Στανίσουαφ Ούλαμ

Στανίσουαφ Ούλαμ
Γενικές πληροφορίες
Όνομα σしぐまτたうηいーた μητρική γλώσσα	Stanisław Marcin Ulam (Πολωνικά)
Γέννηση	13  Απριλίου 1909 Λらむだβべーたιいおたβべーた
Θάνατος	13  Μαΐου 1984 Σάντα Φふぁいεいぷしろん
Αιτία θανάτου	έμφραγμα τたうοおみくろんυうぷしろん μυοκαρδίου
Συνθήκες θανάτου	φυσικά αίτια
Τόπος ταφής	Κοιμητήριο τたうοおみくろんυうぷしろん Μονπαρνάς (48°50′9″ s. š., 2°19′47″ v. d.)
Εθνικότητα	Εβραίοι
Χώρα πολιτογράφησης	Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής (από 1941) Βασίλειο της Γαλικίας κかっぱαあるふぁιいおた Λοδομερίας Δεύτερη Πολωνική Δημοκρατία
Εκπαίδευση κかっぱαあるふぁιいおた γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσες	Αγγλικά Πολωνικά
Σπουδές	Εθνικό Πολυτεχνικό Πανεπιστήμιο τたうοおみくろんυうぷしろん Λらむだβべーたιいおたβべーた (1927–1933)
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητα	μαθηματικός διδάσκων πανεπιστημίου φυσικός
Εργοδότης	Πανεπιστήμιο Χάρβαρντ (1935–1940) Πανεπιστήμιο τたうοおみくろんυうぷしろん Ουισκόνσιν σしぐまτたうοおみくろん Μάντισον (1940–1943) Πανεπιστήμιο της Φλόριντα (1974–1984) πανεπιστήμιο τたうοおみくろんυうぷしろん Κολοράντο σしぐまτたうοおみくろん Μπόουλντερ (1965–1975) Εθνικό Εργαστήριο τたうοおみくろんυうぷしろん Λος Άλαμος (1943–1965) Ινστιτούτο Προηγμένων Σπουδών (Πρίνστον) (1935)
Αξιοσημείωτο έργο	Borsuk–Ulam theorem Kuratowski–Ulam theorem Mazur–Ulam theorem Hyers–Ulam–Rassias stability Σπείρα τたうοおみくろんυうぷしろん Ούλαμ Collatz sequence Ulam's packing conjecture Ulam's game Ulam matrix Ulam number Μέθοδος Μόντε Κάρλο Teller-Ulam design Αυτόματο Ούλαμ-Γουάρμπαρτον
Οικογένεια
Σύζυγος	Φρανσουάζ Αρόν Ούλαμ
Αδέλφια	Άνταμ Ούλαμ
Αξιώματα κかっぱαあるふぁιいおた βραβεύσεις
Βραβεύσεις	John von Neumann Prize Διοικητής μみゅーεいぷしろん Αστέρι τたうοおみくろんυうぷしろん Τάγματος της Αναγέννησης της Πολωνίας‎
Σχετικά πολυμέσα

Οおみくろん Στανίσουαφ Μάρτσιν Ούλαμ (πολωνικά: Stanisław Marcin Ulam) (13 Απριλίου 1909 – 13 Μαΐου 1984) ήταν Πολωνός επιστήμονας στους τομείς τたうωおめがνにゅー μαθηματικών κかっぱαあるふぁιいおた της πυρηνικής φυσικής. Συμμετείχε σしぐまτたうοおみくろん Πρόγραμμα Μανχάταν, δημιούργησε τたうοおみくろんνにゅー σχεδιασμό τたうωおめがνにゅー θερμοπυρηνικών όπλων Τέλερ-Ούλαμ, ανακάλυψε τたうηいーたνにゅー ιδέα τたうοおみくろんυうぷしろん κυτταρικού αυτόματου, εφηύρε τたうηいーた μέθοδο υπολογισμού Μόντε Κάρλο κかっぱαあるふぁιいおた πρότεινε τたうηいーたνにゅー πρόωση πυρηνικού παλμού. Σしぐまτたうαあるふぁ θεωρητικά κかっぱαあるふぁιいおた εφαρμοσμένα μαθηματικά, απέδειξε ορισμένα θεωρήματα κかっぱαあるふぁιいおた πρότεινε αρκετές εικασίες.

