(Translated by https://www.hiragana.jp/)
Dialéttu priéze: diferénse tra e verscioìn - Wikipedia Sâta a-o contegnûo

Dialéttu priéze: diferénse tra e verscioìn

Azónzi conligaménti
Sta pagina chi a l'è scrita da Prìa
Da Wikipedia
Naviga nella cronologia in modo interattivo
← Diferénsa de prìmmaDiferénsa aprêuvo →
Contegnûo scasòu Contegnûo azónto
VixoâWikitèsto
Nisciùn ògètto de modìfica
Etichétte: Modìfica da mobile Modìfica da web pe mobile Modiffica da mobbile avansâ
m wl
Etichétta: Editor wikitesto 2017
(13 verscioìn intermédie de 3 uténti no són mostræ)
Lìnia 3: Lìnia 3:
|nómme = Dialéttu priéze
|nómme = Dialéttu priéze
|nomenativo =
|nomenativo =
|altnómme = Dialéttu priese<br>Dialetto prïéize
|altnómme = Dialéttu priese<br />Dialetto prïéize
|stâti = {{ITA}}
|stâti = {{ITA}}
|regioîn = {{IT-LIG}}<br><small>({{IT-SV}}</small>)
|regioîn = {{IT-LIG}}<br /><small>({{IT-SV}}</small>)
|persónn-e =
|persónn-e =
|fam1 = [[Lengoe indoeuropee|Léngue indoeurupêe]]
|fam1 = [[Lengoe indoeuropee|Léngue indoeurupêe]]
Lìnia 11: Lìnia 11:
|fam3 = [[Lengoe romanse|Rumànze]]
|fam3 = [[Lengoe romanse|Rumànze]]
|fam4 = Romànze òcidentâli
|fam4 = Romànze òcidentâli
|fam5 = Gallu-Rumànze
|fam5 = [[Léngoe gàllo-itàliche|Gallu-Itàliche]]
|fam6 = Gallo-Itàliche
|fam6 = [[Lengoa ligure|Lìgüre]]
|fam7 = [[Lengoa ligure|Lìgüre]]
|fam7 = [[Lìgure céntro-òcidentâle]]
⚫
|fam8 = '''Priéze'''
⚫
|fam8 = [[Lìgure céntro-òcidentâle]]
|mappa = Dialettu priéze.png
⚫
|fam9 = '''Priéze'''
|didascalia = A màppa du dialéttu priéze, cun in blö u priéze da Prìa, in selestìn e zone de influensa
|mappa = Dialétti lìguri céntro-òcidentâli.png
|didascalia = A màppa di dialétti ligüri du sentru punènte
|estræto = Tütti i òmmi nàscian in libertê e i sun paéggi in dignitê e dirîti. Sun dutê de raxún e de cusciensa e l'han da fâ l'ün cun l'àtru in pîna fraternitê.
|estræto = Tütti i òmmi nàscian in libertê e i sun paéggi in dignitê e dirîti. Sun dutê de raxún e de cusciensa e l'han da fâ l'ün cun l'àtru in pîna fraternitê.
}}
}}
U Dialéttu priéze (scrîtu segundu a grafîa Accame dialéttu priéṡe, in [[Lengoa zeneize|zenéze]] ''Dialétto prïeize'', in [[Léngoa italiànn-a|italian]] ''Dialetto pietrese'') u l'è ün dialettu de genere ligüre du séntru-punènte (stessa famìggia du [[Dialétto arbenganéize|dialettu arbenganeze]] e du [[Dialétto finaléize|finaléze]]) parlòn intu cumün da [[A Prìa|Prìa]].
U '''Dialéttu priéze''' (scrîtu segundu a grafîa Accame '''dialéttu priéṡe''', in [[Lengoa zeneize|zenéze]] ''Dialétto prïeize'', in [[Léngoa italiànn-a|italian]] ''Dialetto pietrese'') u l'è ün dialettu de genere [[Lìgure céntro-òcidentâle|ligüre du séntru-punènte]] (stessa famìggia du [[Dialétto arbenganéize|dialettu arbenganeze]] e du [[Dialéttu finarìn|finaléze]]) parlòn intu cumün da [[A Prìa|Prìa]].


U g'ha de inflesciùi derivê da u dialéttu de Zena (grùppu sentrâle), e u se semeggia a quéllu de [[Leua|Löa]].
U g'ha de inflesciùi derivê da u dialéttu de Zena (grùppu sentrâle), e u se semeggia a quéllu de [[Löa]].


== Descrisiún e stoja ==
== Descrisiún e stoja ==
U dialéttu priéze a l'è üna de [[Variànte lìguri|varietè]] da léngua ligure parlê inta [[Rivêa de Ponénte|Rivêa de Punènte]].
U dialéttu priéze a l'è üna de [[Variànte lìguri|varietè da léngua ligure]] parlê inta [[Rivêa de Ponénte|Rivêa de Punènte]].


Ultre che intu cumüne da Prîa u l'è parlòn asci inte tütta a vaâ du Maémua, dunde se trövan i cumüni de [[Giustexine|Giüsténixe]], du [[O Tô|Tû]] e de [[Majeu|Magiö]]. E caraterìstiche de stu dialettu chì e sun particulâi, perché de transisiún cun quellu zeneze e [[Savuneize|savuneze]], perché a zòna a l'ha vistu in inpurtànte influensa da parte da [[Repùbrica de Zena|Repübbrica de Zena]], survatüttu fra u [[1325]] au [[1797]], quande a sitê a l'éa sede du capitanòn lucâle, che u cunprendêva ascì [[Toiàn|Tuiàn]], [[Boinsan|Buisàn]] e [[Bòrzi e Veresso|Borzi Veéssi]], ciü e frasiùi de [[Ranzi]] (Ransci inta parlà du Sucûrsu) da Prîa e de [[Verzi]] (ascì Versci) de Löa.
Ultre che intu cumüne da Prîa u l'è parlòn asci inte tütta a vaâ du Maémua, dunde se trövan i cumüni de [[Giustexine|Giüsténixe]], du [[U Tû|Tû]] e de [[Majeu|Magiö]]. E caraterìstiche de stu dialettu chì sun particulâi, perché de transisiún cun quellu zeneze e [[Dialettu savuneize|savuneze]], perché a zòna a l'ha vistu in inpurtànte influensa da parte da [[Repùbrica de Zena|Repübbrica de Zena]], survatüttu fra u [[1325]] au [[1797]], quande a sitê a l'éa sede du capitanòn lucâle, che u cunprendêva ascì [[Tuiran|Tuiàn]], [[Buinzan|Buisàn]] e [[Bòrzi e Veresso|Borzi Veéssi]], ciü e frasiùi de [[Ransi]] (Ransci inta parlà du Sucûrsu) da Prîa e de [[Verzi]] (ascì Versci) de Löa.

