Bahasa Kurdi
Tampilan
Bahasa Kurdi | |
---|---|
کوردی Kurdî | |
Dipakay bak | Jolma Kurdi |
Jumlah Panutur | 26 juta |
Wilayah | Kurdistan |
Kaluwarga Basa | Indo-Eropa • Indo-Arya • Bahasa Kurdi |
Huruf | Latin (Hawar) Arab (Sorani) |
Status | |
Resmi di | 23px|border Iraq |
Diatur bak | |
Status Basa | Lokok tipakay |
Kode Basa | |
ISO 639-1 | ku |
ISO 639-2 | kur |
ISO 639-3 | kur |
Basa Kurdi joda da salah osay basa say dituturko Jolma Kurdi di nagara Turki, Iraq, Iran, rik Suriah.
Huruf
[dandani | Sunting sumbor]Pabandingan
[dandani | Sunting sumbor]Latin | Sirilik | Arab | Yezidi | IPA | ||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Hawar | Soviet | (Posay) | (Uncuk) | (Tongah) | (Pangkal) | |||
A, a | А, а | А, а | ا
|
ـا
|
— | 𐺀 | ä | |
B, b | B, b | Б, б | ب
|
ـب
|
ـبـ
|
بـ
|
𐺁 | b |
C, c | Ç, ç | Щ, щ | ج
|
ـج
|
ـجـ
|
جـ
|
𐺆 | d͡ʒ |
Ç, ç | C, c | Ч, ч | چ
|
ـچ
|
ـچـ
|
چـ
|
𐺇 | t͡ʃ |
Ç, ç[1] | Ꞓ, ꞓ | Чʼ, чʼ | — | 𐺈 | t͡ʃʰ | |||
D, d | D, d | Д, д | د
|
ـد
|
د
|
𐺋 | d | |
E, e | Ә, ә | Ә, ә | ە
|
ـە
|
ە
|
𐺦 | ɛ | |
Ê, ê | E, e | (Э, э)[3]; (E, e) | ێ
|
ـێ
|
ـێـ
|
ێـ
|
𐺩 | eː |
F, f | F, f | Ф, ф | ف
|
ـف
|
ـفـ
|
فـ
|
𐺙 | f |
G, g | G, g | Г, г | گ
|
ـگ
|
ـگـ
|
گـ
|
𐺟 | ɡ |
H, h | H, h | Һ, һ | ھ
|
— | ـھـ
|
ھ
|
𐺧 | h |
H, h[4][5] | Ħ, ħ | Һʼ, һʼ | ح
|
ـح
|
ـحـ
|
حـ
|
𐺉 | ħ |
I, i | Ь, ь | Ь, ь | — | — | ɘ
, ɘ̝ ,[6] ɪ | |||
Î, î | I, i | И, и | ی
|
ـی
|
ـیـ
|
یـ
|
𐺨 | iː |
J, j | Ƶ, ƶ | Ж, ж | ژ
|
ـژ
|
ژ
|
𐺐 | ʒ | |
K, k | K, k | К, к | ک
|
ـک
|
ـکـ
|
کـ
|
𐺝 | k |
K, k[7] | Ⱪ, ⱪ | Кʼ, кʼ | — | — | [c] | |||
L, l | L, l | Л, л | ل
|
ـل
|
ـلـ
|
لـ
|
𐺠 | l |
L, l; (ll)[8] | L, l | Лʼ, лʼ | ڵ
|
ـڵ
|
ـڵـ
|
— | 𐺰 | ɫ |
M, m | M, m | М, м | م
|
ـم
|
ـمـ
|
مـ
|
𐺡 | m |
N, n | N, n | Н, н | ن
|
ـن
|
ـنـ
|
نـ
|
𐺢 | n |
O, o | O, o | O, o | ۆ
|
ـۆ
|
ۆ
|
𐺥 | o
, o̟ː , o̽ː ,[9] oː | |
— | Ɵ, ɵ[10] | — | — | — | o̽ː | |||
P, p | P, p | П, п | پ
|
ـپ
|
ـپـ
|
پـ
|
𐺂 | p
, pʰ [11] |
P, p[11] | Ҏ, ҏ | Пʼ, пʼ | — | 𐺃 | pˤ | |||
Q, q | Q, q | Ԛ, ԛ | ق
|
ـق
|
ـقـ
|
قـ
|
𐺜 | q |
R, r | R, r | Р, р | ر
|
ـر
|
— | 𐺍 | ɾ | |
R, r; (rr)[12] | R, r | Рʼ, рʼ | ڕ
|
ـڕ
|
ڕ
|
𐺎 | r | |
S, s | S, s | С, с | س
|
ـس
|
ـسـ
|
سـ
|
𐺑 | s |
Ş, ş | Ş, ş | Ш, ш | ش
|
ـش
|
ـشـ
|
شـ
|
𐺒 | ʃ |
T, t | T, t | Т, т | ت
|
ـت
|
ـتـ
|
تـ
|
𐺕 | t |
T, t[13] | Ţ, ţ | Тʼ, тʼ | — | — | [tʰ] | |||
U, u | U, u | Ӧ, ӧ | و
|
ـو
|
و
|
𐺣 | u | |
Û, û | Y, y | У, у | وو
|
ـوو
|
— | 𐺣𐺣 | uː
, ʉː [14] | |
— | — | — | ۊ
|
ـۊ
|
ـۊ
|
— | yː | |
V, v | V, v | В, в | ڤ
|
ـڤ
|
ـڤـ
|
ڤـ
|
𐺚 𐺛 | v |
W, w | W, w | Ԝ, ԝ | و
|
ـو
|
و
|
𐺤 | w | |
X, x | X, x | Х, х | خ
|
ـخ
|
ـخـ
|
خـ
|
𐺊 | x |
X, x[15] | Ƣ, ƣ | Гʼ, гʼ | غ
|
ـغ
|
ـغـ
|
غـ
|