Σταδιοδρομία

Οおみくろん Ούλαμ γεννήθηκε σしぐまεいぷしろん μみゅーιいおたαあるふぁ πλούσια Πολωνοεβραϊκή οικογένεια κかっぱαあるふぁιいおた σπούδασε μαθηματικά σしぐまτたうοおみくろん Πολυτεχνικό Πανεπιστήμιο τたうοおみくろんυうぷしろん Λらむだβべーたοおみくろんυうぷしろんφふぁい, όπου απέκτησε τたうοおみくろん διδακτορικό τたうοおみくろんυうぷしろん τたうοおみくろん 1933 υπό τたうηいーたνにゅー επίβλεψη τたうοおみくろんυうぷしろん Καζίμιες Κουρατόφσκι. Τたうοおみくろん 1935, οおみくろん Τたうζぜーたοおみくろんνにゅー φふぁいοおみくろんνにゅー Νόιμαν, τたうοおみくろんνにゅー οποίο είχε γνωρίσει οおみくろん Ούλαμ σしぐまτたうηいーた Βαρσοβία, τたうοおみくろんνにゅー προσκάλεσε νにゅーαあるふぁ έρθει σしぐまτたうοおみくろん Ινστιτούτο Προηγμένων Σπουδών σしぐまτたうοおみくろん Πρίνστον τたうοおみくろんυうぷしろん Νにゅーιいおたοおみくろんυうぷしろん Τζέρσεϊ γがんまιいおたαあるふぁ μερικούς μήνες. Από τたうοおみくろん 1936 έως τたうοおみくろん 1939, πέρασε τたうαあるふぁ καλοκαίρια σしぐまτたうηいーたνにゅー Πολωνία κかっぱαあるふぁιいおた τたうαあるふぁ ακαδημαϊκά χρόνια σしぐまτたうοおみくろん Πανεπιστήμιο τたうοおみくろんυうぷしろん Χάρβαρντ σしぐまτたうοおみくろん Κέιμπριτζ της Μασαχουσέτης, όπου εργάστηκε γがんまιいおたαあるふぁ νにゅーαあるふぁ δημιουργήσει σημαντικά αποτελέσματα σχετικά μみゅーεいぷしろん τたうηいーたνにゅー εργοδική θεωρία. Στις 20 Αυγούστου 1939, ταξίδεψε γがんまιいおたαあるふぁ τις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής γがんまιいおたαあるふぁ τελευταία φορά μみゅーεいぷしろん τたうοおみくろんνにゅー 17χρονο αδερφό τたうοおみくろんυうぷしろん, Άνταμ Ούλαμ. Έγινε επίκουρος καθηγητής σしぐまτたうοおみくろん Πανεπιστήμιο τたうοおみくろんυうぷしろん Ουισκόνσιν-Μάντισον τたうοおみくろん 1940 κかっぱαあるふぁιいおた πολίτης τたうωおめがνにゅー Ηνωμένων Πολιτειών τたうοおみくろん 1941.

Τたうοおみくろんνにゅー Οκτώβριο τたうοおみくろんυうぷしろん 1943, έλαβε πρόσκληση από τたうοおみくろんνにゅー Χανς Μπέτε νにゅーαあるふぁ συμμετάσχει σしぐまτたうοおみくろん Πρόγραμμα Μανχάταν σしぐまτたうοおみくろん μυστικό εργαστήριο Λος Άλαμος σしぐまτたうοおみくろん Νέο Μεξικό. Εκεί, εργάστηκε στους υδροδυναμικούς υπολογισμούς γがんまιいおたαあるふぁ νにゅーαあるふぁ προβλέψει τたうηいーた συμπεριφορά τたうωおめがνにゅー εκρηκτικών φακών πぱいοおみくろんυうぷしろん χρειάζονταν ένα όπλο τύπου έκρηξης. Ανατέθηκε σしぐまτたうηいーたνにゅー ομάδα τたうοおみくろんυうぷしろん Έντουαρντ Τέλερ, όπου δούλεψε σしぐまτたうηいーた «Σούπερ» βόμβα τたうοおみくろんυうぷしろん Τέλερ γがんまιいおたαあるふぁ τたうοおみくろんνにゅー Τέλερ κかっぱαあるふぁιいおた τたうοおみくろんνにゅー Ενρίκο Φέρμι. Μετά τたうοおみくろんνにゅー πόλεμο έφυγε γがんまιいおたαあるふぁ νにゅーαあるふぁ γίνει αναπληρωτής καθηγητής σしぐまτたうοおみくろん Πανεπιστήμιο της Νότιας Καλιφόρνιας, αλλά επέστρεψε σしぐまτたうοおみくろん Λος Άλαμος τたうοおみくろん 1946 για νにゅーαあるふぁ εργαστεί σしぐまτたうαあるふぁ θερμοπυρηνικά όπλα. Μみゅーεいぷしろん τたうηいーた βοήθεια μιας ομάδας γυναικών πληροφορικάριων, συμπεριλαμβανομένης της συζύγου τたうοおみくろんυうぷしろん Φρανσουάζ Αρόν Ούλαμ,  ανακάλυψε ότι τたうοおみくろん σχέδιο «Σούπερ» τたうοおみくろんυうぷしろん Τέλερ δでるたεいぷしろんνにゅー ήταν εφαρμόσιμο. Τたうοおみくろんνにゅー Ιανουάριο τたうοおみくろんυうぷしろん 1951, οおみくろん Ούλαμ κかっぱαあるふぁιいおた οおみくろん Τέλερ κατέληξαν σしぐまτたうοおみくろん σχέδιο Τέλερ-Ούλαμ, τたうοおみくろん οποίο είναι ηいーた βάση γがんまιいおたαあるふぁ όλα τたうαあるふぁ θερμοπυρηνικά όπλα.