===Suttadivixûi===
=== Suttadivixûi ===
'''• Dialéttu du séntru da Prîa''': a l'è a parlà prinsipâ du priéze, parlâ intu bùrgu da Prîa.
'''• Dialéttu du séntru da Prîa''': a l'è a parlà prinsipâ du priéze, parlâ intu bùrgu da Prîa.


'''• Dialéttu du Sucûrsu''': u l'è u mòddu de parlâ tipicu du tòccu da sitê au de là du Maémua, c'u influènsa ascì i dialétti de Borzi e de Veéssi.
'''• Dialéttu du Sucûrsu''': u l'è u mòddu de parlâ tipicu du tòccu da sitê au de là du Maémua, c'u influènsa ascì i dialétti de Borzi e de Veéssi.


'''• Dialéttu de Giüstenixe''': caraterizòn da 'n lescicu derivòn da quellu de Tuiàn (scimile a l'[[Dialétto arbenganéize|arbenganéze]]) e de [[Berdënei|Bardenèi]] (valburbidéze).
'''• Dialéttu de Giüstenixe''': caraterizòn da 'n lescicu derivòn da quellu de Tuiàn (scimile a l'[[Dialétto arbenganéize|arbenganéze]]) e de [[Bardenèi]] (èrtu valburbidéze).


'''• Dialéttu du Tù e de Magiö''': influensón da quellu du sentru da Prîa.
'''• Dialéttu du Tù e de Magiö''': influensón da quellu du sentru da Prîa.
Lìnia 40: Lìnia 40:
Cumme pé âtre varietê de Léngua Ligüre a nu a l'exìste üna grafîa ufisiâle, ghe sun stête diferénti moddi de scrîve u dialettu lucâle, a ciü inpurtante a l'è chella prupòsta dau cumüne da Prîa pé u disiunâiu italiàn-priéze du cumüne da Prîa cürón da Giacomo Accame intu [[1999]] o quélla du disiunâiu du [[1981]] cumunque nu ricunusciüa a livellu universâle.
Cumme pé âtre varietê de Léngua Ligüre a nu a l'exìste üna grafîa ufisiâle, ghe sun stête diferénti moddi de scrîve u dialettu lucâle, a ciü inpurtante a l'è chella prupòsta dau cumüne da Prîa pé u disiunâiu italiàn-priéze du cumüne da Prîa cürón da Giacomo Accame intu [[1999]] o quélla du disiunâiu du [[1981]] cumunque nu ricunusciüa a livellu universâle.


===Grafîa du disiunâiu cumünàle===
=== Grafîa du disiunâiu cumünàle ===
{| class="wikitable"
{| class="wikitable"
!Léttie
!Léttie
Lìnia 165: Lìnia 165:
A l'è a senplificasiún da grafîa du disiunâiu, devöâ dau cumüne pé a cartelunìstica lucâle, ma cun de carateristiche diferénti, survatüttu a nu a vegghe i asènti in sce e vucâli lunghê atone.
A l'è a senplificasiún da grafîa du disiunâiu, devöâ dau cumüne pé a cartelunìstica lucâle, ma cun de carateristiche diferénti, survatüttu a nu a vegghe i asènti in sce e vucâli lunghê atone.


===Grafîa Accame===
=== Grafîa Accame ===
A grafîa devöâ da Giacomo Accame intu disiunâiu priéze du [[1981]], scrìtu in culaburasiùn cun [[Giulia Petracco Sicardi]], c'a cunscîdera, in azùnta a a grafîa italiàna, e léttie j, ö, ṡ, ü, x. U mòddu de devöâle u l'è paéggiu a quellu da grafîa du cumüne. Se zunze peò a ''ṡ'', c'a funsiûna cumme distinsiùn fra a "s" "cun u sönnu" e quella surda (paéggia a ''ro'''s'''a'' italiàna a primma, scimile a ''pasto'' a segunda), da végghe dunca che a "z", a diferensa de l'àtra grafîa a indica sulu u sönnu /ts/. A léttia ''q'' a se cunscìdera sùlu in càxi particulâri, de lungu a végne sustituìa cun a ''c'' (pé ezémpiu "cuelli" au pòstu de "quelli"). Diferentemènte da âtre varietê in questu càzu i dùi balìn sùrva (diérezi) a "e" e a "i" (e dunca scrîte ë, ï) i generàn in ''iàto'', cun a separasiùn da prununsia de vucâli.<ref name=":1">{{çitta lìbbro |outô=G.Accame, G.Petracco Siccardi| tìtolo= Disiunâiu de Prîa| ànno=[[1981]]|editô=Centro Storico Pietrese| çitæ=Savùna}}</ref>
A grafîa devöâ da Giacomo Accame intu disiunâiu priéze du [[1981]], scrìtu in culaburasiùn cun [[Giulia Petracco Sicardi]], c'a cunscîdera, in azùnta a a grafîa italiàna, e léttie j, ö, ṡ, ü, x. U mòddu de devöâle u l'è paéggiu a quellu da grafîa du cumüne. Se zunze peò a ''ṡ'', c'a funsiûna cumme distinsiùn fra a "s" "cun u sönnu" e quella surda (paéggia a ''ro'''s'''a'' italiàna a primma, scimile a ''pasto'' a segunda), da végghe dunca che a "z", a diferensa de l'àtra grafîa a indica sulu u sönnu /ts/. A léttia ''q'' a se cunscìdera sùlu in càxi particulâri, de lungu a végne sustituìa cun a ''c'' (pé ezémpiu "cuelli" au pòstu de "quelli"). Diferentemènte da âtre varietê in questu càzu i dùi balìn sùrva (diérezi) a "e" e a "i" (e dunca scrîte ë, ï) i generàn in ''iàto'', cun a separasiùn da prununsia de vucâli.<ref name=":1">{{çitta lìbbro |outô=G.Accame, G.Petracco Siccardi| tìtolo= Disiunâiu de Prîa| ànno=[[1981]]|editô=Centro Storico Pietrese| çitæ=Savùna}}</ref>


