sinpleko marrazkiak dituelako, animazio serie gehienek ez bezala, jende askok haurrentzako programa bat dela pentsatzen du (hasieran behintzat). Seriean Japoniako gizarteko pertsonaia asko parodiatzen dira, batzuetan baita animeko pertsonaiak ere. Adibidez, Sailormoon-ekoak.

Gainera, Nohara sendiak Japonia osoan zehar bidaiatzen du askotan. Hiriak bisitatu eta bertako kultura eta gastronomiaz gozatzen dute, zeharka bada ere ikusleari erakutsiz. Atzerrira ere zenbait bidaia egiten dituzte: Espainia, Guam edo Australiara, besteak beste. Bidaia guztietan, Japoniara edo atzerrira izan, Shinnosukek bihurrikeria mordoa egiten du.

Shin-chanen jatorrizko bertsioko esamolde batzuk ezin dira beste hizkuntzetara itzuli. Hala ere, euskarazko itzulpenak bere umore bereizgarri hori mantentzen nahiko ondo asmatu du. Gainera, gauza asko edozein hizkuntzatara itzuli daitezke. Adibidez, Shinnosukek etxera heltzen denean "Hemen naiz!" esan beharrean "Gero arte!" esan ohi du; edo beste baten etxera joandakoan "Ez da oso handia eta txukundu gabe dago, baina sartu lasai" esaten du, bere etxea balitz bezala.

Japonian Shin-chanek arrakastatsua izaten jarraitzen du gaur egun. Bere zenbait bideo-joko ere egin dira, horietako azkena Nintendoren Wiirako Crayon Shin-chan Saikyô Kazoku Kasukabe King Wii deiturikoa. Hau Japoniatik kanpo merkaturatuko ote den ez da ziurra, hala ere.

Manga

Manga astero argitaratzen da 1992az geroztik Weekly Manga Action aldizkarian. Gainera, atal horiek biltzen dituzten 200 bat orrialdeko 40 liburuki karrikaratu dira Japonian oraingoz. 2007ko apirilaren 11n, Shin Chanen 15. urteurrena ospatzeko eta jarraitzeko asmoa duela jakinarazteko, liburuki berezi bat ere atera zen.

Euskaraz ez da argitaratu Shin-chanen mangarik, marrazki bizidunek egundoko ospea lortu zuten arren. Hego Euskal Herrian gaztelaniaz eta Ipar Euskal Herrian frantsesez argitaratzen da.

Bestalde, mangan beste serie japoniar askoren parodiak ikusi izan dira, esate baterako, Dragoi Bolarenak. Behin baino gehiagotan ikusi izan dira Misae, Kazama edota Himawari Super Saiya bihurtzen, Misae Kame Hame Ha bat jaurtitzen edo Ultraheroia Krilinen disko ebakitzailea erabiltzen.

Animea

Crayon Shin-chan animea mangaren telebistarako bertsioa da, oso ezaguna egin dena. Atal bakoitza hiru istorio txikitan banatzen da (atal bat hasi aurretik, euskaraz Shinnosukek honela esaten zuen bere ahots bereziarekin: "Hara!", edo "Kontxo!"). Batzuetan, bi edo hiru istorio txiki erabiltzen dira kontakizun bat luzatzeko.

Espainiako estatuan, FORTAk erosi zuen Shin-chan. Kataluniako TV3 katean ospe handia lortu ondoren, hilabete batzuen buruan Euskal Herrian ematen hasi zen ETB1en eta ETB3en bitartez eta Galizian TVGren bitartez. Hauetan ere sekulako arrakasta lortu zuen Shin Chanek. 2002an, ordea, ikusleen eta gurasoen elkarte batzuk gogor kritikatu zuten seriea eta "ez zela hezigarria" eta "haurrentzat desegokia zela" argudiatu zuten. Izan ere, haurrentzako programen barruan ematen zen. Saioa gauez ematea eta programaziotik erabat kentzea ere eskatu zuten zenbaitek.

2003ko ekainean "Shin Chan bola galduen bila" filma estreinatu zen Euskal Herrian (Japonian 1997an estreinatua). 2005eko amaieran, Espainiako Antena 3 telebista kateak erosi zituen Shin-chanen eskubideak eta ordutik ez da Euskal Telebistan gehiago eman.