𐺘 | ɣ |
Y, y | J, j | Й, й | ی
|
ـی
|
ـیـ
|
یـ
|
𐺨 | j |
Z, z | Z, z | З, з | ز
|
ز
|
ـز
|
𐺏 | z | |
— | Ə́, ə́ | Әʼ, әʼ | ع
|
ـع
|
ـعـ
|
عـ
|
𐺗 | ʕ |
Huruf Hawar
[dandani | Sunting sumbor]1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 29 | 30 | 31 |
Huruf Balak | ||||||||||||||||||||||||||||||
A | B | C | Ç | D | E | Ê | F | G | H | I | Î | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | Ş | T | U | Û | V | W | X | Y | Z |
Huruf Ronik | ||||||||||||||||||||||||||||||
a | b | c | ç | d | e | ê | f | g | h | i | î | j | k | l | m | n | o | p | q | r | s | ş | t | u | û | v | w | x | y | z |
Nilay IPA | ||||||||||||||||||||||||||||||
/aː/ | /b/ | /dʒ/ | /tʃ/ | /d/ | /ɛ/ | /eː/ | /f/ | /g/ | /ħ/ | /ɪ/ | /iː/ | /ʒ/ | /k/ | /ɫ/ | /m/ | /n/ | /o/ | /p/ | /q/ | /ɾ/ | /s/ | /ʃ/ | /t/ | /u/ | /ʉ/ | /v/ | /w/ | /x/ | /j/ | /z/ |
Latin Soviet
[dandani | Sunting sumbor]A a | B b | C c | Ꞓ ꞓ | Ç ç | D d | E e | Ə ə |
Ə́ ə́ | F f | G g | Ƣ ƣ | H h | Ħ ħ | I i | J j |
K k | Ⱪ ⱪ | L l | M m | N n | O o | Ɵ ɵ | P p |
Ҏ ҏ | Q q | R r | S s | Ş ş | T t | Ţ ţ | U u |
V v | W w | X x | Y y | Z z | Ƶ ƶ | Ь ь |
Arab
[dandani | Sunting sumbor]ع
|
ش
|
س
|
ژ
|
ز
|
ڕ
|
ر
|
د
|
خ
|
ح
|
چ
|
ج
|
ت
|
پ
|
ب
|
ا
|
ئـ
|
17 | 16 | 15 | 14 | 13 | 12 | 11 | 10 | 9 | 8 | 7 | 6 | 5 | 4 | 3 | 2 | 1 |
ێ
|
ی
|
وو
|
ۆ
|
و
|
ە
|
ھ
|
ن
|
م
|
ڵ
|
ل
|
گ
|
ک
|
ق
|
ڤ
|
ف
|
غ
|
34 | 33 | 32 | 31 | 30 | 29 | 28 | 27 | 26 | 25 | 24 | 23 | 22 | 21 | 20 | 19 | 18 |
Numur | Huruf | IPA | Cuntuh |
---|---|---|---|
1 | ا
|
aː (ɑː) | با
/baː/
|
2 | ە
|
ə (a
, ɛ , æ) |
مەزن
/məzɪn/
|
3 | و
|
u, ʊ | کورد
/kʊɾd/
|
4 | ۆ
|
oː
, o |
توٚ
/toː/
|
5 | وو
|
uː
, u |
دوور
/duːɾ/
|
6 | ی
|
iː | شین
/ʃiːn/
|
7 | ێ
|
eː | دێ
/deː/
|
Sirilik
[dandani | Sunting sumbor]А а | Б б | В в | Г г | Гʼ гʼ | Д д | Е е | Ә ә | Әʼ әʼ | Ж ж |
З з | И и | Й й | К к | Кʼ кʼ | Л л | М м | Н н | О о | Ӧ ӧ |
П п | Пʼ пʼ | Р р | Рʼ рʼ | С с | Т т | Тʼ тʼ | У у | Ф ф | Х х |
Һ һ | Һʼ һʼ | Ч ч | Чʼ чʼ | Ш ш | Щ щ | Ь ь | Э э | Ԛ ԛ | Ԝ ԝ |
Dialek
[dandani | Sunting sumbor]Rujukan
[dandani | Sunting sumbor]- ↑ 1,0 1,1 Citakan:Citation
- ↑ "Different Kurdish Scripts' Comparison" (PDF).
- ↑ At the beginning of a word.[2]
- ↑ Citakan:Citation
- ↑ Unofficially, (Ḧ, ḧ) is used to distinguish the sound.
- ↑ Citakan:Citation
- ↑ Citakan:Citation
- ↑ Citakan:Citation
- ↑ Citakan:Citation
- ↑ Argues for the distinction of the letters. As can be used in the spelling of "Xoşe" instead of "Xweşe", for example. Soviet Latin: Xөşә.
- ↑ 11,0 11,1 Citakan:Citation
- ↑ Citakan:Citation
- ↑ Citakan:Citation
- ↑ Citakan:Citation
- ↑ Unofficially, (Ẍ, ẍ) is used to distinguish the sound.