Lìnia 171: Lìnia 171:
Sta-chi a l'é üna tabella cun di cunfrúnti fra u priéze e e âtre varietê du Ligüre du séntru punénte (arbenganéze e finaléze), ciü u zenéze, du grùppu sentrâle.
Sta-chi a l'é üna tabella cun di cunfrúnti fra u priéze e e âtre varietê du Ligüre du séntru punénte (arbenganéze e finaléze), ciü u zenéze, du grùppu sentrâle.
{| class="wikitable"
{| class="wikitable"
![[Immaggine:A Prìa blazon2.png|35px]]<br>Priéze
![[Immaggine:A Prìa blazon2.png|35px]]<br />Priéze
![[Immaggine:Flag_of_Albenga.svg|25x25px]]<br>Arbenganéze
![[Immaggine:Flag_of_Albenga.svg|25x25px]]<br />Arbenganéze
![[Immaggine:Flag_of_the_Marquisate_of_Finale_(12th_century-1602).svg|25x25px]]<br>Finaléze
![[Immaggine:Flag_of_the_Marquisate_of_Finale_(12th_century-1602).svg|25x25px]]<br />Finaléze
![[Immaggine:Provincia_di_Genova-Stemma.svg|30x30px]]<br>Zenéze<br>
![[Immaggine:Provincia_di_Genova-Stemma.svg|30x30px]]<br />Zenéze<br />
(grafîa ufisiâle)
(grafîa ufisiâle)
|-
|-
Lìnia 205: Lìnia 205:
|-
|-
|Picagétta
|Picagétta
Sciügamàn<br>
Sciügamàn<br />
Pücagétta<ref>Intu paîze de Giüstenixe </ref>
Pücagétta<ref>Intu paîze de Giüstenixe </ref>
|Sciügamàn
|Sciügamàn
Lìnia 234: Lìnia 234:
|Strosciòu
|Strosciòu
|}
|}

=== Sufissi ===
=== Sufissi ===
Sta tabèlla chi a mustra a variasiùn di sufissi inte varietê pigiê in cunsciderasiún.
Sta tabèlla chi a mustra a variasiùn di sufissi inte varietê pigiê in cunsciderasiún.
{| class="wikitable"
{| class="wikitable"
!colspan="3"|[[File:A Prìa blazon2.png|35px]]<br>Priéze
!colspan="3"|[[Immaggine:A Prìa blazon2.png|35px]]<br />Priéze
! rowspan="2" |[[File:Flag of Albenga.svg|30px]]<br>Arbenganéze
!rowspan="2" |[[Immaggine:Flag of Albenga.svg|30px]]<br />Arbenganéze
! rowspan="2" |[[File:Flag of the Marquisate of Finale (12th century-1602).svg|30px]]<br>Finaléze
!rowspan="2" |[[Immaggine:Flag of the Marquisate of Finale (12th century-1602).svg|30px]]<br />Finaléze
! rowspan="2" |[[Immaggine:Provincia_di_Genova-Stemma.svg|30px]]<br>Zenéze
!rowspan="2" |[[Immaggine:Provincia_di_Genova-Stemma.svg|30px]]<br />Zenéze
! rowspan="2" |Sufissu Italiàn
!rowspan="2" |Sufissu Italiàn
|-
|-
!Prîa (sentru)
!Prîa (sentru)
!Giüstexine
!Giüstexine
!U Tû<br>e Magiö
!U Tû<br />e Magiö
|-
|-
| -siún
| -siún
Lìnia 304: Lìnia 303:
|Mercôu, rigôu, bagnôu
|Mercôu, rigôu, bagnôu
|Mercàu, rigàu, bagnàu
|Mercàu, rigàu, bagnàu
|Mercùn/mercó/mercou<br>
|Mercùn/mercó/mercou<br />
rigùn/rigó/rigou<br>
rigùn/rigó/rigou<br />
bagnùn/bagnó/bagnou
bagnùn/bagnó/bagnou
|Mercou, rigou, bagnou
|Mercou, rigou, bagnou
|Mercato, rigato, bagnato
|Mercato, rigato, bagnato
|}
|}
===Vèrbi===
=== Vèrbi ===
Cumme in âtre varietê ligüri e ghe sun quattru cuniugasiùi, che e sùn -â (andâ)<ref>inta varetê de Giustexine questa cuniugasiùn a se trasfûrma in -ö, e dunca i se pònan avê furme cumme ''andö'', ''fö'', ''tiö'', pé via de l'influensa de Bardenèi</ref>, -ê (savê), -e (crêsce), -î (finî). A fùrma riflescîva a se furma cun a zunta de -âse a a furma de l'infinîu (retiâse, inpegnâse) pé a primma cuniugasiún, pe a segunda, a tersa e a quarta u ghe vö u -ise (piaxêise, scrìvise, cunvertîse), u mòddu a l'indicatîvu u prezènta sulu i tenpi prezénte e passòn pròscimu (inbastîu cun u particippiu), mèntre âtre furme passê e nu sun mài existîe o e sun chéite in dizüzu.<ref name=":1" />
Cumme in âtre varietê ligüri ghe sun quattru cuniugasiùi, che e sùn -â (andâ)<ref>inta varietê de Giustexine questa cuniugasiùn a se trasfûrma in -ö, e dunca i se pònan avê furme cumme ''andö'', ''fö'', ''tiö'', pé via de l'influensa de Bardenèi</ref>, -ê (savê), -e (crêsce), -î (finî). A fùrma riflescîva a se furma cun a zunta de -âse a a furma de l'infinîu (retiâse, inpegnâse) pé a primma cuniugasiún, pe a segunda, a tersa e a quarta u ghe vö u -ise (piaxêise, scrìvise, cunvertîse), u mòddu a l'indicatîvu u prezènta sulu i tenpi prezénte e passòn pròscimu (inbastîu cun u particippiu), mèntre âtre furme passê e nu sun mài existîe o e sun chéite in dizüzu.<ref name=":1" />


I particippi ciü cumǜi i sun uriginê cun a fùrma -òn, ma ghe sun de diferenti ecesiùi, difatti quarche vèrbu da I cuniugasiùn u fùrma u particippiu passòn cumme -êtu (andêtu, fêtu), mentre pé a segunda e se incuntra de lungu a fùrma -üu, mèntre tèrsa e quàrta persûna e sun irregulâri.
I particippi ciü cumǜi i sun uriginê cun a fùrma -òn, ma ghe sun de diferenti ecesiùi, difatti quarche vèrbu da I cuniugasiùn u fùrma u particippiu passòn cumme -êtu (andêtu, fêtu), mentre pé a segunda e se incuntra de lungu a fùrma -üu, mèntre tèrsa e quàrta persûna e sun irregulâri.
Lìnia 318: Lìnia 317:
I agetîvi i se furman cun quattru diferenti terminasiùi puscibili, a primma cun -a (au feminîle) e -u (maschîle), chi i diventan -i e -e au plürâle. A segunda a resta invariâ, cun a sula furma in -e pé tütte e varietê. E âtre dùi e sun mênu frequenti, cumme -un/-una (de suvénte intu sènsu acrescitîvu) e a fùrma -ê au maschîle, invariâ au plürâle, c'a divegne au feminîle -a, ciü -e (plürâle)
I agetîvi i se furman cun quattru diferenti terminasiùi puscibili, a primma cun -a (au feminîle) e -u (maschîle), chi i diventan -i e -e au plürâle. A segunda a resta invariâ, cun a sula furma in -e pé tütte e varietê. E âtre dùi e sun mênu frequenti, cumme -un/-una (de suvénte intu sènsu acrescitîvu) e a fùrma -ê au maschîle, invariâ au plürâle, c'a divegne au feminîle -a, ciü -e (plürâle)


