Aquarius (Stärebild)

Date vum Stärebild Aquarius
Lëtzebuergeschen Numm	Waassermann
Laténgeschen Numm	Aquarius
Laténgesche Geenitiv	Aquarii
Lat. Ofkierzung	Aqr
Lag	Ekliptik
Rektaszensioun	20h 38m bis 23h 56m
Deklinatioun	+3° 20´ bis -24° 55´
Fläch	980 Quadratgrad
Siichtbar op Breetegrad	65° Nord bis 87° Süd
Observatiounszäitraum fir Mëtteleuropa	Hierscht
Zuel vu Stäre mat Gréisst < 3^m	2
Hellste Stär, Gréisst	βべーた Aquarii (Sadalsuud), 2,90^m
Meteorstréim	Eta-Aquariden Delta-Aquariden Iota-Aquariden
Nopeschstärebiller (vun Norden am Auerzäresënn)	Pegasus Equuleus Delphinus Aquila Capricornus Piscis Austrinus Sculptor Cetus Pisces

Stéch vum Stärebild Aquarius

Den Aquarius (lat), (lëtz.: Waassermann) ass e Stärebild dat op der Ekliptik läit.

Beschreiwung

Den Aquarius ass e grousst, awer wéineg opfällegt Stärebild südlech vum Pegasus. Nëmmen zwéi vu senge Stäre si méi hell wéi déi drëtt Gréissteklass. Den Aquarius gehéiert zu den Déierekreeszeechen, well d'Ekliptik duerch d'Stärebild leeft. D'Sonn steet vum 21. Januar bis de 26. Februar all Joer am Aquarius.

Geschicht

Obwuel den Aquarius keen opfällegt Stärebild ass, zielt et awer zu den eelste bekannte Konstellatiounen. Fir d'Mënschen aus der Antiquitéit muss et eng gréisser Bedeitung als Kalennerzeeche gehat hunn. Wann d'Sonn an de Waassermann koum, huet dat den Zäitpunkt vun der Reenzäit markéiert. Méiglechweis staamt dovun den Numm. Och e ganze Koup vun Nopeschstärebiller hunn och eppes mat Waasser ze dinn.

Himmelsobjeten

Stären

B	F	Namen	m	M	Lj	Spektralklass
βべーた	22	Sadalsuud	2,90	-3,5	610	G0 Ib
αあるふぁ	34	Sadalmelik	2,95	-3,9	760	G2 Ib
δでるた	76	Skat, Scheat	3,27	-0,18	160	A3 V
γがんま	48	Sadachbia, Sadalachbia	3,86	0,44	158	A0
ζぜーた^1,2	55	Bunda	3,65		105	F6IV + F3 V
c²	88		3,86	-0,60	105	F6IV + F3 V
λらむだ	73	Hydor, Ekkhysis	3,73	-1,7	390	M2 III
εいぷしろん	2	Albali	3,78	-0,46	230	A1 V
b¹	98		3,96	0,48	162	K0 III
ηいーた	62		4,04	0,29	184	B9 IV
τたう²	71		4,05	-1,3	380	M0 III
θしーた	43	Ancha	4,17	0,33	191	G8 III-IV
φふぁい	90		4,22	0,05	222	M2 III
ψぷさい¹	91		4,24	0,95	148	K0 III
ιいおた	33		4,29	0,67	173	B9 IV
b²	99		4,38	-0,50		K4 III
ψぷさい²	93		4,41	-0,56	320	B5 V
ζぜーた²			4,42	1,91	103	F3 IV
k	3		4,43	-1,2	450	M3 III
c¹	86		4,48	0,67	188	G8 III
ωおめが²	105		4,49	1,12	154	B9 V
νにゅー	13	Abulaan	4,50^m	1,00	164	G8 III
ζぜーた¹			4,59	2,08	103	F6 IV
ξくしー	23	Abulaan	4,68	1,0	179	A7 V
g	66		4,68	-1,2	490	K3 III
b ²	101		4,70	-0,3	320	A0 V
c²	89		4,71	-1,3	520	A3 IV
μみゅー	6		4,73	1,34	155	A3m
οおみくろん	31		4,74	-0,6	380	B7 Ve
πぱい	52	Seat	4,80	-2,8	1100	BI Ve
σしぐま	57		4,82	0,27	265	A0 IV
A ²	104		4,82	-1,7	640	M3 III
Χかい	92		4,93	-1,5	640	M3 III
ωおめが¹	102		4,97	1,91	134	A7 IV
ψぷさい³	95		4,99	0,58	250
κかっぱ	63	Situla	5,04	0,76	234	K2 III
	25		5,10	0,76	241	K0 III
	47		5,12	1,37	183	K0 III
	1		5,15	0,77	245	K1 III
	108		5,17	0,2	320	Ap Si
	97		5,19	0,88	237	A3 V
	94		5,20	3,62	68	G6 / G8 IV
	106		5,24	0,2	330	B9 V
	68		5,24	0,68	266	G8 III
		HR 8987	5,27	0,60	280	K3 III
	107		5,28	1,21	212	F2 V
	32		5,29	1,04	231	A5m
	41		5,33	0,65	281	K1 III
	42		5,34	-0,5	480	K1 III
	ρろー		5,35	-1,4	750	B8 III
	103		5,36	-0,9	580	K4 / K5 III
	38		5,43	-0,8	560	B5 III
	83		5,44	1,63	188	F2 V
	18		5,48	2,07	157	F0 V
	21		5,48	0,0	410	K4 III
	7		5,49	-0,8	600	K5 III

