Stanisław Ulam
Stanisław Marcin Ulam, nado en Lviv o 13 de abril de 1909 e finado o 13 de maio de 1984, foi un científico polacoestadounidense nos campos das matemáticas e da física nuclear. Participou no Proxecto Manhattan, orixinou o deseño Teller–Ulam das armas termonucleares, descubriu o concepto do autómata celular, inventou o método Monte Carlo da computación e suxeriu a propulsión de pulso nuclear. Nas matemáticas aplicadas e puras, probou varios teoremas e propuxo varias conxecturas.
Nado no seo dunha familia rica xudía polaca, Ulam estudou matemáticas no Instituto Politécnico Lwów, obtendo o seu doutoramento en 1933 baixo a supervisión de Kazimierz Kuratowski. En 1935 John von Neumann invitouno ó Institute for Advanced Study de Princeton, Nova Jersey. Dende 1936 ata 1939 pasou os veráns en Polonia e o resto do ano na Universidade Harvard en Cambridge, Massachusetts, onde traballou para establecer resultados da teoría ergódica. O 20 de agosto de 1939 partiu cara ós Estados Unidos dende Polonia por última vez xunto ó seu irmán máis novo Adam Ulam. Pasou a traballar como profesor asistente na Universidade de Wisconsin–Madison en 1940, e obtivo a cidadanía estadounidense en 1941.
En outubro de 1943 recibiu unha invitación de Hans Bethe para unirse ó Proxecto Manhattan no Laboratorio de Los Alamos en Novo México. Alí traballou en cálculos hidrodinámicos para predicir o comportamento das lentes explosivas necesarias para unha arma nuclear de implosión. Foi asignado ó grupo de Edward Teller, onde traballou na bomba Super para Teller e Enrico Fermi. Trala guerra pasou a traballar como profesor asociado na Universidade de California do Sur, volvendo a Los Alamos en 1946 para traballar no deseño de armas nucleares. Coa axuda dun persoal composto por mulleres "computadoras", incluíndo a súa muller Françoise Aron Ulam, atopou que o deseño de Teller para o "Super" era inviable. En xaneiro de 1951 Ulam e Teller definiron o deseño Teller–Ulam, que se converteu na base das armas termonucleares futuras.
Ulam considerou o problema da propulsión nuclear dos foguetes, investigada no Proxecto Rover, e propuxo como alternativa ó foguete termonuclear o aproveitamento de pequenas explosións nucleares para a propulsión, o que se convertería no Proxecto Orion. Xunto a Fermi, John Pasta e Mary Tsingou, Ulam estudou o problema Fermi–Pasta–Ulam–Tsingou, que se convertería en inspiración para o campo da ciencia non linear. É máis coñecido pola realización de que as computadoras electrónicas facían práctica a aplicación de métodos estatísticos a funcións sen solucións coñecidas, e durante a evolución das propias computadoras o método Monte Carlo pasou a ser un método habitual e estándar para moitos problemas.
Véxase tamén
[editar | editar a fonte]Wikimedia Commons ten máis contidos multimedia na categoría: Stanisław Ulam |
Bibliografía
[editar | editar a fonte]- Hoddeson, Lillian; Henriksen, Paul W.; Meade, Roger A.; Westfall, Catherine L. (1993). Critical Assembly: A Technical History of Los Alamos During the Oppenheimer Years, 1943–1945. Nova York: Cambridge University Press. ISBN 0-521-44132-3. OCLC 26764320.
- Kac, Mark; Ulam, Stanisław (1968). Mathematics and Logic: Retrospect and Prospects. Nova York: Praeger. ISBN 978-0-486-67085-0. OCLC 24847821.
- Rhodes, Richard (1995). Dark Sun: The Making of the Hydrogen Bomb. Nova York: Simon & Schuster. ISBN 0-684-80400-X.
- Ulam, S. M (1974). Beyer, W. A.; Mycielski, J.; Rota, G.-C., eds. Sets, Numbers, and Universes: selected works. Mathematicians of Our Time 9. The MIT Press, Cambridge, Mass.-London. ISBN 978-0-262-02108-1. MR 0441664.
- Ulam, S. M (1983). Adventures of a Mathematician. Nova York: Charles Scribner's Sons. ISBN 9780684143910. OCLC 1528346.