===Furmasiún du plürâle===
=== Furmasiún du plürâle ===


==== Nummi ====
==== Nummi ====
U plürâle di nummi u se furma de lungu meténdu a a fûrma scingulâ 'na "i" (èrbu-èrbi), in âtri càxi sta-chi a végne invece zunta (mü-müi). I nummi femininli chi g'han a fìn in a o â, i diventan e o ê (fêa-fêe). I restan invariê i nummi che a a fìn i g'han e o ê.<ref name=":0" />
U plürâle di nummi u se furma de lungu meténdu a a fûrma scingulâ 'na "i" (èrbu-èrbi), in âtri càxi sta-chi a végne invece zunta (mü-müi). I nummi femininli chi g'han a fìn in a o â, i diventan e o ê (fêa-fêe). I restan invariê i nummi che a a fìn i g'han e o ê.<ref name=":0" />


====Sufissi====
==== Sufissi ====
Inti sufìssi vìsti primma u priéze au plürâle u se cunpôrta in te stu mòddu chi.
Inti sufìssi vìsti primma u priéze au plürâle u se cunpôrta in te stu mòddu chi.
{| class="wikitable"
{| class="wikitable"
![[File:A Prìa blazon2.png|35px]]<br>Priéze
![[Immaggine:A Prìa blazon2.png|35px]]<br />Priéze
![[File:Flag of Albenga.svg|30px]]<br>Arbenganéze
![[Immaggine:Flag of Albenga.svg|30px]]<br />Arbenganéze
![[File:Flag of the Marquisate of Finale (12th century-1602).svg|30px]]<br>Finaléze
![[Immaggine:Flag of the Marquisate of Finale (12th century-1602).svg|30px]]<br />Finaléze
![[Immaggine:Provincia_di_Genova-Stemma.svg|30px]]<br>Zenéze
![[Immaggine:Provincia_di_Genova-Stemma.svg|30px]]<br />Zenéze
!Sufissu Italiàn
!Sufissu Italiàn
|-
|-
| -siúi
| -siúi
| -siùi
| -siùi
| -siòi <ref>Finaléze du Burgu e de Lacremâ</ref><br>-siuèi <ref>A Maîna e Pîa</ref><br>-siui <ref>Da-e âtre pàrte</ref>
| -siòi <ref>Finaléze du Burgu e de Lacremâ</ref><br />-siuèi <ref>A Maîna e Pîa</ref><br />-siui <ref>Da-e âtre pàrte</ref>
| -çióin
| -çióin
| -zioni
| -zioni
Lìnia 354: Lìnia 353:
| -à
| -à
|-
|-
| colspan="5" | Invariòn (u nu cângia)
| colspan="5" | Invariòn (u nu cângia)
|-
|-
| -îne
| -îne
Lìnia 378: Lìnia 377:
|Mercati, rigati, bagnati
|Mercati, rigati, bagnati
|}
|}

== Testimuniànse scrîte ==
== Testimuniànse scrîte ==
===Cartelunìstica lucàle===
=== Cartelunìstica lucàle ===
<gallery widths="160" heights="160" mode="packed">
<gallery widths="160" heights="160" mode="packed">
File:Cartello-toponomastica-pietrese.png|thumb|A targa da Ciassa Fossu
Immaggine:Cartello-toponomastica-pietrese.png|thumb|A targa da Ciassa Fossu
File:Carugettu di Muin.jpg|thumb|U Cartellu du carugettu di Muin
Immaggine:Carugettu di Muin.jpg|thumb|U Cartellu du carugettu di Muin
File:CartelloSalitaSantaCaterina.jpg|thumb|U cartellu da salita de Santanìn o de Santa Cataîna
Immaggine:CartelloSalitaSantaCaterina.jpg|thumb|U cartellu da salita de Santanìn o de Santa Cataîna
File:A Ciassa da Nunsiâ.jpg|Cartellu da Ciassa da Nunsiâ
Immaggine:A Ciassa da Nunsiâ.jpg|Cartellu da Ciassa da Nunsiâ
File:U Caruggiu di Crôvi.jpg|Targa in priéze intu Caruggiu di Crôvi
Immaggine:U Caruggiu di Crôvi.jpg|Targa in priéze intu Caruggiu di Crôvi
File:A Stradda da Stasiùn.jpg|A Stradda da stasiun, targa
Immaggine:A Stradda da Stasiùn.jpg|A Stradda da stasiun, targa
File:Stradda du Ciantê.jpg|Targa dialetàle da stradda du ciantê
Immaggine:Stradda du Ciantê.jpg|Targa dialetàle da stradda du ciantê
File:Caruggiu du mercòn.jpg|Targa bi-lengue du caruggiu du mercòn
Immaggine:Caruggiu du mercòn.jpg|Targa bi-lengue du caruggiu du mercòn
File:Caruggiu de Mézzu.jpg|Cartellu du Caruggiu de Mezzu
Immaggine:Caruggiu de Mézzu.jpg|Cartellu du Caruggiu de Mezzu
File:Darê pâ mü.jpg|Darê pâ mü
Immaggine:Darê pâ mü.jpg|Darê pâ mü
</gallery>
</gallery>
Pé sarvaguardâ a varietê lucàle u cumüne da Prîa u l'ha inserìu inte tütti i carùggi du burgu (divìzi fra i riui Nunsià, Fossu, Ciassa Veggia e Ajetta) targhe e cartelli in priéze, cun nummi lighê a a tradisiún lucâle, de lungu diferenti rispettu a a cartelunìstica italiâna.
Pé sarvaguardâ a varietê lucàle u cumüne da Prîa u l'ha inserìu inte tütti i carùggi du burgu (divìzi fra i riui Nunsià, Fossu, Ciassa Veggia e Ajetta) targhe e cartelli in priéze, cun nummi lighê a a tradisiún lucâle, de lungu diferenti rispettu a a cartelunìstica italiâna.


