«Ալիքների ինտերֆերենցիա»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added

Գծային

10:24, 27 Մայիսի 2021-ի տարբերակ

Ալիքների ինտերֆերենցիա (լատին․՝ inter - փոխադարձ, միմյանց միջև, ferio - հարվածել, խոցել), տարածության մեջ երկու կամ մի քանի ալիքների գումարման հետևանքով առաջացող արդյունարար ալիքի ամպլիտուդի ուժեղացում կամ թուլացում։

Ինտերֆերենցիայի առաջացման անհրաժեշտ պայմանը վերադրվող ալիքների կոհերենտությունն է։ Պարզագույն դեպքը նույն հաճախություն և տարածման միևնույն ուղղությունն ունեցող երկու ալիքների գումարումն է։ Եթե տատանումները ներդաշնակ են, ապա արդյունարար ալիքի ամպլիտուդը տարածության որևէ կետում որոշվում է $A={\sqrt {A_{1}^{2}+A_{2}^{2}+2A_{1}A_{2}\cos \varphi }}$ առնչությամբ, որտեղ $A_{1}$ -ը և $A_{2}$ -ը գումարվող ալիքների ամպլիտուդներն են, $\varphi$ -ն՝ փուլերի տարբերությունը տվյալ կետում։

Եթե ալիքները կոհերենտ են, ապա փուլերի տարբերությունը տվյալ կետում մնում է անփոփոխ, սակայն կետից կետ կարող է փոխվել, այնպես էլ տարածության մեջ ստացվում է արդյունարար ալիքի ամպլիտուդների բաշխում՝ միմյանց հաջորդող մաքսիմումներով և մինիմումներով։ Ամպլիտուդն առավելագույն արժեքն ընդումնում է ${\varphi =2\varphi n}$ , իսկ նվազագույն արժեքը՝ ${\varphi =\varphi (2n+1)}$ կետերում ( $n$ -ը ամբողջ թիվ է)։

Ոչ կոհերենտ ալիքների դեպքում $\varphi$ -ն անկանոն ձևով փոփոխվում է՝ ընդունելով տարբեր արժեքներ, և նրա միջին արժեքը հավասար է լինում զրոյի։ Արդյունարար ալիքի ամպլիտուդի միջին արժեքը բոլոր կետերում նույնն է լինում, մաքսիմումները և մինիմումները ճապաղվում են, և ինտերֆերենցիոն պատկերը վերանում է։

Ինտերֆերենցիայի կարևոր դեպքերից է հակադիր ուղղություններով տարածվող երկու հարթ ալիքների գումարումը, որի արդյունքում առաջանում են կանգուն ալիքներ։

Երկու ալիքների գումարման ժամանակ էներգիայի հոսքի խտության միջին արժեքը (պարբերության ընթացքում) համեմատական է արդյունարար ամպլիտուդի քառակուսուն ( $A_{2}$ ), հետևաբար արդյունարար ալիքում էներգիայի հոսքի խտության արժեքը միշտ չէ, որ հավասար է ինտերֆերենցվող ալիքների էներգիայի հոսքի խտության միջին արժեքների գումարին։ Տեղի է ունենում էներգիայի վերաբաշխում տարածության մեջ։ Երկու աղբյուրներից էներգիայի լրիվ հոսքի արժեքը էականորեն կախված է աղբյուրների հեռավորության և ճառագայթվող ալիքի երկարության միջև եղած հարաբերակցությունից։

Ինտերֆերենցիայի երևույթն օգտագործվում է օպտիկական ինտերֆերոմետրերում, ռադիոինտերֆերոմետրերում, ինտերֆերենցիոն ռադիոհեռաչափերում։

Տես նաև

Արտաքին հղումներ

Ինտերֆերենցիա - ֆեյնմանյան դասախոսություններ

Վիքիպահեստ նախագծում կարող եք այս նյութի վերաբերյալ հավելյալ պատկերազարդում գտնել Ալիքների ինտերֆերենցիա կատեգորիայում։