Japonian serieak dagoeneko 15 urte daramatza jarraian eta astero atal berri bat emititzen da. Gaur egun 1000 atalen inguruan dabiltza. 1992an astelehen goizetako 7:00etatik 7:30etara hasi zen, 30 minutuko saio bezala. Geroago ostiral eta larunbatetan ere emititu izan da eta 24 edo 28 minutuko iraupena izan du. 2004ko urriaren 22an eta gaur arte, berriro ere ostiral goizetara eta 24 minutuko iraupenera itzuli zen. Atal bereziak edota filmak, hala ere, ordubete eta bi orduren artean ibiltzen dira.

Nazioarteko pertsonaia bihurtu da Shin-chan. Beste herrialde askotan ere emititu edo argitaratu izan da edo jarraitzen du oraindik: Espainian, Portugalen, Frantzian, Herbehereetan, Hungarian, ia Hego Amerika osoan, Israelen, Estatu Batuetan, Indonesian, Malaysian, Filipinetan, Txinan, Hego Korean, Taiwanen...

Pertsonaiak

Sakontzeko, irakurri: «Shin-chaneko pertsonaiak»

Nohara sendia

Shinnosuke Nohara / Shin-chan - 野原のはらしんのすけ: pertsonaia nagusia (5 urte). Kasukaben, Saitamako prefekturan, bizi da bere sendiarekin. Ez zaio piperra gustatzen. Futaba haurtzaindegiko Eguzkiloreen gelara joaten da, eta Midori Yoshinaga du irakaslea. Neska gazteen atzetik ibiltzen da, bikiniz jantzitako nesken albumak gustatzen zaizkio eta bere ama haserrarazten du bere fisikoagatik iseka eginez. "Ipurdi dantza" egitea eta "tronpa" erakustea ere asko gustatzen zaio. Dagoen tokian dagoela, edonor urduri jartzen du.
Hiroshi Nohara - 野原のはらひろし: Shin-chanen aita (35 urte). Maila ertaineko enpresa bateko bulegaria da. Garagardoa asko gustatzen zaio eta tabernetan ibili ohi da. Aldian behin golfean jokatzen du edo bere nagusiekin joaten da edatera. Ez du asko irabazten eta gainera emazteak diru gutxi uzten dio bere gastuetarako.
Misae Nohara - 野原のはらみさえ: Shin-chanen ama (29 urte). Etxekoandrea da. Bazkalondoan beti lokuluxka bat egiten du, dendetako eskaintzarik onenen bila aritzen da eta auzoko andrearekin txutxumutxuka aritzea oso gustukoa du. Erraza da bere onetik ateraraztea, eta semeari kaskarreko eta ipurdiko galantak ematen dizkio. Bere ezkonaurreko abizena Koyama zen.
Himawari Nohara - 野原のはらひまわり: arreba txikia (0 urte). Oraindik ez daki hitz egiten eta lau hankan ibiltzen da. Lehenengo denboraldietan Shin-chan seme bakarra zen, baina laster jaio zen Himawari. Misaeren haurdunaldi osoa seriean agertu zen, alaba jaio arte. Bitxiak eta gauza distiratsuak atsegin ditu. Anaiaren antzera, mutil gazteak asko gustatzen zaizkio.
Elur/Shiro - シロ (Shirok "Zuria" esan nahi du): familiako zakurra da. Askotan berak dirudi etxeko zentzudun bakarra. Teorian Shin-chanek zaintzen du, baina batzuetan nahi gabe eta besteetan nahita, beti ahazten zaio Elurri janaria ematea eta paseatzera ateratzea. Baina etxetik joaten den guztietan berekin eramaten du.

Pertsonaia asko agertzen dira Shin-chanen ataletan, horietako batzuk hauek dira: Kazama, Nene, Masao, Boo-chan, irakasleak, Misae eta Hiroshiren senideak, auzokoak, Nanako, Ultraheroia eta beste asko.