===Opére===
=== Opére ===
* {{çitta publicaçión |outô= Enrico Laganà|tìtolo= Moddi de dî â Pria|revìsta= |editô= La stampa|çitæ=edisiún de Savùna |nùmero= |ànno=[[1976]]|méize= }}
* {{Çitta publicaçión|outô= Enrico Laganà|tìtolo= Moddi de dî â Pria|revìsta= |editô= La stampa|çitæ=edisiún de Savùna |nùmero= |ànno=1976|méize= }}
⚫
* {{Çitta lìbbro|outô=G.Accame, G.Petracco Siccardi| tìtolo= Disiunâiu de Prîa| ànno=1981|editô=Centro Storico Pietrese| çitæ=Savùna}}
⚫
* {{Çitta lìbbro|outô=Maria Grazia Bottaro|outô2=Caterina Dell’Erba|tìtolo=’na reùnda de puesìe|ànno=1982|editô=Centro Storico Pietrese|çitæ=A Prîa}}
⚫
* {{Çitta lìbbro|outô=G. Accame | tìtolo= U zögu da chìna | ànno=1989|editô=| çitæ=Zena}}
⚫
* {{Çitta lìbbro|outô=G.Accame|tìtolo=Antulugîa de 'n paîze. A Prîa. Stoja, fulkûre, dialéttu, tradisiùn e futugrafîe|ànno=1989|editô=Tipugrafîa Ligüre|çitæ=U Sejâ}}
⚫
* {{Çitta lìbbro|outô=G.Accame|tìtolo=U cunfögu (1978-1981)|ànno=1992|editô=Centro storico pietrese|çitæ=A Prîa}}
* {{Çitta lìbbro|outô=G.Accame| tìtolo=Disiunâiu Italian-Priéze | ànno=1999|editô=Cumüne da Prîa| çitæ=Savùna|url=https://www.yumpu.com/it/document/read/15981718/dizionario-di-pietra-ligure-italiano-pietrese-comune-di-/33}}
⚫
* {{Çitta lìbbro|outô=Lorenzo Magliano|tìtolo=Puesìe da Prìa|ànno=2005|editô=Centro storico pietrese|çitæ=A Prîa|url=https://www.catalogobibliotecheliguri.it/opaclib/opaclib?db=solr_cbl&item:1003:Nomi::@frase@=+Maritano%2C+Lorenzo&resultForward=opac%2Fcbl%2Ffull.jsp&searchForm=opac%2Fcbl%2Ferror.jsp&do_cmd=search_show_cmd&saveparams=false&nentries=1&fname=none&from=1}}
⚫
* {{Çitta lìbbro|outô=Lorenzo Magliano|tìtolo=Âtre sinquànta puesìe da Prìa|ànno=2006|editô=Centro storico pietrese|çitæ=A Prîa|url=https://www.catalogobibliotecheliguri.it/opaclib/opaclib?db=solr_cbl&item:1003:Nomi::@frase@=+Maritano%2C+Lorenzo&resultForward=opac%2Fcbl%2Ffull.jsp&searchForm=opac%2Fcbl%2Ferror.jsp&do_cmd=search_show_cmd&saveparams=false&nentries=1&fname=none&from=4}}
* {{Çitta lìbbro|outô=G.Accame| tìtolo=Disiunâiu de Prîa (agiurnòn) | ànno=2007|editô=Centro Storico Pietrese| çitæ=Savùna}}
⚫
* {{Çitta lìbbro|outô=Gianni Nari de Borzi (''u Piullu'') | tìtolo= Moddi de di da Rivea de Punente: dialettu de Borzi e da Prîa| ànno=2010|editô=Centro storico culturale di San Pietro| çitæ=Borzi e Véessi}}(testi e redasiún de Gianni Nari; disegni de Loredana Bagnasco e Loredana Falletta; futugrafîe de Edoardo Toni; azunta A lezenda du piràta e ''A bella borzina'', cuniugasiún di verbi ausiliari).<ref>{{Çitta web|url=http://www.centrostudiponentini.it/bibliografia/pietra_ligure.html|tìtolo=Bibliugrafîa da Prîa|vìxita=2021-06-19|léngoa=IT}}</ref>


⚫
== Nòtte ==
⚫
* {{çitta lìbbro |outô=G.Accame, G.Petracco Siccardi| tìtolo= Disiunâiu de Prîa| ànno=[[1981]]|editô=Centro Storico Pietrese| çitæ=Savùna}}
⚫
<references responsive="" />


⚫
== Vûxi curelê ==
⚫
*{{çitta lìbbro |outô=G. Accame | tìtolo= U zögu da chìna | ànno=[[1989]]|editô=| çitæ=[[Zena]]}}
⚫
* [[Dialétto arbenganéize|Dialéttu arbenganéze]]
⚫
* [[Dialéttu finarìn|Dialéttu finaléze]]
⚫
* [[Lìgure céntro-òcidentâle|Ligüre de séntru-punènte]]


⚫
== Culegamenti estèrni ==
⚫
*{{çitta lìbbro|outô=G.Accame|tìtolo=Antulugîa de 'n paîze. A Prîa. Stoja, fulkûre, dialéttu, tradisiùn e futugrafîe|ànno=[[1989]]|editô=Tipugrafîa Ligüre|çitæ=[[O Çejâ|U Sejâ]]}}
⚫
* {{Çitta web|url=https://www.yumpu.com/it/document/view/15981718/dizionario-di-pietra-ligure-italiano-pietrese-comune-di-|tìtolo=Disiunâiu du dialéttu priéze (Italian-Priéze)|vìxita=2021-08-04|léngoa=IT, LIJ}}
⚫
*{{çitta lìbbro|outô=G.Accame|tìtolo=U cunfögu (1978-1981)|ànno=[[1992]]|editô=Centro storico pietrese|çitæ=A Prîa}}
*{{çitta lìbbro |outô=G.Accame| tìtolo=Disiunâiu Italian-Priéze | ànno=[[1999]]|editô=Cumüne da Prîa| çitæ=Savùna|url=https://www.yumpu.com/it/document/read/15981718/dizionario-di-pietra-ligure-italiano-pietrese-comune-di-/33}}
* {{Çitta web|url=https://www.yumpu.com/it/document/view/9586270/disiunaiu-da-pria-comune-di-pietra-ligure/77|tìtolo=Disiunâiu du dialéttu priéze (Priéze-Italiàn)|vìxita=2021-08-04|léngoa=LIJ, IT}}
⚫
* {{çitta lìbbro|outô=Lorenzo Magliano|tìtolo=Puesìe da Prìa|ànno=[[2005]]|editô=Centro storico pietrese|çitæ=A Prîa|url=https://www.catalogobibliotecheliguri.it/opaclib/opaclib?db=solr_cbl&item:1003:Nomi::@frase@=+Maritano%2C+Lorenzo&resultForward=opac%2Fcbl%2Ffull.jsp&searchForm=opac%2Fcbl%2Ferror.jsp&do_cmd=search_show_cmd&saveparams=false&nentries=1&fname=none&from=1}}
⚫
*{{çitta lìbbro|outô=Lorenzo Magliano|tìtolo=Âtre sinquànta puesìe da Prìa|ànno=[[2006]]|editô=Centro storico pietrese|çitæ=A Prîa|url=https://www.catalogobibliotecheliguri.it/opaclib/opaclib?db=solr_cbl&item:1003:Nomi::@frase@=+Maritano%2C+Lorenzo&resultForward=opac%2Fcbl%2Ffull.jsp&searchForm=opac%2Fcbl%2Ferror.jsp&do_cmd=search_show_cmd&saveparams=false&nentries=1&fname=none&from=4}}
⚫
* {{çitta lìbbro |outô=G.Accame| tìtolo=Disiunâiu de Prîa (agiurnòn) | ànno=[[2007]]|editô=Centro Storico Pietrese| çitæ=Savùna}}

