Kanji

Orri honetako testu zati batzuk japoniar idazkerarekin idatzita daude.
Euskarri eleaniztun egokirik gabe, galdera
ikurrak ikusiko dituzu kanji edo kana karaktereen ordez.

Kanji (japonieraz: 漢字かんじ, "Han karakterea") egungo japoniera idazteko erabiltzen diren karaktere txinatarrak dira, hiraganaz (ひらがな, 平仮名ひらがな), katakanaz (カタカナ, 片仮名かたかな), zenbaki arabiarrez eta latindar alfabetoaz gain (Rōmaji izenaz ezaguna). Horiekin batera, Matematikako eta Fisikako nazioarteko zenbait sinbolotarako, greziar alfabetoa ere erabiltzen da.

Japonieraren finkatze prozesuan, alfabeto silabikoa garatzeaz gain, txinatar ideogramak hartu zituzten: horrela, japoniera idazteko hiru sistema nagusietariko bat bilakatu zen, hiragana eta katakanarekin batera. Kanjiak kontzeptuak adierazteko erabiltzen dituzte^[1]: bakoitzak bere esanahia du eta hitzaren erroa da. Hari lotuta, hitz-elkarketak, eratorpenak, aditzen konjugazioa-eta egiten dira, kana biak (batez ere hiragana) metatuz^[2]. Gisa horretan, japonierak bere idazkera-sistema sortu zuen. Prozesua III. mendearen inguruan hasi zen. Japonian eta Taiwanen zenbait karaktere erabiltzen dira, Txinako Herri Errepublikan — 1960ko hamarkadan Iraultza Kulturalaren ondorioz— jadanik erabiltzen ez direnak^[1]^[3].

Adibideak

Hona hemen adibide batzuk^[4]: irakurketa bereziak parentesi artean doaz.

Kanjia	Euskaraz	Go-on	Kan-on	Tō-on	Kan'yō-on
明あきら	argia	myō	mei	(min)	—
行くだり	joan	gyō gō	kō kō	(an)	—
極ごく	muturra	goku	kyoku	—	—
珠たま	perla	shu	shu	ju	(zu)
度ど	gradua	do	(to)	—	—
輸	garraioa	(shu)	(shu)	—	yu
雄ゆう	maskulinoa	—	—	—	yū
熊くま	hartza	—	—	—	yū
子こ	umea	shi	shi	su	—
清きよし	garbia	shō	sei	(shin)	—
京きょう	hiriburua	kyō	kei	(kin)	—
兵へい	soldadua	hyō	hei	—	—
強つよ	indartsua	gō	kyō	—	—

Erreferentziak

↑ ^a ^b DeFrancis, John, "The Chinese Language. Facts and Fantasy", University of Hawaii Press, Honolulu, 1990, passim. ISBN 0-8248-1068-6.
↑ Hadamitzky, W., and Spahn, M., (1981) Kanji and Kana, Boston: Tuttle
↑ Unger, J. Marshall (1996). "Literacy and Script Reform in Occupation Japan: Reading Between the Lines". ISBN 0-19-510166-9
↑ Morohashi Tetsuji, 大だい漢和かんわ辞典じてん/Daikanwajiten 1984-1986. Tokio: Taishukan

Ikus, gainera

Kanpo estekak

Datuak: Q82772
Multimedia: Kanji / Q82772

[DeFrancis-1] DeFrancis, John, "The Chinese Language. Facts and Fantasy", University of Hawaii Press, Honolulu, 1990, passim. ISBN 0-8248-1068-6.

[2] Hadamitzky, W., and Spahn, M., (1981) Kanji and Kana, Boston: Tuttle

[3] Unger, J. Marshall (1996). "Literacy and Script Reform in Occupation Japan: Reading Between the Lines". ISBN 0-19-510166-9

[4] Morohashi Tetsuji, 大だい漢和かんわ辞典じてん/Daikanwajiten 1984-1986. Tokio: Taishukan

[1]

[2]

[3]

[4]