De Beta Aquarii ass mat enger visueller Magnitude vun 2,90^m den hellste Stär am Aquarius. Et ass en Iwwerris mat der Spektralklass G0 Ib op enger Distanz vu 610 Liichtjoer. Den Numm Sadalsuud ass arabesch a bedeit souvill, wéi „d'Gléck vum Gléck“.

Den zweethellste Stär, den Alpha Aquarii (Sadalmelik, arabesch „d'Gléck vum Kinnek“), ass 760 Liichtjoer vun eis ewech. Et ass en Iwwerris mat der Spektralklass G2 Ib. Hien huet den 80fachen Duerchmiesser an déi 6.000fach Liichtkraaft vun eiser Sonn.

De Gamma Aquarii (Sadachbia, arabesch „d'Gléck vun den Zelter“), ass 158 Liichtjoer ewech.

Den Delta Aquarii läit op enger Distanz vun 160 Liichtjoer an huet d'Spektralklass A3 V. Als Urspronk vu sengem Numm Skat gëtt meeschtens „Been“ genannt. Et kéint ursprénglech awer och „Wonsch“ bedeit hunn.

Duebelstären

System	m	Ofstand
ζぜーた	4,42 / 4,59	1,67"
ψぷさい	4,24 / 10 / 10	49,6/0,3"
ωおめが²	4,49 / 4,97	46,8"
τたう²	4,05 / 5,86	39"
41	5,6 / 7,1	5,0"
94	5,3 / 7,3	12,6"
101	4,8 / 7,1	1,2"
104	4,82 / 8,58	113"
κかっぱ	5,04 / 8,8	98,8"
107	5,7 / 6,7	6,8"

Den ζぜーた Aqr ass een Duebelstäresystem op enger Distanz vun 105 Liichtjoer. Zwéi gläichgrouss Stäre kreesen ëm ee gemeinsame Schwéierpunkt, woufir si ronn 800 Joer brauchen. D'System ka schonn an engem klengen Teleskop an zwéi Stären, déi wäiss liichten, opgeléist ginn.