⚫
* {{çitta lìbbro |outô=Gianni Nari de Borzi (''u Piullu'') | tìtolo= Moddi de di da Rivea de Punente: dialettu de Borzi e da Prîa| ànno=[[2010]]|editô=Centro storico culturale di San Pietro| çitæ=Borzi e Véessi}}(testi e redasiún de Gianni Nari; disegni de Loredana Bagnasco e Loredana Falletta; futugrafîe de Edoardo Toni; azunta A lezenda du piràta e ''A bella borzina'', cuniugasiún di verbi ausiliari).<ref>{{Çitta web|url=http://www.centrostudiponentini.it/bibliografia/pietra_ligure.html|tìtolo=Bibliugrafîa da Prîa|vìxita=2021-06-19|léngoa=IT}}</ref>

⚫
==Nòtte==
⚫
<references responsive="" />
⚫
==Vûxi curelê==
⚫
*[[Dialétto arbenganéize|Dialéttu arbenganéze]]
⚫
*[[Dialétto finaléize|Dialéttu finaléze]]
*[[Lìgure céntro-òcidentâle|Ligüre de séntru-punènte]]
⚫
==Culegamenti estèrni==
⚫
• [https://www.yumpu.com/it/document/view/15981718/dizionario-di-pietra-ligure-italiano-pietrese-comune-di-/35 Inganciu au disiunâiu du dialéttu priéze (Italian-Priéze)]


•[https://www.yumpu.com/it/document/view/9586270/disiunaiu-da-pria-comune-di-pietra-ligure/77 Inganciu au disiunâiu du dialéttu priéze (Priéze-Italian)]
{{Léngoa lìgure}}
{{Léngoa lìgure}}


Versción de 13:01, 6 màz 2024

PR
 Sta pagina chi a l'è scrita da Prìa
Dialéttu priéze
Âtri nómmiDialéttu priese
Dialetto prïéize
Parlòu inItàlia Itàlia
Parlòu in Liguria
( Sann-a)
Clasificaçión
FilogénexiLéngue indoeurupêe
 Itàliche
  Rumànze
   Romànze òcidentâli
    Gallu-Itàliche
     Lìgüre
      Lìgure céntro-òcidentâle
       Priéze
Estræto in léngoa
Tütti i òmmi nàscian in libertê e i sun paéggi in dignitê e dirîti. Sun dutê de raxún e de cusciensa e l'han da fâ l'ün cun l'àtru in pîna fraternitê.
A màppa du dialéttu priéze, cun in blö u priéze da Prìa, in selestìn e zone de influensa
Info

U Dialéttu priéze (scrîtu segundu a grafîa Accame dialéttu priéṡe, in zenéze Dialétto prïeize, in italian Dialetto pietrese) u l'è ün dialettu de genere ligüre du séntru-punènte (stessa famìggia du dialettu arbenganeze e du finaléze) parlòn intu cumün da Prìa.

U g'ha de inflesciùi derivê da u dialéttu de Zena (grùppu sentrâle), e u se semeggia a quéllu de Löa.

Descrisiún e stoja

U dialéttu priéze a l'è üna de varietè da léngua ligure parlê inta Rivêa de Punènte.

Ultre che intu cumüne da Prîa u l'è parlòn asci inte tütta a vaâ du Maémua, dunde se trövan i cumüni de Giüsténixe, du Tû e de Magiö. E caraterìstiche de stu dialettu chì sun particulâi, perché de transisiún cun quellu zeneze e savuneze, perché a zòna a l'ha vistu in inpurtànte influensa da parte da Repübbrica de Zena, survatüttu fra u 1325 au 1797, quande a sitê a l'éa sede du capitanòn lucâle, che u cunprendêva ascì Tuiàn, Buisàn e Borzi Veéssi, ciü e frasiùi de Ransi (Ransci inta parlà du Sucûrsu) da Prîa e de Verzi (ascì Versci) de Löa.

Suttadivixûi

• Dialéttu du séntru da Prîa: a l'è a parlà prinsipâ du priéze, parlâ intu bùrgu da Prîa.

• Dialéttu du Sucûrsu: u l'è u mòddu de parlâ tipicu du tòccu da sitê au de là du Maémua, c'u influènsa ascì i dialétti de Borzi e de Veéssi.

• Dialéttu de Giüstenixe: caraterizòn da 'n lescicu derivòn da quellu de Tuiàn (scimile a l'arbenganéze) e de Bardenèi (èrtu valburbidéze).

• Dialéttu du Tù e de Magiö: influensón da quellu du sentru da Prîa.

Grafîa

Cumme pé âtre varietê de Léngua Ligüre a nu a l'exìste üna grafîa ufisiâle, ghe sun stête diferénti moddi de scrîve u dialettu lucâle, a ciü inpurtante a l'è chella prupòsta dau cumüne da Prîa pé u disiunâiu italiàn-priéze du cumüne da Prîa cürón da Giacomo Accame intu 1999 o quélla du disiunâiu du 1981 cumunque nu ricunusciüa a livellu universâle.