Οおみくろん Ούλαμ εξέτασε τたうοおみくろん πρόβλημα της πυρηνικής πρόωσης τたうωおめがνにゅー πυραύλων, τたうοおみくろん οποίο επιδίωξε μみゅーεいぷしろん τたうοおみくろん Πρόγραμμα Ρόβερ, κかっぱαあるふぁιいおた πρότεινε, ως εναλλακτική λύση σしぐまτたうοおみくろんνにゅー πυρηνικό θερμικό πύραυλο τたうοおみくろんυうぷしろん Ρόβερ, νにゅーαあるふぁ αξιοποιηθούν μικρές πυρηνικές εκρήξεις γがんまιいおたαあるふぁ πρόωση, τたうοおみくろん οποίο έγινε τたうοおみくろん Πρόγραμμα Ωρίων. Μみゅーεいぷしろん τους Φέρμι, Τたうζぜーたοおみくろんνにゅー Πάστα κかっぱαあるふぁιいおた Μαίρη Τσίγκου, οおみくろん Ούλαμ μελέτησε τたうοおみくろん πρόβλημα Φέρμι-Πάστα-Ούλαμ-Τσίγκου, τたうοおみくろん οποίο έγινε ηいーた έμπνευση γがんまιいおたαあるふぁ τたうοおみくろん πεδίο της μみゅーηいーた γραμμικής επιστήμης. Πιθανώς είναι περισσότερο γνωστός επειδή συνειδητοποίησε ότι οおみくろんιいおた ηλεκτρονικοί υπολογιστές έκαναν πρακτική τたうηいーたνにゅー εφαρμογή στατιστικών μεθόδων σしぐまεいぷしろん συναρτήσεις χωρίς γνωστές λύσεις, κかっぱαあるふぁιいおた καθώς οおみくろんιいおた υπολογιστές έχουν αναπτυχθεί, ηいーた μέθοδος Μόντε Κάρλο έχει γίνει μみゅーιいおたαあるふぁ κοινή κかっぱαあるふぁιいおた τυπική προσέγγιση σしぐまεいぷしろん πολλά προβλήματα.

Βιβλιογραφία

• Κατς, Μαρκ· Ούλαμ, Στανίσουαφ (1968). Mathematics and Logic: Retrospect and Prospects. Νέα Υόρκη: Praeger. ISBN 978-0-486-67085-0. 
• Ούλαμ, Στανίσουαφ (1974). Beyer, W. A., επιμ. Sets, Numbers, and Universes: selected works. Mathematicians of Our Time. 9. The MIT Press, Cambridge, Mass.-London. ISBN 978-0-262-02108-1. 
• Ούλαμ, Στανίσουαφ (1960). A Collection of Mathematical Problems. Νέα Υόρκη: Interscience Publishers. 
• Ούλαμ, Στανίσουαφ (1983). Adventures of a Mathematician. Νέα Υόρκη: Charles Scribner's Sons. ISBN 978-0-684-14391-0.  (autobiography).
• Ούλαμ, Στανίσουαφ (1986). Science, Computers, and People: From the Tree of Mathematics. Βοστώνη: Birkhauser. ISBN 978-3-7643-3276-1. 
• Ούλαμ, Στανίσουαφ· Ούλαμ, Φρανσουάζ (1990). Analogies Between Analogies: The Mathematical Reports of S.M. Ulam and his Los Alamos Collaborators. Μπέρκλεϊ: University of California Press. ISBN 978-0-520-05290-1. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• 1979 Ηχητική συνέντευξη μみゅーεいぷしろん τたうοおみくろんνにゅー Στανίσουαφ Ούλαμ από τたうοおみくろんνにゅー Μάρτιν Σέρουιν Voices of the Manhattan Project
• 1965 Ηχητική συνέντευξη μみゅーεいぷしろん τたうοおみくろんνにゅー Στανίσουαφ Ούλαμ από τたうοおみくろんνにゅー Ρίτσαρντ Ροντς Voices of the Manhattan Project
• «Publications of Stanislaw M. Ulam». Los Alamos Science (Special Issue): 313. 1987. ISSN 0273-7116. https://fas.org/sgp/othergov/doe/lanl/pubs/00326872.pdf.