Verännerlech Stären

Objet	m	Period	Typ
λらむだ	3,73 bis 3,8		onreegelméisseg Verännerlecher
πぱい	4,42 bis 4,70		Gamma-Cassiopeia-Typ
οおみくろん	4,68 bis 4,89		Gamma-Cassiopeia-Typ
R	5,8 bis 12,4	387 Deeg	Mira-Stär

Den R Aquarii ass ee verännerleche Stär vum Typ Mira op enger Distanz vun 1.000 Liichtjoer. De Stär ännert an engem Zäitraum vun 387 Deeg seng Hellegkeet, woubäi an engem Rhythmus vun 24 Joer periodesch Schwankungen optrieden. Am Maximum ass de Stär 5,8^m hell a kann nach just mat bloussem A gesi ginn. Am Minimum erreecht hien nëmmen nach eng Hellegkeet vun 12,4^m. An deem Zäitraum brauch een natierlech e méi grousst Teleskop.

Messier- an NGC-Objeten

Messier (M)	NGC	m	Typ	Numm
2	7089	6,4	Kugelstärekoup
72	6981	9,5	Kugelstärekoup
73	6994	8,5	Oppene Stärekoup
	7009	9	Planetareschen Niwwel	Saturnniwwel
	7184	11	Galaxie
	7293	7	Planetareschen Niwwel	Helixniwwel
	7492	11	Kugelstärekoup
	7606	11	Galaxie
	7727	10	Galaxie

Am Aquarius sinn dräi Objeten, déi de franséischen Astronom a Koméitejeeër Charles Messier a sengem Katalog mat niwwelegen Objeten, dem Messier-Katalog, opgeholl hat.

Den M 2 ass e Kugelstärekoup op enger Distanz vu 50.000 Liichtjoer.

Den M 72 ass och e Kugelstärekoup a läit op enger Distanz vu 60.000 Liichtjoer. Et ass de liichtschwaachste Kugelstärekoup am Messierkatalog.

Den M 73 ass keen echte Stärekoup, mä eng Grupp vu véier Stären an engem Ofstand vun 2.000 Liichtjoer.

Op ronn 3.000 Liichtjoer Distanz ass de planetareschen Niwwel NGC 7009, deen och Saturnniwwel genannt gëtt. Mat senger elliptescher Form erënnert hien eppes un d'Rankplanéite Saturn.

Am südlechen Deel fënnt een den Helixniwwel. Et ass e planetareschen Niwwel op enger Distanz vu 500 Liichtjoer. Mat engem Duerchmiesser vun 13 Bouminutten an enger Hellegkeet vu 7^m ass et dee gréissten an hellste planetareschen Niwwel um Nuetshimmel.

Exoplanéiten / Planemoen

Beim Gliese 876 hëlleft keen optescht Instrument méi, fir de Begleeder z'erkennen: E Planemo. De Rouden Zwerg am Aquarius (Liichtkraaft: 0,0016 × Sonn, Mass: 0,32 × Sonn, Duerchmiesser: 0,36 × Sonn) ass 11 Milliarde Joer al an huet als Begleeder ee vun de klengsten entdeckte Planéiten. De Planemo vun der 8-facher Mass vun der Äerd an duebelem Duerchmiesser ëmkreest de Stär vun der Spektralklass M3,5 (Gréissteklass 10,15) all 1,94 Deeg an engem Ofstand vun 0,021 AE. Fir Liewen ass hien - egal op Gas- oder Gesténgsplanéit - wéinst vun senger kuerzer Distanz zum Stär mat 200 - 400 °C ze waarm (änlech: My Arae). Zwéi weider, och ganz waarm Exoplanéite mat der 1,6- an 0,5-facher Mass vum Jupiter ëmkreesen de Stär an nëmmen 0,21 respektiv 0,13 AE Ofstand.

Kuckt och

Portal Astronomie

Um Spaweck

Commons: Aquarius – Biller, Videoen oder Audiodateien

(de) Astronomie.de: D'Stärebild Waassermann
(de) Astronomie.de: De Waassermann