Grafîa du disiunâiu cumünàle

Léttie Sönnu

IPA/AFI

Nòtte
A a
B b
C k/ʧ
D d
E e/ɛ e serà/ e avèrta
F f
G g/dʒ
H mütta, cumme in italiàn
I i
J i: sönnu da i ciü lungu, fra dùi vucàli
L l
M m
N ɱ/n/ŋ
O o/ɔ o serà/o avèrta
Ö ø són de eu fransese
P p
Q k
R r/ɹ
S s
SCC ʃ+ʧ sönnu da paròlla "scciaî"
T t
U u
Ü y sönnu da "u" fransése
V v
X ʒ sönnu du fransése "jardin"
Z z sönnu de l'italiàn "rosa"

Cocìne e asènti

E régule che e sùn legàe ai asènti inta grafîa de questu dialettu e sun prinsipalmènte quattru, elenchê chi sùtta:[1]

• I sönni vucàlici de létie a, i, u e ü i vönan de suvénte a cocìna grâve (à, ì, ù, ǜ), nu u l'è puscìbile inseî a cocìna grâve inte àtre vucàli.

• A cocìna sircunflessa se devöa pé i sönni vucalici lunghi, quande a gh'è a "o" a pö ésse de sönnu avèrtu o seròn.

• E a l'è senpre avèrta primma da létia r.

• E vucàli lunghê, sensa a cocìna (atone) e prezèntan 'na linea surva. (ā,ē,ī,ō,ū).

Grafîa senplificâ

A l'è a senplificasiún da grafîa du disiunâiu, devöâ dau cumüne pé a cartelunìstica lucâle, ma cun de carateristiche diferénti, survatüttu a nu a vegghe i asènti in sce e vucâli lunghê atone.

Grafîa Accame

A grafîa devöâ da Giacomo Accame intu disiunâiu priéze du 1981, scrìtu in culaburasiùn cun Giulia Petracco Sicardi, c'a cunscîdera, in azùnta a a grafîa italiàna, e léttie j, ö, ṡ, ü, x. U mòddu de devöâle u l'è paéggiu a quellu da grafîa du cumüne. Se zunze peò a ṡ, c'a funsiûna cumme distinsiùn fra a "s" "cun u sönnu" e quella surda (paéggia a rosa italiàna a primma, scimile a pasto a segunda), da végghe dunca che a "z", a diferensa de l'àtra grafîa a indica sulu u sönnu /ts/. A léttia q a se cunscìdera sùlu in càxi particulâri, de lungu a végne sustituìa cun a c (pé ezémpiu "cuelli" au pòstu de "quelli"). Diferentemènte da âtre varietê in questu càzu i dùi balìn sùrva (diérezi) a "e" e a "i" (e dunca scrîte ë, ï) i generàn in iàto, cun a separasiùn da prununsia de vucâli.[2]

Paragûi e âtre carateristiche

Sta-chi a l'é üna tabella cun di cunfrúnti fra u priéze e e âtre varietê du Ligüre du séntru punénte (arbenganéze e finaléze), ciü u zenéze, du grùppu sentrâle.


Priéze
Arbenganéze
Finaléze
Zenéze

(grafîa ufisiâle)

Bricòcculu Ba(r)icòccu Bricoculu

Armugnìn

Bricòcalo

Armognìn

Cuxîna Cuxìna Cuxìna Cuxìnn-a
Mercòn Mercàu Mercô Mercòu
Mezǜa Mezüa Mesura[3] Mezûa
Pâlu Pà(r)u Pôlu Pâlo
Picagétta

Sciügamàn
Pücagétta[4]

Sciügamàn Sciügaman Sciugamàn

Picagétta

Pûxu Pòxu Arböia[5] Poîscio
Scciümmêa S-ciümme Sciümme Sciùmme
Sèrne Sèrne - Çèrne Scélie
Strosciòn Strusciàu Derenùn[6] Strosciòu

Sufissi

Sta tabèlla chi a mustra a variasiùn di sufissi inte varietê pigiê in cunsciderasiún.


Priéze
Arbenganéze
Finaléze
Zenéze 		Sufissu Italiàn
Prîa (sentru) Giüstexine U Tû
e Magiö
-siún -siún -siún -siùn -siùn -çión -zione
Stasiún, asiún, dunasiún Stasiùn, asiùn, dunasiùn Staçión, açión, donaçión Stazione, azione, donazione
-ê -ê -ê -ài -é -æ -à
Varietê, felixitê, sitê Varietài, felixitài, sitài Varieté, felisité, Sité Varietæ, felixitæ, sitæ Varietà, felicità, città
-îna -îna -îna -ina -ina -inn-a -ina
Cuxîna, fursîna, pîna Cuxìna, fursìna, pìna Coxìnn-a, forçinn-a, pìnn-a
-òn -âu (Santa Libéra, funduvalle) -ôu -àu -ùn[7]

-ó[8]

-ou[9]

-ou -ato[10]
-ôu (San Michê)
Mercòn, rigòn, bagnòn Mercâu/mercôu, rigâu/rigôu, bagnâu/bagnôu Mercôu, rigôu, bagnôu Mercàu, rigàu, bagnàu Mercùn/mercó/mercou

rigùn/rigó/rigou
bagnùn/bagnó/bagnou

Mercou, rigou, bagnou Mercato, rigato, bagnato

Vèrbi

Cumme in âtre varietê ligüri ghe sun quattru cuniugasiùi, che e sùn -â (andâ)[11], -ê (savê), -e (crêsce), -î (finî). A fùrma riflescîva a se furma cun a zunta de -âse a a furma de l'infinîu (retiâse, inpegnâse) pé a primma cuniugasiún, pe a segunda, a tersa e a quarta u ghe vö u -ise (piaxêise, scrìvise, cunvertîse), u mòddu a l'indicatîvu u prezènta sulu i tenpi prezénte e passòn pròscimu (inbastîu cun u particippiu), mèntre âtre furme passê e nu sun mài existîe o e sun chéite in dizüzu.[2]

I particippi ciü cumǜi i sun uriginê cun a fùrma -òn, ma ghe sun de diferenti ecesiùi, difatti quarche vèrbu da I cuniugasiùn u fùrma u particippiu passòn cumme -êtu (andêtu, fêtu), mentre pé a segunda e se incuntra de lungu a fùrma -üu, mèntre tèrsa e quàrta persûna e sun irregulâri.

