Կորնթոսյան միություն
Կորնթոսյան միություն (կամ հաճախ անվանվում է Հելենյան, հին հունարեն՝ Έλληνες), հունական քաղաք-պետությունների միություն, ստեղծված Փիլիպոս II Մակեդոնացու կողմից՝ Թեբեյի և Աթենքի միացյալ զորքերի դեմ մ.թ.ա 338-337 թվականներին Հերոնիայի մոտ ձմռանը տարած հաղթանակից հետո, նպաստելու համար իր զորքերի հաղթանակին Պարսկաստանի դեմ պատերազմում։ «Կորնթոսյան միություն» անվանումը տրվել է ժամանակակից պատմաբանների կողմից։
Միության հիմնական դրույթներն էին՝
- Պետությունները, որոնք միության կազմում էին, պահպանում էին իրենց ներքին օրենքները։
- Ծերակույտը կամ վեհաժողովի մասնակիցները պետք է հավաքվեին Կորինթոսում։
- Միությունը ձեռնարկում է գործողություններ, որոնք ուղղված են միության անդամ պետությունների դեմ ուղղված ագրեսիայի, ցանկացած ակտի կամ դիվերսիոն գործողությունների կանխարգելմանը։
- Միությունը սատարում է այն բանակին, որը կազմված է անդամ պետությունների կողմից՝ ըստ իրենց մեծության համամասնության։
- Փիլիպոս II գլխավորում է միության միացյալ զորքերի հրամանատարությունը։
Փիլիպոս II-ը ամրապնդելու համար միության հիմնական դիրքերը, մակեդոնական կայազորներ է տեղակայում Կորինթոսում, Թեբեում, Պիրեյոսում, Ամբրակիայում[1]։
Միության ղեկավարող մարմիններն են՝
- «Հելլենների ծերակույտ» - Հելլենյան միության իշխանության գերագույն մարմին։
- «Հելլենյան գերիշխան» - Հելլենյան միության բարձրագույն պաշտոնյան։
Կազմակերպություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Լիգան ղեկավարում էր Հեգեմոնը[2][3][4] (ստրատեգի հեղինակ[5][6] ռազմական ենթատեքստում)[7], սինեդրիոնը[8] և Դիկաստայները (դատավորներ)։ Լիգայի հրամանագրերը հրապարակվեցին Կորնթոսում, Աթենքում, Դելֆիում, Օլիմպիայում և Պիդնայում[9]։ Լիգան պահպանում էր անդամ երկրներից գանձված բանակը ՝ դրանց չափին մոտավոր համամասնությամբ, մինչդեռ Ֆիլիպը Կորնթում, Թեբայում, Պիդնայում և Ամբրակիայում ստեղծեց հելլենական կայազորներ (հրամանատար ՝ ֆռորարխների կամ կայազորի հրամանատարների կողմից)[10]։
Ալեքսանդրիայի արշավանքների ընթացքում լիգան
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Որպես վերոհիշյալ երդումը խախտող Թեբան ոչնչացնելու մասին որոշումը Կորնթոսի Լիգայի խորհուրդը կայացրեց մեծամասնությամբ[11]։ Երդման խախտումից այն կողմ խորհուրդը դատեց, որ այս եղանակով երկար ժամանակ անց Թեբանները վերջապես պատժվեցին, քանի որ նրանք դավաճանեցին հույներին Պարսկական պատերազմների ժամանակ[12][13]։ Լիգան հիշատակվում է Արրիանի կողմից (I, 16, 7), Գրանիկի ճակատամարտից հետո (մ.թ.ա. 334): Ալեքսանդրը 300 հովանոց ուղարկեց Աթենքի Պալլաս Աթենայի տաճար ՝ հետևյալ գրությամբ.
