Sungai Vaal
Vaal / ǀHai | |
---|---|
Lekwa, IliKwa | |
Nama asal | ǀHaiǃarib |
Lokasi | |
Negara | Afrika Selatan |
Kawasan | Free State, Gauteng, Cape Utara, Mpumalanga |
Ciri-ciri fizikal | |
Sumber | |
• lokasi | Berdekatan Breyten |
Muara | Sungai Oranye |
• lokasi | Berdekatan Douglas |
• koordinat | 29°4′15″S 23°38′10″E / 29.07083°S 23.63611°EKoordinat: 29°4′15″S 23°38′10″E / 29.07083°S 23.63611°E |
• ketinggian | 1,241 m (4,072 ka) |
Panjang | 1,120 km (700 bt) |
Saiz lembangan | 196,438 km2 (75,845 bt2) |
Aliran | |
• lokasi | Sungai Oranye |
• purata | 125 m3/s (4,400 ka3/s) |
Ciri-ciri lembangan | |
Anak sungai | |
• kiri | Sungai Vet |
Sungai Vaal ([ˈvɑːl, val atau [ˈfɑːl, fal] - bahasa Inggeris: Vaal River , Afrikaans: Vaalrivier , bahasa Khoemana: ǀHaiǃarib) ialah suatu sungai utama di Afrika Selatan. Ia muncul dari suatu punca berdekatan Breyten di provinsi Mpumalanga, timur Johannesburg[1] sebelum mengalir ke arah barat sehingga bertemu Sungai Oranye di Kimberley, Northern Cape. Ia berjarak sejauh 1120 kilometer dan merupakan sungai ketiga terpanjang di Afrika Selatan selepas sungai Oranye (2200 km) dan sungai Limpopo (1750 km).
Ia merupakan sempadan semulajadi antara Mpumalanga, Gauteng dan North West di sebelah utara dengan Free State di sebelah selatan. Ia merupakan sumber air utama para pelombong emas yang tiba mencuba nasib di kawasan Witwatersrand pada abad ke-19.[2] Suatu empangan membekal dan mengalirkan air sungai untuk tujuan perindustrian dibina di bandar Deneysville terletak berhampiran sempadan Gauteng-Free State.
Penamaan
[sunting | sunting sumber]Vaal merupakan pinjam terjemah bahasa Belanda tuturan orang Boer[3] daripada suatu nama setempat dalam bahasa Khoekhoe Kora atau bahasa !Orakobab iaitu name, sometimes spelled as (in Khoekhoegowab orthography it is ǀHai!garib, drab river - ia dahulu dieja para peneroka dengan nama Tky-Gariep.[4] !Arib dalam bahasa-bahasa ini bermaksud sungai manakala ǀHai bermaksud "kusam" (dull) merujuk kepada rupa sungai ini yang dipenuhi kelodak sehingga tampak perang kepucatan, lagi-lagi semasa musim banjir.
Sungai ini turut diberi nama-nama iLigwa (bahasa Sindebele), Ikwa (isiZulu), ilikwa (siSwati), lekwa (Bahasa Sotho) atau cuoa oleh masyarakat Khoikhoi merujuk kepada dataran direntasi sungai ini.[4]
Rujukan
[sunting | sunting sumber]- ^ Times Comprehensive Atlas, 12th ed. Times Books, London, 2007
- ^ 9 longest rivers. SA9. Accessed 2 April 2018.
- ^ Thompson, G. (1827). Travels and Adventures in Southern Africa I. Henry Colburn, London. m/s. 74.
- ^ a b du Plessis, E.J. (1973). Suid-Afrikaanse berg- en riviername. Tafelberg-uitgewers, Cape Town. m/s. 326, 221. ISBN 0-624-00273-X.