Agetîvi

I agetîvi i se furman cun quattru diferenti terminasiùi puscibili, a primma cun -a (au feminîle) e -u (maschîle), chi i diventan -i e -e au plürâle. A segunda a resta invariâ, cun a sula furma in -e pé tütte e varietê. E âtre dùi e sun mênu frequenti, cumme -un/-una (de suvénte intu sènsu acrescitîvu) e a fùrma -ê au maschîle, invariâ au plürâle, c'a divegne au feminîle -a, ciü -e (plürâle)

Furmasiún du plürâle

Nummi

U plürâle di nummi u se furma de lungu meténdu a a fûrma scingulâ 'na "i" (èrbu-èrbi), in âtri càxi sta-chi a végne invece zunta (mü-müi). I nummi femininli chi g'han a fìn in a o â, i diventan e o ê (fêa-fêe). I restan invariê i nummi che a a fìn i g'han e o ê.[1]

Sufissi

Inti sufìssi vìsti primma u priéze au plürâle u se cunpôrta in te stu mòddu chi.


Priéze
Arbenganéze
Finaléze
Zenéze 		Sufissu Italiàn
-siúi -siùi -siòi [12]
-siuèi [13]
-siui [14] 		-çióin -zioni
Stasiúi, asiúi, dunasiúi Stasiùi, asiùi, dunasiùi Stasiòi, asiòi, dunasiòi Staçióin, açióin, donaçióin Stazioni, azioni, donazioni
Stasiuèi, asiuèi, dunasiuèi
Stasiùi, asiùi, dunasiùi
-ê -ài -è -æ -à
Invariòn (u nu cângia)
-îne -ine -ine -inn-e -ine
Cuxîne, fursîne, pîne Cuxìne, fursìne, pìne Coxìnn-e, forçinn-e, pìnn-e
-ê -ài -òi -æ -ati
Merchê, righê, bagnê Mercài, rigài, bagnài Mercòi, rigòi, bagnòi Mercæ, rigæ, bagnæ Mercati, rigati, bagnati

Testimuniànse scrîte

Cartelunìstica lucàle

  • A targa da Ciassa Fossu
    A targa da Ciassa Fossu
  • U Cartellu du carugettu di Muin
    U Cartellu du carugettu di Muin
  • U cartellu da salita de Santanìn o de Santa Cataîna
    U cartellu da salita de Santanìn o de Santa Cataîna
  • Cartellu da Ciassa da Nunsiâ
    Cartellu da Ciassa da Nunsiâ
  • Targa in priéze intu Caruggiu di Crôvi
    Targa in priéze intu Caruggiu di Crôvi
  • A Stradda da stasiun, targa
    A Stradda da stasiun, targa
  • Targa dialetàle da stradda du ciantê
    Targa dialetàle da stradda du ciantê
  • Targa bi-lengue du caruggiu du mercòn
    Targa bi-lengue du caruggiu du mercòn
  • Cartellu du Caruggiu de Mezzu
    Cartellu du Caruggiu de Mezzu
  • Darê pâ mü
    Darê pâ mü

Pé sarvaguardâ a varietê lucàle u cumüne da Prîa u l'ha inserìu inte tütti i carùggi du burgu (divìzi fra i riui Nunsià, Fossu, Ciassa Veggia e Ajetta) targhe e cartelli in priéze, cun nummi lighê a a tradisiún lucâle, de lungu diferenti rispettu a a cartelunìstica italiâna.

Opére

  • Enrico Laganà, Moddi de dî â Pria, edisiún de Savùna, La stampa, 1976.
  • G.Accame, G.Petracco Siccardi, Disiunâiu de Prîa, Savùna, Centro Storico Pietrese, 1981.
  • Maria Grazia Bottaro e Caterina Dell’Erba, ’na reùnda de puesìe, A Prîa, Centro Storico Pietrese, 1982.
  • G. Accame, U zögu da chìna, Zena, 1989.
  • G.Accame, Antulugîa de 'n paîze. A Prîa. Stoja, fulkûre, dialéttu, tradisiùn e futugrafîe, U Sejâ, Tipugrafîa Ligüre, 1989.
  • G.Accame, U cunfögu (1978-1981), A Prîa, Centro storico pietrese, 1992.
  • G.Accame, Disiunâiu Italian-Priéze, Savùna, Cumüne da Prîa, 1999.
  • Lorenzo Magliano, Puesìe da Prìa, A Prîa, Centro storico pietrese, 2005.
  • Lorenzo Magliano, Âtre sinquànta puesìe da Prìa, A Prîa, Centro storico pietrese, 2006.
  • G.Accame, Disiunâiu de Prîa (agiurnòn), Savùna, Centro Storico Pietrese, 2007.
  • Gianni Nari de Borzi (u Piullu), Moddi de di da Rivea de Punente: dialettu de Borzi e da Prîa, Borzi e Véessi, Centro storico culturale di San Pietro, 2010.(testi e redasiún de Gianni Nari; disegni de Loredana Bagnasco e Loredana Falletta; futugrafîe de Edoardo Toni; azunta A lezenda du piràta e A bella borzina, cuniugasiún di verbi ausiliari).[15]

Nòtte

  1. ↑ 1,0 1,1 (IT) Nòtte in sce u dialéttu da Prîa, in sce docplayer.it. URL consultòu o 17 zùgno 2021.
  2. ↑ 2,0 2,1 G.Accame, G.Petracco Siccardi, Disiunâiu de Prîa, Savùna, Centro Storico Pietrese, 1981.
  3. ↑ Mesua a Varigotti
  4. ↑ Intu paîze de Giüstenixe
  5. ↑ Lémmu o Piséllu ascì
  6. ↑ Derenó inte varietê "cunservatîve", Derenou a Varigotti Nòtta: stu-chi u l'è devuön cun riferiméntu a üna persùna, quande u se vö parlâ de 'na côsa l'agetîvu u divénta rispetivaménte Strusciùn-Strusció-Strusciou
  7. ↑ A Burgu, Lacremâ, Maîna e Pîa
  8. ↑ Dialétti di mùnti, o "cunservatîvi"
  9. ↑ A Varigotti
  10. ↑ Survatüttu riferîu ai particippi
  11. ↑ inta varietê de Giustexine questa cuniugasiùn a se trasfûrma in -ö, e dunca i se pònan avê furme cumme andö, fö, tiö, pé via de l'influensa de Bardenèi
  12. ↑ Finaléze du Burgu e de Lacremâ
  13. ↑ A Maîna e Pîa
  14. ↑ Da-e âtre pàrte
  15. ↑ (IT) Bibliugrafîa da Prîa, in sce centrostudiponentini.it. URL consultòu o 19 zùgno 2021.

Vûxi curelê

Culegamenti estèrni

Estræto da "https://lij.wikipedia.org/w/index.php?title=Dialéttu_priéze&oldid=246505"