Bikoizketa

Shin-chanen animeko pertsonaiei ahotsak jarri dizkietenak hauek dira:


Pertsonaia	Jatorrizko ahotsa (seiyū)	Bikoizlea
Shinoosuke Nohara	Akiko Yajima	Nekane Sarobe
Hiroshi Nohara	Keiji Fujiwara	Martin Zabala
Misae Nohara	Miki Narahashi	Begoña Huegun
Masao Sato	Teiyū Ichiryūsai	M. Arantzazu Aranburu
Bo-Chan	Chie Satō
Tooru Kazama	Mari Mashiba	Arantxa Moñux
Nene Sakurada	Tamao Hayashi	Itziar Gomez
Ume Matsuzaka	Michie Tomizawa	Loinaz Jauregi
Midori Yoshinaga	Yumi Takada	Dolores Diaz de Mendibil
Ultraeroia (Aktion Kamen)	Tesshō Genda	Iñigo Puignau
Kitamoto andrea	Reiko Suzuki	Ane Aseginolaza
Tsuru Nohara		Ane Aseginolaza
Ginnosuke Nohara	Ginzo Matsuo, Cho	Jose Manuel Goikoetxea
Eskolako zuzendaria	Rokuro Naya, Junpei Morita	Jose Manuel Goikoetxea
Nanako	Sayuri	Jaione Insausti
Ogin Uonome	Midori Nakazawa	Jaione Insausti
Michi Hatogaya	Makiko Ōmoto	Itziar Urretabizkaia
Yoshiri Hatogaya	Daisuke Sakaguchi	Xabier Alkiza
Himawari Nohara	Satomi Koorogi
Elur (Shiro)	Mari Mashiba
Txerritxo ausarta (Buriburizaemon)	Kaneto Shiozawa

Shin-chanen musika

Euskaraz hasierako abesti bakarra eman izan da eta bukaerako bi, baina gehiago ere badaude. Japonian hasierako 10 kanta ezberdin eta bukaerako 14 ere egon dira momentuz.

Aipatzekoa da 2004an Euskal Herrian Betizu saioak kaleratu zuen Shin-chanen diskoa ere, honako hauekin: hasierako eta bukaerako abestiak, hasierako abestia karaoke bertsioan, hasierako abestia bertsio elektronikoan eta beste batzuk. Disko honek arrakasta handia izan zuen eta euskarazkoa izateko asko saldu zuen (5.000 kopia baino gehiago).

Hasierako abestia euskaraz

Bat, bi, hiru, lau!

Shinnosuke da mutiko alai-alaia
bihurri eta azkarra.
Ez da geldirik egoten
ez zaitu uzten bakean.
(Shinnosuke!)
Maitasun kontuetan
argia naiz benetan.
Neska gazte guztiak
nik ditut atseginak.
Zatoz, txiki, zatoz nirekin!
Ez dut piperra atsegin!
Begira ze tronpa, elefante tronpa.
Troonpa, troonpa...
Mutiko bihurria Shin-chan!
(Shinnosuke!)
Jende guztia oso urduri jartzen da
ni azaltzen naizenean.
Etorri nirekin pasatzeko primeran!

Nire izena da Shin-chan!

Filmak

Japonian ondorengo film hauek atera dira orain arte:

1993ko uztailaren 24a: クレヨンしんちゃんアクション仮面かめんvsハイグレ魔王まおう
Zuzendaria: Mitsuru Hongo

Crayon Shin-chan: Action Kamen vs Haigure Maô

Shin-chan: Inbasioa (Shin-chan: Ultraheroia Haigure deabruaren aurka)
1994ko apirilaren 23a: クレヨンしんちゃんブリブリ王国おうこくの秘宝ひほう
Zuzendaria: Mitsuru Hongo

Crayon Shin-chan: Buriburi Ôkoku no hihô

Shin-chan: Altxorraren uhartean (Shin chan: Buriburi erresumako altxorra)
1995eko apirilaren 15a: クレヨンしんちゃん雲くも黒くろ斎ときの野望やぼう
Zuzendaria: Mitsuru Hongo

Crayon Shin-chan: Unkokusai no yabô

Shin-chan: Karakaren anbizioa
1996ko apirilaren 13a: クレヨンしんちゃんヘンダーランドの大だい冒険ぼうけん
Zuzendaria: Mitsuru Hongo