Ալեքսանդրը, Փիլիպպոսի որդին և հելլենները, բացի լակեդեմոնացիներից, Ասիայում բնակվող բարբարոսներից[14]։
Բացի այդ, Diodorus Siculus- ը (Βίβλος
Ծանոթագրություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ Buckley, Terry Aspects of Greek History 750–323BC: A Source-Based Approach. — 1 edition. — Routledge, 1996. — P. 289. — 560 p. — ISBN 978-0415099585
- ↑ Diodorus Siculus, Book 16, 91.[2]: «ἐ
π ὶδ ὲ τούτων Φίλιππος ὁ βασιλεὺς ἡγεμὼν ὑπ ὸτ ῶν Ἑλλήνων καθεσταμένοςκ α ὶτ ὸν π ρ ὸς Πέρσας πόλεμον ἐνστησάμενος Ἄτταλονμ ὲν κ α ὶ Παρμενίωνα προαπέστειλενε ἰςτ ὴν Ἀσίαν, μέροςτ ῆς δυνάμεωςδ ο ὺςκ α ὶ προστάξας ἐλευθεροῦν τ ὰς Ἑλληνίδας πόλεις» - ↑ Plutarch, Alexander [14.1] «
Ε ἰςδ ὲτ ὸν Ἰσθμὸν τ ῶν Ἑλλήνων συλλεγέντωνκ α ὶ ψηφισαμένων ἐπ ὶ Πέρσαςμ ε τ ᾽ Ἀλεξάνδρου στρατεύειν, ἡγεμὼν ἀνηγορεύθη» - ↑ Alexander’s letter to Darius after the battle of Issus: «
Ο ι υμέτεροι πρόγονοι ελθόντες εις Μακεδονίανκ α ι ειςτ η ν άλλην Ελλάδα κακώς εποίησαν ημάς. Εγώδ ε τ ω ν Ελλήνων ηγεμών κατασταθείςκ α ι τιμωρήσασθαι βουλόμενος Πέρσας διέβην ες Ασίαν, υπαρξάντων υμών» Arrian, Alexander Anabasis [2.14.4.] - ↑ Diodorus, Book 17.3[9]: «
τ ο ῦδ ᾽ Ἀλεξάνδρου παραγγείλαντοςε ἰς Κόρινθον ἀπαντᾶν τάςτ ε πρεσβείαςκ α ὶτ ο ὺς συνέδρους, ἐπειδὴσ υ ν ῆλθονο ἱ συνεδρεύεινε ἰωθότες, διαλεχθεὶς ὁ βασιλεὺςκ α ὶ λόγοις ἐπιεικέσι χρησάμενος ἔπεισετ ο ὺς Ἕλληνας ψηφίσασθαι στρατηγὸν α ὐτοκράτορατ ῆς Ἑλλάδοςε ἶν α ι τ ὸν Ἀλέξανδρονκ α ὶ συστρατεύειν ἐπ ὶτ ο ὺς Πέρσας ὑπ ὲρ ὧν ε ἰςτ ο ὺς Ἕλληνας ἐξήμαρτον» - ↑ Diodorus Sicilus, Book 16, Τάδε ἔνεστιν ἐ
ν τ ῇ ἑκκαιδεκάτῃτ ῶν Διοδώρου ἱστορικῶν βίβλων: «ὡςο ἱ Ἕλληνεςα ὐτοκράτορα στρατηγὸν ε ἵλοντο Φίλιππον. ὡς Φίλιππος μέλλων διαβαίνεινε ἰςτ ὴν Ἀσίαν ἀν ῃρέθη» - ↑ Alexander the Great: A New History By Alice Heckel, Waldemar Heckel, Lawrence A. Tritle Page 103 ISBN 1-4051-3082-2
- ↑ Diodorus Sicilus, Book 16, 89.[3]: «διόπερ ἐ
ν Κορίνθῳτ ο ῦ κοινοῦ συνεδρίου συναχθέντος διαλεχθεὶςπ ε ρ ὶτ ο ῦπ ρ ὸς Πέρσας πολέμουκ α ὶ μεγάλας ἐλπίδας ὑποθεὶς προετρέψατοτ ο ὺς συνέδρουςε ἰς πόλεμον» - ↑ A History of Macedonia: Volume II: 550-336 B.C. Page 639 ISBN 0-19-814814-3