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 4, էջ 358)։

@@ Տող 1. / Տող 1. @@
-{{Անաղբյուր}}
 '''Ալիքների ինտերֆերենցիա''' ({{lang-lat|inter - փոխադարձ, միմյանց միջև, ferio - հարվածել, խոցել}}), տարածության մեջ երկու կամ մի քանի [[ալիքներ]]ի գումարման հետևանքով առաջացող արդյունարար ալիքի ամպլիտուդի ուժեղացում կամ թուլացում։
-Ինտերֆերենցիայի առաջացման անհրաժեշտ պայմանը [[Վերադրման սկզբունք|վերադրվող]] ալիքների [[կոհերենտություն]]ն է։ Պարզագույն դեպքը նույն [[հաճախություն]] և տարածման միևնույն ուղղությունն ունեցող երկու ալիքների գումարումն է։ Եթե տատանումները [[Ներդաշնակ տատանումներ|ներդաշնակ]] են, ապա արդյունարար ալիքի [[ամպլիտուդ]]ը տարածության որևէ կետում որոշվում է <math>A = \sqrt{A_{1}^2+A_{2}^2+2A_{1}A_{2}\cos \varphi }</math> առնչությամբ, որտեղ <math>A_{1}</math>-ը և <math>A_{2}</math>-ը գումարվող ալիքների ամպլիտուդներն են, φふぁい-ն՝ փուլերի տարբերությունը տվյալ կետում։
+Ինտերֆերենցիայի առաջացման անհրաժեշտ պայմանը [[Վերադրման սկզբունք|վերադրվող]] ալիքների [[կոհերենտություն]]ն է։ Պարզագույն դեպքը նույն [[հաճախություն]] և տարածման միևնույն ուղղությունն ունեցող երկու ալիքների գումարումն է։ Եթե տատանումները [[Ներդաշնակ տատանումներ|ներդաշնակ]] են, ապա արդյունարար ալիքի [[ամպլիտուդ]]ը տարածության որևէ կետում որոշվում է <math>A=\sqrt{A_{1}^2+A_{2}^2+2A_{1}A_{2}\cos \varphi }</math> առնչությամբ, որտեղ <math>A_{1}</math>-ը և <math>A_{2}</math>-ը գումարվող ալիքների ամպլիտուդներն են, <math>\varphi</math>-ն՝ փուլերի տարբերությունը տվյալ կետում։
-Եթե ալիքները կոհերենտ են, ապա փուլերի տարբերությունը տվյալ կետում մնում է անփոփոխ, սակայն կետից կետ կարող է փոխվել, այնպես էլ տարածության մեջ ստացվում է արդյունարար ալիքի ամպլիտուդների բաշխում՝ միմյանց հաջորդող մաքսիմումներով և մինիմումներով։ Ամպլիտուդն առավելագույն արժեքն ընդումնում է <math>{\varphi = 2 \varphi n}</math>, իսկ նվազագույն արժեքը՝ <math>{\varphi = \varphi (2n + 1)}</math> կետերում (n-ը ամբողջ թիվ է)։
+Եթե ալիքները կոհերենտ են, ապա փուլերի տարբերությունը տվյալ կետում մնում է անփոփոխ, սակայն կետից կետ կարող է փոխվել, այնպես էլ տարածության մեջ ստացվում է արդյունարար ալիքի ամպլիտուդների բաշխում՝ միմյանց հաջորդող մաքսիմումներով և մինիմումներով։ Ամպլիտուդն առավելագույն արժեքն ընդումնում է <math>{\varphi =2 \varphi n}</math>, իսկ նվազագույն արժեքը՝ <math>{\varphi=\varphi (2n+1)}</math> կետերում (<math>n</math>-ը ամբողջ թիվ է)։
-Ոչ կոհերենտ ալիքների դեպքում φふぁい-ն անկանոն ձևով փոփոխվում է՝ ընդունելով տարբեր արժեքներ, և նրա միջին արժեքը հավասար է լինում զրոյի։ Արդյունարար ալիքի ամպլիտուդի միջին արժեքը բոլոր կետերում նույնն է լինում, մաքսիմումները և մինիմումները ճապաղվում են, և ինտերֆերենցիոն պատկերը վերանում է։
+Ոչ կոհերենտ ալիքների դեպքում <math>\varphi</math>-ն անկանոն ձևով փոփոխվում է՝ ընդունելով տարբեր արժեքներ, և նրա միջին արժեքը հավասար է լինում զրոյի։ Արդյունարար ալիքի ամպլիտուդի միջին արժեքը բոլոր կետերում նույնն է լինում, մաքսիմումները և մինիմումները ճապաղվում են, և ինտերֆերենցիոն պատկերը վերանում է։
 Ինտերֆերենցիայի կարևոր դեպքերից է հակադիր ուղղություններով տարածվող երկու հարթ ալիքների գումարումը, որի արդյունքում առաջանում են կանգուն ալիքներ։
@@ Տող 22. / Տող 21. @@
 {{ՎՊԵ|Interference}}
+{{ՀՍՀ|հատոր=4|էջ=358}}
 [[Կատեգորիա:Ակուստիկա]]
 [[Կատեգորիա:Օպտիկա]]