Crayon Shin-chan: Henderland no Daibôken

Shin-chan: abenturak Henderland-en (Henderlandeko abentura handia)
1997ko apirilaren 19a: クレヨンしんちゃん暗黒あんこくタマタマ大だい追跡ついせき
Zuzendaria: Keiichi Hara

Crayon Shin-chan Ankoku Tamatama Daitsuiseki

Shin-chan bola galduen bila
1998ko apirilaren 18a: クレヨンしんちゃん電撃でんげき！ブタのヒヅメ大だい作戦さくせん
Zuzendaria: Keiichi Hara

Crayon Shin-chan: Dengeki! Buta no Hizume Daisakusen

Shin-chan: Erreskate operazioa (Bikain! Txerri Atzaparren proiektu handia)
1999ko apirilaren 17a: クレヨンしんちゃん爆発ばくはつ！温泉おんせんわくわく大だい決戦けっせん、クレしんパラダイス！メイド・イン・埼玉さいたま（同時どうじ上映じょうえい）
Zuzendaria: Keiichi Hara

Crayon Shin-chan: Bakuhatsu! Onsen wakuwaku kessen. / Kureshin paradise! Made in Saitama (Dôji jôei)

Shin Chan: Spa wars: bainuetxeen aurkako gerra
2000ko apirilaren 22a: クレヨンしんちゃん嵐あらしを呼よぶジャングル
Zuzendaria: Keiichi Hara

Crayon Shin-chan: Arashi wo yobu - Jungle

Shin-chan: Oihanean galduta
2001eko apirilaren 21a: クレヨンしんちゃん嵐あらしを呼よぶモーレツ！オトナ帝国ていこくの逆襲ぎゃくしゅう
Zuzendaria: Keiichi Hara

Crayon Shin-chan: Arashi wo yobu - Môretsu! Otona Teikoku no Gyakushû

Shin-chan: Helduen kontraerasoa (Shin-chan Helduen Inperioaren aurka)
2002ko apirilaren 20a: クレヨンしんちゃん嵐あらしを呼よぶアッパレ！戦国せんごく大だい合戦かっせん
Zuzendaria: Keiichi Hara

Crayon Shin-chan: Arashi wo yobu - Appare! Sengoku Daikassen

Shin-chan samurai txikia (Ongi egina! Sengoku gerra handia)
2003ko apirilaren 19a: クレヨンしんちゃん嵐あらしを呼よぶ栄光えいこうのヤキニクロード
Zuzendaria: Tsutomu Mizushima

Crayon Shin-chan: Arashi wo yobu - Eikô no yakiniku rôdo

Shin Chan: Ezinezko txuletoia
2004ko apirilaren 17a: クレヨンしんちゃん嵐あらしを呼よぶ夕陽ゆうひのカスカベボーイズ
Zuzendaria: Tsutomu Mizushima

Crayon Shin-chan: Arashi wo yobu - Yûhi no Kasukabe Boys

Shin Chan: Shin Chan esaten zioten
2005eko apirilaren 16a: クレヨンしんちゃん伝説でんせつを呼よぶブリブリ3 分ふんポッキリ大だい進撃しんげき
Zuzendaria: Yuji Muto

Crayon Shin-chan: Arashi wo yobu -

Shin Chan: 3 minutu (mundua salbatzeko)
2006ko apirilaren 15a: クレヨンしんちゃん ¡伝説でんせつを呼よぶ踊おどれ! アミーゴ!
Zuzendaria: Yuji Muto

Crayon Shin-chan: Arashi wo yobu -

Shin Chan: Sambaren erritmoan
2007ko apirilaren 21a: クレヨンしんちゃん嵐あらしを呼よぶ歌うたうケツだけ爆ばく弾だん!
Zuzendaria: Yuji Muto

Crayon Shin-chan: Arashi wo yobu -

Shin Chan: Bonba/txakurra

18. Shin Chan - 16 - Urrezko ezpata (2011)

19. Shin Chan - 17 - Hauxe animaliakeria (2009)

Filmen antzerako beste atal berezi batzuk ere sarritan izan dira, atal arruntak baino luzeagoak eta zinemetan eman beharrean zuzenean telebistan bota izan direnak.