- ↑ Diodorus Sicilus, Book 16.8.[3]: «τόπων
ε ὐφ υ ῶςπ ο λ λ ὰ συνεβάλετοτ ῷ Φιλίππῳπ ρ ὸςα ὔξησιν.ε ὐθ ὺγ ὰρ τ ὴν μ ὲν Πύδναν ἐχειρώσατο» - ↑ Arrian 1.9.9-10, Diodorus Siculus 17.14.1, Justin 11.3.6
- ↑ Arrian [1.9.7] «ὡς
τ ῆςτ ε ἐν τ ῷ Μηδικῷ πολέμῳ προδοσίαςτ ῶν Ἑλλήνωνδ ι ὰ μακροῦ ταύτην δίκην ἐκτίσαντας Θηβαίους» - ↑ Diodorus Siculus, Book 17, 14.[2][3][4]: «
τ ο ὺςδ ὲ συνέδρουςτ ῶν Ἑλλήνων συναγαγὼν ἐπέτρεψετ ῷκ ο ι ν ῷ συνεδρίῳπ ῶς χρηστέοντ ῇ πόλειτ ῶν Θηβαίων. [2] προτεθείσηςο ὖν β ο υ λ ῆςτ ῶν ἀλλοτρίως διακειμένωντ ο ῖς Θηβαίοιςτ ι ν ὲς ἐπεχείρουν συμβουλεύειν ἀπαραιτήτοις τιμωρίαιςδ ε ῖν περιβαλεῖν α ὐτούς, ἀπεδείκνυονδ ᾽α ὐτ ο ὺςτ ὰτ ῶν βαρβάρων πεφρονηκόταςκ α τ ὰτ ῶν Ἑλλήνων:κ α ὶγ ὰρ ἐπ ὶ Ξέρξου συμμαχοῦνταςτ ο ῖς Πέρσαις ἐστρατευκέναικ α τ ὰτ ῆς Ἑλλάδοςκ α ὶ μόνουςτ ῶν Ἑλλήνων ὡςε ὐεργέταςτ ι μ ᾶσθαιπ α ρ ὰτ ο ῖς βασιλεῦσ ι τ ῶν Π ε ρ σ ῶν κ α ὶπ ρ ὸτ ῶν βασιλέωντ ο ῖς πρεσβεύουσιτ ῶν Θηβαίων τίθεσθαι θρόνους. [3]π ο λ λ ὰδ ὲκ α ὶ ἄλ λ α τ ο ι α ῦτ α διελθόντες παρώξυναντ ὰςτ ῶν συνέδρωνψ υ χ ὰςκ α τ ὰτ ῶν Θηβαίωνκ α ὶ πέρας ἐψηφίσαντοτ ὴν μ ὲν πόλιν κατασκάψαι,τ ο ὺςδ ᾽α ἰχμαλώτους ἀποδόσθαι,τ ο ὺςδ ὲ φυγάδαςτ ῶν Θηβαίων ἀγωγίμους ὑπάρχειν ἐξ ἁπάσηςτ ῆς Ἑλλάδοςκ α ὶ μηδένατ ῶν Ἑλλήνων ὑποδέχεσθαιΘ η β α ῖο ν . [4] ὁδ ὲ βασιλεὺς ἀκολούθωςτ ῇτ ο ῦ συνεδρίου γνώμῃτ ὴν μ ὲν πόλιν κατασκάψας» - ↑ I.16.7
- ↑ Diodorus Siculus, Book
Ι Ζ ' 48.[6] «ο ἱδ ὲ σύνεδροιτ ῶν Ἑλλήνων ἐψηφίσαντο πέμψαι πρέσβεις πεντεκαίδεκα στέφανον φέρονταςχ ρ υ σ ο ῦν π α ρ ὰτ ῆς Ἑλλάδος ἀριστεῖο ν Ἀλεξάνδρῳκ α ὶ συνησθησομένουςτ ῇ κατὰ Κιλικίαν νίκῃ» - ↑ Savill, Agnes. Alexander the Great and his Time, p. 44 ISBN 0-88029-591-0
- ↑ Alexander the Great: a reader By Ian Worthington Page 305 ISBN 0-415-29187-9
- ↑ Plutarch, Alexander [13.1] & [13.2]: «Ἀθηναίοις
δ ὲ διηλλάγη...ἀλ λ ὰκ α ὶ προσέχειν ἐκέλευσετ ο ῖς πράγμασιτ ὸν ν ο ῦν τ ὴν πόλιν, ὡςε ἴτ ι συμβαίηπ ε ρ ὶα ὐτ ὸν , ἄρξουσαντ ῆς Ἑλλάδος»